MULTICULTURAL EDUCATION IN TURKEY AND TEACHERS’ COMPETENCIES IN MULTICULTURAL EDUCATION

Yıl 2013, Cilt: 10 Sayı: 1, 352 - 372, 01.03.2013

İlhan Polat , Eylem Kılıç

Öz

The purpose of this study is to make a review of literature on multiculturalism, multicultural education in Turkey and teachers ‘competencies in multicultural education. Recently, the importance of including cultural differences in curriculum has been emphasized widely among educational institutions from primary schools to higher education.  It is known that the success of any change conducted in curriculum mostly depends on the capabilities of the teacher. The teachers should be knowledgeable about multicultural education, how to apply the principles of multicultural education in class. Hence, the role of teacher has crucial importance in doing multicultural education and giving rights to all children coming from different cultures. In this review, firstly, multiculturalism was defined and different perspectives on multiculturalism were presented. Secondly, the application of multicultural education in Turkey was explained. At last, self-efficacy of the teacher in multicultural education was discussed in detail. 

Anahtar Kelimeler

Multiculturalism, Teachers’ Competencies in Multicultural Education, Teacher Competencies

Türkiye’de Çokkültürlü Eğitim Ve Çokkültürlü Eğitimde Öğretmen Yeterlilikleri

Öz

Bu çalışmanın amacı
çokkültürlülük, Türkiye’de çokkültürlü eğitim ve çokkültürlü eğitimde öğretmen
yeterlikleri üzerine bir alan yazın taraması yapmaktır. Bugünlerde, yaygın bir
şekilde ilkokuldan yükseköğretim kurumlarına kadar kültürel farklılıklara
eğitim programlarında yer verilmesinin önemi vurgulanmaktadır. Ancak,  eğitim programında yapılacak her türlü
değişikliğin başarısının öğretmen yeterliliklerine bağlı olduğu iyi
bilinmektedir. Bu nedenle öğretmenlerin çokkültürlü eğitim hakkında bilgi
sahibi olmaları ve çokkültürlü eğitimin prensiplerini sınıf ortamında nasıl
uygulayacaklarını bilmeleri gerekir. Çokkültürlü eğitimde farklı kültürlerden
gelen öğrencilere imkân verilmesi açısından öğretmenin rolü oldukça önemlidir.
Bu çalışmada, öncelikle çokkültürlülük kavramı tanımlanacak ve çokkültürlülüğe
ilişkin farklı bakış açıları ortaya konacaktır. 
Türkiye’de çokkültürlü eğitime ilişkin alan yazın taraması sunulacak ve
son olarak Türkiye’de çokkültürlü öğretmen yeterlikleri tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çokkültürlülük, Çokkültürlü Öğretmen Yeterlikleri, Öğretmen Yeterlikleri

