Çok Kanallı Sismik Verilerde Tekrarlı Yansımaların Bastırılmasında Kullanılan Yöntemlerin Karşılaştırılması

Yıl 2022, Cilt: 43 Sayı: 1, 1 - 17, 29.03.2022

Selin Ceren Yeliz İşcan Hakan Alp

https://doi.org/10.17824/yerbilimleri.842506

Öz

Sismik sinyalin aynı yolu birden fazla kat etmesi sonucu oluşan tekrarlı yansımalar sismik kesitler üzerinde birincil yansımaları maskeleyerek sismik verilerin işlenmesinde ve yorumlanmasında hatalara sebebiyet vermektedirler. Bu nedenle gürültü olarak kabul edilen tekrarlı yansımaları bastırabilmek için sismik veri işlemde birçok yöntem geliştirilmiştir. Bu çalışmada çok kanallı sismik yansıma verisi üzerine rutin veri işlem adımlarının uygulanmasının yanı sıra tekrarlı yansımaların bastırılabilmesi için bazı veri işlem adımları uygulanmıştır. Çok kanallı sismik veri İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Jeofizik Mühendisliği Sismik Veri İşlem Laboratuvarında Linux İşletim sistemi altında çalışan Paradigm® Echos® sismik veri işlem yazılımları kullanılarak işlenmiştir. Rutin veri işlem adımları; veri yükleme, geometri tanımlama, istenmeyen izlerin atılması, istenmeyen alanların atılması, kazanç analizi, bant geçişli filtreleme, ortak derinlik noktası düzenine geçiş (Common depth point-CDP), hız analizi, normal kayma zamanı düzeltmesi (Normal Moveout-NMO), yığma ve migrasyondur. Tekrarlı yansımaların bastırılabilmesi için ise sismik veri üzerine önkestirim dekonvolüsyonu ve f-k eğim süzgeci uygulanmıştır. Bu çalışmada f-k eğim süzgecinde birincil yansımaların ve tekrarlı yansımaların arasındaki NMO (Normal Kayma Zamanı) farkından yararlanılmıştır. F-k ortamında süzgeçleme için iki farklı modül irdelenmiştir. Bu modüllerden daha başarılı olanı seçilerek önkestirim dekonvolüsyonu ile karşılaştırmaya gidilmiştir. Sonuç olarak f-k eğim süzgecinin bu çalışmada ki uygulama prosedürüyle, tekrarlı yansımaları bastırmada önkestrim dekonvolüsyonuna göre daha başarılı sonuç verdiği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sismik yansıma verileri,, ardışık yansıma,, f-k eğim süzgeci,, önkestirim dekonvolüsyonu

Kaynakça

• Yılmaz, Ö., 1987, Seismic Data Processing, SEG, Tulsa, OK.
• Castle, RJ., 1994, A theory of normal moveout, Geopysics, 72, W33-W43.
• Peacoc, KL. and Treitel, S, 1969, Predictive deconvolution:Theory and practice, Geophysics, 34, 155-196.
• Taner, MT. and Koehler, F., 1969, Velocityspektra-digital computer derivation and applications of velocityfunction, Geophysics, 61, 891-901.
• Claerbout, JF and Doherty, SM., 1972, Downward continuation of moveout-corrected seismograms, Geophysics, 37, 741-768.
• Dondurur, D., 2009, Deniz Sismiğinde Veri İşlem, JFMO Eğitim Yayınları No:11, Ankara.