LOKAL BİLİMSEL ÇALIŞMALAR BAĞLAMINDA ÜNİVERSİTE-SANAYİ İŞ BİRLĞİNİN İŞLETME PERFORMASI ÜZERİNDEKİ ROLÜ

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 75 - 94, 01.04.2019

Bilal Torkul

https://doi.org/10.32705/yorumyonetim.546959

Öz

Bu
çalışmanın amacı lokal bilimsel çalışmaların aynı
lokasyonda yer alan aile işletmelerinin performanslarını nasıl etkilediğini
ortaya koymaktır. Bu bağlamda araştırmanın birinci odak noktası, lokal bilimsel
çalışmaların aile işletmelerinin örgütsel performanslarını nasıl etkilediğine
ilişkin somut tespitler yapmaktır. Araştırmanın ikinci odak noktası ise
Türkiye’de akademik alan ile iş hayatı arasındaki makasın açıklık derecesine
yönelik bir tespitte bulunmaya yöneliktir. Çalışmanın örneklemini, Sakarya
ilinde faaliyet gösteren aile işletmelerinin yönetim kurulu üyeleri
oluşturmaktadır. Örneklemde yer alacak katılımcıların belirlenmesinde ise
olasılığa dayalı olmayan örnekleme tekniklerinden Kasti (Amaçlı) Örnekleme
Tekniği benimsenmiştir. Bu kapsamda, araştırmanın verileri yarı biçimsel
mülakat ile Sakarya ilinde faaliyet gösteren dokuz
(9) aile işletmesinin yönetim kurulu üyesinden toplanmıştır. Bu
çalışmanın sonuçları, aile işletmelerinin üniversitelerden kaynak elde
edebildiklerini, akademik bilgi elde edebildiklerini ancak durumdan da memnun
olmadıklarına işaret etmektedir. Aile işletmelerinin belirlenen performans
ölçütlerindeki başarı değerlendirmesine ait sonuçlar ise yoğunluklu olarak
üretim ve ar-ge ölçütlerine katkı sağladığını, bunun yanında pazarlama
ölçütünün diğer ölçütlere görece ön plana çıktığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Performans, İşletme Performansı, Üniversite-Sanayi İş birliği, Lokal Bilimsel Çalışma

