Yapay Zekalı Robotlar Sanatçının Rolüne Bürünebilir mi?

Yıl 2024, Sayı: 31, 29 - 43, 29.01.2024

Sibel Alemdar

https://doi.org/10.17484/yedi.1171098

Öz

Değişen dünyada, teknolojinin yaşamımızın içine hızla ve çok etkin bir şekilde girmesi sonucu; sanat anlayışında da değişimler yaşanmış ve yaşanmakta, insanların sanatçıdan beklentisi artmaktadır. Sanatçı için özgün olabilmek, daha önce yapılmamış olanı yapmak hiç de kolay değildir. Günümüz sanatında multi disipliner, teknoloji ve sanatın bir arada kurgulandığı çalışmalar, her geçen gün izleyici tarafından daha çok ilgi görmektedir.
Gelişen teknoloji ile sanatçılar farklı arayışlara girmiş, insanın, insan bedeninin sınırlarını zorlayan, aşan işler üretmeye başlamıştır. Öyle ki üretilen bu işler o kadar ilgi görmekte, bazen sanatçıyı arka plana itmektedir. Bu çalışmada; insan bedenini sorgulayan, sınırlarını test eden, robot teknolojisini kullanan işler üretmeye sanatçıyı iten nedenler neler olabilir ve bir süre sonra bu üretilen robotlar, rollerini sorgulayabilir ve sanatçının yerini alabilir mi, sorularının cevapları aranacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yapay Zekâ, Robot, Sanat, Siborg

Destekleyen Kurum

Işık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Sanat Sanat Bilimi Doktora Programı

Teşekkür

Prof. Dr. Rıfat Şahiner'e katkılarından dolayı teşekkür ederim.

Can AI Robots Play the Role of the Artist?

Öz

In the changing world, as a result of the rapid and very effective penetration of technology into our lives; There have been and are being experienced changes in the understanding of art, and people's expectations from the artist are increasing. It is not easy for an artist to be original and to do something that has not been done before. In today's art, works that are multi-disciplinary, technology and art are built together attract more and more attention from the audience every day.
With the developing technology, artists have searched for different ways and started to produce works that push and exceed the limits of the human body. So much so that these works are so popular that they sometimes push the artist into the background. In this study; What might be the reasons that push the artist to produce works that question the human body, test its limits, and use robot technology, and after a while, the answers to the questions of whether these produced robots can question their roles and replace the artist will be sought.

Anahtar Kelimeler

Artificial Intelligant, art, cyborg, robot

Kaynakça

• Akbay, B. (2015). Deniz Yılmaz. Erişim adresi (16.05.2023): https://bagerakbay.com/deniz-yilmaz/
• Artut, S. (2019). Yapay zekâ olgusunun güncel sanat çalışmalarındaki açılımları. İnsan&İnsan, s. 767-783. https://dergipark.org.tr/tr/pub/insanveinsan/issue/50001/478162 Burnham, J. (1968). Robot and ciborg art. Beyond Modern Sculpture içinde (s. 68-77). George Braziller. https://monoskop.org/images/d/d8/Burnham_Jack_Beyond_Modern_Sculpture.pdf
• Cascone, S. (2016) Google’s ‘inceptionism’ art sells big at San Francisco auction. artnet news. Erişim adresi (16.05.2023): https://news.artnet.com/market/google-inceptionism-art-sells-big-439352
• Cellan-Jones, R. (2014). Hawking: Yapay zekâ insanlığın sonunu getirebilir. BBC News. Erişim adresi (16.05.2023): https://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/12/141202_hawking_yapay_zekâ
• Cohen, H. (1992). Dekoratif panelli AARON. Outland. Erişim adresi (16.05.2023): https://outland.art/harold-cohen-aaron/
• Feingold, K. (2004). The animal, vegetable, mineralness of everything. CCA. Erişim adresi (04.02.2023): https://cca.cornell.edu/portfolio/ken-feingold-2022-cornell-biennial/
• Garcia, C. (2015). Algorithmic music – David Cope and Emi. Computer History Museum. Erişim adresi (17.05.2023): https://computerhistory.org/blog/algorithmic-music-david-cope-and-emi/?key=algorithmic-music-david-cope-and-emi
• Güney, E. ve Yavuz, H. Y. (2020). Yapay zekâ ile sanatsal üretim pratiğinde sanatçının rolü ve değişen sanat olgusu. Sanat ve Tasarım Dergisi, s. 415-439. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvetasarim/issue/58750/848434
• Haraway, D. (1991). Simianlar, siborglar ve kadınlarda siborg manifestosu. Yirminci yüzyıl sonunda bilim, teknoloji ve sosyalist-feminizm: Doğanın yeniden icadı (s. 149-181) içinde. Routledge.
• İkizler, Y. (2018). Yapay zekâ insan gibi bilinç sahibi olabilir mi? Bilim, Din ve Felsefe Üzerine Makaleler içinde. https://www.academia.edu/37081223
• İstiklal Sanat. (2023, 15 Ocak). Sanat uzmanlarının da aklı karıştı: Bu tablo yapay zekâ mı gerçek mi? İstiklal Kültür Sanat. https://www.istiklal.com.tr/haber/sanat-uzmanlarinin-da-akli-karisti-bu-tablo-yapay-zeka-mi-gercek-mi/733538
• Kac, E. (1997). Foundation and development of robotic art. Art Journal, 60, 56(3).
• Karabulut, B. (2021). Yapay zekâ bağlamında yaratıcılık ve görsel tasarımın geleceği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, s. 1517-1539. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/60801/844536
• Macmurtrie, C. ve Sayre, R.W. (1991). Robotik Kilise. Erişim adresi (04.02.2023): http://amorphicrobotworks.org/the-robotic-church
• Murat S. (2023). Ultra gerçekçi sanatçı robotu. sanat perver. Erişim adresi (04.02.2023): https://www.sanatperver.com/dunyanin-ilk-robot-ressami-ai-da/
• Paik, N. J. ve Abe, S. (1971). Robot K456. Erişim adresi (04.02.2023): http://www.mediafactory.org.au/jack-fahey/2020/02/10/nam-june-paik-robot-k-456-1964/
• Say, C. (2018). 50 soruda yapay zekâ. 50 soruda dizisi. Bilim ve Gelecek Kitaplığı.
• Shanken, E. A. (2012). Sanat ve elektronik medya. Akbank Kültür ve Sanat Dizisi.
• Stelarc. (2008). The body is obsolete. Erişim adresi (02.08.2023): http://www.stelarc.va.com.au
• Stelarc. (2009). Exoskeleton. Erişim adresi (02.08.2023): http://stelarc.org/?catID=20227
• Themes, K. (2022). Autopoiesis. Ken Rinaldo. Erişim adresi (02.08.2023): http://www.kenrinaldo.com/portfolio/autopoiesis/
• Uzun, Y., Akkuzu ve B. Kayrıcı, M. (2021). Yapay zeka’nın kültür ve sanatla olan ilişkisi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi [Özel Sayı], s. 753-75. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ejosat/article/1010691
• Wikipedia. (t. d.). Edmond de Belamy. Wikipedia. Erişim adresi (16.05.2023): https://en.wikipedia.org/wiki/Edmond_de_Belamy
• Yakar, G. ve Kınık, M. (2020). Yapay zekâ İle üretilen görsel sanatlar eserlerinde fikrî mülkiyet. SDÜ Art-e, Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, s. 491.
• Yıldırım, M. (2019). Dijital sanat ve kolaj. Ekev Akademi Dergisi, s. 319-338.