Corporate Sustainability Awareness in Businesses: A Qualitative Study on Businesses Operating in Eskisehir

Yıl 2025, Cilt: 32 Sayı: 4, 651 - 673, 13.12.2025

Başak Demiray , Cemil Ulukan

https://doi.org/10.18657/yonveek.1646535

Öz

Corporate sustainability has increasingly become not only a social responsibility approach but also a strategic necessity for businesses. Integrating environmental, social, and economic sustainability principles into business processes is vital for ensuring long-term success and creating value for society. Despite the growing awareness of sustainability, it must be incorporated into management processes to provide maximum benefit to both companies and their stakeholders. This study aims to analyze the current situation by examining the level of corporate sustainability awareness among businesses and how this awareness is reflected in their management practices. Within the scope of the research, a qualitative method was adopted, and semi-structured interviews were conducted with sustainability officers in five companies operating in the machinery-metal, food, plastics-chemicals, transport-logistics, building materials, and environmental-recycling sectors affiliated with the Eskişehir Chamber of Industry (ESO). The findings reveal that the companies have a certain level of awareness regarding environmental, social, and economic sustainability, and have gained various benefits such as cost savings, improved reputation, regulatory compliance, and strengthened stakeholder relations. However, the results also indicate that corporate sustainability practices have not been fully integrated into business operations from a strategic perspective.
Keywords: Corporate sustainability, corporate sustainability integration, corporate sustainability management, strategic management
JEL Codes: M14, Q56, L21

Anahtar Kelimeler

Corporate sustainability , corporate sustainability integration , corporate sustainability management , strategic management

İşletmelerde Kurumsal Sürdürülebilirlik Farkındalığı: Eskişehir’de Faaliyet Gösteren İşletmeler Üzerine Nitel Bir Araştırma

Öz

Kurumsal sürdürülebilirlik, günümüzde işletmeler için yalnızca bir sosyal sorumluluk yaklaşımı değil, aynı zamanda stratejik bir zorunluluk haline gelmiştir. İşletmelerin çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirlik ilkelerini iş süreçlerine entegre etmesi, uzun vadeli başarıyı ve topluma değer katmayı sağlamak için hayati bir öneme sahiptir. Ancak, sürdürülebilirlik farkındalığının artmasına rağmen, bunun işletmelere ve paydaşlarına en yüksek faydayı sağlayabilmesi için kurumsal sürdürülebilirlik faaliyetlerinin yönetim süreçleri bağlamında ele alınması ve entegre edilmesi gereklidir. Bu çalışmada, işletmelerin kurumsal sürdürülebilirlik konusundaki farkındalık düzeyleri ile bu farkındalığın yönetim süreçlerindeki yansımaları incelenerek, mevcut durumun analizi amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma çerçevesinde Eskişehir Sanayi Odası'na (ESO) bağlı makine-metal, gıda, plastik-kimya, ulaşım-lojistik, yapı malzemeleri ve çevre-geri dönüşüm sektörlerindeki beş işletmede, işletmelerinde sürdürülebilirlik faaliyetlerinden sorumlularla yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilerek betimsel bir analiz yapılmıştır.
Araştırma sonuçları, işletmelerin çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirlik alanlarında belirli bir farkındalığa sahip olduklarını ve bu farkındalık doğrultusunda maliyet tasarrufu, itibar artışı, yasal uyum ve paydaş ilişkilerinin güçlenmesi gibi çeşitli faydalar elde ettiklerini ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, işletmelerin kurumsal sürdürülebilirlik faaliyetlerini stratejik bir perspektifle faaliyetlerine entegre edemedikleri ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kurumsal sürdürülebilirlik, kurumsal sürdürülebilirlik entegrasyonu, kurumsal sürdürülebilirlik yönetimi, stratejik yönetim
JEL Sınıflandırması: M14, Q56, L21

Anahtar Kelimeler

Kurumsal sürdürülebilirlik , kurumsal sürdürülebilirlik entegrasyonu , kurumsal sürdürülebilirlik yönetimi , stratejik yönetim

Etik Beyan

Makalenin tüm süreçlerinde Yönetim ve Ekonomi Dergisi'nin araştırma ve yayın etiği ilkelerine uygun olarak hareket edilmiştir.

