Investigating Preschoolers’ Career Aspirations and Views of Their Genders

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 1, 318 - 350, 25.12.2020

Zeynep Temiz Şenil Ünlü Çetin Simge Yılmaz

https://doi.org/10.33711/yyuefd.691593

Cited By: 3

Öz

This qualitative description aims to examine the pre-school children’s gender stereotypes and their choice of profession that they plan to have in future influenced by gender stereotypes. 50 (24 girls and 26 boys) 5 years-old children who were attending public pre-schools and coming from low socio-economic status families participated in this study. Findings of this study revealed that children’s perception was influenced by gender stereotypes in society. Generally, girls associated their gender with physical appearance. Girls attributed themselves passive skills such as being mother, helping mother and doing chores. While boys attributed themselves more active skills like driving and working. Children’s choice of profession for future was also affected from culture. Girls mostly choose being teacher which is mainly performed by women in society. Similarly, boys declared that they would like to become a police-officer and soldier which are characterized to men in society.

Anahtar Kelimeler

Pre-school education, Gender stereotypes

Okul Öncesi Eğitim Alan Beş Yaş Çocuklarının Meslek Seçimleri ve Cinsiyetlerine İlişkin Düşüncelerinin İncelenmesi

Öz

Bu nitel çalışma okul öncesi eğitim almakta olan 5 yaşındaki çocukların kendi cinsiyetlerini değerlendirme biçimlerini ve meslek seçimlerini ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki merkez bir ilin dezavantajlı bir bölgesinde yaşayan ve MEB’e bağlı bağımsız anaokullarında eğitim gören 5 yaşındaki 24 kız ve 26 oğlan çocuğu katılmıştır. Çalışmanın sonuçları çocukların cinsiyet algılarının yaşadıkları toplumda cinsiyetle ilgili var olan kalıp yargılarla oldukça benzer olduğunu göstermiştir. Çalışmanın sonuçları, kız çocukların cinsiyet tanımlamalarının dış görünüş/fiziki özelliklere, oğlan çocuklarının cinsiyet tanımlamalarının ise daha çok yaptıkları etkinlikler ya da davranışlar üzerine olduğunu ortaya koymuştur. Çalışmaya katılan kız çocuklarının yaşadıkları toplumda gözlemledikleri işleri gelecekte meslek olarak yapmak istedikleri (bulaşık yıkamak, temizlikçi olmak vb.), oğlan çocuklarının ise asker, polis ve şoförlük gibi maskülen özellikleri baskın meslekleri yapmak istedikleri gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, Cinsiyetçi kalıp yargılar

