Karşılaştırmalı Yöntem Çerçevesinde Ellen Meiksins Wood İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 4, 211 - 219, 31.12.2017

Sevil Zengin

Öz

Karşılaştırmalı yöntem, sosyal bilimler çerçevesinde önemli bir nitel değerlendirme metodu olarak ele alınmaktadır. Yöntemin sine qua non’ı, karşılaştırılan nesnelerin toplumsal ve kültürel devinimini temele almasıdır. Bu açıdan, kapitalizm üzerine yapılan araştırmalar göz önünde bulundurulduğunda, alanyazında Ellen Meiksins Wood çalışmalarının söz konusu yönteme dair önemli bir açıklama sistematiği geliştirdiği söylenebilir. Wood, birçok eserindeki analizlerinde, genel olarak karşılaştırmalı yöntemi kullanmış olması ve tarihsel materyalist anlamda kapitalizmi ele alış biçimindeki karşılaştırmalı yöntemin özünü göz ardı etmemiş olması bakımından dikkate değer bulguları içermesi, bu çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Sosyal bilimlerde karşılaştırmalı yöntemin salt benzerlik- farklılık üzerinden yürümesi ancak karşılaştırmalı yöntemin kendine dair sorunsallara değinmemesi de bu makalenin aşmaya çalıştığı başat bir sorun olarak ele alınmaktadır. Ayrıca, kapitalist düzlemin içsel dinamiklerinin ve artık ürüne el koyma şeklinin dönüşümlenmesi, kapitalizmin eşliğinde yeni ve başka bir biçimlenme şekli oluşturmuştur. Bu bağlamda, Ellen Meiksins Wood eserlerinde, kapitalizmin özgün niteliklerinin detaylandırılması, kendinden önceki üretim biçimi olan feodalite ile beraber analiz edilmesi karşılaştırmalı yöntemin, yöntembilimsel haline denk düşmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kapitalizm, Feodalizm, Karşılaştırmalı Yöntem, Değer

An Examination of Ellen Meiksins Wood by Comparative Method

Öz

The comparative method is considered as an important qualitative evaluation method in the framework of social sciences. Sine qua non of the method is based on the social and cultural motions of the objects. From this point of view, it can be said that, considering the researches on the issue of capitalism, the studies of Ellen Meiksins Wood have developed a significant system of explanations in terms of the comparative method.  The fundamental value of this study is rely on her unique studies and for that Wood generally used comparative method in her analysis and for capitalism researches in terms of historical materialist sense, she is never ignore the essence of the comparative method which has gave remarkable findings to any kind of researches. The fact that this paper tries to overcome the primary problem which is many comparative studies in social sciences do not address the method itself and its usually based on just similarities and differences. Furthermore, the transformations of the internal dynamics of the capitalist dilemma and the way of expropriation the residuum is now creating a new and different form of transformation in the concept of capitalism. In this context, Ellen Meiksins Wood’s works detailed the characteristics of capitalism and analyzed capitalism with the previous form of production called as feudalism so that these researches correspond to methodological aspect of the comparative method.

Anahtar Kelimeler

Capitalism, feudalism, comparative method, value

Kaynakça

• Bloch, Fred ve Somers R., Margaret, “Ekonomist Yanılgının Ötesi: Karl Polanyi’nin Holistik Toplum Bilimi”. Tarihsel Sosyoloji- Bloch’tan Wallerstein’e Görüşler ve Yöntemler. Theda Skocpol (ed), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2002, ss. 47- 84.
• Chirot, Daniel, “Marc Bloch’un Toplumsal ve Tarihsel Manzarası”. Tarihsel Sosyoloji-Bloch’tan Wallerstein’e Görüşler ve Yöntemler. Theda Skocpol (ed), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2002, ss. 22- 46.
• Doğan, Aysel, “Özel Mülkiyet Hakkının Temeli Olarak Emek”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 56(3), 2007, ss. 83- 97.
• Gürbüz, Ahmet, “J. J. Rousseau ve Toplum Sözleşmesi Kuramı’nın Değeri”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı.4, 2003, ss. 1- 10.
• Fulbrook Mary ve Skocpol, Theda, “Mukadder Yollar: Perry Anderson’ın Tarihsel Sosyolojisi”. Tarihsel Sosyoloji- Bloch’tan Wallerstein’e Görüşler ve Yöntemler. Theda Skocpol (ed), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2002, ss. 170- 209.
• Hill, Christopher. 1640 İngiliz Devrimi. Çev. Neyyir Kalaycıoğlu, Kaynak Yayınları, İstanbul, 1983.
• Holloway, John ve Picciotto, Sol, “Introduction: Towards a Materialist Theory of The State”, State and Capital: A Marxist Debate, Holloway& Picciotto (ed), Edward Arnold, University of Texas Press, 1978, ss. 1- 31.
• Hunt, Lynn, “Charles Tilly’nin Kolektif Eylemi”. Tarihsel Sosyoloji- Bloch’tan Wallerstein’e Görüşler ve Yöntemler. Theda Skocpol (ed), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2002,ss. 244- 275.
• Keleş, Ruşen, “Kent ve Kültür Üzerine”, Mülkiye Dergisi, 29(246), 2005, ss. 9- 18.
• Rueschemeyer, Dietrich “Reinhard Bendix’in Karşılaştırmalı Sosyolojisinde Teorik Genelleme ve Tarihsel Tekillik”. Tarihsel Sosyoloji- Bloch’tan Wallerstein’e Görüşler ve Yöntemler. Theda Skocpol (ed), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2002, ss. 130-170.
• Trimberger, K., Ellen, “E. P. Thompson: Tarihin Sürecini Ayarlamak”. Tarihsel Sosyoloji-Bloch’tan Wallerstein’e Görüşler ve Yöntemler. Theda Skocpol (ed), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2002, ss. 210- 243.
• Vaughn, I., Karen, “John Locke and the Labor Theory of Value”, Journal of Liberrarian Studies, 2(4), 1978, ss. 311- 326.
• Wood, M., Ellen. The Ellen Meiksins Wood Reader. Larry Patriquin (ed), Brill Historical Materialism Book Series, Vol. 40, 2012.
• Wood, M. Ellen. Kapitalizmin Kökeni- Geniş Bir Bakış. Çev. A. Cevdet Aşkın, Epos Yayınları, Ankara, 2003.
• Wood, M. Ellen. Özgürlük ve Mülkiyet. Çev. Oya Köymen, Yordam Kitap, İstanbul, 2012.
• Wood, M., Ellen. Eski Rejimler ve Modern Devletler Üstüne Tarihsel Bir Deneme- Kapitalizmin Arkaik Kültürü. Çev. Oya Köymen, Yordam Kitap, İstanbul, 2007.
• Skocpol, Theda, “Sosyolojinin Tarihsel İmgelemi”. Tarihsel Sosyoloji- Bloch’tan Wallerstein’e Görüşler ve Yöntemler. Theda Skocpol (ed), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2002, ss. 1- 22.
• Skocpol, Theda, “France, Russia and China: A Structural Analysis of Social Revolutions”, Comparative Studies in Society and History, 18(2), 1976, ss.175- 210.
• Smith, Dennis, “Olguların ve Değerlerin Keşfi: Barrington Moore’un Tarihsel Sosyolojisi”. Tarihsel Sosyoloji- Bloch’tan Wallerstein’e Görüşler ve Yöntemler. Theda Skocpol (ed), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2002, ss. 313- 354.