Yansıtıcı Sorgulamaya Dayalı Laboratuvar Etkinliklerinin Sınıf Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 1, 123 - 146, 01.06.2016

Dilek Karışan Kader Bilican Burcu Şenler

Öz

Toplumun hemen hemen her kesimi fen ve teknolojideki gelişmelerden etkilenmektedir.
Bu yüzden fen eğitiminin öncelikli amaçlarından biri bireyleri fen okuryazarı olarak
yetiştirmektir. Öğrencilerin aktif olduğu, yaparak yaşayarak öğrenme deneyimleri
kazandıkları öğrenme ortamları bu amaca ulaşmak için önemli yerler olarak görülmektedir.
Bu ortamların başında fen bilgisi laboratuvarı gelmektedir. Bu çalışmanın amacı yansıtıcı
sorgulamaya (reflective inquiry) dayalı laboratuvar etkinliklerinin sınıf öğretmen adaylarının
bilimsel süreç becerilerine etkisini incelemektir. Çalışmanın örneklemi üç farklı ilde sınıf
öğretmenliği bölümünde öğrenim görmekte olan 244 adet öğretmen adayından oluşmaktadır.
Bu araştırma, nitel ve nicel araştırma yöntemleri bir arada kullanıldığı bir durum tespit
çalışmasıdır. Öğretmen adaylarının sahip oldukları bilimsel süreç becerilerinin uygulama
öncesi ve sonrasında nasıl değiştiğini incelemek ve daha genel bir anlayışa sahip olmak için
nicel verilerden (bilimsel süreç becerileri testi) faydalanılırmıştır. Bunun yansıra, adayların
becerilerindeki gelişim ya da değişimi derinlemesine incelemek için nitel veri toplama
araçlarından faydalanılmıştır. Araştırmada uygulanan analiz sonuçları, öğretmen adaylarının
yansıtıcı sorgulamaya dayalı fen laboratuvar uygulamaları sonrasında bilimsel süreç becerileri
test puanlarında artma olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yansıtıcı Sorgulama, Fen Laboratuvarı, Bilimsel Süreç Becerileri

Investigation of the Effects of Reflective Inquiry Based Laboratory Activities on Primary School Teachers’ Science Process Skills

Öz

Almost every aspect of human life are affected by science and technology; thus there is an urgent need for citizens to have ability to read and understand basic scientific concepts. Learning environments, in which students are active learners and construct their own knowledge through personal experiences, are seen as important places to achieve this goal. Science laboratories are examples of such learning environments. The aim of this study is to investigate the effects of reflective inquiry based science laboratory activities on primary school teachers’ science process skills. The participants of the study consists of 244 preservice primary teachers from different universities. The present study embraces both qualitative and qauntitateve data collection strategies to investigate the research questions in detail.. Science process skills scale was applied as pre-post test to have general idea about the development of science process skills of teachers’, qualitative data was used to have deeper understanding. Results shows that the application of reflective inquiry based science laboratory activities have significant impact on preservice primary teachers science process skills

