Akademik ve İdari Personelin İç Girişimcilik Algılarının Ölçülmesi Üzerine Bir Araştırma*

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 3, 118 - 132, 01.12.2015

Senem Yazıcı

Öz

Dünyada ve Türkiye'de üniversite sayısı hızla artmakta, doğal olarak da bu durum kurumlar arasında bir rekabet ortamı oluşmaktadır. Bu rekabet yarışında, üniversite çalışanlarının üstlenecekleri roller ile o kuruma sağlayacakları katkılar da önem taşımaktadır. Bu araştırma, üniversitelerde çalışan akademisyen ve idari personelin iç girişimcilik algısını ölçmek amacı ile yapılmıştır. Çalışmanın evrenini, bölgedeki tek vakıf üniversitesinin çalışanları oluşturmaktadır. Örneklemini ise 121 akademisyen, 57 fakülte üyesi ve 64'ü hazırlık sınıfı okutmanı ve 77'si idari personel olmak üzere, toplam 198 kişi oluşturmaktadır. Araştırma verileri, anket yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Toplanan veriler, SPSS paket programı aracılığıyla betimsel istatistik, t-testi ve tek yönlü varyans analizi gibi istatistik tekniklere tabi tutularak analiz edilmiş, iç girişimciliğin algılanması ile ilgili 5 boyut incelenmiştir. Araştırma sonucunda, üniversitede çalışan akademik ve idari personelin iç girişimciliğe ilişkin algılarında, her boyutta ortalama bir değere sahip oldukları saptanmış, üniversitenin içyapısında ise söz konusu 5 boyuta göre geliştirilmeye açık alanlar olduğu bulunmuştur. İç girişimcilik boyutları arasında yer alan "Zaman" ve "Örgüt Sınırları" boyutlarının en fazla geliştirilmesi gereken boyutlar olduğu tespit edilmiştir. Akademisyenler ile idari personelin iç girişimcilik boyutlarına ilişkin algıları sadece "zaman" faktörü açısından anlamlı bir biçimde farklılık göstermektedir. Cinsiyet, medeni durum, yaş, ilk kez üniversitede çalışma, çalışılmak istenen sektör, anne ve baba mesleği gibi demografik değişkenler açısından bakıldığında ise üniversite çalışanlarının iç girişimcilik algılarında anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Üniversitelerin çalışanlarına sağlayacağı destek, kaynak ve imkânların yanı sıra, iş yapısı ve kurum içi faktörlerin iyileştirilmesi yoluyla da iç girişimciliğin artacağı ve gelişmenin sağlanabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akademisyen, girişimci üniversite, iç girişimcilik, idari personel, yönetim

A study perception of academic and administrative staff towards intrapreneurship*

Öz

The number of universities is on a continuous rise in Turkey and around the world, making the competition between them ever more intense. In this competition, university staff have an important contribution to make to their organizations, through the roles they will assume. This study aims to measure perceptions of intrapreneurship among academic and administrative staff. The population of this study consisted of the employees of the only private university in the region. A total of 198 university employees participated in the study, 121 of them academics (57 faculty members and 64 English instructors) and 77 members of the administrative staff. Data were collected using survey methodology. The data collected were examined using statistical techniques such as descriptive analysis, t-test and one way analysis of variance, conducted using the SPSS software package, focusing on five dimensions of intrapreneurship. Academic and administrative staff received average scores for each dimension of intrapreneurship, and areas of improvement associated with the five dimensions were identified in the internal structure of the university. "Time" and "Organizational Boundaries" were identified as the dimensions most in need of improvement. Academics and administrative staff were found to differ significantly in their perceptions of intrapreneurship only with respect to the "time" dimension. Demographic variables such as gender, marital status, age, first time employment at a university, desired sector, and professions of parents did not result in significant differences among university employees in terms of their perceptions of intrapreneurship. To develop and improve intrapreneurship, universities are advised to focus on job structure and intra-organizational factors, as well as on resources, benefits and other support provided to employees.

