SANAT YÖNETİMİ VE KÜRATÖRLÜK

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 2, 27 - 51, 20.11.2015

Özlem Vargün

Öz

Bu çalışmada zaman içinde sanat yönetimi ve küratörlük kavramlarının değişen ve genişleyen rolleri, alt disiplinlerle olan bağlantısı ve geleneksel sanat yönetiminden farklı olarak modern sanat yönetimi içindeki konseptleri incelenmiştir. Sanat yönetiminin asıl işi olan yönetmek kavramının sanat içinde farklı bağlamlarda ele alınması gerekliliği, küratörün sanat yönetimindeki rolü, kendi içinde sınıflandırılması, kültür endüstrisi içinde ele alınan sanat kurumlarının işleyişi, amaçları ve eleştirel yanları, bunlarla nasıl başa çıktıkları irdelenmiştir. Bunun yanında izleyicinin sanat yönetimi ve küratör için önemi, araç olarak ün ve imtiyaz kavramlarının sanatçı ve küratör açısından değerlendirilmesi, sanat piyasası ve pazarlama konularının sanatçı ve küratör bağlamında denge oluşturmanın gerekliliği, birbirini hangi noktalarda beslediği ve reddettiği, küratörün sergileme ve sunum modellerinde nasıl bir yaklaşım sergilemesi gerektiği konuları alt başlıklar halinde ele alınmıştır. Sanat yönetimi ve küratörlük temel anlamda sanatçı ve izleyici arasındaki arabulucu olarak tanımlansa da modern dönemde artık bunun çok daha fazlasıdır. Sanatın özellikle kültür endüstrisi içindeki itici gücü keşfedildikten sonra sanat yönetimi ve küratör kavramları boyut değiştirmiş, çok daha uzmanlık ve tecrübe gerektiren bir disiplin haline gelmiştir. Ancak bu araştırma daha çok yönetim, kültür, sanatçının imajı, pazarlama ve sergileme olarak sanat yönetiminde ön plana çıkan konularla sınırlandırılmıştır. Sanat ve pazarlamanın bir arada kullanılmasının çelişkili görünmesine rağmen iç içe kavramlar olduğu görülmüştür. Bu çalışmada küratörün bir sergiyi ele alırken ortaya koyduğu dinamiği, toplum, kültür, sanatçı ve politikası bağlamında hassas bir dengede durmasının ne kadar önemli olduğu, sergilemede kavram ve tekniğe göre farklı bir atmosfer yaratmanın serginin kalitesini belirlediği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

modern sanat yönetimi, küratör, izleyici motivasyonu, ün ve imtiyaz, pazarlama, sergileme teknikleri

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Kitap
• BECKER, H. S. (1982). Arts Worlds., Berkeley Uninersity Press, Berkeley.
• BRENSON, M. (2005). The Curator's Moment. Z. Kocur, & S. Leung içinde, Theory in Contemprory Art Since 1985. Oxford: Bleckwell Publishing Ltd, Oxford.
• FREDERİCK, M. (2007). Mimarlık Okulunda Öğrendiğim 101 Şey, YEM Yayın, İstanbul.
• GRAHAM, B., & Cook, S. (2010). Rethinking Curating, The MIT Press, London.
• HAGOORT, G. (2003). Art Management Entrepreneurial Style. Delft, Hollanda: Eburon Publishers.
• LACY, S. (1995). Mapping the Terrain: New Genre Public Art, Bay Press, Washington.
• O'DOHERTY, B. (2010). Beyaz Küpün İçinde, Bir Mekanın İdeolojisi. Sel Yayıncılık, İstanbul.
• ROBERTSON, L. (2003). Art Markets. London.
• ROSE, G. (2001). Visual Methodologies. London: SAGE publications.
• Dergi
• AKENGİN, Ç. (2014). Çağdaş Sanat Ortamında Küratöryal Pratikler. İdil , 3 (13), 80-94.
• ANTMEN, A. (2001). Küratörün Ne Olduğunu Neden Tartışıyoruz? Sanat Dünyamız , 81.
• BENDİXEN, P. (2000). Skills and Roles: Concepts of Modern Arts Management. İnternational Journal of Arts Management , 2 (3), 4-13.
• HİRSCHMAN, E. C. (1983). Aesthetics, Ideologies and the Limits of the Marketing Concept. Journal of Marketing , 45-55.
• KAYIRAN, N. R. (2012). "Bir Fikrin" Başarı Öyküsü: Documenta. Sanat ve Tasarım , 119-136.
• KRAFT, H. (1988). Dyaden zu dritt: Die (analytisch) kunstpsychologischen Ansätze. Kunstgeschichte, 280-304.
• MEYER, J. A., & EVEN, R. (1998). Marketing and Fine Arts-İnvertory of a Controversial Relationship. Journal of Cultural Economics , 271-283.
• RIFAT, S. (2007). Nedir? Neyin Nesidir Küratör? Yada Seneryo Yazarı Yönetmenliğe Soyunmalı mı? Sanat Dünyamız , 81.
• SİNGER, L. P. (1988). Phenomenology and Economics of Art Markets:An Art Historical Perspective. Journal of Cultural Economics , 12 (1), 27-40.
• SLATER, A. (2006). Escaping to Gallery: Understanding the Motivations of Visitors to Galleries. Wiley İnter Science , 12, 149-162.
• VOSS, G., & VOSS , G. Z. (2000). Strategic Orientation and Firm Performence in an Artistic Envoriment. Journal of Marketing , 64 (1), 67-83.
• WALLİS, B. (1991). Selling Nations: International Exhibitions and Cultural Diplomacy. Art in America , 84-91.
• ZORLONİ, A. (2005). Structure of the Contemporary Art Market and hte Profile of İtalian Artists. Industrial Organization , 5, 61-71.
• İnternet
• BARIŞ, A. (2007, kasım 29). Özgeye Mektuplar. kasım 29, 2007 tarihinde Kent, Kültür Endüstrisi ve Küratör: https://www.blogger.com/blogin.g?blogspotURL=http://acarbaris.blogspot.com.tr/ adresinden alındı
• DOUSSON, L. (2008, 01 01). Sociologie, art, philosophie. L’expérience esthétique selon Bourdieu. 12 29, 2015 tarihinde dep-philo.u-paris10.fr/.../com.univ.collaboratif.: file:///Users/ozlem/Downloads/Cours%20Bourdieu%202%C3%A8me%20partie%20(1).pdf adresinden alındı
• GÜMÜŞ, S. (2014, 1 7). Yönetim Teorilerine Genel Bakış. 12 9, 2015 tarihinde İn SlideShare: http://www.slideshare.net/sgumus/ynetim-teorilerine-bak-klasik-ynetim-neoklasik-ynetim adresinden alındı
• KORTUN, V. (2005, october 19). Extrastruggle. december 29, 2015 tarihinde English. vasif kortun: http://vasif-kortun-eng.blogspot.com.tr/2005/10/extrastruggle.html adresinden alındı