STEM Etkinliklerinin Uygulanması Sürecinde Elektronik Portfolyo Kullanımının Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersi Akademik Başarısına ve STEM Tutumuna Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 1, 1153 - 1179, 25.12.2020

Mahmut Ayaz Salih Gülen Bilge Gök

https://doi.org/10.33711/yyuefd.801394

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmada STEM etkinliklerinin uygulanması sürecinde elektronik portfolyo kullanımının akademik başarıya ve STEM tutumuna etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 öğretim yılının bahar döneminde sekizinci sınıfa giden 44 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında STEM tutum ölçeği ve akademik başarı testi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analiz edilmesinde parametrik olmayan testlerden Mann Whitney U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, elektronik portfolyo kullanımının öğrencilerin fen bilimleri dersi akademik başarıları ve STEM tutumları üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte araştırmaya katılan sekizinci sınıf öğrencilerinin cinsiyetlerine göre STEM tutumları ve akademik başarıları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Gelişen teknolojik altyapı, Fırsatları Artırma Teknolojiyi İyileştirme (FATİH) projesi ve eğitim Bilişim Ağı kapsamında elektronik portfolyo kullanımının akademik başarıyı ve STEM tutumuna olumlu etki ettiği söylenebilir. Ayrıca elektronik portfolyo kullanımı ile STEM etkinliklerinin toplanması, saklanması ve takip edilmesinin daha kolay olacağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

: Akademik Başarı,, E-portfolyo,, STEM eğitimi,, STEM tutum

Kaynakça

• Abrami, P. C., Venkatesh, V., Meyer, E. J., &Wade, C. A. (2013). Using electronic portfolios to foster literacy and self-regulated learning skills in elementary students. Journal of Educational Psychology, 105(4), 1188.https://doi.org/10.1037/a0032448
• Akgün, E., & Şahin Kölemen, C. (2020). E-portfolyo oluşturmanın öğrencinin akademik öz düzenleme becerisine etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 49(227), 117-140.
• Alan, S. & Sunbul, A.M. (2015). Experimental studies on electronic portfolios in Turkey: A literature review. International Journal of Research in Education and Science (IJRES), 1(1), 89- 94.
• Alan, S. (2014). İlköğretim 4. ve 5. sınıflarda e-portfolyo kullanımının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Konya
• Alshawi, A. T., & Alshumaimeri, Y. A. (2017). Teacher electronic portfolio and its relation to efl student teacher performance and attitude. International Journal of Education & Literacy Studies, 5(1), 42-54.http://dx.doi.org/10.7575/aiac.ijels.v.5n.1p.42
• Aydın, G., Saka, M., & Guzey, S. (2017). 4 - 8. Sınıf Öğrencilerinin Fen, Teknoloji, Mühendislik, Matematik (STEM=FeTeMM) Tutumlarının İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 787-802.
• Bakırcı H., & Ensari Ö. (2018). Ortak bilgi yapılandırma modelinin ısı ve sıcaklık konusunda lise öğrencilerinin akademik başarılarına ve kavramsal anlamalarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 43, 171-188.
• Barrett, H. (1998). Strategic questions-what to consider when planning for electronic portfolios. Learning & leading with technology, 287, 14-22.
• Barrett, H. (2011). Balancing the two faces of e-portfolios. Erişim adresi; http:// electronicportfolios.com/balance/Balancing2.htm.Tarih; 15.09.2020
• Baykara Pehlivan, K. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının sosyo-kültürel özellikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 151-168.
• Bedir, A, Türkoğuz, S, & Polat, M. (2010). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin portfolyo değerlendirme yöntemine yönelik görüşleri. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 6 (2), 73-82.
• Bircan, M. A., & Köksal, Ç. (2020). Özel Yetenekli Öğrencilerin STEM Tutumlarının ve STEM Kariyer İlgilerinin İncelenmesi. Turkish Journal of Primary Education, 5(1), 16-32.
