THE COMPARISON AND EVALUATION OF INTERNAL AUDIT APPLICATIONS FOR PUBLIC AGENCIES IN THE EUROPEAN UNION AND TURKEY

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 3, 222 - 241, 30.09.2019

Tuncay Yılmaz Arif Yıldız

Öz

Internal audit practices in public institutions are necessary and important in terms of ensuring effective, economic and efficient use of public resources and adding value to institutions. There are significant implementation differences between the Member States of the European Union in terms of the financial structure of the public sector and the internal audit systematic applied in the public sector. When the internal audit practices of the European Union countries is examined, it is considered that the centralized management approach in some countries and decentralizedmanagement approach in some countries are dominant, whereas in others it is a mixed structure.Analysing the internal audit structure in Turkey is seen that transformed from centralist structure to decentralized structure

Anahtar Kelimeler

: Public Sector, Internal Audit, Public Financial Structure, Internal Audit in EU Public Institutions

AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE’DEKİ KAMU KURUMLARINDA İÇ DENETİM UYGULAMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZİ

Öz

Kamu kurumlarında iç denetim
uygulamaları kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli kullanımını temin
etmesi ve kurumlara değer katması açısından gerekli ve önemlidir. Avrupa
Birliğine üye ülkeler arasında kamu mali yapısı ve uygulanan iç denetim sistematiği
açısından önemli uygulama farklılıkları bulunmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinin
iç denetim uygulamaları incelendiğinde bazı ülkelerde merkeziyetçi yönetim
anlayışının, bazılarında âdemi merkeziyetçi anlayışın ağır bastığı, bazılarında
ise karma bir yapı olduğu görülmektedir. Türkiye’deki yapı incelendiğinde ise iç
denetimin merkeziyetçi yapıdan âdemi merkeziyetçi yapıya geçtiği dikkat
çekmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Kamu Kurumları, İç Denetim, Kamu Mali Yapısı, AB Kamu Kurumlarında İç Denetim

