Bu çalışmada meslek yüksekokulu öğrenci ve mezunlarının işe geçiş sürecinin betimlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, kariyer seçiminin gerçekleştiği bağlamı dengeli bir şekilde kavramlaştırdığı düşünüldüğünden sosyal bilişsel kariyer kuramı seçilmiştir. Meslek seçimine etki eden bireysel, yapısal ve kurumsal-ilişkisel faktörler ile kültür öğelerinden bireycilik ve toplumculuğun meslek yüksekokulu öğrencilerinin mesleki sonuç beklentileri üzerindeki etkileri sınanmıştır. Bunun yanında, öğrencilerin kariyer kararı öz yeterlik düzeylerinin bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki aracılık rolü incelenmiştir. Araştırmanın evrenini 2016-2017 eğitim öğretim yılında Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulunda öğrenim görmekte olan öğrenciler ile 2016 yılında mezun olan kişiler oluşturmaktadır. Araştırma sonucuna göre kurumsal-ilişkisel faktörler ile yapısal faktörlerin, öz yeterlik ve sonuç beklentileri üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır. Öte yandan, bireysel faktörler ile toplumculuk ve bireyciliğin öz yeterlik ve sonuç beklentilerinin anlamlı yordayıcıları oldukları bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca bu değişkenler arasındaki ilişkide öz yeterliğin aracılık etkisi bulunmaktadır. Araştırma ile meslek yüksekokulu öğrencilerinin kariyer yollarının başlangıç evresinin modellenmesi ve böylece uygulayıcıların işe geçiş sürecinin kolaylaştırılması için ne tür müdahale stratejilerinin uygulamaları gerektiğine ilişkin farkındalık geliştirmesi beklenmektedir.
Kariyer kararı kariyer kararı özyeterliği meslek yüksekokulu mesleki sonuç beklentileri
The main purpose of this study is to portray school-to-work transition period of vocational school students and graduates. In line with this purpose, socio-cognitive career theory was preferred since it can conceptualize the context of career choice in a balanced way. The impacts of individual, structural and institutional-relational factors, and individualism and collectivism, as cultural factors, affecting career choice process on outcome expectations of students were examined. Moreover, the mediating role of career decision-making self-efficacy between dependent and independent variables was investigated. The population of the study consists of students of Mehmet Akif Ersoy University Social Sciences Vocational School in 2016-2017 academic year and ex-students graduated in 2016. It was found that structural and institutional-relational factors are not significant predictors of self-efficacy and outcome expectations whereas individual factors, collectivism and individualism significantly predict those variables. In addition, self-efficacy mediates the relationship between outcome expectations and predictor variables. The findings of the study are expected to model the initial stages of the career paths of the vocational school students, and thus to get the practitioners having awareness about which intervention strategies should be used to facilitate their school-to-work transition.
Career choice career decision-making self-efficacy outcome expectations vocational school
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Eğitim Üzerine Çalışmalar |
Bölüm | Ampirik Araştırma |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 24 Aralık 2018 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 |
Yükseköğretim Dergisi, bünyesinde yayınlanan yazıların fikirlerine resmen katılmaz, basılı ve çevrimiçi sürümlerinde yayınladığı hiçbir ürün veya servis reklamı için güvence vermez. Yayınlanan yazıların bilimsel ve yasal sorumlulukları yazarlarına aittir. Yazılarla birlikte gönderilen resim, şekil, tablo vb. unsurların özgün olması ya da daha önce yayınlanmış iseler derginin hem basılı hem de elektronik sürümünde yayınlanabilmesi için telif hakkı sahibinin yazılı onayının bulunması gerekir. Yazarlar yazılarının bütün yayın haklarını derginin yayıncısı Türkiye Bilimler Akademisi'ne (TÜBA) devrettiklerini kabul ederler. Yayınlanan içeriğin (yazı ve görsel unsurlar) telif hakları dergiye ait olur. Dergide yayınlanması uygun görülen yazılar için telif ya da başka adlar altında hiçbir ücret ödenmez ve baskı masrafı alınmaz; ancak ayrı baskı talepleri ücret karşılığı yerine getirilir.
TÜBA, yazarlardan devraldığı ve derginin çevrimiçi (online) sürümünde yayımladığı içerikle ilgili telif haklarından, bilimsel içeriğe evrensel açık erişimin (open access) desteklenmesi ve geliştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla, bilinen standartlarda kaynak olarak gösterilmesi koşuluyla, ticari kullanım amacı ve içerik değişikliği dışında kalan tüm kullanım (çevrimiçi bağlantı verme, kopyalama, baskı alma, herhangi bir fiziksel ortamda çoğaltma ve dağıtma vb.) haklarını (ilgili içerikte tersi belirtilmediği sürece) Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 Unported (CC BY-NC-ND4.0) Lisansı aracılığıyla bedelsiz kullanıma sunmaktadır. İçeriğin ticari amaçlı kullanımı için TÜBA'dan yazılı izin alınması gereklidir.