• Cabello, V.M., Real, C. & Impedovo, M.A. (2019). Explanations in STEM areas: an analysis of representations through language in teacher education. Research in Science
• Education, 49, 1087–1106. https://doi.org/10.1007/s11165-019-9856-6
• Cabı, E. (2016). Uzaktan eğitimde e-değerlendirme üzerine öğrenci algıları. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6(1), 094-101.
• Camilli, G., & Hira, R. (2019). Introduction to special issue-STEM workforce: STEM education and the post-scientific society. Journal of Science Education and Technology 28, 1–8. https://doi.org/10.1007/s10956-018-9759-8
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık. Ceylan, Ö., Ermiş, G., & Yıldız, G. (2018). Özel Yetenekli Öğrencilerin Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik(STEM) Eğitimine Yönelik Tutumları. International Congress on Giften and Talented Education. Ankara
• Chittum, J. R., Jones, B. D., Akalin, Ş., & Schram, A. B. (2019).The effects of an afterschool STEM program on students’ motivation and engagement. International Journal of STEM Education, 4(11), https://doi.org/10.1186/s40594-017-0065-4
• Cohen, J. (1988).Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale,NJ: Erlbaum.
• Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155–159
• Demirkuş, N., & Öner, T. (2019). Liselerde okutulan biyoloji kitaplarındaki kavramların, internet ortamında biyoloji eğitimine kazandırılışı üzerine bir çalışma. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 897-909. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2019.146
• Dönmez, İ. (2020). STEM motivasyon ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. YYU Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 486-510.
• Erten, P., (2015). Çevrimiçi işbirlikçi öğrenme ortamında e-portfolyo uygulamasının akademik başarıya, tutumlara, motivasyona ve kalıcılığa etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Erten, P., Özdemir, P., & Kazu, İ. Y. (2019). Çevrimiçi işbirlikli öğrenme ortamında e-portfolyo uygulamasının motivasyona etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 963-975.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. & Hyun, H. H., (2012). How to design and evaluate research in education. 8th ed. New York: McGraw-Hill. Gözüm, S., (2008). İlköğretim 4., 5. ve 6. sınıf fen ve teknoloji derslerinde öğretmen ve öğrencilerinin ürün dosyası (portfolyo) ve içeriğine ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya
• Gülen, S. (2018). Determination the effect of STEM-integrated argumentation based science learning approach in solving daily life problems. World Journal on Educational Technology: Current Issues, 10(4), 95–114.
• Gülen, S. (2019). The effect of STEM education roles on the solution of daily life problems. Participatory Educational Research, 6(2), 37–50. http://dx.doi.org/10.17275/per.19.11.6.2
• Gülhan, F., & Şahin, F. (2016). Fen-teknoloji-mühendislik-matematik entegrasyonunun (STEM) 5. sınıf öğrencilerinin bu alanlarla ilgili algı ve tutumlarına etkisi. International Journal of Human Sciences, 13(1), 602-620
• Guskey, T. R. (2003). How classroom assessments improve learning. Educational Leadership. 60(5), 6-11.
• Herdem, K., & Ünal, İ. (2018). STEM Eğitimi Üzerine Yapılan Çalışmaların Analizi: Bir Meta-Sentez Çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 48(48), 145-163. https://doi.org/10.15285/maruaebd.345486
• Herrington, J., Couros, A., &Irvine, V. (2013). Assessment of Teacher Candidate Reflection in E-Portfolios. Erişim tarihi; 15.09.2020 https://www.learntechlib.org/p/112224
• İdin, Ş., & Dönmez, İ. (2018). A metaphor analysis study related to STEM subjects based on middle school student’s perceptions. Journal of Education in Science Environment and Health, 4, 246–257.https://doi.org/10.21891/jeseh.453629
• Ifenthaler, D. (2016). The SAGE encyclopedia of online education e-portfolios (edt: Danver, S. L., The SAGE encyclopedia of online education). Thousand Oaks: SAGE Publications
• İzgi, Ü., & Gücüm, B. (2012). Fen eğitiminde portfolyo değerlendirme kullanımının sınav kaygısı ve öğrenmenin kalıcılığı üzerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 37(164), 71-81.
