Dijital Çağda Kitle Kültürü, Eğlence ve Sanat

Yıl 2021, Sayı: 11, 184 - 189, 30.12.2021

Hasan Yurdakul Nurşah Ferah

Öz

İnsanlığın gelişiminde teknolojik yeniliklerin doğrudan etkisi söz konusu olmuştur. Yaşadığımız çağın teknolojik görünümünün ulaştığı boyut olan dijitalleşme, sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçişin yeni form ve biçimlerini toplumsal yaşamda daha görünür hale getirmiştir. Dijitalleşme bilginin üretim, işletim, paylaşım ve aktarım süreçlerinin dijital teknolojiler dolayımı ile gerçekleştiği dönüşümü ifade etmektedir (Özcan ve Keskin, 2020: 2217). Diğer bir ifadeyle dijitalleşme günümüzde insanların ve toplumların enformasyon ve iletişim ağlarıyla birbirine bağlandığı, analog formdaki kültürün sayısal kodlara dönüştüğü dijital bir format düzenidir. Dijitalleşmenin oluşturduğu bu yeni format, dijital bir kültürün de temeli olmuştur. Özellikle iletişim araçlarının dijitalleşmesi ile beraber birçok toplumsal olgu yeni bir görünüm kazanmıştır. Dijitalleşmenin iletişim mecralarındaki form değişikliği ve kitlelere ulaşabilme olanağındaki etkili gücü her tür bilgi ve imajın yeniden üretilmesine, yeniden yorumlanmasına ve farklı şekillerde alımlanarak dönüşmesine yol açmaktadır. Öte yandan, geleneksel olanın somutluğunun yerini soyut ve sayısal olana bıraktığı, uzamsızlığın ve zamansızlığın hâkim olduğu, kavramsal ve biçimsel değişikliklerin yaşandığı ve tüm bunlara bağlı olarak algılama biçimlerinin de dönüştüğü dijital dünyada her şeyin -mış gibi doğası, gerçekliğin doğasının sarsılmasına neden olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kitle Kültürü, Dijitalleşme, Sanat

Kaynakça

• Adorno, T. & Horkheimer, M. (2014). Aydınlanmanın diyalektiği: Felsefi fragmanlar. (Çev. Nihat Ülner, Elif Öztarhan Karadoğan). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Bauman, Z. (2015). Akışkan modern dünyada kültür. (Çev. İhsan Çapcıoğlu, Fatih Ömek). Ankara: Atıf Yayınları.
• Biçer Olgun, H. (2020). Dijital çağda görsel sanat alanı: Mimari mekan ve performans. İçinde Kayıhan, B.(Ed.). Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.243-282). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Birol, M. (2020). Gençlik kültürü bağlamında popüler müzik: Sezen Aksu şarkılarının sözleri üzerinden içerik analizi. İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.193-242). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Castells, M. (2006). Enformasyon çağı: Ekonomi, toplum ve kültür. (Çev. Ebru Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Çağırkan, B.(2020). Dijital çağda değişen kimlik algıları: Hibrit kimlik(ler). İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.394-424). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Demir, İ. (2020). Dijital çağda ücreti ödenmeyen emek, bedava emek ya da eğlenceye gömülü emek. İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.17-43). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Ercansungur, D. O.,& Talimciler, A. (2020). Dijitalleşme ve tüketim: metadan mecraya dijital oyunlar. İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.337-368). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Fırat, D. (2020). Kurgusal bedenlerin karnavalı: Cosplay. İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.369-393). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Fırat, F. (2020). Tekno-büyücülük ve simüle edilmiş haberler: Haberin yeniden inşasında artırılmış gerçeklik teknolojisi. İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.122-144). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Fuchs, C. (2018). Sosyal medya: Eleştirel bir giriş. (Çev. İlker Kalaycı, Dilay Saraçoğlu). İstanbul: NotaBene.
• Kayıhan, B. (2020). Kültür endüstrisine karşı dijital hikaye anlatıcılığı ile yeni bir gazetecilik anlayışı mümkün mü? İçinde Kayıhan, B. (Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.101-121). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Marx, K. (2003). Kapital. Cilt 1. (Çev. Alaattin Bilgili), Ankara: Sol Yayınları.
• McLuhan, M. (1967). The Medium is the Massage: An Inventory of Effects (1.Baskı). England: Penguin Books.
• Olgun, C.K., (2020). Dijital oyun endüstrisi ve değişen eğlence biçimleri. İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.305-336). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Özcan, M. ve Keskin, B. (2020). Dijitalizasyon bağlamında sosyal dönüşüm. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(29), 2214- 2229. DOI: 10.26466/opus.775748
• Özbey, K. (2020). Yeni medya ve tüketimin yeni kültürü. İçinde Kayıhan, B.(Ed.). Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.67-98). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Rigel, N., Batuş, G., Yücedoğan, G., Çoban, B. (2005). 21. yüzyıl iletişim çağını aydınlatan kuramcılar: Kadife karanlık. İstanbul: Su Yayınevi.
• Salimoğlu, M.(2020). Sefaletin metalaştırılması: Kapitalizmin gölgesinde bir iyilik hareketi olarak ahbap platformu. İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.44-66). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Şahin, M. (2020). Dijitalleşen toplumda eğitimin dönüşümü: Bağlantıcı öğrenme sorunları ve okuryazarlığı. İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.427-461). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Ulusal, D.(2020). Dijital çağda sinemanın dönüşümü. İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.283-302). Ankara: Ütopya Yayınevi. Yaylagül, L. (2006). Kitle iletişim kuramları. Ankara: Dipnot.
• Yurdakul, H.(2020). Gündelik hayatın ritmi: Dijital iletişim çağında müziğin toplumsal kodlarını frankfurt okulu ve bourdieu ile yeniden anlamak. İçinde Kayıhan, B.(Ed.), Dijital çağda kitle kültürü, eğlence ve sanat. (ss.147-192). Ankara: Ütopya Yayınevi.