Öğretim Üyesi Yetiştirme Programındaki (ÖYP) Araştırma Görevlilerinin ÖYP’yi Değerlendirmeleri*

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 3, 127 - 136, 01.12.2012

Nurhayat Çelebi R. Şamil Tatık

Öz

Bu araştırma, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programındaki (ÖYP) yüksek lisans ve doktora yapan araştırma görevlilerinin bu programı değerlendirmelerine yöneliktir. Araştırmaya katılanların 14ü yüksek lisans, altısı doktora aşamasındadır. Araştırmaya katılanların 10u Marmara Üniversitesinde, 10u farklı üniversitelerde eğitim almaktadır. Katılımcılar amaçlı örnekleme ile seçilmiştir. Araştırma, var olan durumun tespitine yönelik betimsel bir çalışma olup nitel araştırmadır. Veri toplama aracı olarak, nitel araştırma yöntemine uygun açık uçlu dokuz soru ve kişisel bilgilere yönelik yedi sorudan oluşan bir form kullanılmıştır. Katılımcı görüşleri temalara göre gruplandırılmış ve içerik analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, katılımcılar sorun olarak; ÖYP kapsamında eğitim almak üzere görevlendirilirken senet ve kefaletname imzalamak zorunda olduklarını, YÖKün her bir ÖYP araştırma görevlisi için mali kaynak aktarımını geciktirmesini, dil barajının yüksekliğini, görevlendirme sürecinde yüksek lisans ve doktora yaptıkları üniversite ile geldikleri üniversite arasında gel-gitlere mecbur edilmelerini, programın mevzuata uygun yürütülmemesini, öğretim üyelerinin araştırma görevlilerine tam destek veremediklerini ifade etmişlerdir. Ancak katılımcılar, ÖYPnin kendilerini yetiştirme konusunda büyük bir imkan olduğunu, kendilerine kadro garantisi sağladığını, bölümde çalışmaya daha önce başlayanlarla kendileri arasında herhangi bir ayrım yapılmadığını ve programdan geniş ölçüde memnun olduklarını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Araştırma görevlisi, öğretim üyesi yetiştirme programı, yükseköğretim.

The evaluation of Faculty Development Programme (FDP) by the research assistants in the programme*

Öz

This study aims to investigate how the research assistants participating in the Faculty Development Program (FDP) evaluate the programme based on their perceptions and experiences. Fourteen of participants are in the master and the rest is in the doctorate. Ten of participants are having education in Marmara University and the rest is having education in different universities. The participants were selected using purposeful sampling. In the study, a qualitative descriptive approach was used to obtain information regarding the existing situation. The questionnaire comprising ten open-ended questions as well as a demographic questionnaire comprising seven questions were used as the qualitative data collection technique. The opinions of the participants were grouped according to themes and a content analysis was conducted to uncover themes. According to the findings of the study, the participants indicated several problematic issues: The participants underlined the fact that they had to sign contracts during assignment and stressed that the Turkish Council of Higher Education (CHE) delayed allocation of funds for each FDP research assistant and language barrier was high and they were forced to commute between the host-university in which they pursued graduate studies and their home-university where they were officially employed. Furthermore, they indicated that there were problematic issues which arose from the problematic implementation of CHE law. The participants stated the frequent changes in the legislation which was concerned with the handling of the programme and expressed that the faculty members could not provide sufficient guidance and support. However, the participants indicated that FDP was a great opportunity for their academic and personal development. Moreover, they stressed that FDP provides a tenure track faculty position which promises permanency and acknowledged that they were largely satisfied with the fact that there was no discrimination between the research assistants who were previously employed and the new research assistants participating in FDP.

Anahtar Kelimeler

Faculty development programme, higher education, research assistant.

