THE MUSICAL DIMENSION OF THEATRE: THE USE AND FUNCTIONS OF MUSIC IN DRAMATIC STRUCTURE

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 3, 2326 - 2344, 30.09.2025

Simten Demirkol

https://doi.org/10.51576/ymd.1759993

Öz

In this study, the presence and functions of music within theatre are examined from various perspectives. Music has been one of the organic components of theatre since its inception. However, the use of music and sound in theatre has evolved over time; it has been enriched with various techniques, acquired new meanings through different purposes, and contributed to expression in diverse ways. While music has often been regarded as a complementary element in conventional theatre, it has become one of the essential components of staging, especially with modernist and postmodernist approaches. Since the 20th century, with the emergence of new interpretations concerning the elements of staging, music has been reshaped, questioned, and transformed into a different medium through the thoughts, perspectives, interpretations, and practices of various theatre practitioners. This study outlines a conceptual framework by examining interpretations regarding the role of music in theatre and dramatic design, and briefly traces the journey of music in this field. In addition, examples of the use of music and sound are provided, and functional classifications are discussed. In the final section, the views of different directors on the role of music within theatre and its place in narrative techniques are analyzed.

Anahtar Kelimeler

Music in theatre , music and narrative , dramatic design , use of music , staging

TİYATRONUN MÜZİKALİTE BOYUTU: DRAMATİK TASARIMDA MÜZİK KULLANIMI VE İŞLEVLERİ

Öz

Bu çalışmada, müziğin tiyatro içindeki varlığı ve işlevleri çeşitli açılardan ele alınmıştır. Müzik, tiyatronun başlangıcından beri onun organik bileşenlerinden biri olmuştur. Buna karşın, müziğin ve sesin tiyatrodaki kullanımı zaman içinde değişikliğe uğramış; farklı tekniklerle zenginleşmiş, farklı amaçlarla anlam kazanmış, farklı yollarla anlatıma katkıda bulunmuştur.
Konvansiyonel tiyatro anlayışında çoğunlukla tamamlayıcı bir unsur olarak değerlendirilen müzik, sonraki dönemlerde, özellikle modernist ve postmodernist yaklaşımlarla birlikte sahnelemenin asal öğelerinden biri haline gelmiştir. Yirminci yüzyıldan itibaren, sahneleme araçlarına yönelik yeni yaklaşımların oluşmasıyla, çeşitli tiyatro insanlarının düşünce, bakış açısı, yorum ve uygulamalarıyla zaman içinde şekil değiştirmiş, sorgulanmış, farklı bir araca dönüşmüştür. Araştırmada, müziğin tiyatro ve dramatik tasarım içinde nasıl bir yeri olduğuna dair yorumlar incelenip kavramsal bir çerçeve çizilmiş, müziğin bu alandaki yolculuğuna kısaca yer verilmiştir. Söz konusu içeriğe ek olarak, müzik ve ses kullanımı konusunda örnekler verilmiş, işlevsel sınıflandırmalara değinilmiştir. Son bölümde ise, farklı yönetmenlerin müziğin tiyatrodaki rolü ve anlatım teknikleri içindeki yerine dair görüşleri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tiyatroda müzik , müzik ve anlatı , dramatik tasarım , müzik kullanımı , sahneleme

Kaynakça

• Aristoteles. (1987). Poetika (Çev. İsmail Tunalı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Bjerstedt, T. (2017). Musicality in Spoken Theatre. European Journal of Philosophy in Arts Education, 2(2), 49-84.
• Bridgewater, L. (1955). Music in theatre. RSA Journal, 103(5005), 386–397.
• Çelik, Y. ve Şen, Y. (2010). Epik tiyatroda müzik; Oyun için mi, oyuna karşı mı?. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 5.
• Deiorio, V. (2019). The Art of Theatrical Sound Design. London: Bloomsbury Publishing.
• Dinç, A. (2023). “Sonum Başlangıcımdır” Oyununda Müzik Tasarım ile Karakter, Anlam ve Dramaturji İlişkisi. Akdeniz Sanat, 17(31), 31-45.
• Dunbar, Z. (2011). Melodic Intentions: Speaking Text in Postdramatic Dance Theatre. L. Kendrick, D. Roesner (Ed.), Theatre Noise: The Sound of Performance içinde (164-174. ss.). Cambridge: Cambridge Scholars Publishing) içinde.
• Heile, B. (2006). Recent Approaches to Experimental Music Theatre and Contemporary Opera. Music & Letters, 87(1), 72-81.
• Kaye, D. ve Lebrecht, J. (2009). Sound and Music for the Theatre: The Art and Technique of Design (3rd ed.). Massachusetts: Focal Press.
• Kendrick, L. ve Roesner, D. (2011). Theatre Noise: The Sound of Performance, Cambridge: Cambridge Scholars Publishing.
• Kulezic-Wilson, D. (2011). From Musicalisation of Theatre to Musicality of Film: Beckett’s Play on Stage and on Screen. L. Kendrick, D. Roesner (Ed.), Theatre Noise: The Sound of Performance içinde (33-44. ss.). Cambridge: Cambridge Scholars Publishing.
• Mitchell, R. (1951). Music in Play Production. Wisconsin: The Johns Hopkins University Press.
• Robinson, H. (1986). Love for Three Operas: The Collaboration of Vsevolod Meyerhold and Sergei Prokofiev. The Russian Review, 45(3), 287–304.
• Roesner, D. (2014). Musicality in Theatre, Farnham: Ashgate Publishing.
• Sontag, S. (1966). Film and theatre. The Tulane Drama Review, 11(1), 24–37.
• Yıldız, E. (2025). Kültürlerarası Tiyatroda Geleneksel Kaynaklar ve Müzik Kullanımı. Yegah Müzikoloji Dergisi, 8(1), 748-776.