Kaynakça

• Ağca, V. ve Tunçer, E. (2006). Çok Boyutlu Performans Değerleme Modelleri ve Bir Balanced Scorecard Uygulaması, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:8, Sayı: 1, s.173- 193.
• Akal, Z. (1994). İmalatçı Kamu Kuruluşlarında İşletmeler Arası Toplam Performans, Verimlilik, Karlılık ve Maliyet Karşılaştırmaları, MPM yayınları, Ankara.
• Akdemir, A. (2004). İşletmeciliğin Temel Bilgileri, Çanakkale.
• Akdoğan, Asuman (2007). Üniversite-Sanayi İşbirliğinde Tarafların Beklentileri ve Beklentileri Etkileyen Bir Faktör Olarak Yenilik Kültürü. Rıfat Yıldız ve Hayriye Atik (Editör). Üniversitelerdeki Araştırma ve Uygulama Merkezlerinin İşlevselliği: Üniversite-Sanayi İşbirliğinin Yeniden Yapılandırılmasının Gereklilikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Aktan, C. (2009). Performans Yönetimi: Organizasyonlarda Performans Değerlendirme Ve Ölçme. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1 (1), 25-33. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/oybd/issue/16333/333504.
• Amaratunga, D. ve Baldry, D. (2002). Moving from Performance Measurement to Performance Management. Facilities, Vol. 20, No. 5/6.
• Atkinson, A. A., Waterhouse, J. H. ve Wells, R .B. (1997). A Stakeholder Approach to Strategic Performance Measurement, Sloan Management Review, 38 (3).
• Balcı, F. İ., (2011). Kültürel Sinerji Yönetiminin İşletme Performansı Üzerindeki Etkisi: Çin Ve Türkiye Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Başat, H. T. (2011). Çok Boyutlu Bir Performans Ölçüm Modeli Olarak Performans Prizması Ve "The London Youth" Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 13-37.
• Başat, H.T. (2009). Örgütsel Performansın Ölçülmesinde Çok Boyutlu Ölçüm Yaklaşımları Ve Performans Prizmasına İlişkin Bir Uygulama, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Başpınar, N. (2016). Stratejik Yönetimde Performans Ölçümü Ve Dengeli Sonuç Kartı’nın Uygulanabilirliği: İstanbul Büyükşehir ve İlçe Belediyeleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul.
• Bayer, E. ve Tüfekçi, Ö. K. (2007). Genel İşletme, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Meslek Yüksekokulu.
• Bourne, M., Mills, J., Wilcox, M., Neely, ve Platts, K. (2000). Designing, Implementing and Updating Performance Measurement Systems", International Journal of Operations & Production Management, Vol. 20 Issue: 7, pp.754-771, https://doi.org/10.1108/01443570010330739.
• Carton Robert B. ve Hofer Charles W. (2006). Measuring Organizational Performance, Edward Elgar Publishing Limited, Cheltenham, UK.
• Caruana, A. ve Pitt, L. (1997). INTQUAL – an Internal Measure of Service Quality and the Link Between Service Quality and Business Performance, European Journal of Marketing, 31 (8): 604-616.
• Cingöz, A. (2011). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi Ve Stratejik İnsan Kaynakları Yönetiminin Örgütsel Performans Ve İç Girişimcilik (Girişimsel Performans) Üzerindeki Etkileri: Kayseri İmalat Sanayinde Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Coşkun, A. (2005). İşletmelerde Performans Yönetimi: Bir Yönetim Muhasebesi Aracı Olarak Performans Karnesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Cronin, J. J. ve Page, T. J. (1988). An Examination of the Relative Impact of Growth Strategies on Profit Performance, European Journal of Marketing, 22 (1): 57-68.
• Cross, K. F. ve Lynch, R. L. (1992). For good measure. CMA magazine, 66(3), 20-23.
• Çalhan, H. (2015). İnovasyon, Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü Ve İşletme Performansı İlişkisi: İstanbul'da Faaliyet Gösteren Yiyecek Ve İçecek İşletmelerinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Mersin: Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çanakçıoğlu, M. ve Demirbaş, M. (2010). Performans Ölçüm Yöntemleri İle Kurumsal Karne Yaklaşımı, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 59 (2), 213-238. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/iuifm/issue/795/8693.
• Çevik, H., H., Göksu, T. ve. Bilgiç, V. K., Karakaya, M., Seyhan K. ve Gül, K. (2008), Kamu Kurumlarında Performans Yönetimi, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Dura, C. (1994). Üniversite- Sanayi İşbirliği Üzerine Bir Deneme. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 49 (3-4).
• Dwight, R. (1999). Searching for real Maintenance Performance Measures, Journal of Quality in Maintenance Engineering, Vol. 5 Issue: 3, pp.258-275, https://doi.org/10.1108/13552519910282728.
• Elitaş, C. ve Ağca, V. (2006). Firmalarda Çok Boyutlu Performans Değerleme Yaklaşımları: Kavramsal Bir Çerçeve. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 343-370.
• Etzkowitz, H. (2004). The Evolution of the Entrepreneurial University. International Journal of Technology and Globalisation, Vol.1(1) pp.64-77.
• Freeman ve Soete, Yenilik İktisadı, Tübitak Yayınları, 2003, Ankara.
• Golden, B. R. (1992). SBU Strategy and Performance: the Moderating Effects of the Corporate – SBU Relationship, Strategy Management Journal, 13 (2): 145-158.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Felsefe-Yöntem-Analiz, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 3. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Horngren, T. C., Foster, G., Datar, M. S. (2000). Cost Accounting A Managerial Emphasis, Tenth Edition, Prentice Hall International, Inc., London.https://www.sgb.gov.tr/Sayfalar/AramaSonuclari.aspx?k=KAYNAK&start1=361 (Erişim Tarihi: 25.06.2018).