Kaynakça

• Altınbaş, D. (2006). Avrupa ve Çokkültürlülük: Fransa örneği. Stratejik analiz, 78: s.52-61 [Online]: http://www.asam.org.tr/tr/yazidosyagoster.asp?ID=152 adresinden 14 Şubat 2008 tarihinde indirilmiştir.
• Altındağ, M. (2010). Kore Eğitim Sistemi. Ö. Demirel (Editör). Gelecek İçin Eğitim. Ankara: Pegem Akademi, s. 37-64. APA (2002). Guidelines on multicultural education, training, research, practice, and organizational change for psychologists. 20 Ağustos 2012 tarihinde http://www.apa.org/pi/multiculturalguidelines/homepage.html adresinden alınmıştır.
• Banks, J, A., Coockson, P., Gay. G., Hawley, W. D., Irvine, J. J., Nieto, S., Schofield, J. W., ve Stephan, W. G. (2001). Diversity within Unity: Essential Principles for Teaching and Learning in a Multicultural Society. Washington: Center for Multicultural Education, University of Washington.
• Başbay,A., Kağnıcı,Y., Sarsar,F. (2013). Eğitim Fakültelerinde Görev Yapmakta Olan Öğretim Elemanlarının Çokkültürlü Yeterlik Algılarının İncelenmesi. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 8(3), s.47-60.
• Başbay, A., Bektaş, Y. (2009).Çokkültürlülük Bağlamında Öğretim Ortamı ve Öğretmen Yeterlikleri. Eğitim ve Bilim,34,s.30-43.
• Bennett, C. (2001). Genres of research in multicultural education. Review of Educational Research, 71(2), s.171-217.
• Bohn, A.P., Sleeter, C.E. (2000). Multicultural education and the standards movement: A report from the field. Phi Delta Kappan, 82(2), s.156-161. 25 Ekim 2006 tarihinde ProQuest veritabanından alınmıştır.
• Canatan, K.( 2002). Hollanda’da Çokkültürlü Toplum Tartışmaları ve Karşı-Çokkültürcü Söylemin Analizi. Avrupa Günlüğü, 2,s.317-332.
• Canatan, K. (2009). Avrupa Toplumlarında Çokkültürcülük: Sosyolojik Bir Yaklaşım. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal of International Social Research). 2(6), s.80-97.
• Cırık,İ. (2008). Çokkültürlü Eğitim ve Yansımaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 34, s.27-40.
• Coşkun, M.K. (2012). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çokkültürlü Eğitime Yönelik Tutumları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı 34,s.33-44. Coşkun, H. (2006). Türkiye’de Kültürlerarası Eğitim. M. Hesapçıoğlu & A. Durmuş (Eds.), Türkiye’de eğitim bilimleri: Bir bilânço denemesi, s.276-296. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Çelik, H. (2008). Çokkültürlülük ve Türkiye’deki Görünümü. U.Ü.Fen-Edb Fak. Sosyal Bilimler Dergisi. 15, s.319-332 Çelikten, M., Şanal, M., Yeni, Ö.Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 19 , s.207-237.
• Çoban, S., Karaman, G.S., Doğan,T. ( 2010). Öğretmen Adaylarının kültürel Farklılıklara Yönelik Bakış Açılarının Çeşitli Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, Sayı:1, s.125-131. Demir, S. (2012). Çokkültürlü Eğitimin Erciyes Üniversitesi Öğretim Elemanları İçin Önem Derecesi. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,7(4),s.1454-1475.
• Demir,S., Başarır, F. (2013). Çokkültürlü Eğitim Çerçevesinde Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlilik Algılarının İncelenmesi. International Journal of Social Science. 6 ( 1), s.609-641.
• Demirçelik, E. (2012). Çokkültürlü Ortaöğretim Okulu Yönetici ve Öğretmenlerinin Yönetim Sürecinde Karşılaştığı Güçlüklerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. YÖK Tez No: 323456.
• Diaz, C.F. (1994). “Dimensions of Multicultural Education: Implications for Higher Education”. Phi Kappa Phi Journal, 74 (1), s. 9-13. 18 Temmuz 2012 tarihinde ERIC veri tabanından edinilmiştir.
• Duun, R. (1997). The goals and track record of multicultural education. Educational Leadership,54(7), s.74-77.
• Ergil,D. (1995a). Çokkültürlülük,Türkiye ve Yeni Dünya Düzeni. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Dergisi. 50(1), s.201-208.
• Ergil, D. (1995b). Çokkültürlülük ve Çok Dillilik. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Dergisi.50 (3), s.159-165
• Erkal, M. (2005). Küreselleşme Etniklik Çokkültürlülük, İstanbul: Derin Yayınları.
• Esen, H. (2009).An Analysis of Public Primary School Teachers’ Dealing with Difference in the Absence of a Multicultural Education Policy in Turkey. Yüksek Lisans Tezi. Tez No:257102 www.tez.yok.gov.tr
• Fay, B.(2001). Çağdaş Sosyal Bilimler Felsefesi: Çokkültürlü Bir Yaklaşım. (Çev: İsmail Türkmen) . İstanbul. Ayrıntı Yayınları.
• Fırat, Ş.B.(2010). Burada Benden Bir Şey Yok Mu Öğretmenim? Eğitim Sürecinde Kimlik, Çatışma ve Barışa Dair Algı Ve deneyimler. Toplumsal Uzlaşma Aracı Olarak Eğitimin Rolü Projesi Alan Araştırması Özet Raporu. Türk Tarih Vakfı.
• Gay, G. (1994). A synthesis of scholarship in multicultural education. http://www.ncrel.org/sdrs/areas/issues/educatrs/leadrshp/le0gay.htm adresinden 17 Hazian 2009 tarihinde alınmıştır. Gezi, K. (1981). Issues in Multicultural Education. ERO: Educaitonal Research Quarterly, 6, s.1-14.
• Gutmann, A.(2010). Çokkültürcülük: Tanınma Politikası.( Hazırlayan: Amy Gutmann). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Habermas, J.(2002). Öteki olmak, Ötekiyle Yaşamak-Siyaset Kuramı Yazıları. (Çev: İlknur Aka) . İstanbul. Yapı Kredi Yayınları.
