Antik Yunan’da Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Temsili

Yıl 2013, Sayı: 10, 15 - 27, 01.07.2013

Duygu Kocabaş Atılgan

Öz

Bu çalışma, günümüzde pek çok alanda kendini hissettiren kadın-erkek cinsiyetlerinin toplumda oluşturduğu algı sorunsalının
temellerine ışık tutmak amacıyla yazılmıştır. Bahsi geçen sorunsalın temelleri, kadınların toplumsal yaşamda yok sayıldığı,
baskı altında tutulduğu ve ataerkil bir toplum oluşumunu destekleyen fikirlerin ortaya atıldığı Antik Dönem Yunanistan’da
aranmıştır. Dönem boyunca üretilen edebi, felsefi ve sanatsal çalışmaların, cinsiyetler arasındaki farkın vurgulanması ve topluma
kabul ettirilmesi açısından önemli bir araç niteliğine sahip olduğu düşünülmektedir. Bu düşünceden hareketle dönemin
toplumsal yapısı, üretilen sanatsal, edebi ve felsefi eserler incelenmiş ve toplumdaki kadın-erkek olgularının nasıl algılandığı,
şekillendirildiği ve yansıtıldığı, nedenleriyle birlikte analiz edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Antik Yunan, Toplumsal Cinsiyet, Mitoloji, Drape, Çıplaklık, Sanat

Kaynakça

• Aristoteles. (1993). Politika, İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Burkert, W. (1985). Greek Religion, USA: Basil Blackwell Publisher and Harvard University Press.
• Blundell. (1995). Women in Ancient Greece, New York: Harvard University Press.
• Cameron, A. (1993). Images of Women in Antiquity, Routledge: Wayne State University Press.
• Clark, M. (2012). Exploring Greek Myth, UK: John Wiley & Sons.
• Daly, K. N. (2009). Greek and Roman Mythology A to Z, New York: Chelsea House Publishers.
• Dover, Kenneth James (1989). Greek Homosexuality. New York: Harvard University Press.
• Fone, B. (2000). Homophobia, New York: Picador Publishing.
• Foucault, M. (2003). Cinselliğin Tarihi, Çev: H. U. Tanrıöver, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Freeman, C. (2000). The Greek Achievement: The Foundation Of The Western World, New York: Penguin Books.
• Garland, R. (1993). The Greek Way of Life, New York: Cornell University Press.
• Gezgin, İ. (2008). Antik Yunan ve Roma Sanatında Cinsellik ve Erotizm, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Gombrich, E.H. (1997). Sanatın Öyküsü, Çev: Ö. Erduran, E. Erduran, İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Harvey, J. (2007), “Showing and Hiding: Equivocation in the Relations of Body and Dress”, Fashion Teory, 11 (1): 65-94.
• Havelock, C. M. (2008), The Aphrodite of Knidos and Her Successors: A Historical Review of the Female Nude in Greek Art, USA: University of Michigan Press.
• Hollander, A. (1993), Seeing Through Clothes, London: California Paperback Printing.
• Hollander, A. (2002), Fabric of Vision: Dress and Drapery in Painting, London: National Gallery.
• Irigaray, L. (1985). This Sex Which is not One. Translated by Catherine Porter with Carolyn Burke. Ithaca: Cornell University Press
• Jenkins, I ve V. Turner (2010). The Greek Body, Los Angeles: Getty Publications.
• Katz, M. (1992). “Ideology and ‘The Status of Women’ in Ancient Greece”, History and Theory, 31 (4): 70-97.
• Koloski-Ostrow, A.O. ve C.L. Lions (2000). Naked Truths: Women, Sexuality & Gender in Classical Art & Archaelogy, London:Routledge.
• Lear, A ve E. Cantarella (2008). Images of Ancient Greek Pederasty:  Boys Were Their Gods. London: Taylor & Francis Group.
• Lewis, S. (2002). The Athenian Woman: An Iconographic Handbook, London: Routledge.
• Platon (2011). Devlet, çev: Sabahattin Eyüboğlu – M. Ali Cimcoz, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sennett, R. (1994). Flesh and Stone: The Body and the City in Western Civilization, New York, W.W. Norton & Company.
• Speake, G. (1995). Dictionary of Ancient History, London, Penguin Books.
• Stone, A. (2006). Luce Irigaray and the Philosophy of Sexual Difference, New York, Cambridge University Press.
• Temple, D. (2011). “The Ecology of Equality: From Dominance to Shared Sacredness”. Ethical Transformations for a Sustainable Future: Peace and Policy, ed. Olivier Urbain, Deva Temple, New Jersey: Transaction Publisher, s.19-33 İnternet Kaynakları
• Aphrodite “Venus D’arles” http://www.theoi.com/Gallery/S10.5.html (08.09.2012).
• Focus Dergisi, Knidos: Anadolu’daki Pompei http://www.focusdergisi.com.tr/arkeoloji/00228 (09.02.2013)
• Goodson, Aileen. Nudity in Ancient to Modern Cultures http://www.primitivism.com/nudity.htm (02.07.2012).
• Girgin, Ahmet. Platon ve Aristoteles’te Kadın http://www.girgin.org/ansiklopedi/yunandakadin.htm (8.09.2012).McCloskey, Niall. Aristotle: On The Generation Of Animals http://neolography.com/courses/medWomen/aonwomen html (8.09.2012). Görsel Kaynaklar
• Fotoğraf 1. Palaestra, Kırmızı Figürlü Tabak Resmi (Brygos-Painter, M.Ö. 480–470). http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b4 Art_gr%C3%A8cia.jpg (Erişim Tarihi: 20.12.2012)
• Fotoğraf 2. Medusa’nin Perseus Tarafından Öldürülmesi, Antonio Canova, 1800, (Hollander, 1993: 8).
• Fotoğraf 3. Apollo Belvedere, M.Ö. 330-320. (Hollander, 1993: 7)
• Fotoğraf 4. Gökbilimi ve Astrolojinin İlham Perisi Urania, (M.Ö. 4. Yüzyıl). http://www.bo.astro.it/~biblio/Vultus-Uraniae/Immagini Urania_fig01.jpg (10.01.2012)
• Fotoğraf 5. Zaferin Kanatlı Tanrıçası Nike, 0M.Ö. 410-407 (Hollander, 2002: 14).
• Fotoğraf 6. Niobide Chiaramonti, M.Ö. 130-120. http://www.comp.dit.ie/dgordon/lectures hum1/030922/030922niobid.jpg (Erişim Tarihi: 14.01.2012)
• Fotoğraf 7. Praxiteles’in Afrodit Heykeli kopyası, (orj. 4. Yüzyıl). http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9a Cnidus_Aphrodite_Altemps_Inv8619.jpg (Erişim Tarihi: 19.11.2012)
• Fotoğraf 8. Kırmızı Figürlü Vazo, M. Ö. 430 (Lewis, 2002:16).