Kaynakça

• Adler, P., S. Kless, and P. Adler. (1992). Socialization to gender roles: Popularity among elementary school boys and girls. Sociology of Education 65, 169–87. Akerlof, G. A., ve Kranton, R. E. (2000). Economics and identity. The Quarterly Journal of Economics, 115(3), 715-753. Akın, A., ve Demirel, S. (2003). Toplumsal cinsiyet kavramı ve sağlığa etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi Halk Sağlığı Özel Eki, 25(4), 73–83. Aksoy, N. (2006). Toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme ve kadının statüsü genel müdürlüğünün rolü. Kadın statüsü uzmanlığı tezi, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ankara. Alat, Z. ve Alat, K. (2011). A qualitative study of parental resistance to girls’schooling. Educational Science: Theory Practice, 11, 1369–1373. Amato, P. R., and Fowler, F. (2002). Parenting practices, child adjustment, and family diversity. Journal of Marriage and Family, 64(3), 703-716. Bandura, A. (1989). Human agency in social cognitive theory. American Psychologist –American Psychological Association, 44(9), 1175-1179. Blakemore, J. E. O. (2003). Children's beliefs about violating gender norms: Boys shouldn't look like girls, and girls shouldn't act like boys. Sex Roles, 48(9-10), 411-419. Beşpınar, F. U. (2014). Toplumsal cinsiyet ve aile, Türkiye aile yapısı araştırması tespitler, öneriler, araştırma ve sosyal politika serisi 07, Birinci Basım, 2014, İstanbul ISBN: 978 605-4628-55-1; 234-276. Bingöl, O. (2014). Toplumsal cinsiyet olgusu ve Türkiye’de kadınlık, KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si, 16 (Özel Sayı I), 108-114. Brechet, C. (2013). Children’s gender stereotypes through drawings of emotional faces: Doy boys draw angrier faces than girls? Sex Roles, 68, 378-389. Breen, R., and Garcia-Penalosa, C. (2002). Bayesian learning and gender segregation. Journal of Labor Economics, 20(4), 899-922. Chambers, N., Kashefpakdel, E. T., and Rehill, J. (2018). Drawing the future: Exploring the career aspirations of primary school children from around the world. London: Education and Employers. Cin. F. M., Karlidag-Dennis, E., & Temiz, Z. (2020). A Capabilities-based Gender Equality Analysis of Educational Policy-Making and Reform in Turkey. Gender and Education, 32(2), 244-261. Cin, F. M., and Walker, M. (2013). Context and history: Using a capabilities-based social justice perspective to explore three generations of western Turkish female teachers’ lives. International Journal of Educational Development, 33(4), 394-404. Cin, F. M., and Walker, M. (2016). Reconsidering girls’ education in Turkey from a capabilities and feminist perspective. International Journal of Educational Development, 49, 134-143. Cristofaro, T. N., and Tamis-LeMonda, C. S. (2008). Lessons in mother-child and father-child personal narratives in Latino families. In A. McCabe, A. Bailey, and G. Melzi (Eds.), Spanish-language narration and literacy: Culture, cognition, and emotion (pp. 54–91) Cambridge: Cambridge University Press. Cunningham, M. (2001). The influence of parental attitudes and behaviors on children's attitudes toward gender and household labor in early adulthood. Journal of Marriage and Family, 63(1), 111-122. Dökmen, Z. (2014). Toplumsal cinsiyet, sosyal psikolojik açıklamalar. İstanbul: Remzi Kitapevi. Eagly, A. H., and Steffen, V. J. (1984). Gender stereotypes stem from the distribution of women and men into social roles. Journal of personality and social psychology, 46(4), 735-754. Ecevit, Y. (2010). İşgücü piyasasında toplumsal cinsiyet eşitliği el kitabı. British Council,Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı işbirliğiyle. Ecevit, Y. ve Karkıner, N. (2011). Toplumsal cinsiyet sosyolojisi. Anadolu Üniversitesi. Eskişehir: Web Ofset. Erden, F. T. (2009). A course on gender equity in education: Does it affect gender role attitudes of preservice teachers? Teaching and Teacher Education, 25(3), 409-414. Ersoy-Çak, Ş. (2010). Toplumsal Cinsiyet ve Feminizm Teorileri Bağlamında Türkiye’deki Reklam Filmleri Ve Popüler Müzik Videoları, Yedi Dokuz Eylül Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 4, 101-110. Esen, Y. (2014). Feminist pedagoji nedir? Eleştirel pedagoji, 31, 17-23. Esen, Y. (2019). Projections of an emancipatory