• Johnson, R. S., Mims-Cox, J. S., &Doyle-Nichols, A. (2006). Developing portfolios in education: A guide to reflection, inquiry, and assessment. Thous and Oaks, California: Sage Publications.
• Karsenti, T., Dumouchel, G., & Collin, S. (2014). The e portfolio as support for the professional development of pre service teachers: A theoretical and practical overview. International Journal of Computers and Technology, 12(5), 3487–3495.
• Kayri̇, M. (2008). Elektronik portfolyo değerlendirmeleri için veri madenciliği yaklaşımı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1) , 98-110.
• Klein, N., D. (2014).Understanding and improving pedagogical aspects of a general education e-portfolio. Yayınlanmamış Doktora Tezi, A Dissertation Presented to the Graduate School, Clemson University, South Carolina
• Knauf, H. (2015). Documentation as a tool for participation in German early childhood education and care. European Early Childhood Education Research Journal, 25(1), 19-35.https://doi.org/10.1080/1350293X.2015.1102403
• Koç, A. (2010). Bilgisayar okuryazarlığı becerisi ediniminde e-portfolyo sürecinin öğrenen performansına ve tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Elazığ
• Kutlu, M, Polat, Y, & Döşlü, A. (2014). Ortaöğretim 10. sınıf bilgi ve iletişim teknolojileri dersinde web tabanlı portfolyo kullanımı: adana ilinde bir çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1) , 336-351.
• Lin, Q. (2008). Pre service teachers’ learning experiences of constructing e-portfolios online. The Internet and Higher Education, 11, 194–200.
• Lorenzo, G., & Ittelson, J. (2005). An overview of e Portfolios. EDUCAUSE Learning Initiative, 1, 1-27.
• Lytle, A., & Shin, J.E. (2020). Incremental beliefs, STEM efficacy and STEM interest among first-year undergraduate students. Journal of Science Education and Technology, https://doi.org/10.1007/s10956-020-09813-z
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2018). İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8 sınıf fen öğretim programı. Ankara: MEB yayınları
• Niguidula, D. A. (2003).Ways technology can improve assessment and accountability. In D. T Gordon (Ed.), better teaching and learning in the digital classroom (s. 27-39). Cambridge, MA: Harvard Education Press.
• Oakley, G., Pegrum, M., &Johnston, S. (2014). Introducing e-portfolio stop re-service teachers as tools for reflection and growth: Lessons learnt. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 42(1), 36–50.
• Ok, S. (2012). Bir İngilizce öğretmenliği bölümünde portfolyonun bir değerlendirme aracı olarak kullanılmasına ilişkin birinci sınıf öğrencilerinin görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(32), 1-11.
• Özcan, H., & Koca, E. (2018). STEM’e yönelik tutum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 387-401. https://doi.org/10.16986/HUJE.2018045061
• Öztürk, E., & Ada, Ş. (2006). Sosyal bilgiler eğitiminde proje tabanlı öğrenme ve portfolyo değerlendirme yaklaşımlarının eğitim ve sınama durumlarına yansıması. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 93-103.
• Özyenginer, E. (2006). Bilgisayar dersinde elektronik portfolyo yöntemi kullanımı üzerine bir çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Özyurt, M. Kuşdemir Kayıran, B., & Başaran, M. (2018). İlkokul öğrencilerinin STEM' e ilişkin tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies, 13(4), 65-82. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12700
• Palomba, C. A. (2002).Scholarly assessment of student learning in the major and general education. In T.W. Banta and Associates (Eds.), Building a scholarship of assessment (pp. 201-222). San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Pelch, M. (2018). Gendered differences in academic emotions and their implications for student success in STEM. International Journal of STEM Education, 5(33), https://doi.org/10.1186/s40594-018-0130-7
• Polat, M, & Köse, Y. (2013). Okullarda bir performans değerlendirme aracı olarak e-portfolyo kullanımına yönelik ilköğretim öğretmenlerinin görüşleri. Journal of Computer and Education Research, 1(1), 57-82.
