LİSANSÜSTÜ EĞİTİMİNDE SOSYAL DIŞLANMIŞLIK HİSSİ: ALAN DIŞI ÖĞRENCİLER ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 61 - 74, 01.04.2019

Bora Yenihan , Umut Yertüm Melike Sever

https://doi.org/10.32705/yorumyonetim.526464

Öz

Toplum içinde bireylerin,
toplumla bütünleşememesi ve toplum içinde yaratılan fırsatlara, toplumun diğer
üyeleri kadar erişememesi olarak tanımlanabilecek olan sosyal dışlanma kavramı,
özellikle dezavantajlı gruplar (kadınlar, çocuklar, gençler, yaşlılar,
engelliler, göçmenler vb.) açısından önemli bir risk olarak görülmektedir. Bu
çalışmada lisansüstü öğrenimine devam eden alan dışı (farklı bir bölümde lisans
eğitimi almış) öğrencilerinin herhangi bir faktörden dolayı sosyal dışlanmaya
maruz kalıp kalmadıkları araştırılmıştır. Nitel araştırma yöntemleri içinde yer
alan yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile yapılan çalışmada elde edilen
verilerin araştırmacılar tarafından analiz edilmesiyle, öğretim elemanlarından
kaynaklı kimi sebeplerin bu öğrencilerde sosyal dışlanmışlık hissi yarattığı
belirlenmiştir. Ayrıca yapılan çalışmada cinsiyet farklılığının, mülakat
yapılan görüşmeciler özelinde sosyal dışlanmaya maruz kalma açısından bir fark
yaratmadığı ortaya konmuştur