Kaynakça

• Ahmed, M., Mubarik, M. S., & Shahbaz, M. (2021). Factors affecting the outcome of corporate sustainability policy: a review paper. Environmental Science and Pollution Research, 1-22.
• Asif, M., Searcy, C., Zutshi, A., & Ahmad, N. (2011). An integrated management systems approach to corporate sustainability. European business review, 23(4), 353-367.
• Asif, M., & Searcy, C. (2014). Towards a standardised management system for corporate sustainable development. The TQM Journal, 26(5), 411-430.
• Azapagic, A. (2003). Systems approach to corporate sustainability: a general management framework. Process Safety and Environmental Protection, 81(5), 303-316.
• Bansal, P., & Song, H. C. (2017). Similar but not the same: Differentiating corporate sustainability from corporate responsibility. Academy of Management Annals, 11(1), 105-149.
• Bastas, A., & Liyanage, K. (2019). Setting a framework for organisational sustainable development. Sustainable Production and Consumption, 20, 207-229.
• Briassoulis, H. (2001). Sustainable development and its indicators: through a (planner's) glass darkly. Journal of environmental planning and management, 44(3), 409-427.
• Broman, G. I., & Robèrt, K. H. (2017). A framework for strategic sustainable development. Journal of cleaner production, 140, 17-31.
• Cherrafi, A., Elfezazi, S., Govindan, K., Garza-Reyes, J. A., Benhida, K., & Mokhlis, A. (2017). A framework for the integration of Green and Lean Six Sigma for superior sustainability performance. International Journal of Production Research, 55(15), 4481-4515.
• Compact, U. G. Accenture (2013). Architects of a better world. The UN Global Compact–Accenture CEO Study on Sustainability.
• Станіславик, О., & Замлинський, В. (2023). Sustaınabılıty of Busıness Development In Strategıc Management. Modelıng The Development of The Economıc Systems, (1), 37-44.
• Demiray, B. (2017). İşletmelerin ekogirişimcilik faaliyetleri kapsamında sürdürülebilir (temiz) üretim uygulamaları: Arçelik buzdolabı fabrikası örneği (Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi).
• Demiray, B. (2024). İşletmelerde kurumsal sürdürülebilirlik yönetimi: Eskişehir'de faaliyet gösteren işletmeler üzerine bir araştırma ve model önerisi. (Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Türkiye).
• Derqui, B. (2020). Towards sustainable development: Evolution of corporate sustainability in multinational firms. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 27(6), 2712-2723.
• Durlak, J. A., & DuPre, E. P. (2008). Implementation matters: A review of research on the influence of implementation on program outcomes and the factors affecting implementation. American journal of community psychology, 41, 327- 350.
• Dyck, B., Manchanda, R. V., Vagianos, S., & Bernardin, M. (2023). Sustainable marketing: an exploratory study of a sustain‐centric, versus profit‐ centric, approach. Business and Society Review.
• Dyllick, T., & Hockerts, K. (2002). Beyond the business case for corporate sustainability. Business strategy and the environment, 11(2), 130-141.
• Elg, U., Hultman, J., & Welinder, A. (2021). Competing corporate sustainability perceptions in a global retail organization. International Journal of Retail & Distribution Management, 49(4), 449-465.
• Elkington, J. (1997). Cannibals with Forks: The Triple Bottom Line of 21st Century Business. Oxford: Capstone.
• Engert, S., & Baumgartner, R. J. (2016). Corporate sustainability strategy– bridging the gap between formulation and implementation. Journal of cleaner production, 113, 822-834.
• Epstein, M. J., & Buhovac, A. R. (2014). Making sustainability work: Best practices in managing and measuring corporate social, environmental and economic impacts. Greenleaf Publishing.
• Figge, F., Hahn, T., Schaltegger, S., & Wagner, M. (2002). The sustainability balanced scorecard–linking sustainability management to business strategy. Business strategy and the Environment, 11(5), 269-284.
• Garvare, R., & Isaksson, R. (2001). Sustainable development: extending the scope of business excellence models. Measuring Business Excellence, 5(3), 11- 15.
• Gattiker, T. F., & Carter, C. R. (2010). Understanding project champions’ ability to gain intra-organizational commitment for environmental projects. Journal of operations management, 28(1), 72-85.
• Gladwin, T. N., Kennelly, J. J., & Krause, T. S. (1995). Shifting paradigms for sustainable development: Implications for management theory and research. Academy of Management Review, 20(4), 874–907.
• Gond, J. P., Grubnic, S., Herzig, C., & Moon, J. (2012). Configuring management control systems: Theorizing the integration of strategy and sustainability. Management Accounting Research, 23(3), 205-223.
• Gürül, B. (2019). Sürdürülebilir üretim göstergelerinin kurumsal sürdürülebilirlik performansına etkisinin araştırılması (Yüksek lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü)
• Hardjono, T.W., ten Have, S. and ten Have, W.D. (1996), The European Way to Excellence, European Quality Publications, London.