praxis experience through a feminist pedagogical framework. New Trends and Issues Proceedings on Humanities and Social Sciences, 6(4), 79-86. Esen, Y., ve Bağlı, M. T. (2002). İlköğretim ders kitaplarındaki kadın ve erkek resimlerine ilişkin bir inceleme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 143-154. Fagot, B.I., and Leinbach, M.D. (1995). Gender knowledge in egalitarian and traditional families. Sex Roles, 32, 513–526. Fincancıoğlu, N. ve Bulut, A. (2008). Öğretmen ve öğretmen adayları için cinsel sağlık eğitimi (5. Baskı). İstanbul: Ceren Basımevi. Ghouri, A. M., and Abrar, N. (2010). Dual earners and balance in their family and work life: findings from Pakistan. European Journal of Social Sciences, 17(1), 28-40. Gooden, A. M., and Gooden, M. A. (2001). Gender representation in notable children's picture books: 1995–1999. Sex Roles, 45(1-2), 89-101. Gore, J., Holmes, K., Smith, M., Fray, L., McElduff, P., Weaver, N., and Wallington, C. (2017). Unpacking the career aspirations of Australian school students: towards an evidence base for university equity initiatives in schools. Higher Education Research & Development, 36(7), 1383-1400. Güler, T., ve Akman, B. (2006). 6 yaş çocuklarının bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(31). Halim, M. L., and Ruble, D. (2010). Gender identity and stereotyping in early and middle childhood. In Handbook of gender research in psychology (pp. 495-525). Springer, New York, NY. Hepşen, Ö. (2010). Tevrat, İncil ve Kuran-ı Kerim’de kadın bedeni. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Hsieh, H. F. and Shannon, S. E. (2005). Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative Health Research, 15(9), 1277-1288. Kalan, Ö. G. (2010). Reklamda çocuğun toplumsal cinsiyet teorisi bağlamında konumlandırılışı: 'Kinder' reklam filmleri üzerine bir inceleme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi| Istanbul University Faculty of Communication Journal, 1(38), 75-89. Kalaycı, N. (2015). Toplumsal cinsiyet eşitliği açısından bir çizgi film çözümlemesi: PEPE. Eğitim ve Bilim, 40(177), 243-270. Kelly, A. (1989). “When I grow up I want to be a…”: A longitudinal study of the development of career preferences. British Journal of Guidance and Counselling, 17, 179-200. Koray, M. (2011). Avrupa Birliği ve Türkiye’de “cinsiyet” eşitliği politikaları: Sol-feminist bir eleştiri, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2, 13-54. MacNaughton, G. (2000). Rethinking gender in early childhood education. Sage Publications, Ltd., London. Martin, C. L. and Ruble, D. (2004). Children search for gender cues: cognitive perspectives on gender development, Current Directions in Psychological Science, 13(2), 67-70. Maya, İ. (2013). Türk eğitim sistemindeki cinsiyet eşitsizliklerinin AB ülkeleri ile karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim, 38(168), 69-84. Miller, C. F., Lurye, L. E., Zosuls, K. M., and Ruble, D. N. (2009). Accessibility of gender stereotypes domains: Developmental and gender differences in children. Sex Roles, 60, 870–881. Mirza, H. S. (1992). Young, female and black. London: Routledge. Mitchel, A. (1995). Feminizm (Ş. Tekeli, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları. Nalbant, F. ve Korkmaz, T. (2019). Feminist teori temelinde toplumsal cinsiyet eşitliğinin Türkiye bağlamında değerlendirilmesi, AÇÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 165 186. Örs, H. B., (2016).19. yüzyıldan 20. yüzyıla modern siyasal ideolojiler, İstanbul, İstanbul Bilgi Yayınları. Özdemir, H. ve Aydemir, D. (2019). Ekolojik yaklaşımlı feminizm/ekofeminizm üzerine genel bir değerlendirme: Kavramsal analizi, tarihi süreci ve türleri, Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, 2(2), 261-178. Powlishta, K. K., Sen, M. G., Serbin, L. A., Poulin-Dubois, D. and Eichstedt, J. A. (2001). From infancy through middle childhood: The role of cognitive and social factors in becoming gendered. In R. K. Unger (Ed.), Handbook of the psychology of women and gender (pp. 116–132). New York: Wiley. Railton, D. and Watson, P. (2005). Naughty girls and red-blooded women: Representations of female heterosexuality in music video. Feminist Media Studies, 5(1), 51- 63. Read, B. (2011). Britney, Beyoncé, and me–primary school girls’ role models and constructions of the ‘popular’ girl. Gender and Education, 23(1), 1-13. Ruble, D. N. and Martin, C. L. (1998). Gender development. In W. Damon (Ed.), Handbook of child psychology (5th ed., Vol. 3, pp. 933–1016). New York: Wiley. Ruble, D. N., Martin, C. L., and Berenbaum, S. A. (2006). Handbook of child psychology. Gender development (6th ed., Vol. 3, pp. 858–932). Hoboken, NJ: Wiley and Sons. Şahin, M. K., Çoban, A. E., ve Korkmaz, A. (2016). Toplumsal cinsiyet eşitliği ve türk eğitim sistemindeki yeri: okul öncesi öğretmen adaylarının gözünden. