Bir Sosyal Sorumluluk Projesi Örneği: Sürdürülebilir Bez Oyuncaklar Projesi

Yıl 2024, Sayı: 31, 257 - 266, 29.01.2024

Selda Kozbekçi Ayranpınar , Gülcan Batur , Sadık Tumay , Pelin Dikmen , Mustafa Kula , Canan Erdönmez

https://doi.org/10.17484/yedi.1344809

Öz

Sürdürülebilirlik, daha yaşanabilir bir dünya için birçok alanda ve toplumda öne çıkan en önemli konulardan biri haline gelmiştir. Her yönüyle daha etik, daha yeşil ve ilerici bir toplum ve dünya yaratma hedeflerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Kaynaklarımızın sınırsız olmadığının farkına varılması, çevresel kaygılar ve kaynakların gelecek nesillere aktarılmasının öneminin anlaşılması nedeniyle, aşırı hammadde ve doğal kaynak kullanımı, ağır ve zorlu çalışma şartları, üretim aşamasında ortaya çıkan çevreye zararlı atıklar, hızlı tükenen, kısa ömürlü tekstil ürün ve atıkları gibi birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Tasarımcıların ve sanatçıların tüm bu mevcut sorunları önlemek, kaynak kullanımını en aza indirmek, farkındalık ve odak oluşturmak adına sürdürülebilirlik için çaba sarf etmesi çok önemlidir. Bu çalışma, moda ve tekstil sektörlerinden kaynaklanan üretim fazlası ya da atık hammadde ve aksesuarların yeniden değerlendirilmesi üzerine odaklanmaktadır. Sosyal SorumlulukBilinciyle Sürdürülebilir Tekstil Ürünü Bez Bebek ve Oyuncak Tasarımları projesi, bu materyalleri kullanarak toplumsal duyarlılık ile dayanışmayı teşvik eden ve destekleyen etkinlikleri kapsamaktadır. Projenin aktarıldığı bu metnin çevresel döngü, eko tasarım, sürdürülebilirlik çerçevesinde farkındalık ve tanınırlık kat sayısına destek olacağı düşünülerek, tekstilde sürdürülebilirliğe ve okul öncesi çocukların oyuncak seçimine dikkat çekmek amaçlanmaktadır. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi merkezli, tasarım, ürün geliştirme ve uygulamaya dayalı söz konusu projede “uygulamalı” araştırma yöntemi kullanılmıştır. Sonuçta geri kazanım ve ileri dönüşüm odaklı yeni ve yaratıcı fikirlerin ortaya çıkmasıyla toplumun ve bireyin üzerinde farklı alanlara yönelik belirli bir bilinç oluşturacağı umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal sorumluluk projesi, bez oyuncaklar, sürdürülebilirlik, oyun, oyun terapisi

Proje Numarası

SBA-2022-2797

A Social Responsibility Project Example: Sustainable Fabric Toys Project

Öz

Sustainability has emerged as a prominent and crucial topic in various domains and societies, aiming to create a more livable world. It represents a goal of establishing an ethical, greener, and progressive society and world in all its aspects. The awareness of finite resources, environmental concerns, and the significance of intergenerational resource transfer has brought forth several challenges, including excessive use of raw materials and natural resources, harsh and labor-intensive working conditions, environmentally damaging waste generated during production, as well as the issue of rapidly depleting textile products with short lifespans and subsequent waste. In light of these pressing concerns, it is of utmost importance for designers and artists to exert efforts toward sustainability, minimizing resource consumption, and fostering awareness and focus. This study focuses on the revaluation of surplus production or waste raw materials and accessories originating from the fashion and textile industries. The project "Sustainable Textile Product Designs of Cloth Dolls and Toys with Social Responsibility Awareness" encompasses activities that utilize these materials to promote and support social awareness and solidarity. This text, conveying the project, aims to draw attention to sustainability in textiles and toy choices for preschool children, anticipating it will contribute to awareness and recognition within the realms of environmental cycles, eco-design, and sustainability. Anchored at Dokuz Eylül University's Faculty of Fine Arts, this project, grounded in design, product development, and application, has employed an “applied” research methodology. The expectation is that the emergence of new and creative ideas focused on recycling and advanced transformation will foster a specific consciousness in society and individuals across various domains.