Anahtar Kelimeler

Academics, administration, administrative staff, intrapreneurship, entrepreneurial university

Kaynakça

• Acs, Z. J., Szerb, L., and Autio, E. (2015). The global entrepreneurship and development index (pp. 39–64). New York (NY): Springer International Publishing.
• Apalı, A., Yıldız, R., Boztepe, E., ve Bayrak, S. (2014). Bölgesel kalkınma ajansları: Fransa ve İngiltere örnekleri. Dergi Karadeniz, 23, 66–69.
• Ağca, V., Topal, Y. ve Kaya, H. (2012). Linking intrapreneurship activities to multidimensional firm performance in Turkish manufacturing firms: An empirical study. International Entrepreneurship and Management Journal, 8(1), 15–33.
• Ahmad, N. H., Nasurdin, A. M., and Zainal, S. R. (2012). Nurturing intrapreneurship to enhance job performance: The role of pro- intrapreneurship organizational Architecture. Journal of Innovation Management in Small and Medium Enterprises, 2012(868880), 1–9.
• Alpkan, L., Bulut, C., Gunday, G., Ulusoy, G. ve Kilic, K. (2010). Organizational support for intrapreneurship and its interaction with human capital to enhance innovative performance. Management Decision, 48(5), 732–755.
• Aslan, G. (2010). Öğretim üyelerinin “girişimci üniversite” ve üniversite sanayi işbirliği kavramlarına ilişkin görüşleri. Eğitim Bilim Toplum, 8(30), 7–22.
• Auer Antoncic, J., and Antoncic, B. (2011). Employee satisfaction, intrapre- neurship and firm growth: A model. Industrial Management & Data Systems, 111(4), 589–607.
• Baltar, F., and De Coulon, S. (2014). Dynamics of the entrepreneurial process: the innovative entrepreneur and the strategic decisions. Review of Business & Finance Studies, 5(1), 69–81.
• Bakar, M. S., Mahmood, R., and Lucky, E. O. I. (2015). The mediating role of intrapreneurial orientation between leadership style, knowledge sharing behaviour and performance of Malaysian academic leaders: A conceptual framework. Sains Humanika, 4(1), 17–22.
• Berber, A. (2000). Girişimci ile yönetici profilinin karşılaştırılması ve girişimcilikten yöneticiliğe geçiş süreci. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 29(1), 23–46.
• Bosma, N. S., Stam, E., and Wennekers, S. (2011). Intrapreneurship versus independent entrepreneurship: A cross-national analysis of individual entrepreneurial behavior. Tjalling C. Koopmans Institute Discussion Paper Series, 11(4), 1–32.
• Bulut, Ç. ve Aslan, G. (2014). Üniversitelerde gerçekleşen girişimcilik faaliyetlerinin değerlendirilmesi. International Journal of Management Economics and Business, 10(22), 119–129.
• Chawla, S., and Lenka, U. (2015). A study on learning organizations in Indian higher educational institutes. Journal of Workplace Learning, 27(2), 142–161.
• Chesbrough, H., and Bogers, M. (2014). Explicating open innovation: clarify- ing an emerging paradigm for understanding innovation. New frontiers in open innovation. Oxford: Oxford University Press, Forthcoming, 3–28.
• Çiftçi, M. (2010). Girişimci üniversite ve üçüncü kuşak üniversiteler. Dum- lupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 341–348.
• Dolgun, U. (2010). Yirmi birinci yüzyılda yükseköğretimin yeni misyonu: Ticari üniversiteler ve girişimci akademisyenler. Sosyoloji Konferansları, 42, 15–39.
• Drucker, P. (2014). Innovation and entrepreneurship. Oxford: Routledge Taylor & Francis.
• Erdem, A. R. (2013). Üniversite özerkliği: Mali, akademik ve yönetsel açıdan yaklaşım. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(2), 97–107.
• Fairlie, R. W., and Chatterji, A. K. (2013). High?technology entrepreneur- ship in Silicon Valley. Journal of Economics& Management Strategy, 22(2), 365–389.