• Hidalgo, F., Châvez Châvez, R., Ve Ramage, J. (1996). Multicultural Education: Landscape for Reform in the Twenty-First Century. Handbook of Teacher Education, John Sikula (senior ed.). New York: Macmillan.
• Hohensee, B. J., Derman-Sparks. L. (1992). Implementing an Anti-Bias Curriculum in Early Childhood Classrooms. ERIC Digest. 17 Aralık 2004, ERIC Database.
• Karslı,M.D.,Güven,S.(2011). Öğretmen Yetiştirme Politikaları. S.A. Kilimci (Editör).Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme. Ankara: Pegem Akademi, s.53-83.
• Kaya, İ.(2007). Azınlıklar, Çokkültürlülük ve Mardin. D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi ,9, s. 44-55
• Kilimci, A.S. (2011). Türkiye’de Öğretmen Olmak. S.A. Kilimci (Editör).Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme. Ankara: Pegem Akademi, s.117-136.
• Karaçam,M.Ş., Koca,C. (2012). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Çokkültürlülük Farkındalıkları. Spor Bilimleri Dergisi. 23 (3), s.89–103.
• Konda (2006).Biz Kimiz?,Toplumsal Yapı Araştırması.Konda Araştırma ve Danışmanlık.http://www.konda.com.tr/tr/raporlar/2006_09_KONDA_Toplumsal_Yapi.pdf internet adresinden 29.04.2013 tarihinde erişilmiştir.
• Kostova, S.Ç. (2005), Çokkültürlü Eğitim: Bulgaristan Örneği “İnterkulrturno Vazpitanie”. Editör: Prof. Dr. Lyuben Dimitrov, Teoriya na Vazpitanieto, İzdatelstvo “Veda Slovena - JG”, Sofiya, 2005, s. 389-42.
• Kymlicka,W.(1998). Çokkültürlü Yurttaşlık:Azınlık Haklarının Liberal Teorisi. (Çev: Abdullah Yılmaz). İstanbul.Ayrıntı Yayınları.
• Mahçupyan, E. (1999). Yönetemeyen cumhuriyet .(1. Basım ed.). İstanbul: Patika.
• Munley, P. H., Duncan, L. E., McDonnell, K. A., & Sauer, E. M. (2004). Counseling psychology in the United States of America. Counseling Psychology Quartely, 17, s.247-271.
• Nohl,A.(2009). Kültürler arası Pedagoji. (Çev: R. Nazlı Somel). İstanbul. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Özensel, E. (2012). Çokkültürlülük Uygulaması Olarak Kanada Çokkültürlülüğü. Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries), 7(1), s. 55-69.
• Parekh, B.(2002). Çokkültürlülüğü Yeniden Düşünmek: Kültürel Çeşitlilik ve Siyasal Teori. (Çev: Bilge Tanrıseven).Ankara. Phoenix Yayınevi.
• Parker, C. W. (2002). Education for democracy. Connecticut: Information Age Publishing.
• Polat, S.( 2009). Öğretmen Adaylarının Çokkültürlü Eğitime Yönelik Kişilik Özellikleri. International Online Journal of Educational Sciences, 2009, 1 (1),s. 154-164.
• Professional Standards for the Accreditation of Teacher Preparation Institutions, (2008). Experiences working with diverse students. [Online]: Retrieved on 10-April-2008, at URL:http://www.ncate.org.
• Rabo, A. (2011). İsveçte Öğretmen Eğitimini Yeniden Düzenlemek: “Çeşitlilik” Paradoksları. M.Carlson, A.Rabo,F. Gök (Editörler). Çokkültürlü Toplumlarda Eğitim: Türkiye ve İsveç’ten Örnekler. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, s.25-46.
• Sinagatullin,I. M. (2003). Constructing Multicultural Education in a Diverse Society, London: The Scarecrow Press, Inc.
• Spiecker, B., Steutel, J. (2001). “Multiculturalism, pillarization and liberal civic education in the Netherlands. International Journal of Educational Research, 35, s.293-304.
• Tiedt, P. L., Tiedt, I. M. (2005). Multicultural Teaching: A Handbook of Activities, Information and Resources. (2nd ed.). Boston, MA: Pearson Education, Inc.
• Tekinalp, Ş. (2005). Küreselleşen Dünyanın Bunalımı: Çokkültürlülük. Journal of İstanbul Kültür University. /1 , s.75-87
• Tutkun, Ö.F., Aksoyalp,Y. (2010). 21. Yüzyılda Öğretmen Yetiştirme Eğitim Programının Boyutları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 24 , s.361-370.
• Ural, A. (2011).Öğretmenlik Eğitimine İlişkin Bir Model Önerisi. S.A. Kilimci (Editör).Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme. Ankara. Pegem Akademi.
• Ünal,I.(2004).Eğitim-Sen 4. Demokratik Eğitim Kurultayı - Çokdilli, çokkültürlü Toplumlarda Eğitim. Komisyon Raporu, s. 144-148.
• Ünlü, İ., Örten, H. (2013). Öğretmen Adaylarının Çokkültürlülük ve Çokkültürlü Eğitime Yönelik Algılarının İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (2013): s.287-302.
• Vatandaş, C. (2002). Küreselleşme Sürecinde Toplumsal Kimlikler ve Çokkültürlülük. İstanbul. Değişim Yayınları. Villages, A. M., Lucas, T. (2002). Preparing culturally responsive teachers: Rethinking the curriculum. Journal of Teacher Education, 53, s.20-32.
• Yakışır, A.N. (2009). Bir Modern Olgu Olarak Çokkültürlülük. Yüksek Lisans Tezi Tez no: 09203018.
• Yavuz, G., Anıl, D.(2010). Öğretmen adayları İçin Çokkültürlü Eğitime Yönelik Tutum Ölçeği: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. International Conference on New Trends in Education and Tehir Implicationas. 11-13 November,2010 Antalya, s. 1056-1062.
• Yazıcı, S., Başol, G., Toprak, G. (2009). Öğretmenlerin Çokkültürlü Eğitim Tutumları: Bir Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 37, s.229-242.