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(2), 735-752. Sahin, I., Gülmez, Y., (2000). Efficiency of education: The case in Eastern and South-Eastern Turkey. Social Indicators Research, 49, 213–236. Sani, F., and Bennett, M. (2001). Contextual variability in young children’s gender in group stereotypes. Social Development, 10, 221–229. Sani, F., Bennett, M., Mullally, S. and MacPherson, J. (2003). On the assumption of fixity in children’s stereotypes: A reappraisal. British Journal of Developmental Psychology, 99, 113–124. Sandelowski, M. (2000). Focus on research methods: Whatever happened to qualitative description?, Research in Nursing ve Health, 23, 334-340. Sarıer, Y. (2010). Orta öğretime giriş sınavları (OKS-SBS) ve PISA sonuçları ışığında eğitimde fırsat eşitliğinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 107-129. Sayılan, F. (2012). Toplumsal cinsiyet ve eğitim: Olanaklar ve sınırlar. Dipnot, Ankara Slaby, R. G., and Frey, K. S. (1975). Development of gender constancy and selective attention to same-sex models. Child Development, 52, 849–856. Smits, J., and Gunduz-Hosgor, A., (2006). Effects of family background characteristics on educational participation in Turkey. International Journal of Eduational Development, 26, 545–560. Strauss, A. and Corbin, J. (1990) Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. London: Sage Publications. Subrahmanian, R., (2005). Gender equality in education: Definitions and measurements. . International Journal of Eduational Development, 25, 395–407. Tan, M. G. (2008). Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitsizliği sorunlar, öncelikler ve çözüm önerileri, TÜSİAD KAGİDER, İstanbul. Tansel, A., (2002). Determinants of school attainment of boys and girls in Turkey: Individual, household and community factors. Economics of Education Review, 21, 455–470. Taş, G. (2016). Fem inizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri Ve Dönüşümleri. Akademik Hassasiyetler, 3(5), 163-175. Temiz, Z., ve Cin, F. M. (2017). Okul öncesi eğitimde cinsiyet eşitliği üzerine betimsel bir çalışma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 940-965. Terzioğlu, F. ve Taşkın, L. (2008). Kadının toplumsal cinsiyet rolünün liderlik davranışlarına ve hemşirelik mesleğine yansımaları. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 12(2),62-67. Thoits, P. A., and Virshup, L. K. (1997). Me’s and we’s: Forms and functions of social identities. In R. D. Ashmore and L. J. Jussim (Eds.), Self and identity: Fundamental issues (pp. 106–133). New York: Oxford University Press. Ünlü-Çetin, Ş. (2016). Okul öncesi eğitim programı ile bütünleştirilmiş aile destek eğitim rehberi’nde (OBADER) toplumsal cinsiyet eşitliği vurgusunun baba katılımı özelinde incelenmesi, Current Research in Education, 2(2), 61-83. Yağan-Güder, S. (2014). Okul öncesi dönemdeki çocukların toplumsal cinsiyet algılarının incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Yağan-Güder, S., ve Güler Yıldız, T. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların toplumsal cinsiyet algılarında ailenin rolü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 424-446. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara. Yılmaz, R. A. (2007). Reklamlarda toplumsal cinsiyet kavramı: 1960-1990 yılları arası milliyet gazetesi reklamlarına yönelik bir içerik analizi. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 4(4), 143-155. Zeyneloğlu, S. (2008). Ankara’da hemşirelik öğrenimi gören üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Zucker, K. J., and Bradley, S. J. (1995). Gender identity disorder and psychosexual problems in children and adolescents. New York: Guilford Press.