Sınıf Öğretmeni Adayları Yaratıcı Dramayı Nasıl Algılıyor? Algıları Neyi Yansıtıyor?: Metafor Analizi

Yıl 2025, Cilt: 20 Sayı: 2, 1 - 20, 29.07.2025

Burak Cesur , Bilge Kuşdemir Kayıran

Öz

Bu araştırmanın amacı, yaratıcı drama kavramına ve dramanın bileşenlerine yönelik sınıf öğretmeni adaylarının algılarını metaforlar yoluyla belirlemek ve bu metaforik algıların, yaratıcı drama kavramının ve bileşenlerinin özelliklerini ve amaçlarını nasıl yansıttığını ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan fenomenoloji (olgubilim) deseni kullanılmış olup drama dersini başarıyla tamamlayan 98 sınıf öğretmeni adayından veriler toplanmıştır. Araştırmacılar tarafından geliştirilen metafor (benzetme) formu veri toplama aracı olarak kullanılmış ve elde edilen verilen içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Sınıf öğretmen adaylarının yaratıcı drama kavramına ve dramanın bileşenlerine ilişkin geliştirdikleri metafolar ve gerekçeleri incelendiğinde, öğretmen adaylarının metaforik algılarının olumlu yönde olduğu ve bu metaforların yaratıcı dramanın ve yaratıcı dramanın bileşenlerinin özelliklerini ve amaçlarını büyük oranda yansıttığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

yaratıcı drama , metafor , sınıf öğretmeni adayı , dramanın bileşenleri , algı

Kaynakça

• Adıgüzel, H. Ö. (2006). Yaratıcı drama kavramı, bileşenleri ve aşamaları. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(1), 17–27.
• Adıgüzel, H. Ö. (2009). Determination and comparison of German and Turkish participants’ perceptions of creative drama through the metaphor (simile) method. Eğitim ve Bilim, 34(153), 25–37.
• Adıgüzel, H. Ö., Üstündağ, T. ve Öztürk, A. (2007). İlköğretimde drama A. Öztürk (Ed.). Anadolu Üniversitesi.
• Adıgüzel, Ö. (2020). Eğitimde yaratıcı drama. Yapı Kredi Yayınları.
• Aykaç, N. ve Ulubey, Ö. (2008). Yaratıcı drama yöntemi ile yapılandırmacılık ilişkisinin 2005 MEB ilköğretim programlarında değerlendirilmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 3(6), 25–44.
• Çoban, A. ve Çeçen, M. (2013). Türkçe öğretmen adaylarının drama uygulamalarına ilişkin algıları. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 334–353.
• Fraenkel, J. R. ve Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education (7th ed.). McGraw Hill Higher Education.
• Freeman, G., Sullivan, K. ve Fulton, C. (2003). Effects of creative drama on self-concept, social skills, and problem behavior. The Journal of Educational Research, 96(3), 131–138.
• Gündoğan, A. ve Ergenekon, E. (2019). “Drama hayattır” bir metafor analizi çalışması. Kastamonu Education Journal, 27(4), 1777–1786.
• İşyâr, Ö. Ö. (2017). Sınıf öğretmenlerinin eğitimde drama kullanımına ilişkin yeterlilik algıları ve drama kavramına yönelik metaforları ile görüşlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
• Kalyon, D. Ş. ve Aksoy, P. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının “drama” kavramına ilişkin algıları: Bir metafor çalışması. SDU International Journal of Educational Studies, 4(2), 110-126.
• Kaptan, S. Y. ve Namdar, A. O. (2021). Sınıf öğretmenlerinin yaratıcı drama ve değerlere ilişkin metaforik algıları. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 1–15.
• Kara, Ö. T. (2010). Dramayla öykü oluşturma yönteminin ilköğretim ikinci kademe öğretimine etkisi [Yayımlanmamışdoktora tezi]. Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karaosmanoğlu, G. ve Metinnam, İ. (2022). Üniversite öğrencileri drama dersini neden seçiyorlar?: Ankara Üniversitesi örneği. Yaratıcı Drama Dergisi, 17(2), 139–162.