Mobile Views of News Websites: A Case Study

Yıl 2024, , 188 - 211, 29.06.2024

Burak Somuncu , Hakan Aydın

https://doi.org/10.55609/yenimedya.1453218

Öz

With the advancements in communication technologies and the increasing use of the internet, mobile devices have become a prevalent tool for accessing news in society. Media organizations are required to effectively prepare platforms for publishing their content in order to meet the expectations of readers and ensure clear communication. In this context, the importance of design in journalism becomes evident. Fundamental design principles and web design elements play a critical role in creating effective pages. This research focuses on the design principles and web design elements of the homepages of the top 5 news websites in Turkiye, which have the highest readership: Hürriyet, Milliyet, Mynet, Sözcü, and Sabah. A detailed content analysis is conducted using the method of content analysis within the scope of design principles and web design elements. The study is significant in its comprehensive approach to the design dimension of mobile news websites in Turkiye. The findings obtained from the research reveal the correct and incorrect uses of design principles and web design elements in mobile site designs. The analysis indicates that the examined mobile news websites make a significant effort to implement fundamental graphic design principles. Regarding the use of web design elements, differences are observed in terms of visual, color, and typography usage on mobile sites. These differences are identified as playing a crucial role in shaping the visual identity of each site.

Anahtar Kelimeler

Mobile news design, journalism and design, design principles, visual design elements, web design.

Haber Sitelerinin Mobil Görünümleri: Örnek Bir İnceleme

Öz

İletişim teknolojilerindeki gelişmeler ve internet kullanımın artması sonucunda ortaya çıkan ve toplumda yaygın bir şekilde kullanılmaya başlayan mobil aygıtlar, insanlar tarafından habere ulaşmada kullanılan başat araçlardan biri konumuna gelmiştir. Medya kuruluşları okuyucularının beklentilerini karşılama ve iyi anlaşılma adına içeriklerini yayımlayacağı ortamları etkili şekilde hazırlamak zorundadır. Bu noktada habercilik açısından tasarımın önemi ortaya çıkmaktadır. Temel tasarım ilkeleri ve web tasarım öğeleri etkili sayfalar oluşturmak adına kritik role sahiptir. Bu araştırmada da Türkiye’de en çok okuyucu sayısına sahip olan ilk 5 haber sitesinin Hürriyet, Milliyet, Mynet, Sözcü ve Sabah’ın mobil görünümlerinin ana sayfaları tasarım ilkeleri ve web tasarım öğeleri kapsamında içerik analizi yöntemi kullanılarak detaylı bir şekilde incelenmiştir. Çalışma Türkiye’de yayım yapmakta olan mobil haber sitelerinin tasarımsal boyutunu bütüncül bir şekilde ele alması bakımından önemlidir. Araştırma sonucu elde edilen bulgular, mobil site tasarımlarında, tasarım ilkelerinin ve web tasarım elemanlarının doğru ve yanlış kullanımlarını ortaya koymuştur. İncelenen mobil haber sitelerinde temel grafik tasarım ilkelerinin önemli bir oranda uygulanmaya çalışıldığı tespit edilmiştir. Web tasarım öğelerinin kullanımı açısından elde edilen bulgulara bakıldığında ise mobil sitelerde görsel, renk, tipografi kullanımı açısından farklılıkların olduğu belirlenmiş, bu farklılıkların her bir sitenin kendi görsel kimliğini oluşturmasında önemli bir işlevi yerine getirdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Mobil haber tasarımı, habercilik ve tasarım, tasarım ilkeleri, görsel tasarım öğeleri, web tasarım

