Fiscal Rule Practices Towards Fiscal Discipline

Yıl 2019, Cilt: 26 Sayı: 2, 411 - 433, 28.08.2019

Öznur Akyol Bulut Deniz Alçin Şahintürk

https://doi.org/10.18657/yonveek.591421

Cited By: 1

Öz

The most important factor that kept the government
alive was their economies from the past to the present day. The economy is
divided into two as private and public economy, but the whole is managed and
directed by the public. The most important tool for this managing and directing
is fiscal policy. However, the political actors who implement fiscal policy may
act in line with their interests and use public resources ineffective while
offering public services.

This inefficient use also causes wasting of public
resources and increasing the fragility of the economy. The Public Choice
Economy and Constitutional Economics, which emerged with these concerns,
proposed the application of fiscal rules to limit these behaviors of political actors.
Fiscal rules are numerical and procedural restrictions imposed on voluntary
fiscal policy practices.

Theoretical information about fiscal rules is first
given within the scope of this study. Then, various practices around the world
were examined, current fiscal rule practices and initiatives within this
framework of various practices were analyzed and some policy recommendations.

Keywords: Fiscal rule,
fiscal policy, budget, primary surplus

Jel Classification: H30, H60, H63,
H70.

Mali Disiplini Sağlama Yolunda Mali Kural Uygulamaları

Öz

Geçmişten günümüze
devletleri ayakta tutan en önemli unsur ekonomileri olmuştur. Ekonomi ise özel
ve kamu ekonomisi olarak ikiye ayrılmakta ancak bütünü kamu tarafından
yönetilmekte ve yönlendirilmektedir. Bu yönetme ve yönlendirmenin en önemli
aracı maliye politikasıdır. Ancak maliye politikasını uygulayan siyasi aktörler
kamu hizmetlerini yerine getirirken tıpkı piyasadaki gibi çıkarları
doğrultusunda hareket edip, kamu kaynaklarını etkinsiz kullanabilirler. Bu
etkinsiz kullanım ise kamu kaynaklarının israf edilmesine ve ekonominin
kırılganlığının artmasına sebep olmaktadır.

Bu endişelerle
ortaya çıkan Kamu Tercihi Ekonomisi ve Anayasal İktisat siyasi aktörlerin bu
davranışlarının sınırlanması için mali kural uygulanmasını önermişlerdir. Mali
kurallar iradi maliye politikası uygulamalarına getirilen sayısal ve prosedür
ile ilgili kısıtlamalardır.

Çalışma kapsamında
ilk olarak mali kurallar hakkında teorik bilgi verilmiştir. Daha sonra dünya
uygulamaları incelenmiş, dünya uygulamaları çerçevesinde ülkemizdeki mevcut
mali kural uygulamaları ve girişimleri analiz edilmiş ve ülkemiz için politika
önerilerinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Mali kural, maliye
politikası, bütçe, borç, faiz dışı fazla.

Jel
Sınıflandırması: H30, H60, H63, H70.

