TEKSTİL SEKTÖRÜNDE ÇALIŞAN ANNELERİN TÜKENMİŞLİĞİNİN İŞ VERİMİNE ETKİSİ

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 3, 257 - 267, 30.11.2024

Sabiha Kalkan Tuzluca , Eda Gülbetekin

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı; tekstil sektöründe çalışan annelerin tükenmişlik düzeyleri ile iş verimleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir.
Yöntem: Araştırmada Araştırmada tanımlayıcı kesitsel ve ilişki arayan araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırma Şubat-Haziran 2023 tarihleri arasında Iğdır ilinde bulunan 3 farklı tekstil firmasında çalışan ve bu çalışmalara katılmayı kabul eden anneler ile yapılmıştır. Araştırmada “Demografik Bilgi Formu”, “Tükenmişlik Ölçeği” ve “Endicott İşte Üretkenlik Ölçeği” kullanılmıştır.
Bulgular: Annelerin %42,2’si ilköğretim mezunu ve %49,5’i çalışan anneliği yorucu olarak tanımlamaktadır. Araştırmaya katılan annelerin ortalama yaşı 32,07±9,885, ortalama çocuk sayısı 2,17±1,347, günlük ortalama uyku süresi 7,41±1,539 ve ortalama mesleki deneyim süreleri ortalama 4,73±5,362 şeklindedir. Annelerin mesleki deneyim süreleri artıkça işte üretkenlik düzeylerinin azaldığı söylenebilmektedir. Ayrıca tükenmişlik ile iş verimi arasında karşılıklı bir etkileşim olduğu görülmektedir.
Sonuçlar: Tekstil sektöründe çalışan annelerin tükenmişlik düzeyleri ile iş verimleri arasında önemli bir ilişki olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

TEKSTİL, İŞ VERİMİ, ÇALIŞAN ANNE, TÜKENMİŞLİK

Etik Beyan

01.03.2023 tarihinde 2023/4 sayılı toplantı kararıyla Iğdır Üniversitesi bilimsel araştırma ve yayın etik kurulundan kurul izni alınmıştır.Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, çalışmanın Committee on Publication Ethics (COPE)' in tüm şartlarını ve koşullarını kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim. Herhangi bir zamanda, çalışmayla ilgili yaptığım bu beyana aykırı bir durumun saptanması durumunda, ortaya çıkacak tüm ahlaki ve hukuki sonuçlara razı olduğumu bildiririm.

Teşekkür

Katılmayı kabul eden tüm katılımcılara ve değerlendiren siz değerli hocalarıma teşekkür ederim.