Kaynakça

• Alican, Ö. (2014). Esnek web (responsive web) sitesi tasarımında tipografi sorunları. Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 12, 85-91.
• Alp, H., ve Altın, M. S. (2023). Basılı gazetelerden dijital platformlara: Medya tüketimindeki paradigma kayması. Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 7(20), 364-383. https://doi.org/10.54707/meric.1402667
• Akça, Y. E., ve Mercin, L. (2020). Web sayfalarında görselliği etkileyen tasarım unsurlarının incelenmesi ve güzel sanatlar fakültesi uygulama örneği. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 55, 1460–1473.
• Ambrose, G., ve Harris, P. (2012). Grafik tasarımın temelleri. Literatür Yayınları.
• Ambrose, G., ve Paul, H. (2014). Grafik tasarımda ızgaralar. Literatür Yayınları.
• Arntson, Amy. E. (1998). Graphic design basics. Harcourt Brace College Publishers.
• Aytekin, B. A. (2021). Temel tasarım kavramlarını disiplinlerarası okumak-1. Nobel. Bayraktar, N., Görer Tamer, N., Tekel, A., Gürer, N., Kızıltaş, A. C., & Köroğlu, B. (2012). Görsel eğitimde yaratıcılık ve temel tasarım. Nobel.
• Becer, E. (2011). İletişim ve grafik tasarım. Dost.
• Bedir Erişti, S. D. (2019). Yeni medya ve görsel iletişim tasarımı. Pegem Akademi.
• Bendaş, K. (2022). Dijitalleşen dünyada medyanın dönüşümü: Geleneksel medyadan yeni medyaya geçiş ve Türkiye’de internet gazeteciliği. Anasay, 0(22), 373–396. https://doi.org/10.33404/anasay.1185803
• Bennet, J. G. (2013). Design fundamentals for new media. Cengage Learning.
• Benton, J. (3 Kasım 2021). Is the smartphone lock screen the key to reaching the most casual news consumers? This indian company says yes. Niemanlab. https://www.niemanlab.org/2021/11/is-the-smartphone-lock-screen-the-key-to-reaching-the-most-casual-news-consumers-this-indian-company-says-yes/
• Birol, E. (2022). Türkiye’de en çok ziyaret edilen pazaryeri web sitelerinin görsel tasarım süreci. İNİF E-Dergi, 1(8), 107–131. https://doi.org/10.47107/inifedergi.1151122
• Blog to Express. (12 Aralık 2016). Bulletin board system. https://blogtoexpress.blogspot.com/search?q=Bulletin+Board+. Erişim
• Brainard, S. (1998). A design manual (2.Baskı). Prentice-Hall.
• Carlos, D. (18 Aralık 2023). The online timeline. David Carlson’s Virtual World. http://iml.jou.ufl.edu/CARLSON/1990s.shtml.
• Carlson, D. (2003). Digital journalism emerging media and the changing horizons of journalism. İçinde K. Kevin (Editör), The History of Online Journalism (ss. 31–55). Rowman & Littlefeild Publishers.
• Caruso, T. P., ve Harsch, M. R. (1984). Joint ventures in the cable and videotext industries [Yayınlanmış yüksek lisans tezi]. Massachusetts Institute of Technology.
• Çatal, D., ve Kürşat, D. (2015). Duyarlı web tasarımı. ART-E Sanat Dergisi, 15, 95–109. https://doi.org/10.21602/sgsfsd.58824
• Çelebi, C., ve Satırlı, H. (2021). Usage areas of web 2.0 tools at primary school level. Instructional Technology and Lifelong Learning, 2(1), 75–110. https://doi.org/10.52911/itall.938122
• Çınar, K., ve Çınar, S. (2020). Temel tasarım. KTO Karatay Üniversitesi Yayınları.
• Conway, H. (2002). Design history. Routledge.
• Demirci, S., ve Köseli, M. (2014). İkincil Veri ve İçerik Analizi. İçinde B. Kaan (Editör), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (4.Baskı). Alfa.
• Dingil, A.E. (2014). Türkiye'de Haber Sitelerinin Görsel Tasarım-Ergonomi Düzeyleri ve Etkinliği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
• Elden, M., ve Özdem, Ö. O. (2015). Reklamda görsel tasarım. Say Yayınları.
• Ercan, M. (2020). Hürriyet Mobil Haber Sitesinin Kullanıcı Deneyim Tasarımı Bağlamında İncelenmesi [Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi].
• Ergüven, Ardan. (2021). İyi tasarım nedir?. Humanist.
• Ertok Atmaca, A. (2014). Temel tasarım. Nobel.
• Evans, P., ve Thomas, M. A. (2004). Exploring the elements of design. Delmar Learning.
• Faimon, P., ve Wiegand, J. (2004). The nature of design. HOW Design Books.
• Fırlar, B., ve Okat Özdem, Ö. (2013). Web tasarımının önemi: destinasyon web sitelerinin görsel tasarımlarının değerlendirilmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(7), 5–16. http://tdkterim.gov.tr/
• Gedik, Y. (2020). Pazarlamada yeni bir çerçeve: sosyal medya ve web 2.0. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 3(1), 252–269. https://doi.org/10.33712/mana.706162
• Glasstty. (2022, Mayıs 16). Hosting frames on telstar. https://glasstty.com/hosting-frames-on-telstar/
• Griffey, J. (2022). İnteraktif dijital medyaya giriş. Değişim Yayınları.
• Heskett, J. (2017). Tasarım. Dost.
• Hürriyet (21.Aralık.2023). İnternet 25 yıl önce böyle görünüyordu. https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/internet-25-yil-once-boyle-gorunuyordu-40029817.
• Hürriyet (26 Ocak 2024). Hürriyet web sayfası mobil görünüm. https://www.hurriyet.com.tr/.