• Fernandez, S., and Moldogaziev, T. (2012). Using employee empowerment to encourage innovative behavior in the public sector. Journal of Public Administration Research and Theory, 23(1), 155–187.
• Guerrero, M., and Peña-Legazkue, I. (2013). The effect of intrapreneurial experience on corporate venturing: Evidence from developed economies. International Entrepreneurship and Management Journal, 9(3), 397–416.
• Hörning, K. H., Gerhardt, A., and Michailow, M. (2015). Time pioneers: Flexible working time and new life styles. Hoboken (NJ): John Wiley&Sons.
• Johnson, T. P., and Wislar, J. S. (2012). Response rates and nonresponse errors in surveys. JAMA, 307(17), 1805–1806.
• Jones, S. (2014). How to build an ‘intrapreneurial’ culture – An entrepre- neurial culture within an organization. Effective Executive, 17(2), 40.
• Karlsson, T., and Wigren, C. (2012). Start-ups among university employ- ees: The influence of legitimacy, human capital and social capital. The Journal of Technology Transfer, 37(3), 297–312.
• Kozak, M. A. ve Yilmaz, E. G. (2010). Otel yöneticilerinin iç girişimcilik al- gılamaları: Frigya bölgesi örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(1), 85–97.
• Kuratko, D. F., Hornsby, J. S., and Covin, J. G. (2014). Diagnosing a firm’s internal environment for corporate entrepreneurship. Business Horizons, 57(1), 37–47.
• Kuratko, D. F., Hornsby, J. S., and Hayton, J. (2015). Corporate entrepre- neurship: The innovative challenge for a new global economic reality. Small Business Economics, 45(2), 245–253.
• Ligthelm, A. A. (2014). Confusion about entrepreneurship? Formal versus informal small businesses. Southern African Business Review, 17(3), 57–75.
• Lofstrom, M., Bates, T., and Parker, S. C. (2014). Why are some people more likely to become small-businesses owners than others: Entrepreneurship entry and industry-specific barriers. Journal of Business Venturing, 29(2), 232–251.
• Love, J. H., and Roper, S. (2015). SME innovation, exporting and growth: A review of existing evidence. International Small Business Journal, 33(1), 28–48.
• Martiarena, A. (2013). What’s so entrepreneurial about intrapreneurs? Small Business Economics, 40(1), 27–39.
• McNally, J., Honig, B., and Martin, B. (2013). Principles or practice? Exploring the application of theory in entrepreneurship course syllabi. Academy of Management Proceedings, 2013(Meeting Abstract Supplement), 10835.
• Mokaya, S. O., Namusonge, M., and Sikalieh, D. (2012). The concept of entrepreneurship; in pursuit of a universally acceptable definition. International Journal of Arts and Commerce, 1(6), 128–135.
• Moriano, J. A., Molero, F., Topa, G., and Mangin, J. P. L. (2014). The influ- ence of transformational leadership and organizational identification on intrapreneurship. International Entrepreneurship and Management Journal, 10(1), 103–119.
• Mustafa, M. (2015). Providing organizational support for corporate entre- preneurship: Evidence from a Malaysian family firm. International Journal of Entrepreneurship and Small Business, 25(4), 414–441.
• Neck, H. M., and Greene, P. G. (2011). Entrepreneurship education: Known worlds and new frontiers. Journal of Small Business Management, 49(1), 55–70.
• Olaison, L., and Sİrensen, B. M. (2014). The object of entrepreneurship: Failure, fiasco, fraud. International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, 20(2), 193–211.
• Öktem, M. K., Leblebici, D. N., Arslan, M., Kılıç, D., Kılıç, M. ve Aydın, M. D. (2003). Girişimci örgütsel kültür ve çalışanların iç girişimcilik düzeyi: uygulamalı bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 169–188.
• Ökmen, M. ve Bal, V. (2013). Üniversite yönetimlerinin girişimci üniver- site kavramına ilişkin görüşleri. Yükseköğretim Dergisi, 3(2), 70–81.
