Öğretmenlerin Yeterlilik Algıları

Yıl 2008, Cilt: 5 Sayı: 1, 70 - 97, 01.03.2008

Dr. Ömer Cem Karacaoğlu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

ÖĞRETMENLERİN YETERLİLİK ALGILARI

Öz

Araştırmanın amacı öğretmenlerin yeterlilik algılarını belirlemek ve öğretmenlerin yeterlilik algıları ile farklı değişkenler arasındaki farka bakmaktır. Araştırma, Delphi tekniği ile belirlenen öğretmen yeterlilikleri sonucunda geliştirilen öğretmen yeterlilik algısı ölçme aracının ön uygulaması ve asıl uygulaması ile gerçekleşmiştir. Araştırmanın evrenini, Ankara ili Mamak ilçesi ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenler oluşturmuştur. Evreni temsil eden büyüklüğe uygun olarak, 440 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Öğretmenlerin yeterlilik algılarını belirlemek üzere 137 maddeli beşli dereceleme ölçeğinden oluşan ölçme aracı kullanılmıştır. Araştırmada, öğretmenlere ait gereksinim duyulan bazı bilgiler, katılımcı bilgi formu yardımıyla toplanmıştır. Öğretmenlerin yeterlilik algıları konusundaki verdikleri yanıtlar frekanslardan, yüzdelerden ve aritmetik ortalamalardan elde edilen sonuçlar ışığında yorumlanmıştır. Karşılaştırmalarda bağımsız örneklemler için (ilişkisiz) t testi, varyans analizi, Krusskall-Wallis H Testi ve Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Öğretmenlerin meslek bilgisi ve kendilerini geliştirme konularında kendilerini çok yeterli gördükleri, alan bilgisi ve ulusal - uluslararası değerler konularında oldukça yeterli gördükleri belirlenmiştir. Hizmet içi eğitim alan öğretmenlerin öğretmenlik yeterlilikleri algılarının daha yüksek olduğu, branşlara göre öğretmen algıları arasında fark olmadığı belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Öğretmen eğitimi, öğretmen yeterlilikleri, yeterlilik algısı

Kaynakça

• Akyüz, Y. (2003). “Osmanlıdan Günümüze Öğretmen İstihdam İlke ve Politiklarına Eleştirel Bir Bakış.” Öğretmen Yetiştirme ve İstihdamı Sempozyumu. Ankara: Eğitim-Sen Yayınları. 165-188.
• Balcı, A. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara: PegemA Yayıncılık
• Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve Psikolojide Ölçme: Klasik Test Teorisi ve Uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Damar, M. (1996). İlkokuma Yazma Öğretiminde Karşılaşılan Güçlüklerle Öğretmen Nitelikleri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Demir, M. C. (1997). Fransa ve Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Uygulamalarının Karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Eacute, J. ve Esteve, M. (2000). “The transformation of the teachers’ role at the end of the twentieth century: New challenges for the future.” Educational Review. 52(2), 197-209.
• Gözütok, F. D. (1995). Öğretmenlerin Demokratik Tutumları. Ankara: Ekin Yayıncılık.
• Gürkan, T. (2001). “Bireyin Çok Yönlü Gelişimi”. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi. Sayı 22.
• Gürkan, T. (1993). İlkokul Öğretmenlerinin Öğretmenlik Tutumları İle Benlik Kavramları Arasındaki İlişki. Ankara: Sevinç Matbaası.
• Web:http://yayim.meb.gov.tr/yayimlar/sayi22/gurkan.htm adresinden 18 Ocak 2003 tarihinde erişilmiştir.
• Kaplan, L.S. ve Owings, W.A. (2002). “Enhancing Teaching Quality”. Phi Delta Kappa Fastbacks. No. 499, 3-44
• Karacaoğlu. Ö. C. (2002). F Tipi Cezaevlerinde Görevli İnfaz ve Koruma Memurlarına Uygulanan Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. İçi Eğitim Programlarının Değerlendirilmesi.
• MEB (2005). Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü Temel Eğitime Destek Projesi Öğretmen Eğitimi Bileşeni Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri. Web: http://oyegm.meb.gov.tr/yet/ adresinden 25 Nisan 2005 tarihinde erişilmiştir.
• Mentiş Taş, A. (2004). “Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Eğitimi Program Standartlarının Belirlenmesi”. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. Cilt: 37, sayı:1, 28-51.
• OECD (Organısatıon for Economıc Cooperatıon and Development) (1999). Thematıc Review of the Transition from Initial Educatıon to Working Life. Unıted Kingdom, Country Note.
• Web: http://www.oecd.org/copyr.htm adresinden 7 Ocak 2003 tarihinde erişilmiştir.
• OECD (Organısatıon for Economıc Cooperatıon and Development) (2004). Learning for Tomorrow’s World First Results from PISA 2003. “The Learning Environment and the Organisation of Schooling.”
• Web:http://www.pisa.oecd.org/dataoecd/58/59/33918026.pdf adresinden 13 Aralık 2004 tarihinde erişilmiştir.
• Tekışık, H. H. (2003). “Bir Öğretmen Kuşağı”. Çağdaş Eğitim Sistemlerinde Öğretmen Yetiştirme Ulusal Sempozyumu. Ankara: Öğretmen Hüseyin Hüsnü Tekışık Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı Yayınları: 8. 22-24
• UNESCO. (2001). Teachers for Tomorrow’s Schools. Paris: UNESCO Publishing.
• Van Der Schaaf, M. F., Stokking, K. M ve Verloop, N. (2003). “Developing Performance Standards for Teacher Assessment by Policy Capturing”, Assessment and Evaluation in Higher Education, Volume 28, Issue 4, Aug 2003, http://dx.doi.org/10.1080/0260293032000066227 DOI
• 1080/0260293032000066227, URL