• Kalkan, A. (2005). Kobilere Sağlanan Desteklerin Örgütsel Performansa Etkileri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gebze: Gebze İleri teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Fakültesi.
• Kaplan, R. S., ve Norton, D. P. (1992). The Balanced Scorecard: Measures that Drive Performance. Harvard Business Review, January.
• Karaman, R. (2009). İşletmelerde Performans Ölçümünün Önemi Ve Modern Bir Performans Ölçme Aracı Olarak Balanced Scorecard. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(16), 410-427.
• Kırılmaz, H. (2012). Sağlık Hizmetlerinde Performans Yönetimi: Sağlık Bakanlığına Bağlı Hastaneler Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Krajewski, L. J., Ritzman, L P. ve Malhotra, M. K. (2013)., Üretim Yönetimi Süreçleri Ve Tedarik Zinicirleri, 9. Basım, Ankara: Kızılay.
• Marr, B. (2006). Strategic Performance Management: Leveraging and Measuring Your Intangible Value Drivers. Burlington: Elsevier.
• Merriam, S. (2015). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation. 4th Edition, Jossey-Bass.
• Mesci, M. (2011). Bilgi yönetimi, yenilik ve işletme performansı Arasındaki ilişkide ara değişkenlerin etkisi: Beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon bilim Dalı, Sakarya.
• Neely, A. D. (1999). The Performance Measurment Revolution: Why Now And What New?. International Journal of Operations and Production Management, 3(2), 205-228.
• Neely, A. D., Adams, C. ve Crowe, P. (2001). The Performance Prism in Practice, Measuring Business Excellence, 5(2), 6-13.
• Neely, A., Gregory, M. ve Platts, K. (1995). Performance Measurement System Design: a Literature Review and Research Agenda, International Journal of Operations and Production Management, 15 (4): 85-116.
• Okur, Y. (2007). Türkiye'de Kamu Denetimi: Değişim Süreci ve Performans Denetimi. Nobel Yayın Dağıtım, Anakara.
• Orhan, U. (2018). Kurumsal Uzaklık Temelli Sorunların Çözümünde Yerli Yöneticilerin Rolü: Türk Yöneticiler Ekseninde Nitel Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü.
• Özer, A. M. (2009). Performans Yönetimi Uygulamalarında Performansın Ölçümü ve Değerlendirilmesi, Sayıştay Dergisi, Sayı 73, Nisan-Haziran.
• Paranjape,B., RossiterM. ve Pantano, V. (2006) Performance Measurement Systems: Successes, Failures and Future – A Review, Measuring Business Excellence, Vol. 10 Issue: 3, pp.4-14, https://doi.org/10.1108/13683040610685748.
• Pawlowski, K. (2009). The ‘Fourth Generation University’ as a Creator of the Local and Regional Development. Higher Education in Europe. 34/1, pp.51-64.
• Phillips, P. A. (1999). Performance Measurement Systems and Hotels: A New Conceptual Framework. Hospitality Management (18): 171–182.
• Prokopenko, J. (2005). Verimlilik Yönetimi: Uygulamalı El Kitabı (Çev: O. Baykal , N. Atala y v e E. Fidan ) (6.baskı), Ankara : Mill i Prodüktivite Merkez i Yayınları.
• Reiner, G. (2004). Customer-Oriented Improvement and Evaluation of Supply Chain Processes Supported by Simulation Models. International Journal of Production Economics (22): 381–395.
• Saklı, A. L. ve Akbulut, H. T. A. (2017). Dünyada ve Türkiye’de Üniversitelerin Tarihi Gelişimi. Ali Rıza Saklı (Editör) Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Öğrenci Ve Akademisyenleri İle Rize Halkının Karşılıklı Algı Ve Beklentileri, Ankara.
• Sarıkaya, N. (2002). Kalite Faaliyetlerinin Algılanmasının İşletme Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi Ve Türkiye Uygulaması, Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şimşek, M., ve Nursoy, M. (2002). Toplam Kalite Yönetiminde Performans Ölçümü, Hayat Yayınları, İstanbul.
• Tangen, S. (2004). Performance Measurement: From Philosophy To Practice, International Journal of Productivity and Performance Management, Vol. 53 Issue: 8, pp.726-737.
• Tekin, A., (2000). Performans Ölçüm Kriterleri ve İngiltere Yerel Yönetimlerinde Uygulama Sonuçları", Yerel Gündem, Yıl 2, S 10.
• Tunçer, E. (2006). Çok Boyutlu Performans Değerleme Modelleri ve Bir Balanced Scorecard Uygulaması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Turunç, Ö., Erkuş, A. ve Polat, M. (2007). İşletmelerde Örgütsel Performansın Değerlemesinde Nicel-Nitel Kriterler: Savunma Sanayiinde Bir Araştırma. XV. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 25-27 Mayıs, s.761- 768.
• Üçler, Y. T. (2014). Bölgesel Kalkınmada Üniversite - Sanayi İşbirliği: Konya Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Walker, O. C. Jr., ve Ruekert, R. W. (1987). Marketing’s Role in the Implementation of Business Strategies: a Critical Review and Conceptual Framework, Journal of Marketing, 51 (July): 15-33.
• Wissema, J. G. (2009). Üçüncü Kuşak Üniversitelere Doğru; Geçiş Döneminde Üniversiteleri Yönetmek, Özyeğin Üniversitesi Yayını, 2.Baskı. İstanbul.
• Yıldız, M. S., Karagöz, Y. ve Mesci, M. (2010). Performans Değerlendirme Ve Süreç Yönetim Aracı Balanced Scorecard’ın Boyutlarına Katılım Düzeyi: Küçük Ve Orta Ölçekli Sanayi İşletmelerinde Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 3.
• Yükçü, S. ve Atağan, G. (2009). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 4.
• Yüreğir, O. H. ve Nakıboğlu, G. (2007). Performans Ölçümü ve Ölçüm Sistemleri: Genel Bir Bakış, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, Sayı 2, s.545-562.