Üniversite Türü Açısından Öğrencilerin Eğitim-Öğretim Etiği ile Bağlılık Düzeylerinin İncelenmesi
Yıl 2021,
, 246 - 274, 15.12.2021
Tuğba Güner Demir
Özge Erdemli
Gül Kurum
Öz
Üniversitelerde sunulan eğitim-öğretim hizmetinin niteliği, bu sürecin öğretim elemanları tarafından etik kurallara göre yürütülmesinden etkilenmektedir. Ayrıca yükseköğretimde eğitim-öğretim etiği öğrencilerin üniversiteye bağlılıkları ile ilişkilendirilmektedir. Bu çalışmada, üniversite türü değişkenine göre eğitim fakültesi öğrencilerinin yükseköğretimde eğitim-öğretim etiği ve bağlılık algılarının incelenmesi amaçlanmaktadır. Nicel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilen bu araştırma, tarama modeli ile desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’deki biri araştırma üniversitesi olan iki kamu üniversitesinden 463 Eğitim Fakültesi öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilerin üniversitedeki eğitim-öğretim etiğine ve bağlılığa ilişkin görüşleri “Yükseköğretimde Eğitim-Öğretim Etiği Ölçeği-Öğrenci Formu ve Yükseköğretimde Öğrenci Bağlılığı Ölçeği” ile belirlenmiştir. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, pearson korelasyon katsayısı, çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre lisans öğrencileri öğretim elemanlarının eğitim-öğretim etiği açısından yüksek düzeyde etik davrandığını düşünmektedir. Ayrıca öğrencilerin yükseköğretimde öğrenci bağlılık düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Üniversite türü açısından öğrencilerin yükseköğretimde eğitim-öğretim etiğine ilişkin görüşleri ile bağlılık düzeyleri arasında araştırma üniversitesinin lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Üniversite öğrencilerinin yükseköğretimde eğitim-öğretim etiğine yönelik görüşleri ile üniversitelerine hissettikleri bağlılık düzeyleri arasında orta düzeyde ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.
Kaynakça
- Abduh, A., Rosmaladewi, R., ve Basri, M. (2018). Internationalization awareness and commitment of Indonesian higher education. The New Educatıon Revıew, 51(1), 162-172. doi: 10.15804/tner.2017.50.4.13
- Arslan, M. (2014). Felsefeye giriş (21. Baskı). Ankara: Adres Yayınları.
- Ay, F. (2017). Öğretim üyesinin etik sorumluluğu. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4(3), 267-271.doi: 10.17681/hsp.281915
- Aydın, İ. (2016). Akademik etik. Ankara: Pegem Akademi.
- Aydın, İ. (2019). Eğitim ve öğretimde etik. Ankara: Pegem Akademi.
- Aydın, N., Alkın Şahin, S., ve Demirkasımoğlu, N. (2014). Üniversitelerde karşılaşılan etik dışı davranışlara ilişkin akademisyen görüşleri.
- Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (43), 1-18. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/382843 adresinden alınmıştır.
- Balcı, A. (2020). Açıklamalı eğitim yönetimi terimleri sözlüğü (5. Baskı) Ankara: Pegem.
- Başaran, S. T., Ekinci, N., ve Arıkan, S. (2017). Öğretim elemanlarının etik ilkelere uygun davranma düzeyi üzerine bir araştırma. Yükseköğretim Dergisi, 7(3), 197-208.doi: 10.2399/yod.17.020
- Başpınar, N.Ö., ve Çakıroğlu, D. (2017). Meslek etiği. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Cevizci, A. (2017). Felsefeye giriş (6. Baskı). Ankara: Say Yayınları
- Christensen, L. B., Johnson, R. B., ve Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri: Desen ve analiz (2. Baskı). (Çev. Ed. Aypay, A.). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Clements, A. J., Kinman, G., Leggetter, S., Teoh, K., ve Guppy, A. (2016). Exploring commitment, professional identity, and support for student nurses. Nurse Education in Practice, 16(1), 20-26. doi: 10.1016/j.nepr.2015.06.001.
- Cownie, F. (2019). What drives students’ affective commitment towards their university?. Journal of Further and Higher Education, 43(5), 674-691.doi: 10.1080/0309877X.2017.1394988
- Çınkır, Ş., Kurum, G., ve Yıldız, S. (2021). Yükseköğretimde öğrenci bağlılığı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(1), 273-298. Doi: 10.30703/cije.717825
- Çınkır, Ş., Yıldız, S. ve Kurum, G. (2019). Ankara Üniversitesi öğrencileri tarafından algılanan üniversite hizmet kalitesinin öğrenci bağlılığı üzerine etkisi. Bilimsel Araştırma Projesi Sonuç Raporu (Proje no: 16B0630001).
- Daniels, N., Sheahan, J., ve MacNeela, P. (2020). Variables affecting first-year student commitment during the transition to college in Ireland. Health promotion international, 35(4), 741-751.doi: 10.1093/heapro/daz069
- Dinç, R. G., ve Gizir, S. (2019). Öğrencilerin bakış açısından öğretim elemanlarının sınıf içindeki etik dışı davranışları. Yükseköğretim Dergisi, 9(1), 29-39.
- Durna, U. ve Eren, V. (2011). Üç bağlılık unsuru ekseninde örgütsel bağlılık. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 210-219. http://journal.dogus.edu.tr/index.php/duj/article/view/130/146 sitesinden alınmıştır.
