Nietzsche ile Darwin Arasında: Snowpiercer (2013)

Yıl 2024, Sayı: 32, 71 - 84, 30.07.2024

Haşim Demirtaş

https://doi.org/10.17484/yedi.1454051

Öz

Charles Darwin ve Friedrich Nietzsche, dünya düşünce tarihinde önemli ve tartışmalı bir yere sahiptir. Darwin'in evrim teorisi, zaman içerisinde insan topluluklarına da uyarlanmış ve sosyal Darwinizm, toplumsal ilerlemenin açıklamalarından biri olarak ele alınmıştır. Nietzsche ise sıklıkla Darwinci olmakla ilişkilendirilmiştir. Bu ilişkilendirmenin nedeni, her ikisinin de canlıların hayatta kalmak ve varlığını devam ettirmek için ihtiyaç duyduğu motivasyonları tanımlamalarından kaynaklanmaktadır. Darwin için bu motivasyon, varoluş mücadelesi ve en uyumlular hayatta kalır mottosuyken; Nietzsche için güç istencidir. Film endüstrisi için sosyal Darwinizm ilgi çekici bir başlıktır ve sinemada birçok kez ele alınmıştır. Bu çalışmanın teorik altyapısını sosyal Darwinizm ve güç istenci kavramları oluşturmaktadır. Bu kapsamda, yönetmenliğini Bong Joon Ho'nun yaptığı Snowpiercer (2013) filmi amaçlı örneklem dahilinde seçilmiştir. Bu çalışma, Snowpiercer, sosyal Darwinizm ve güç istenci kavramlarıyla okunabilir mi? sorusuna cevap aramaktadır. Çalışmanın yöntemi nitel içerik analizidir. Çalışmanın sonucunda Sosyal Darwinist bakış açısının filmde kendine yer bulduğu görülmüştür. Bununla birlikte karakterlerin eylemlerindeki temel motivasyon kaynağının hayatta kalma içgüdüsü değil, güç istenci olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal darwinizm, güç istenci, Darwin, Nietzsche, sinema

Etik Beyan

Darwin ile Nietzsche Arasında: Snowpiercer (2013) isimli çalışmamın, etik kurul izni gerektirmeyen çalışmalar arasında yer aldığını beyan ederim.

Between Nietzsche and Darwin: Snowpiercer (2013)

Öz

Charles Darwin and Friedrich Nietzsche have an important and controversial place in the history of thought. Darwin's theory of evolution has been adapted to human communities in the course of time, and Social Darwinism has been considered as one of the explanations of social progress. Nietzsche has often associated with being a Darwinian. The reason for this association is that both describe the motivations that living things need to survive and continue their existence. For Darwin, this motivation is the struggle for existence and survival of the fittest motto, while for Nietzsche it is the will to power. Social Darwinism is an interesting subject for the film industry and has been addressed many times in cinema. The theoretical background of this study consist of the concepts of Social Darwinism and the will to power. In this context, Snowpiercer (2013), directed by Bong Joon Ho, was chosen within the purposeful sampling. In this study, answers are sought for the question: Can Snowpiercer be read with the concepts of Social Darwinism and the will to power? The method of the study is qualitative content analysis. As a result of the study, it was revealed that the Social Darwinist perspective found a place in the movie. Moreover, it was put forward that the main source of motivation in the actions of the characters was not the survival instinct but the will to power.

Anahtar Kelimeler

Social darwinism, the will to power, Darwin, Nietzsche, cinema

Kaynakça

• Bakırcı, Ç.M. (2018). Evrim kuramı ve mekanizmaları. Ginko Bilim.
• Claeys, G. (2000). The "survival of the fittest" and the origin of social Darwinism. Journal of the History of Ideas, 61(2), 223-240.
• Coşar, M. (2009). Nietzsche kavramada yeni bir yol. ODTÜ Yayıncılık.
• Darwin, C. (2007). İnsanın türeyişi (Ö. Ünalan, Çev.). Onur Yayınları.
• Darwin, C. (2017). Türlerin kökeni. Alfa Bilim.
• Doğan, A. (2021). Osmanlı aydınları ve sosyal Darwinizm. Küre Yayınları.
• Hawkins, M. (1997). Social Darwinism in European and American thought, 1860-1945. Cambridge University Press.
• Krippendorff, K. (2018). Content analysis: an introduction to its methodology. SAGE.
• Malthus, T. R. (2017). Nüfus ilkesi (Ç. Taşkın, Çev.). Pinhan Yayıncılık.
• Mayring, P. (2014). Qualitative content analysis: theorical foundation, basic procedures and software solution. Klagenfurt. https://www.ssoar.info/ssoar/handle/document/39517
• Merkit, N. (2021). Nietzsche'nin "son insan"ının ve Cesur Yeni Dünya'nın mutluluk anlayışı üzerine bir değerlendirme. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 179-200.
• Nietzsche, F. (1974). The gay science (W. Kaufmann, Çev.). Vintage Books.
• Nietzsche, F. (2005). Tarihin yaşam için yararı ve yararsızlığı üzerine (N. Bozkurt, Çev.). Say Yayınları.
• Nietzsche, F. (2009). İnsanca, pek insanca-1 (M. Tüzel, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Nietzsche, F. (2010a). Güç istenci (N. Epçeli, Çev.). Say Yayınları.
• Nietzsche, F. (2010b). Böyle buyurdu zerdüşt (K. Ata, Çev.). İlgi Kültür Sanat Yayıncılık.
• Nietzsche, F. (2010c). Böyle dedi zerdüşt (G. Sert, Çev.). İlya Yayınevi.
• Nietzsche, F. (2011). Putların alacakaranlığı ya da çekiçle felsefe yapmanın yolları (İ. Z. Eyuboğlu, Çev.). Say Yayınları.
• Nietzsche, F. (2015). İyinin ve kötünün ötesinde: Bir gelecek felsefesini açış (A. İnam, Çev.) Say Yayınları.
• Nietzsche, F. (2017). Deccal: Hristiyanlığa lanet (O. Aruoba, Çev.). Kırmızı Kedi Yayınevi.
• Nietzsche, F. (2020). Beyond good and evil. Capstone.
• Russell, B. (2005). Din ile bilim. (A. Göktürk, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
• Soysal, S. (2008). Güç istenci ve yorum. Tabula Rasa: Felsefe ve Teoloji, (23), 126-136.
• Soysal, S. (2020). Nietzsche: Perspektivizm, güç istenci, doğruluk. Say Yayınları.
• Weikart, R. (1998). Socialist Darwinism: Evolution in German socialist thought from Marx to Bernstein. International Scholar Publication.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.