Anahtar Kelimeler

Mali kural, maliye politikası, faiz dışı fazla, bütçe, borç

Kaynakça

• 26 Mayıs 2010 Tarihli Mali Kural Kanun Tasarısı (2010). erişim http://www2.tbmm.gov.tr/D23/1/1-0891.pdf.
• 24 Aralık 2003 Tarihli 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (2003). erişim. www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5018.doc
• Aktan, C.C. (2003). Kamu Ekonomisi ve Kamu Maliyesi. İzmir: Birleşilik Matbbacılık.
• Aktan, C.C., Dileyici, D. & Vural İ.Y. (2006). Kamu Ekonomisi ve Kamu Politikası. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Binay, Ş.(2003). Some Issues in Fiscal Policy and Central Banking: The Case of Turkey. erişim https://www.bis.org/publ/bppdf/bispap20y.pdf
• Büyükkaya, A. (2010). Mali Kural Ne Getirecek, Capital Geniş Açı Dergisi, Geniş Açı Eki.
• CİVRİZ, M. (2010). Türkiye’de Mali Disiplini Sağlamaya Yönelik Mali Hükümler Ve Mali Kural Benzeri Uygulamalar. Aktan, C.C., Kesik, A. & Kaya, F. (Ed.), Mali Kurallar Maliye Politikası Yönetiminde Yeni Bir Eğilim: Vergi, Harcama, Borçlanma vs. Üzerine Kurallar ve Sınırlamalar (s. 347-379). Ankara: Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
• Creel, J. & Saraceno, F. (2010). European Fiscal Rules After The Crisis. De Boeck Supérieur, 108. Erişim https://www.cairn.info/revue-journal-of-innovation-economics-2010-2-page-95.htm
• Çelebi, A.K. (2015). Liberal Ekonomik Düşüncede Kamu Kesiminin Büyüklüğü Sorunu. Manisa: Emek Matbaası
• Dede, M.M. (2010). Anayasal İktisat Perspektifinden Maliye Politikası Kuralları Ve Avrupa Birliği Ülkelerinde Uygulamanın İncelenmesi. Ankara: Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı.
• Günay, A. (2007). Mali Disiplinin Sağlanmasında Anayasal Denk Bütçe Yaklaşımı ve Türkiye’de Uygulanabilirliği. Ankara: Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
• Günaydın, İ., Eser, L.Y. (2009). Maliye Politikasında Yeni Trend: Mali Kurallar. Maliye Dergisi. 156, 51-65.
• Güngör, K. (2016). 2008 Küresel Krizi Sonrası Yeniden Gündeme Gelen Mali Kural: Avrupa Birliği ve OECD Ülkeleri İçin Bir Değerlendirme. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 173-198.
• Hagen, J.V. (2005). Fiscal Rules and Fiscal Performance in the European Union and Japan. Institute For Monetary And Economıc Studies Discussion Paper Series, E-5, 8-5. erişim http://www.imes.boj.or.jp/english/publication/edps/2005/05-E-05.pdf.
• http://www.canaktan.org/ekonomi/anayasal_iktisat/buchanan-life-legacy/turkce-kaynaklar/buchanan-pur-maliye.htm
• http://www.canaktan.org/ekonomi/anayasal_iktisat/kamu-tercihi.htm
• http://www.mahfiegilmez.com/2017/10/mali-kural-ve-cpa.html
• https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/economic-and-fiscal-policy-coordination/eu-economic-governance-monitoring-prevention-correction/stability-and-growth-pact/history-stability-and-growth-pact_en#2014
• https://www.hmb.gov.tr/bumko-butce-buyuklukleri-ve-butce-gerceklesmeleri
• https://www.hmb.gov.tr/bumko-ekonomik-gostergeler
• IMF. (2009). Fiscal Rules- Anchoring Expectations for Sustainable Public Finances. erişim https://www.imf.org/external/np/pp/eng/2009/121609.pdf
• IMF. (2018). Fiscal Policy-How to Select Fiscal Rules-A Primer.Washington DC:Fiscal Affairs Department. www.imf.org/~/media/Files/Publications/HowToNotes/HowToNote1809.ashx,
• Karakurt, B. & Akdemir, T. (2010). Türkiye’de Mali Kural Uygulamaları: Sayısal Olmayan Kurallardan Sayısal Kurallara Geçiş. Aktan, C.C., Kesik, A & Kaya, F. (Ed.), Mali Kurallar-Maliye Politikası Yönetiminde Yeni Bir Eğilim: Vergi, Harcama, Borçlanma vs. Üzerine Kurallar ve Sınırlamalar (320-346). Ankara: Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı
• Karayazı, M. (2017). Küresel Krizin Mali Kural Uygulamalarına Etkisi: Seçilmiş Ülke Örnekleri Açısından Bir İnceleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(51), 1047-1058.
• Kaya, F. (2009). Mali Kural Uygulamaları ve Türkiye İncelemesi. DPT Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Lledó, V., Yoon, S., Fang, X., Mbaye, S. & Kim, Y. (2017). Fiscal Rules at a Glance, International Monetary Fund. erişim https://www.imf.org/external/datamapper/fiscalrules/Fiscal%20Rules%20at%20a%20Glance%20-%20Background%20Paper.pdf .
• Honjo, K. (2007). The Golden Rule and the Economic Cycles. IMF Working Paper. 07/99. erişim https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2007/wp07199.pdf.
• Miynat, M & Bostan, M.K. (2015). Mali Kural Uygulamalarının Makroekonomik Değişkenler Üzerine Etkileri. Yönetim ve Ekonomi, 22(2), 535-549.
• Özlale, Ü. (2010). Mali Kural, Keşke Sadece Denklem Olsaydı. Ankara: TEPAV.
• Sakal, M. & Şahin, E. A. (2009). Anayasal İktisadın Temel Felsefesi ve Türkiye’de Uygulanabilirlik Koşulları. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 75-114.
• Samsar, A. (2003). Optimal Para Alanı Teorisi Çerçevesinde Türkiye Analizi, Uzmanlık Yeterlilik Tezi. Ankara: TCMB İstatistik Genel Müdürlüğü.
• Saygılıoğlu, N. & Erduran, A.Ç. (2012). Mali Kural ve Etkinlik Sorunu: Türkiye Örneği. TİSK Akademi, 1, 18-52.
• Schaechter, A., Kinda, T., Budina, N. & Weber, A. (2012). Fiscal Rules in Response to the Crisis—Toward the “Next-Generation” Rules. IMF Working Paper.
• Schmidt, K. & Soto H.R. (2019). Fiscal Rules and Fiscal Performance: World Evidence. WEAI 15th International Conference Keio University, Tokyo.
• Sevgi, H. (2018). Mali Kural Kavramı ve Politika Çerçevesi. Fiscaoeconomia, 2(1), 154-185.
• Sönmez, S. (2011). Küresel Finansal Kriz Ortamında Maliye Politikası ve Mali Kural. İktisat ve Toplum, 1(7), 18-23.
• Şen, H. & Kaya, A. (2015). Ekonomik Krizlerin Değişmeyen İmdatçısı: Maliye Politikası. Sosyoekonomi, 1, 55-86.
• Şen, K. (2010). Mali Kural, Bazı Uluslararası Uygulamalar ve Türkiye İncelemesi. Bütçe Dünyası Dergisi, 34(2), 26-57.
• Şengönül, A. & Songur, M. (2010). Türkiye’de Mali Kural: Olsaydı Ya Da Olacaksa, Ankara: SETA.
• Şevik, E. (2008). Mali Kurallar. Bütçe Dünyası Dergisi, 3(28), 50-59.
• Utkulu, U. (2005). Avrupa Parasal Birliği Gerçekten Bir Optimum Para Sahası mıdır?. ESİAD, 1(1).