Anahtar Kelimeler

Social responsibility project, fabric toys, sustainability, play, play therapy

Destekleyen Kurum

Dokuz Eylül Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

SBA-2022-2797

Teşekkür

Projenin gerçekleştirilmesi ve yaygınlaşmasına önderlik eden Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nükhet HOTAR’a, projenin hazırlık aşamasında verdiği destek dolayısıyla DEÜ Tıp Fakültesi Dekan Vekili ve Onkoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Nur OLGUN’a, proje etkinliklerinin gerçekleştirilebilmesine vesile olan DEÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. H. Yakup ÖZTUNA’ ya, ana malzeme desteğinin yanı sıra fabrikanın tüm olanaklarını projeye sunan başta Akar Tekstil Genel Koordinatörü Nihal FİDAN olmak üzere tüm Akar Tekstil Yöneticileri ve çalışanlarına, Proje Ekibinde yer alan Onkoloji Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Refik Emre ÇEÇEN ve Doç. DR. Deniz KIZMAZOĞLU’na, Konteyner Oyuncak Atölyesinin görsel çizimleri ve renklendirmesine emek veren Öğr. Gör. Özkan BİRİM’e, Proje oyuncak görsellerinden oluşan Boyama Kitabını hazırlayan DEÜ GSF Grafik Sanatlar Bölümü Öğretim Elemanlarına, Deprem bölgesi atölye çalışmalarında sürecin sağlıklı bir şekilde yürütülmesinde özverili çalışmalarından dolayı Doç. Dr. Yudum AKKUŞ GÜNDÜZ, Arş. Gör. Dorukhan Fırat AKTÜRK, Arş. Gör. Mehmet Ali ZEREN ve Arş. Gör. Ayça ÇAĞLAR’a, Projeye teknik destek veren DEU GSF Elektrik Teknisyeni Tuncay ARSLAN’a, Proje kapsamında oyuncak üretimleri için gerçekleştirilen atölye çalışmalarına katılan DEÜ GSF Moda Giyim Tasarımı Bölümü öğrencilerine teşekkür deriz. Bu projenin geliştirilmesinde bize destek veren başta Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü ve Dokuz Eylül Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Koordinasyon Birimi’ne teşekkür ederiz. We would like to express our gratitude to Prof. Dr. Nükhet HOTAR, the Rector of Dokuz Eylül University, for her leadership in the implementation and dissemination of the project. We would also like to thank Prof. Dr. Nur OLGUN, the Vice Dean of the Faculty of Medicine and the Director of the Oncology Institute at DEU, for her support during the preparation phase of the project. Our appreciation also goes to Prof. Dr. H. Yakup ÖZTUNA, the Dean of the Faculty of Fine Arts at DEU, for enabling the realization of project activities. We extend our thanks to the General Coordinator of Akar Textil, Nihal FİDAN, as well as all the managers and employees of Akar Textil, for their main material support and providing all the facilities of the factory for the project. We would also like to thanks who are part of the project team DEU Oncology Institute Prof. Dr. Refik Emre ÇEÇEN, Assoc. Prof. Dr. Deniz KIZMAZOĞLU, and supporting the project as a child development specialist Nihat AYGIN. We acknowledge the efforts of Inst. Özkan BİRİM, who contributed to the visual drawings and coloring of the Container Toy Workshop. We would like to thank the instructors from the Department of Graphic Arts at DEU Faculty of Fine Arts for preparing the Coloring Book composed of project toy visuals. Special thanks go to Assoc. Prof. Dr. Yudum AKKUŞ GÜNDÜZ, Res.Assist. Dorukhan Fırat AKTÜRK, Res.Assist. Mehmet Ali ZEREN, and Res.Assist. Ayça ÇAĞLAR for their dedicated work in ensuring the smooth progress of the workshop activities in the earthquake-stricken areas. We are grateful to Tuncay ARSLAN, the Electrical Technician at DEU Faculty of Fine Arts, for providing technical support to the project. Lastly, we would like to thank the students of the Department of Fashion and Clothing Design at DEU Faculty of Fine Arts for their participation in the toy production workshops within the scope of the project. We would like to express our thanks to Dokuz Eylül University Rectorate and Dokuz Eylül University Scientific Research Coordination Unit for their support in the development of this project.

Kaynakça

• Abdollahian, E., Mokhber, N., Balaghi, A. and Moharrari, F. (2013). The effectiveness of cognitivebehavioural playtherapy on the symptoms of attention-deficit/hyperactivity disorder in children aged 7–9 years. ADHD Attention Deficit and Hyperactivity Disorders, 5(1), 41-46.
• Ayanoğlu, S. G. and Ağaç, S. (2017). Sürdürülebilir moda kavramına yönelik tasarım fikirleri [Sustaınable fashion-oriented design ideas.] SDÜ ART-EGüzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 10(19), 252-273.
• Batur, G. (2023). Sürdürülebilirlik ve geri dönüşüm stratejileri: Tekstil endüstrisinde moda tasarımcısının rolü [Sustainability and recycling strategies: The role of the fashion designer in the textile industry]. Kesit Akademi Dergisi, 9 (36), 70-96.
• Benuğur, Ş. (2014). Grafik tasarım eğitiminde görme engelliler için sosyal sorumluluk tasarımı, [Social responsibility design for the visually impaired in graphic design education]. Uluslararası Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 205-226.
• Braungart, M. and McDonough, W. (2002). Cradle to cradle: Remaking the way we make things. North Point Press.
• Can, Ö. and Ayvaz, K.M. (2017). Tekstil ve modada sürdürülebilirlik [Sustainability in textile and fashion]. Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, 2017, 3(1),110-119.
• Özgür, S. and Acar Şentürk, Z. (2016). Sosyal sorumluluk projelerinin uygulanmasında toplumsal duyarlılık projesi dersinin önemi: Gaziantep Üniversitesi örneği [Importance of social awareness project course in implementatıon of social responsibility projects: The case of Gaziantep University]. Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 18(1), 139-160.
• Teke, E., & Avşaroğlu, S. (2020). Çocuklarda oyunun ve oyun terapisinin terapötik kullanımı ve iyileştirici etkileri: Kavramsal bir analiz [Therapeutic use and healing effects of play and play therapy in children: A conceptual analysis]. International Social Mentalty and Researcher Thinkers Journal, 6(32), 1078-1087.
• Akartextile. (2022). Sustainability. Retrieved from (10.06.2023) https://www.akartextile.com/surdurulebilirlik