• Polat-Demir, B. (2016). Elektronik portfolyo uygulamalarının ortaokul 6. Sınıf öğrencilerinin araştırma becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Polat-Demir, B. (2020). The effect of electronic portfolio application on the attitude of pre-service teachers towards the course of measurement and evaluation in education. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 5(12), 845-885.
• Polat-Demir, B., & Kutlu, Ö. (2016). Elektronik portfolyo uygulamalarının ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin araştırma becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 41(188), 227-253.
• Saylan, A, Yanar, S, & Kaya, H. (2019). Fen bilimleri dersinde tamamlayıcı ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarından portfolyo kullanımının akademik başarı ve kalıcılığa etkisinin araştırılması. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (2), 21-30.
• Siegel, D., & Giamellaro, M., (2019). Defining STEM within a school district: a co-constructed and evolving process. Cultural Studies of Science Education, https://doi.org/10.1007/s11422-019-09959-2
• Stephens, B.R., & Weaver, B. E. (2005). Integrating learning, reflective e-portfolios, under graduate research, and assessment. In Chambers, J.A. (Ed.) Selected Papers from the 16th International Conference on College Teaching and Learning (s.185-202). Jacksonville: Florida Community College.
• Stevenson, H. J. (2006). Using e Portfolios to foster peer assessment, critical thinking, and collaboration. In A. Jafari, & C. Kaufman (Eds.), Hand book of research on e Portfolios (s.111-123). Hershey, PA: IGI Global.
• Stiggins, R. J. (2005). Assessment for learning: Building a culture of confident learners. In R. DuFour, R. Eaker, & R. DuFour (Eds.), on common ground: The power of professional learning communities (65-83). Bloomington, IN: National Educational Service.
• Tajmel, T. (2019). Pathways, intersections and leaky pipelines: the cognitive function of metaphors for research on STEM careers. Cultural Studies of Science Education, 14(4), 1105–1113. https://doi.org/10.1007/s11422-018-9893-x
• Uçak, E. (2009). Fen bilgisi öğretmen adaylarının portfolyo uygulamasına ilişkin görüşleri. Education Sciences, 4(3) , 908-922.
• Wiggins, G. (1998). Educative assessment: Designing assessments to informandim prove student performance. San Fransisco, CA: Jossey-Bass, Inc.
• Wiggins, G. (2006). Heal their testing made easy: The idea of authentic assessment. Erişim; https://www.edutopia.org/authentic-assessment-grant-wiggins, Tarih: 26.09.2020
• Yancey, K. B. (1996). Dialogue, interplay, and discovery: Mapping the roles and the rhetoric of reflection in portfolio assessment. In C. Calfee& P. Perfumo, Writing Portfolios in the Classroom. Policy and practice promise and peril. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldırım, B., & Türk, C. (2018). STEM Uygulamalarının Kız Öğrencilerin STEM Tutum ve Mühendislik Algılarına Etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30, 842-884. https://doi.org/10.14520/adyusbd.368452
• Yılmaz, H., Yiğit Koyunkaya, M., Güler, F., & Güzey, S. (2017). Fen, teknoloji, mühendislik, matematik (STEM) eğitimi tutum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(5), 1787-1800.
• Zeybek, G., (2019). Veritabanı organizasyonu dersinde elektronik portfolyo uygulamalarının akademik başarıya etkisi. Afyon Kocatepe University Journal of Social Sciences, 21(4), 1045-1058.
• Zollman, A. (2012). Learning for STEM literacy: STEM literacy for learning. School Science and Mathematics, 112(1), 12– 19. https://doi.org/10.1111/j.1949‐8594.2012.00101.x
• Zouda, M. (2018). Issues of power and control in STEM education: A reading through the postmodern condition. Cultural Studies of Science Education, 13(4), 1109–1128, https://doi.org/10.1007/s11422-017-9820-6