- Erdem, F., Ömüriş, E., Öz, Ö., Boz, H., Özmen, M., ve Kubat, U. (2014). Öğretim elemanlarının etik sorumlulukları üzerine üniversite öğrencilerinin algılamaları. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 2(1), 39-63. doi: 10.14689/issn.2148-2624.1.2s2m
- Erdemli, Ö., Güner Demir T. ve Kurum, G. (2019, 10-12 Ekim). Yükseköğretimde Eğitim-Öğretim Etiği Ölçeği- Öğrenci Formunun Geliştirilmesi. Sözlü bildiri, 4. Uluslararası Yükseköğretim Çalışmaları Konferansı, Çanakkale.
- Ergün, E. (2014). Ağsal öğrenme ortamlarında sosyal ağ yapısı ve sosyal olabilmenin öğrenci bağlılığı üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi) Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Günüç, S. (2013). Teknolojinin öğrenci bağlılığındaki rolü ve derste teknoloji kullanımı ile öğrenci bağlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Ismanova, D. (2019). Students’ loyalty in higher education: The mediating effect of satisfaction, trust, commitment on student loyalty to Alma Mater. Management Science Letters, 9(8), 1161-1168.doi: 10.5267/j.msl.2019.4.024
- Kareva, V. (2011). The influence of classroom communication on student commitment to the university. European Scientific Journal, 90. doi: 10.19044/esj.2011.v7n26p%25p
- Keith-Spiegel, P. C., Tabachnick, B. G., ve Allen, M. (1993). Ethics in academia: Students' vies of professors' actions. Ethics & Behavior, 3(2), 149-162.
- Loeb, S. E. (1994). Ethics and accounting doctoral education. Journal of Business Ethics, 13(10), 817-828. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/BF00876262.pdf adresinden alınmıştır.
- Maya, İ. (2013). Akademisyenlerin meslek ahlakına aykırı olan davranışlara ilişkin algıları (ÇOMÜ Eğitim Fakültesi örneği). Journal of Turkish Studies, 8(6), 491-509. https://app.trdizin.gov.tr/publication/paper/detail/TWpnME1UQTNOdz09 adresinden alınmıştır.
- McNally, J. J. ve Irving, P. G. (2010). The relationship between university student commitment profiles and behavior: Exploring the nature of context effects. Journal of Leadership & Organizational Studies, 17(2), 201-215. doi: 10.1177/1548051810363810
- Meyer, J. P., ve Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human resource management review, 1(1), 61-89. doi: 10.1016/1053-4822(91)90011-Z
- Mokhtari Lakeh, N., Nafar, M., Ghanbari Khanghah, A., ve Kazemnezhad Leili, E. (2014). Nursing students’ views on code of ethics, commitment to the ethic of, academic dishonesty and neutralization behaviors. Journal of Holistic Nursing And Midwifery, 24(3), 64-71.
- Osman, J., Zainol, Z., Yahaya, R., ve Hudin, N. S. (2019). The determinants of student commitment and student-ınstitution engagement in malaysian higher education institutions. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 9(7), 933–949. doi: 10.6007/IJARBSS/v9-i7/6192
- Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev. Edt. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
- Pedro, I. H., ve Andraz, J. M. (2021). Alumni commitment in higher education institutions: Determinants and empirical evidence. Journal of Nonprofit & Public Sector Marketing, 33(1), 29-64. doi: 10.1080/10495142.2019.1656138
- Rodríguez-Izquierdo, R. M. (2020). Service learning and academic commitment in higher education. Revista de Psicodidáctica (English ed.), 25(1), 45-51. doi: 10.1016/j.psicoe.2019.09.001
- Saat, M. M., Jamal, N. M., ve Othman, A. N. I. Z. A. (2004). Lecturers’ and students’ perceptions on ethics in academia and lecturer-student interaction. Research Management Centre, Universiti Teknologi Malaysia. https://core.ac.uk/download/pdf/11779179.pdfadresinden alınmıştır.
- Schulte, L. E. (2002). A comparison of cohort and non-cohort graduate student perceptions of the ethical climate and its importance in retention. Journal of College Student Retention: Research, Theory & Practice, 4(1), 29-38. doi: 10.2190/AF38-4URF-53QW-10DV
- Strauss, L. C. ve Volkwein, J. F. (2004). Predictors of student commitment at two-year and four-year institutions. Journal of Higher Education, 203-227. doi:10.1080/00221546.2004.11778903
Sungur, O. (2006). Korelasyon analizi. Ş. Kalaycı (Ed.) SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (ss. 113-127), Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
- Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2014). Using multivariate statistics. Harlow. Essex: Pearson Education Limited.
Tan, Ş. (2016). Spss ve excel uygulamalı temel istatistik 1.Ankara: Pegem Akademi
- Tinto, V. (1997). Classrooms as communities: exploring the educational character of student persistence. The Journal of Higher Education, 68(6), 599-623. doi: 10.1080/00221546.1997.11779003
- Turner, S. (2019). Beyond the academic ethic. F. Cannizzo, N. Osbaldiston (Ed.) The Social Structures of Global Academia (162-184). Routledge.
- Yousaf, A., Mishra, A., ve Bashir, M. (2020). Brand trust, institutional commitment, and their impact on student loyalty: evidence for higher education in India. Studies in Higher Education, 45(4), 878-891. doi: 10.1080/03075079.2018.1558441
- YÖK (2021). YÖK’ten araştırma ve aday araştırma üniversitelerinin performans değerlendirmesi. https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2020/yok-ten-arastirma-ve-aday-arastirma-universiteleri-degerlendirilmesi.aspx adresinden alınmıştır.
- YÖK. (2014). Yükseköğretim kurumları etik davranış ilkeleri. Ankara: YÖK Yayınları