Kaynakça

• Gündüz B. İlköğretim Öğretmenlerinde Tükenmişlik. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2005; 1(1):152-166.
• Tuğrul B, Çelik UPE. Normal Çocuklarla Çalişan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2002;12(12):1-11.
• Naktiyok A, Karabey CN. İşkoliklik ve Tükenmişlik Sendromu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2005;19(2): 179-198.
• Gündüz B, Çapri B, Gökçakan Z. Üniversite Öğrencilerinin Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; (19):38-55.
• Çeven S, Özer K. Büro Ergonomisinin Çalışma Psikolojisi ve İş Verimine Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.2013;61- 70.
• Acar HH, Ünver S. Tomrukların Oluk İçerisinde Traktör Gücü İle Kontrollü Kaydırılması (Tokk-T) Yönteminde İş Verimliliği. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi. 2012; 13:97-102.
• Başarangil İ. Akademisyenlerin Boş Zaman Aktivitelerine Katılımı, İş Tatmini ve İş Verimliliği: Kırklareli Üniversitesi‟nde Bir Araştırma. Turizm Akademik Dergisi. 2018;5(2):155-170.
• Çiçek Ö, Öçal M. Dünyada ve Türkiye‟De İş Sağliği ve İş Güvenliğinin Tarihsel Gelişimi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi. 2016; 5(11):106- 129.
• Kasim T, Haracic M, Haracic M. The İmprovement of Business Efficiency Through Business Process Management. Economic Review: Journal of Economics and Business. 2018; 16(1): 31-43.
• Karabıyık I. Türkiye'de Çalışma Hayatında Kadın İstihdamı. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2012; 32(1):231-260.
• Wang QQ, Lv WJ, Qian RL, et al. Job Burnout and Quality of Working Life Among Chinese Nurses: A Cross‐Sectional Study. Journal of Nursing Management. 2019; 27(8): 1835-1844.
• Yong Z, Yue Y. Causes for Burnout Among Secondary and Elementary School Teachers and Preventive Strategies. Chinese Education & Society.2007; 40(5):78-85.
• Fraenkel JR, Wallen NE, Hyun HH. How to Design and Evaluate Research in Education (8th ed.). New York: Mc Graw HIll,2012.
• Ergöçen S. Yeni Bir Tükenmişlik Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Psikometrik Açıdan İncelenmesi (Master's Thesis, Biyoteknoloji Enstitüsü). Ankara Üniversitesi, Ankara: 2006.
• Uğuz Ş, İnanç BY, Yerlikaya EE, et al. Endicott İşte Üretkenlik Ölçeği’nin (EİÜÖ) Türk Toplumunda Geçerlilik ve Güvenilirliğinin Değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2004; 15(3):209-214.
• Tabachnick BG, Fidell LS. Using Multivariate Statistics (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon:2013.
• Field, A. Discovering Statistics Using Spss. London: Sage publications,2009.
• Limbers CA, Mccollum C, Greenwood E. Physical Activity Moderates The Association Between Parenting Stress And Quality Of Life İn Working Mothers During The COVID-19 Pandemic. Mental Health and Physical Activity. 2020;19:100358.
• Ray EB, Miller KI. Social Support, Home/Work Stress, and Burnout: Who can Help?. The Journal of Applied Behavioral Science. 1994;30(3):357-373.
• Sundaresan S. Work-life Balance–implications for Working Women. OIDA International Journal of Sustainable Development. 2014; 7(7): 93-102.
• Seo JH, Kim HK. What is the Burnout of Mothers with Infants and Toddlers during the COVID-19 Pandemic? In Relation to Parenting Stress, Depression, and Parenting Efficacy. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2022; 19(7):4291.
• Nilsen W, Skipstein A, Demerouti E. Adverse Trajectories of Mental Health Problems Predict Subsequent Burnout and Work-family Conflict–a Longitudinal Study of Employed Women with Children Followed over 18 years. BMC Psychiatry.2016; 16(1):1-10.
• Kaya N, Kaya H, Ayık SE, Uygur, E. Bir Devlet Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Tükenmişlik. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2010;7(1):401-419.
• Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Düzeyinin Sosyo-Demografik Özelliklerle İlişkisi. Anatolian Journal of Psychiatry.2006; 7:100-108.
• Kapoor V, Yadav J, Bajpai L, Srivastava S. (Perceived Stress and Psychological Well-Being of Working Mothers During COVID-19: A Mediated Moderated Roles of Teleworking and Resilience. Employee Relations: The International Journal. 2021;43(6):1290-1309.
• Kinnunen U, Mauno S. Antecedents and Outcomes of Work-Family Conflict Among Employed Women and Men in Finland. Human Relations, 1998;51(2):157- 177.
• Babin BJ, Boles JS. Employee Behavior in a Service Environment: A Model and Test of Potential Differences between Men and Women. Journal of Marketing,1998; 62(2): 77-91.
• Gardazi SF, Mobeen N, Gardazi SAA. Causes of Stress and Burnout Among Working Mothers in Pakistan. The Qualitative Report.2016; 21(5): 916.
• Tubre TC, Collins JM. Jackson and Schuler (1985) Revisited: A Meta- analysis of the Relationships between Role Ambiguity, Role Conflict, and Job Performance. Journal of Management.2000; 26(1):155-169.
• Gupta, P, Srivastava S. Work–life Conflict and Burnout Among Working Women: A Mediated Moderated Model of Support And Resilience. International Journal of Organizational Analysis,2020; 629-655.