Anahtar Kelimeler

Sosyal Dışlanma, Lisansüstü Eğitim, Öğrenci

Kaynakça

• Adaman, Fikret, Ardıç, Oya Pınar (2008), “Social Exclusion in The Slum Areas of Large Cities in Turkey”, New Perspectives on Turkey 38/1, s. 29-60.
• Adaman, Fikret ve Keyder, Çağlar (2005), “Türkiye’de Büyük Kentlerin Gecekondu ve Çöküntü Mahallelerinde Yaşanan Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma”, Avrupa Komisyonu Çalışma, Sosyal İşler ve Fırsat Eşitliği Dairesi için hazırlanan Rapor, s. 120.
• Alacahan, Osman ve Duman, Betül (2011), “Dışlanma, Ayrımcılık, Mezhep ve Etkinlikler Arası Eşitsizlikler”, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: XIII, Sayı 1, s.2.
• Arlı, Seçkin ve Nazik, Mahmut Hamil (2001) “Bilimsel Araştırmaya Giriş”, Gazi Kitabevi, Ankara. Bebekoğlu, Gözdem ve Wasti, Arzu (2002) “Çalışan Kadınlara Yönelik Cinsiyet Temelli Düşmanca Davranışların Sebepleri ve Sonuçları Üzerine Bir Araştırma”, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), s. 223
• Bademci, Havva Özden, Karadayı, Esma Figen, Karabulut, İpek Güzide Pur ve Vural, Narin Bağdatlı (2018), “Öğrencilerin Özsaygılarının Artırılması Yoluyla Okul Terkinin Önlenmesi”, Türk Psikoloji Yazıları, 21/41, s. 71.
• Balcı, Şebnem Gökçeoğlu (2002), “Yoksulluk ve Sosyal Dışlanmanın Hukuksal Nedenleri ve Çözüm Arayışları”, Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları İçinde, (Ed. Y.Özdek), TODAİE, İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi Yayını, Ankara, s. 482.
• Bayram, Nuran ve Aytaç, Serpil, Mustafa ve Sam, Neslihan (2010, Ekim), “Yaşam Tatmini ve Sosyal Dışlanma”, İş, Güç, Endüstri İlişkileri Dergisi ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt 12, Sayı 4, s.82.
• Beall, Jo ve Piron, Laure-Helene (2005), “DFID Social Exclusion Review”, The London School of Economics and Political Science, s.9.
• Buğra, Ayşe (2001), “Ekonomik Kriz Karşısında Türkiye’nin Geleneksel Refah Rejimi”, Toplum ve Bilim, No:89, Yaz Dönemi, s.23-24.
• Commins, P. (Ed.), (1993), “Combating exclusion in Ireland 1990–1994: A midway report. Brussels: Observatory on National Policies to Combat Social Exclusion”, Commission of European Countries.
• Coşkun, Selim ve Tireli, Münir (2008), “Avrupa Birliğinde Yoksullukla Mücadele Stratejileri ve Türkiye”, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Çakır, Özlem (2008), “Türkiye’de Kadının Çalışma Yaşamından Dışlanması”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 31, Temmuz-Aralık Sayısı, s. 25-47, Kayseri.
• Çakır, Özlem (2002), “Sosyal Dışlanma”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , Cilt 4, Sayı 3, s.99.
• Çelikkaleli, Öner ve Tümtaş, Mim Sertaç (2017), “Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Dışlanma İle Saldırganlık Arasındaki İlişkide Sosyal Yabancılaşmanın Aracı Rolü”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 43, s. 165-168, Burdur.
• Dağ, Adem (2016), “Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Yaşlılık ve Sosyal Dışlanma”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 28, s. 496-497.
• Erdoğdu, Seyhan (2004), “Sosyal Politikada “Avrupalı” Bir Kavram” Sosyal Dışlanma”, Çalışma Ortamı Dergisi, Sayı: 75.
• Genç, Yusuf, Taylan, Hasan Hüseyin ve Barış, İsmail (2015), “Roman Çocuklarının Eğitim Süreci ve Akademik Başarılarında Dışlanma Algısının Rolü”, The Journal of Academic Social Science Studies, No 33, Spring 1, s. 94-96.
• Gerda, Jehoel-Gijsbers and Cok, Vrooman (2007), “Explaining Social Exclusion: A theoretical Model tested in the Netherlands”, The Netherlands Institute for Social Research/scp, The Hague.
• Gerda, Jehoel-Gijsbers ve Cok, Vrooman (2008), “Social Exclusion of The Elderly A Comparative Study of EU Member States”, Enepri Research Report No. 57, AIM WP8.1.
• ILO (2001), “Social Securirty”, A New Consensus, International Labour Office, Geneva, s.1
• İnsel, Ahmet (2001), “İki Yoksulluk Tanımı ve Bir Öneri”, Toplum ve Bilim, No:89, Yaz Dönemi, s.19.
• Karataş, Zeki (2015), “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”, Sosyal Hizmet E-Dergi, 1(1), s. 69-70.
• Koca, Murat (2015), “Sosyal Dışlanma Sorunu ve Asgari Geçim Desteğinin Gerekliliği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. Cilt:8, Sayı:39, s. 504.
• Krıppendorff, Klaus (2004) “Content Analysis: An Introduction To Its Methodology”, Sage Publication, s. 18, USA - New York.
• Mayes, David G. (2003), “Social Exclusion: A Challenge To Macroeconomic Policy”, EXSPRO (Social Exclusion and Social Protection The Furure Role for The EU)
• Working Paper, http://www.sbu.ac.uk/euroinst/EXSPRO/papers.html. Erişim 18.01.2019, s.10.
• Neuman, Lawrence (2012) “Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar: Cilt 2”, 5. Baskı, Yayın Odası, s. 321, İstanbul.
• Özgökçeler, Serhat (2006), “Sosyal Dışlanma Sorunsalı ve Engellilerin Sosyal Politikası Bağlamında Değerlendirilmesi”, T.C. Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, s. 161.
• Özpınar, Şansel, Özpınar, Ömer ve Çondur Funda (2013), “Türkiye’de Üç Büyük Kentte Cinsiyete Göre Sosyal Dışlanma”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, Cilt 5, No 2, s. 42-43.
• Özkul, Osman (2004), “Modern Batı Medeniyetinin İflas Göstergesi: Küresel Köyde Küresel Fakirlik”, Köprü Dergisi, Sayı: 88, s. 35.
• Pehlivan, Kevser Baykara ve Acar, Yüksel Baykara (2009), “Çocuklar ve Eğitimde Dışlanma”, Toplum ve sosyal Hizmet Dergisi, Cilt 20, Sayı 2, s. 36-37.
• Sapancalı, Faruk (2003), “Sosyal Dışlanma”, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, s.209-253.
• Sen, Amartya (2000), “Social Exclusion: Concept, Application and Scrutiny” Social Development Papers No. 1, Asian Development Bank. Manila, s.1.
• Seyyar, Ali. (2003), “Sosyal Siyaset Açısından Yoksulluğa Karşı Mücadele”, Deniz Feneri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Cilt: 1, Baskı: 1, İstanbul, s.47.
• Silver, Hilary (1994), “Social Exclusion and Social Solidarity: Three Paradigms”, International Labor Review 133 (5-6), 532–539.
• Standing, Guy. (1990), “The Road to Workfare: Alternative to Welfare or Threat To occupation?”, International Labour Review, Cilt: 129, Sayı: 6, s. 680.
• Şahin, Tijen (2009), “Sosyal Dışlanma ve Yoksulluk İlişkisi”, T.C. Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi, s. 78-98.
• Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan (2008) “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”, Seçkin Yayıncılık, 6. Baskı, Ankara.
• Yusufoğlu, Ö. Şükrü ve Kızmaz, Şükrü (2016), “Parçalanmış Ailelerde Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma: Elazığ Örneği”, Social Sciences (NWSASOS), 3C0136, 2016; 11(1), s.31.