• İnternet Araştırmaları Koordinatörlüğü. (11. Kasım 2023). Türkiye dijital 2023. En Güvenli Web. https://www.guvenliweb.org.tr/dosya/HQTLP.pdf.
• Jeong, W. ve Jung Han H. (2012). Usability study on newspaper mobile websites. OCLC Systems & Services: International digital library perspectives, 28(4), 180-198.
• Kahraman, A. D. (2014). Kullanıcı dostu arayüzlerin grafik tasarım öğeleri ile nitelik ve niceliklerinin artırılması. Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi, 01(01).
• Ketenci, H. F., ve Bilgili, C. (2006). Görsel iletişim & Grafik tasarımı. Beta Basım.
• Kılıç, S. (2015). Türkiye’de geleneksel gazetecilik anlayışına alternatif bir yaklaşım: İnternet gazeteciliği [Doktora Tezi]. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Korkmaz, A. (2009). İnternet gazeteciliğinin kamuoyu oluşumuna etkisi. Erciyes İletişim Dergisi, 1(2).
• Koloğlu, T. F. (2015). Web tasarımında işlem basamakları ve renk seçimlerinde bilinmesi gerekenler. Küresel Mühendislik Çalışmaları Dergisi, 2(2), 51–61.
• Kondracki, N. L., Wellman, N. S., ve Amundson, D. R. (2002). Content analysis: review of methods and their applications in nutrition education. Journal of Nutrition Education and Behavior, 34(4), 224–230. https://doi.org/10.1016/S1499-4046(06)60097-3
• Lauer, D., ve Pentak, S. (1995). Design basics (4. Baskı). Harcourt Brace College Publishers.
• Lu, Y., Wang, X., Ma, Y. (2013). Comparing user experience in a news website across three devices: iPhone, iPad, and desktop. Proceedings of the American Society for Information Science and Technology, 50(1), 1-4.
• Mayda, M. (2023). Görsel iletişim tasarımı kapsamında reuters ve anadolu ajansı’nın mobil uygulamalarının karşılaştırılmalı tasarımsal analizi. Erciyes Akademi, 37(3), 958–974. https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1311668
• Miles, B. M., ve Huberman A.M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded source book. USA: Sage Publications.
• Milliyet (26 Ocak 2024). Milliyet web sayfası mobil görünüm. https://milliyet.com.tr/.
• Mynet (26 Ocak 2024). Mynet web sayfası mobil görünüm. https://www.mynet.com/.
• Oyucu, S., ve Polat, H. (2018). Duyarlı tasarım ile bir M2M platformunun gerçekleştirilmesi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, 6(2), 259–268. https://doi.org/10.29109/http-gujsc-gazi-edu-tr.318090
• Öztuna, H. Y. (2008). Bauhaus tasarım okulu ve temel sanat eğitimi. Grafik Tasarım Dergisi, 16(1).
• Özyal, B., ve Tosun, G. E. (2017). Dijital gazeteciliğin gelişen bir formu olarak mobil gazetecilik. Akdeniz İletişim Dergisi, 28, 60–81. https://doi.org/10.31123/akil.437457
• Parlak, H. (2011). Temel grafik tasarım bilgisi. Ege Üniversitesi Basımevi.
• Pekmezci, H. (1992). Tüm yönleriyle serigrafi ipek baskı. İlke Yayınları.
• Pektaş, H. (2001). İnternette görsel kirlenme. TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi, 400, 72–75.
• Pektas, H. (2012). Türkiye’deki gazetelerin web sitelerinin tipografik açıdan incelenmesi. JAMMO, 5(18).
• Sabah. (26 Ocak 2024). Sabah web sayfası mobil görünümü. https://sabah.com.tr/.
• Samara, T. (2007). Design elements. Page One Publishing Private Ltd.
• Sansarcı, E. (2021). Altın oran ve grafik tasarım üzerindeki etkileri. Social,Mentality and Researcher Thinkers Journal, 7(42), 343–349. https://doi.org/10.31576/smryj.817
• Şen, A. F., ve Yılar, Ö. E. (2020). Araştırma makalesi Türkiye’de gazeteciliğin dijital dönüşümü: Ensonhaber, hürriyet ve medyascope haber siteleri örnekleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30(s), 391–414. https://orcid.org/0000-0003-3350-8292
• Shaver, B. (2011). Moving the eye through 2-D design a visual primer. USA: Intellect Books.
• Similarweb. (13 Ocak 2023). Haber sitelerinin mobil görünümlerinin Türkiye sıralaması. https://www.similarweb.com/.
• Sözcü. (26 Ocak 2024). Sözcü web sayfası mobil görünüm. https://sozcu.com.tr/.
• Stewart, M. (2002). Launching the imagination. McGraw-Hill.
• Tavşancıl, E., ve Aslan, E. A. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epilon.
• Teymur, N. (1998). Tasarlanacak bir dünya için temel tasarım eğitimi: Temel tasarım-temel eğitim. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları.
• Tiryakioğlu, F. (2012). Sayfa tasarımı ve gazeteler. Detay Yayıncılık.
• Uslu, Y. (2017). Grafik tasarımda mükemmellik kusurluluk afişler. Ekin.
• Westlund, O. (2013). A review and model of journalism in an age of mobile media. Digital Journalism, 1(1), 6–26. https://doi.org/10.1080/21670811.2012.740273
• Yüzer, Volkan. T. (2017). Görsel web tasarımı. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Zelanski, P., ve Fisher, M. P. (1996). Design principles and problems. Harcourt Brace College Publishers.
• Zettl, H., ve Kelly, J. D. (2005). Handbook of visual communication: Theory, methods and media. Routledge Publications.