Kentsel Kültür Politikası Perspektifini Genişletmek: İstanbul’da Yaratıcı Endüstrilerin Yığılımının Haritalandırılması

Yıl 2024, Cilt: 6, 65 - 92, 31.12.2024

Guzin Yeliz Kahya

https://doi.org/10.53979/yillik.2024.5

Öz

İstanbul’da yaratıcı endüstrinin mekânsal organizasyonu genellikle merkezi şehir alanlarıyla ilişkilendirilmiştir.
Ancak, yaratıcı endüstrinin daha az bilinen boyutu, yerel ancak önemli yaratıcı endüstri profilleriyle
öne çıkan kentin çeper bölgeleridir. Mevcut kentsel kültür politikaları, genellikle kent çeperinin
çeşitli altyapı ve endüstri bağlamlarını göz ardı etmektedir. Bu çalışma, yaratıcı endüstrinin mekânsal
organizasyonunu kartografik bir yaklaşım kullanarak ele alır ve yaratıcı endüstri yığılmasında yerel
farklılaşmaları belirler. Şehir ortalamasına göre yaratıcı endüstri alt sektörlerinin daha yüksek yığılma
oranlarında bir arada konumlandığı mahalle gruplarındaki kalıpları ortaya koyar. Böylelikle odağı
kentsel faaliyetlerin hacminden, faaliyetlerin kombinasyonlarına çevirerek orta ve dış şehir bölgelerindeki
mahallelerin belirgin yaratıcı endüstri yığılma profillerini görünür kılar. İstanbul’da merkezi alanlar
yaratıcı endüstrinin yoğunlaştığı yerler olmayı sürdürse de alt sektörlerin bir arada konumlanışı, bu yığılmanın
en fazla olduğu merkezi kent alanları dışına çıktığını göstermektedir. Bu alanlar, çeşitli alt sektörlerin
durmadan evrilen birlikteliği sayesinde başka yaratıcı habitatlar geliştirme potansiyeline sahiptir.
Makalenin yaratıcı endüstrinin mekânsal organizasyonuna dair sunduğu bu betimleyici ve analitik bakış
açısı, İstanbul’un mevcut kentsel kültür politikası programlarının ve uygulamalarının çeşitliliği ve farklı
faaliyetlerin etkileşimini kapsayacak şekilde genişletilmesine katkı sağlar.

Anahtar Kelimeler

kentsel kültür politikası, yaratıcı endüstri, yığılma, mahalleler, kümeleme analizi, kentsel çeper

Broadening the Perspective of Urban Cultural Policy: Mapping the Agglomeration of Creative Industries in Istanbul

Öz

The creative industry in Istanbul has long been closely associated with the city’s central urban areas.
However, the urban periphery has its own, highly localized, creative industry profiles that often go
overlooked in urban cultural policy. This paper aims to chart the local specializations in creative
industry agglomerations, and in doing so to uncover patterns in the coexistence of certain creative
industry subsectors in particular neighborhoods. By focusing on copresences rather than volume of
activity, the paper shows that while Istanbul’s creative industry may be concentrated in established
inner-city locations, various subsectors deviate from this. Certain neighborhoods in the middle and
outer urban areas have distinct creative industry agglomeration profiles, and this show potential to
develop into their own creative habitats through the copresence dynamic. The paper’s descriptive and
analytical approach to the spatial organization of the creative industry promises to expand Istanbul’s
current urban cultural policy approach, which fails to fully acknowledge the diversity and interconnectedness
of creative industry activities in the city’s periphery.

Anahtar Kelimeler

urban cultural policy, creative industry, agglomeration, neighborhoods, cluster analysis, urban periphery

Destekleyen Kurum

The author(s) reported no potential conflict of interest.

Teşekkür

I extend my sincere gratitude to the reviewers for their thorough feedback. Special thanks to Professor H. Murat Güvenç for his guidance in map preparation during and after my visiting post-doctoral research position at the Istanbul Studies Center, Kadir Has University, Istanbul (2018-2019).

Kaynakça

• Aksoy, Asu, and Zeynep Enlil. Kültür Ekonomisi Envanteri: İstanbul 2010. Istanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2011.
• Ayaz, Engin. “Creative Hubs: The Maps and The Territory” British Council Turkey. 2017. Accessed 30 May 2024. https://www.britishcouncil.org.tr/sites/default/files/creative_hubs_the_map_and_the_territory. pdf.
• Bain, L. Alison. Creative Margins: Cultural Production in Canadian Suburbs. Toronto: University of Toronto Press, 2013.
• Bakhshi, Hasan, Alan Freeman, and Peter Higgs. A Dynamic Mapping of the UK’s Creative Industries. London, Nesta: 2013.
• Bayraktar, Ulaş. Türkiye’de Yerel Kültür Ekosistemleri. Istanbul: İstanbul Kültür Sanat Vakfı, 2024. https:// www.iksv.org/i/content/26460_1_Turkiye-de-Yerel-Kultur-Ekosistemi.pdf.