Kaynakça

• Acar, P. (2001) “Avrupa Birliği ve Türkiye’de Kamu İç Mali Kontrol Sistemi”, Maliye Dergisi 136: 77-86
• Arcagök, Mehmet Sait (2005), “Yeni Mali Yönetim ve Kontrol Sisteminde Harcama Öncesi Kontrol”, Türkiye Maliye Sempozyumu, 23-27 Mayıs 2005, Pamukkale Üniversitesi İktisadi ve İdr. Bilimler Fakültesi
• Asare T. (2009) “Internal Auditing in the Public Sector: Promoting Good Govarnance and Performance Improvement”, International Journal on Governmental Financial Management 9/1: 15-28
• Balta, Z. (2006) “İç Denetçilik Mesleği”, Mali Kılavuz Dergisi 31, Ocak – Mart: 51-59
• Bilge, S., Kiracı, M., (2010) “Kamu Sektöründe İç Denetim ve İç Denetimin Başarıyla Uygulanmasında Rol Oynayan Faktörler Kamu İç Denetçileri Üzerine Bir Araştırma”, Ankara: Gazi Kitabevi
• Brusca, I., Caperchione, E., Cohen S., Rossi F. M., (2015) “Public Sector Accounting and Auditing in Europe The Challenge of Harmonization”, London: Palgrave Macmillan
• Calderia, V. (1997) “Effects of European Union Accession, Part 1: Budgeting and Financial Control”, Sigma Papers No: 19: 83-98
• Çıplak, V. (2009) “Kamu Kesiminde İç Denetim: Türkiye Uygulaması”, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya
• Ernst&Young (2012) “Overview and comparison of public accounting and auditing practices in the 27 EU Member States Final Report”: 108-120
• ESV (2019) “Financial information of good quality, in time and for multiple uses – the Swedish experience”, https://www.esv.se/contentassets/827db7e731934fff82f9254a72cd5ee4/financial-information-of-good-quality.pdf, (10.03.2019)
• European Commission (2012) "Compendium of the public internal control systems in the EU Member States”, Luxembourg: Publications Office of the European UnionFinanstilsynet (2019) “Finanstilsynet Norway Translation update January 2015”, https://www.finanstilsynet.no/globalassets/laws-and-regulations/laws/securities-trading-act.pdf, (20.02.2019)
• Gouvernement (2019) “Composition of the Government”, https://www.gouvernement.fr/en/composition-of-the-government, (10.04.2019)
• Gören, İ., Atakan, N., Efe, Ş., Özbaran M. H., (2003) “Denetimde Kalite Yönetimi, Güvencesi, Kontrolü”, Ankara: Sayıştay Yayınları, Araştırma, İnceleme, Çeviri Dizisi:29
• Güler, C., (2019) “5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun Teftiş ve Denetim Sistemimize Etkileri”, https://kontrol.bumko.gov.tr/Eklenti/6995,guler-c-5018-sayili-kmykk-teftis-ve-denetim-sistemimize-etkileri.pdf?0, ( 11.04.2019)
• Gürkan, N. Z., (2005) “İç Denetim”, Ankara: Maliye ve Bütçe Kontrolörleri Derneği Araştırma İnceleme Dizisi 2. Baskı
• The Institute of Internal Auditors (2019) “Definition of Internal Auditing”, https://na.theiia.org/standards-guidance/mandatory-guidance/Pages/Definition-of-Internal-Auditing.aspx, (11.03.2019)
• Karaarslan, E., (2006) “5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Kapsamında Güncel Mali Sorunlar”, Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Kesik, A., (2005) “5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Bağlamında ve AB Sürecinde Türk Kamu İç mali Kontrol Sistemi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9: 94-114
• Maggina A., (2011) “Public Sector Accounting and Accountability in Greece: A Discussion, Journal of Public Administration and Governance”, Journal of Public Administration and Governance, Vol. 1, No. 1: 1-15
• Memiş, M. Ü., (2006) “İç Denetimin Yönetim Fonksiyonlarının Yerine Getirilmesindeki Rolü: Türkiye’deki Büyük İşletmeler Üzerinde Bir Saha Araştırması”, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana
• Mevzuat (2019) “5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu”, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5018.pdf, (09.04.2019)
• NAO (2019) “About us”, https://www.nao.org.uk/about-us/, (12.03.2019)
• Örenay, H., (2010) “Kamu İç Mali Kontrol Sistemi ve Türkiye Uygulaması”, Sayder Dış Denetim Dergisi Sayı 1 (Temmuz-Ağustos-Eylül): 137-142
• Parlak, B., (2014), “Avrupa Birliği Perspektifinden Merkezi Yönetim- Yerel Yönetim İlişkileri”, Tesam Akademi Dergisi, 2014-1: 7-40
• Pickett, S. K. H., (2005) “The Internal Audit Handbook”, London: John Willey and Sons.
• Polat, N., (2006) “Saydamlık, Hesap Verme Sorumluluğu ve Denetim Kamu Mali Yönetiminde Stratejik Planlama ve Performans Esaslı Bütçeleme”, Ankara: Seçkin Yayınları
• Regjeringen (2019) “Ministry of Finance Areas of responsibility”, https://www.regjeringen.no/en/dep/fin/the-ministry/id221/, (08.04.2019)
• Resmi Gazete (2019) “1 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (2018)”, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180710-1.pdf, (07.04.2019)
• Revisorforeningen, Norveç Mali Müşavirler Enstitüsü Resmi İnternet Sitesi, https://www.revisorforeningen.no/english/the-norwegian-institute-of-public-accountants/, Erişim: 11.04.2019
• Svanström, T., Sundgren, S., (2012) “The Demand for Non – Audit Services and Auditor – Client Relationships: Evidence from Swedish Small and Medium – Sized Enterprises”, International Journal of Auditing 16/1: 54-78
• Şensoy, S., (2006) “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve Bütçenin İdari Denetimi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Toprak Zerrin (2010), “Türkiye’de Yerel Yönetimler – Yapılanma, Merkez – Yerel Yönetim İlişkileri”,http://kisi.deu.edu.tr/zerrin.toprak/TURKIYE'DE%20YEREL%20YONETIMLER%20YAPILANMA.pdf, (29.05.2019)
• Tufan, M., (2012) “Uluslararası İç Denetim Standartları Çerçevesinde Kamuda İç Denetim: Türkiye’deki İç Denetim Sisteminin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale
• Usluer, T., (2016) “İç Denetimin Global Nabzı: Dinamik Bir Ortamda Fırsatları Yakalamak. Dünya ve Türkiye Uygulamalarının Karşılaştırılması”, İstanbul: TİDE Yayınları
• Uzun, F.; (2007) “İç Denetim ve Fransa Uygulaması”, Yerel Yönetim ve Denetim Dergisi, Cilt; 12, Sayı:9: 5-25