Anahtar Kelimeler

Reflective Inquiry, Science Laboratory, Scientific Process Skills

Kaynakça

• American Association for the Advancement of Science (AAAS) (1989). Science for all
• Americans. New York: Oxford University Press. American Association for the Advancement of Science (AAAS) (1993). Benchmarks for science literacy: A Project of 2061 report. New York: Oxford University Press.
• Arslan, A. (1995). İlkokul Öğrencilerinde Gözlenen Bilimsel Beceriler [Science process skills observed among primary school students]. Yayınlanmamış doktora tezi,
• HacettepeÜniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Arslan, M. (2000, Eylül). İlköğretim okullarında fen bilgisi öğretimi ve belli başlı sorunları.
• Sözel bildiri, IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Ankara. Arslan, A. G., ve Tertemiz, N. (2004). İlköğretimde bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi.
• Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 479-492. Ates, S. (2005). Öğretmen adaylarının değişkenleri belirleme ve kontrol etme yeteneklerinin geliştirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 25(1), 21-39
• Ailello-Nicosia, M., L., & Sperandeo-Mineo Valenza, M., A. (1984). The relationship between science process abilities of teachers and science achievement of student: an experimental study. Journal of Research in Science Teaching 21(8), 858.
• Bell, R. L., Smetana, L., & Binns, I. (2005). Simplifying inquiry instruction: Assessing the inquiry level of classroom activities. The Science Teacher, 72 (7), 30–33.
• Bybee, R. W. (2000). Teaching science as inquiry. In, J. Minstrel & E. H. Van Zee (Eds),
• Inquiring into Inquiry Learning and Teaching in Science (pp. 20–46). Washington DC: American Association for the Advancement of Science (AAAS). Chiappetta, E. L., &Koballa, T. R. (2002). Science education in the middle and secondary
• Schools (5ed.). Upper Saddle River, NJ: Merrill Prentice Hall. th Cotton, K. (2001). Classroom questioning. School improvement research series, 3.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative enquiry and research design: Choosing among five approaches.(2nd. Ed.). Thousands Oaks, CA: Sage Publications.
• Çakır, N. K., ve Sarıkaya, M. (2010). An evaluation of science process skills of the science teaching majors. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 1592-1596.
• Çepni, S. Veark. (1996). Fizik Öğretimi. Ankara: Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Deneme Basımı, 44. http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/kitaplar/fizik/u7.doc ErişimTarihi: Temmuz 2006.
• Dewey, J. (1933). How we think: A restatement of the relation of reflective thinking to the. educative process. Lexington, MA: Heath.
• Enger, K.S. & Yager, R.E. (1998). The Iowa assessment handbook. The Iowa- SS&C Project,
• (pp.5-13) Science Education Center, The University of Iowa, Iowa City. Fowler, S.R., Zeidler, D.L., & Sadler, T.D. (2009). Moral sensitivity in the context of socioscientific issues in high school science students. International Journal of Science
• Teacher Education, 31(2), 279-296. Gagne, R M. (1965). The conditions of learning. New York: Holt, Rinehart and Winston.
• Gültekin, M. (2002). Eğitim fakülteleri öğretmen yetiştirme programlarının yeniden düzenlenmesi kapsamında ilköğretime öğretmen yetiştirme. Anadolu Üniversitesi
• Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1-2), 49-65. Hodson, M. D. (1993). Re-thinking old ways: towards a more critical approach to practical work in school science. Studies in Science Education, 22, 85-142.
• Jimenez-Aleixandre, M. P., &Pereiro- Munoz, C. (2002). Knowledge producers or knowledge consumers? Argumentation and decision making about environmental management.
• International Journal of Science Education,24 (11), 1171-1190.
• Kanli, U., ve Yağbasan, R. (2008). 7E modeli merkezli laboratuvar yaklaşımının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirmedeki yeterliliği. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 91-125.
• Karsli, F., Şahin, Ç., ve Ayas, A. (2009). Determining science teachers’ ideas about the science process skills: A case study. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 895.
• Koray, Ö.,Köksal, M. S., Özdemir, M., ve Presley, A. İ. (2007).Yaratıcı ve eleştirel düşünme temelli fen laboratuarı uygulamalarının akademik başarı ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi.
• İlköğretim Online, 6(3), 377-389, Online]: http://ilkogretim-online.org.trErişimTarihi: 15 Agustos 2015.
• Lee, H., Yoo, J., Choi, K., Kim, S., Krajcik, J., Herman, B., & Zeidler, D.L. (2013).
• Socioscientific Issues as a vehicle for promoting character and values for global citizens. International Journal of Science Education, 35(12), 2079-2113
• Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San
• Francisco, CA: Jossey-Bass. Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousands Oaks.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). İlköğretim fen ve teknoloji ders öğretim programı (6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara.
• Moll, L. C. (1992). Literacy research in community and classrooms: A sociocultural approach. In R. Beach, J. Green, M. Kamil, & T. Shannahan (Eds.), Multidisciplinary perspectives in literacy research (pp. 211-244). Urbana, IL: National Conference on
• Research in English. [Reprinted in R. Rudell, M. Rapp Rudell, & H. Singer (Eds.). (in press). Theoretical models and processes of reading. Newark, DE: International Reading Association.] National Research Council. (1996). National science education standards. National Academy
• Press, Washington, DC. 262. Padilla, M. J., Okey, J. R. & Dillashaw, F. G. (1983). The relationships between science process skills and formal thinking abilities. Journal of Research in Science Teaching. 20, 239-247.
• Piaget, J. (1974). Stages of intellectual development in the child and adolescent. In J. Piaget
• (Ed.). The child and reality (A. Rosin, Trans.). New York: Viking. (Original work published 1956).
• Sadler,T. D. & Zeidler, D. L. (2005).Patterns of informal reasoning in the context of socioscientific decision making. Journal of Research in Science Teaching, 42, 112
• Temiz, B. K., & Tan, M. (2003). İlköğretim fen öğretiminde temel bilimsel süreç becerileri. Eğitim ve Bilim, 28(127).18-24.
• Turpin, T. ve Cage, B. N. (2004) The effects of an ıntegrated activity-based science curriculum on student achievement, science process skills and science attitudes. Electronic Journal of Literacy through Science. 3, 1-15.
• Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes.
• Cambridge, MA: Harvard University Press. Ek A Sorgulamaya Dayalı Öğretim Ders Gözlem Formu Puan Öğrencileri düşünmeye ve kritik sorular sormaya teşvik eder. Öğrencilerin kendi arasında tartışmalarına olanak sağlar. Rehber ve yol göstericidir; mümkün olduğunca az direktif verir. Yeni bilgi ve fikirleri destekler Açık ve yansıtıcı sınıf ortamı yaratır. Sorgulama basamaklarını gerçekleştirmeye yönelik bir ortam yaratır.