• Iraldo, F., Testa, F., & Frey, M. (2009). Is an environmental management system able to influence environmental and competitive performance? The case of the eco-management and audit scheme (EMAS) in the European union. Journal of Cleaner Production, 17(16), 1444-1452.
• Kiron, D., Unruh, G., Reeves, M., Kruschwitz, N., Rubel, H., & ZumFelde, A. M. (2017). Corporate sustainability at a crossroads. MIT Sloan Management Review, 58(4), 1–10. https://sloanreview.mit.edu/article/corporate-sustainability-at-a-crossroads/
• Korkmaz, D. H. (2020). Yöneticilerin kurumsal sürdürülebilirlik algısı ve farkındalık düzeylerini tespite yönelik bir araştırma: BIST Bursa şirketleri araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Lee, K. H., & Saen, R. F. (2012). Measuring corporate sustainability management: A data envelopment analysis approach. International Journal of Production Economics, 140(1), 219-226.
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage Publications.
• Maas, K., Schaltegger, S., & Crutzen, N. (2016). Integrating corporate sustainability assessment, management accounting, control, and reporting. Journal of Cleaner Production, 136, 237-248.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Ed. Turan, S.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Mills, A. J. (2003). Research methodology: A step-by-step guide for beginners. Pearson Education.
• Morioka, S. N., & de Carvalho, M. M. (2016). A systematic literature review towards a conceptual framework for integrating sustainability performance into business. Journal of cleaner production, 136, 134-146.
• Mucan, B., Kayabaşı, A., & Madran, C. (2016). Yöneticilerde sürdürülebilirlik algısı ve firma uygulamalarına yönelik değerlendirme. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 57-72.
• Patton, Q. M. (2014) Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev Edt: Bütün, M. ve Demir, S. B). Ankara: PegemA.
• Pranugrahaning, A., Donovan, J. D., Topple, C., & Masli, E. K. (2021). Corporate sustainability assessments: A systematic literature review and conceptual framework. Journal of Cleaner Production, 295, 126385.
• Salvioni, D. M., Gennari, F., & Bosetti, L. (2016). Sustainability and convergence: the future of corporate governance systems?. Sustainability, 8(11), 1203.
• Sarkis, J., Gonzalez-Torre, P. ve Adenso- Diaz, B. (2010). “Stakeholder Pressure and the Adoption of Environmental Practices: The Mediating Effect of Training”. Journal of Operations Management, 28(2): 163-176.
• Schaltegger, S., Harms, D., Hörisch, J.Windolph, S. E. vd. (2013). Internatıonal Corporate Sustaınabılıty Barometer. Center for Sustainability Management e.V., Leuphana University Lüneburg, Lüneburg, Germany.
• Schaltegger, S., Windolph, S. E., Harms, D., & Hörisch, J. (2014). Corporate sustainability in international comparison. State of practice, opportunities and challenges.
• Siegel, S. (2009). Green management matters only if it yieds more green: an economic/strategic perspective. Academy of management perspectives, 23(3), 5- 16.
• Signitzer, B., & Prexl, A. (2008). Corporate Sustainability Communications: Aspects of Theory and Professionalization, Journal of Public Relations Research.
• Starik, M., & Kanashiro, P. (2013). Toward a theory of sustainability management: Uncovering and integrating the nearly obvious. Organization & Environment, 26(1), 7-30.
• Steurer, R., Langer, M. E., Konrad, A., & Martinuzzi, A. (2005). Corporations, stakeholders and sustainable development I: a theoretical exploration of business–society relations. Journal of business ethics, 61, 263-281.
• Vigneau, L., Humphreys, M., & Moon, J. (2015). How do firms comply with international sustainability standards? Processes and consequences of adopting the global reporting initiative. Journal of business ethics, 131, 469-486.
• Vos, R. O. (2007). Defining sustainability: A conceptual orientation. Journal of Chemical Technology and Biotechnology, 82(4), 334–339. https://doi.org/10.1002/jctb.1675
• Windolph, S. E., Harms, D., & Schaltegger, S. (2014). Motivations for corporate sustainability management: Contrasting survey results and implementation. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 21(5), 272-285.
• Witjes, S., Vermeulen, W. J., & Cramer, J. M. (2017). Exploring corporate sustainability integration into business activities. Experiences from 18 small and medium sized enterprises in the Netherlands. Journal of Cleaner Production, 153, 528-538.
• World Business Council for Sustainable Development (WBCSD) (2000). Corporate Social Responsibility: Making Good Business Sense; World Business Council for Sustainable Development: Geneva, Switzerland.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (6. baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zenginkuzucu, D. M. (2019). Sürdürülebilirlik stratejileri bağlamında Türkiye’de Birleşmiş Milletler Global Compact Programı katılımcısı firmalar üzerine bir inceleme. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(3), 181–200.