• Özer, Y. E. (2011). Girişimci üniversite modeli ve Türkiye. Uludağ Üniver- sitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(2), 85–100.
• Parker, S. C. (2011). Intrapreneurship or entrepreneurship?. Journal of Business Venturing, 26(1), 19–34.
• Pinchot, G. (1985). Intropreneuring: Why you don't have to leave the corpora- tion to become an entrepreneur? Ney York (NY): Harper and Row.
• Pinchot, G. (2011). The Intrapreneur’s ten commandments. The Pinchot per- spective. [http://www.pinchot.com/intrapreneuring], Retrieved on 4.08.2015.
• Rafnsdóttir, G. L., and Heijstra, T. M. (2013). Balancing work–family life in academia: The power of time. Gender, Work and Organization, 20(3), 283–296.
• Sakınç, S. ve Aybarç Bursalıoğlu, S. (2012). Yükseköğretimde küresel bir değişim: girişimci üniversite modeli. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2(2), 92–99.
• Sebora, T. C., Theerapatvong, T., and Lee, S. M. (2010). Corporate entre- preneurship in the face of changing competition: A case analysis of six Thai manufacturing firms. Journal of Organizational Change Management, 23(4), 453–470.
• Sieger, P., and Monsen, E. (2015). Founder, academic, or employee? A nuanced study of career choice intentions. Journal of Small Business Management, 53, (Supplemen S1), 30–57.
• Shane, S. (2012). Reflections on the 2010 AMR decade award: Delivering on the promise of entrepreneurship as a field of research. Academy of Management Review, 37(1), 10–20.
• Soriano, F. H., and Mulatero, F. (2010). Knowledge policy in the EU: From the Lisbon strategy to Europe 2020. Journal of the Knowledge Economy, 1(4), 289-302.
• Steiber, A., and Alänge, S. (2016). Entrepreneurship: What it really is, and why it must be integrated into management of the firm. In the Silicon Valley model (pp. 53–63). New York (NY): Springer International Publishing.
• Şengel, S. (2013). Sosyo-ekonomik kalkınma açısından sosyal girişimciliğin önemi ve bir değerlendirme. Procedia V International Congress on Entrepreneurship. 10 Aralık 2014 tarihinde <https://www.researchgate. net/profile/Hatice_Coban2/publication/269391334_Girisimcilik_ Kulturu_Acisindan_Geleneksel_Alis-Veris_Yerlerindeki_Esnaf_ile_ Modern_Avm’lerdeki_Esnafin_Karsilastirilmasi/links/5488368f0cf2ef34 478f9071.pdf> adresinden erişildi.
• Tekinsoy, M. A., and Mısır, M. B. (2012). Öğretim üyeliğine atanma sürecinin başlangıcı, ek koşullar ve jüri raporları. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 61(1), 351–382.
• Topkaya, Ö. (2013). Tarihsel süreçte girişimcilik teorisi: Girişimciliğin ekonomik büyüme ve istihdam boyutu. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8(1), 29–54.
• Turgut, H. (2014). Algılanan örgütsel desteğin işletme performansına etk- isinde iç girişimciliğin aracılık rolü. Journal of Business Research-Turk, 6(3), 30–59.
• TÜBİTAK (2015). Girişimci ve yenilikçi üniversiteler endeksi. 20 Aralık 2014 tarihinde <http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/gyue_ gosterge_seti_1.pdf> adresinden erişildi.
• Ucbasaran, D., Shepherd, D. A., Lockett, A., and Lyon, S. J. (2013). Life after business failure the process and consequences of business failure for entrepreneurs. Journal of Management, 39(1), 163–202.
• Weinberg, B. D., de Ruyter, K., Dellarocas, C., Buck, M., and Keeling, D. I. (2013). Destination social business: Exploring an organization’s jour- ney with social media, collaborative community and expressive individ- uality. Journal of Interactive Marketing, 27(4), 299–310.
• Yeşil, S. ve Kaya, A. (2012). The role of organizational culture on innova- tion capability: An empirical study. International Journal of Information Technology and Business Management, 6(1), 11–25.