Kaynakça

• Arı, A. (2007). Üniversite öğretim elemanlarının sorunları. Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 65-74
• Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 21. Toplantısı. Gelişmelere ilişkin de- ğerlendirmeler. 22 Haziran 2010, TÜBİTAK Uzay Enstitüsü Toplantı Salonu, Ankara.
• Arıcı, H. (1997). Bilim adamı yetiştirme: Lisansüstü eğitim. Ankara: TÜBA Bilimsel Toplantı Serisi: 7.
• Bakioğlu, A. ve Yaman, E. (2004). Araştırma Görevlilerinin Kariyer Geli- şimleri: Engeller ve Çözümler. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 20, 1-20.
• Bolay, S. H. (2011). Çağdaş Üniversitede Neler Önem Kazanmaktadır? Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(3), 105-112.
• Bülbül, T. (2003). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi’nde gö- rev yapan öğretim üyelerinin lisansüstü öğretime öğrenci seçme süre- cine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Der- gisi, 36(1-2), 167-174.
• Çitil, M., İspir, E., Söğüt, Ö. ve Büyükkasap, E. (2006). Fen Edebiyat Fakültesi öğrencilerinin profilleri ve başarılarını etkilediğine inandıkları faktörler; K.S.Ü. örneği. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 69-81.
• DPT (2009). Dokuzuncu Kalkınma Planı. (2007-2013). Resmi Gazete, Sayı: 26215.
• Erdem, A. R. (2007). Öğretim üyesinin bilim insanı yetiştirme sorumluluğu ve bu sorumluluğun gerektirdiği mesleki etik. Akademik Dizayn Dergisi, 2, 77-81.
• Günay, D. (2011). Türk yükseköğretiminin yeniden yapılandırılması bağ- lamında sorunlar, eğilimler, ilkeler ve öneriler-1. Yükseköğretim ve Bi- lim Dergisi, 1(3), 113-121.
• Hobson, J., Jones, G., and Deane, E. (2005). The research assistant: Silenced partner in Australia’s knowledge production. Journal of Higher Education Policy and Management, 27(3), 357-366.
• Kahraman, A. B. (2010). Lisansüstü eğitim yapmak amacıyla başka bir üniversitede görevlendirilen araştırma görevlilerinin yaşam tarzı profil- leri ve problemleri (Hacettepe Üniversitesi örneği). Zeitschrift für die Welt der Türken, 2(2), 243-257.
• Karakütük, K., Aydın, A., Abalı, G. ve Yıldırım, S. (2008). Lisansüstü öğretimin sorunları konusunda Ankara’daki üniversitelerin lisansüstü enstitü yöneticilerinin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 42-53.
• Karakütük, K. ve Özdemir, Y. (2011). Bilim İnsanı Yetiştirme Projesi (BİYEP) ve Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı’nın (ÖYP) değerlen- dirilmesi. Eğitim ve Bilim, 36(161) 26-38.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. 21. baskı. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kavak, Y. (2011). Türkiye’de yükseköğretimin görünümü ve geleceğe bakış. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(2), 55-58.
• Korkut, H., Yalçınkaya, M. ve Muştan, T. (1999). Araştırma görevlilerinin sorunları. Eğitim Yönetimi, 17, 19-26.
• OECD (2011). Education at a glance 2011: OECD indicators Paris: OECD Publishing. doi:10.1787/eag-2011-en
• Okçabol, R. (2007). Yükseköğretim sistemimiz. Ankara: Ütopya Yayınları.
• ÖSYM (2011). 2010-2011 Öğretim yılı yükseköğretim istatistikleri. Ankara: ÖSYM.
• Patton, Q. M. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. Newbury Park: Sage.
• Sezer, Y. (2011). Öğretim elemanlarının mecburi hizmet yükümlülüğü. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi (TAAD), 2, 4.
• Sezgin, F., Kavgacı, H. ve Kılınç, A. Ç. (2011). Türkiye’de eğitim yöneti- mi ve denetimi lisansüstü öğrencilerinin öz değerlendirmeleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(3), 161-170.
• Slavin, R. E. (1984). Research methods in education: A practical guide. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Şahin İ., Zoraloğlu, Y. R. ve Fırat, N. Ş. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçları, eğitsel hedefleri, üniversite öğretiminden beklentileri ve memnuniyet durumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 17(3), 429-452.
• Şanlıer, N. ve Şener, H. F. (2001). Mesleki eğitim fakültesinin çeşitli bölüm- lerinde okuyan öğrencilerin eğitim gördükleri bölümlerden memnun olma durumları ve beklentileri. 10. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (1. cilt, s. 1-10), 7-9 Haziran 2001, Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Tice, S. L. (1997). The relationships between faculty preparation programs and teaching assistant development programs. Preparing Future Faculty Occasional Paper Series Number 4, ED422763. Washington DC: Association of American Colleges and Universities.
• Tosun, İ. (1997). Bilim adamı yetiştirme: lisansüstü eğitim. Ankara: TÜBA Bilimsel Toplantı Serisi: 7.
• TÜİK (2011). Türkiye İstatistik Yıllığı 2011 (Turkey’s Statistical Yearbook 2011).
• Tuzcu, G. (2003). Lisansüstü öğretim için yurtdışına öğrenci göndermenin planlanması. Milli Eğitim Dergisi, 160.
• Uçar, Y. (2000). 21. Yüzyılda Türk üniversiteleri. Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntem- leri. 7. baskı. Ankara: Seçkin Yayınları.
• YÖK (2012). Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı. 20 Nisan 2012 tarihinde <www.yok.gov.tr> adresinden erişildi.
• YÖK (2011). Üniversiteler. 20 Nisan 2012 tarihinde <www.yok.gov.tr/con- tent/view/900/222/lang,tr> adresinden erişildi.
• YÖK (2007). Türkiye’nin yükseköğretim stratejisi. Şubat 2007. 20 Nisan 2012 tarihinde <www.yok.gov.tr/component/option,com_docman/ task.../ lang,tr> adresinden erişildi.
• YÖK (1997). Bir Üniversite Adına Bir Diğer Üniversitede Lisansüstü Eğitim Gören Araştırma Görevlileri Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete, Sayı: 22997, Tarih: 23.05.1997.
• YÖK Kanunu (1981). Yükseköğretim Kanunu. Resmi Gazete. Sayı: 17506, Tarih: 06.11.1981.