Astronomi Konusunda Argümantasyon Tabanlı Bilim Öğrenme Yaklaşımının Öğrencilerin Fen Öğrenme Anlayışlarına ve Fen Öğrenme Yaklaşımlarına Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 1, 316 - 353, 15.07.2021

Tuğrul Çalışkan Serkan Kapucu

https://doi.org/10.33711/yyuefd.863217

Öz

Bu araştırmanın amacı astronomi konusunda kullanılan argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının 7. sınıf öğrencilerinin fen öğrenme anlayışlarına ve fen öğrenme yaklaşımlarına olan etkisini incelemektir. Araştırmaya 20 öğrenci katılmıştır ve zayıf deneysel desen kullanılmıştır. Veriler toplanırken “Fen Öğrenme Anlayışları Anketinden”, “Fen Öğrenme Yaklaşımları Envanterinden” ve yarı yapılandırılmış görüşmelerden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin fen öğrenme anlayışlarından ‘ezberleme’, ‘test çözme’ ve ‘anlama ve farklı bakış’ alt boyutlarında ön test ile son test puanları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Benzer bir şekilde öğrencilerin yüzeysel fen öğrenme yaklaşımları ön test ve son test puanları anlamlı bir şekilde birbirlerinden farklılaşmıştır. Bu alt boyutlarda olumlu yönde değişimler tespit edilmiştir. Bu yüzden, fen bilimleri öğretmenlerine argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımını astronomi konularının öğretiminde kullanmaları önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme, Astronomi, Fen öğrenme anlayışları, Fen öğrenme yaklaşımları

Kaynakça

• H. ve Arıcı, V. (2013). Sanal gerçeklik programlarının astronomi konularının öğretiminde kullanılmasının akademik başarı ve kalıcılığa etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 58-70.
• Aktamış, H. ve Atmaca, A. C. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının argümantasyon tabanlı öğrenme yaklaşımına yönelik görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58), 936-947.
• Aktamış, H. ve Hiğde, E. (2015). Fen eğitiminde kullanılan argümantasyon modellerinin değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(35), 136-172.
• Aktamış, H. ve Hiğde, E. (2017). Örnek etkinliklerle fen eğitiminde argümantasyon. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Aktaş, T. ve Doğan, Ö. K. (2018). Argümana dayalı sorgulama öğretiminin 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve argümantasyon seviyelerine etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 778-798.
• Altun, E. (2010). Işık ünitesinin ilköğretim öğrencilerine bilimsel tartışma odaklı yöntem ile öğretimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aydoğdu, B. (2009). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı deney tekniklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine, bilimin doğasına yönelik görüşlerine, laboratuvara yönelik tutumlarına ve öğrenme yaklaşımlarına etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Baeten, M., Dochy, F., & Struyven, K. (2013). Enhancing students’ approaches to learning: the added value of gradually implementing case-based learning. European Journal of Psychology of Education, 28(2), 315-336.
• Bahçivan, E., & Kapucu, S. (2014). Adaptation of conceptions of learning science questionnaire into Turkish and science teacher candidates' conceptions of learning science. European Journal of Science and Mathematics Education, 2(2), 106-118.
• Balasooriya, C. D., Hughes, C., & Toohey, S. (2009). Impact of a new integrated medicine program on students’ approaches to learning. Higher Education Research & Development, 28(3), 289-302.
• Berland, L. K., & McNeill, K. L. (2010). A learning progression for scientific argumentation: Understanding student work and designing supportive instructional contexts. Science Education, 94(5), 765-793.
• Biggs, J. (1994). Approaches to learning: Nature and measurement of. In T. Husen & T. N. Postlethwaite (Eds.), The International Encyclopedia of Education (2nd ed., Vol. 1, pp. 319–322). Oxford, England: Pergamon.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı-istatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Pegem Akademi, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi, Ankara.
• Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Pegem Akademi, Ankara.
• Ceylan, K. E. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerine dünya ve evren öğrenme alanının bilimsel tartışma (argümantasyon) odaklı yöntem ile öğretimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Chan, K. W., & Elliott, R. G. (2004). Relational analysis of personal epistemology and conceptions about teaching and learning. Teaching and Teacher Education, 20(8), 817-831.
• Craig-Hare, J., Ault, M., & Rowland, A. (2017). The effect of socioscientific topics on discourse within an online game designed to engage middle school students in scientific argumentation. Journal of Education in Science, Environment and Health, 3(2), 110-125.
• Creswell, J. W. (2014). A concise introduction to mixed methods research. SAGE publications.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. M. Bütün ve S. B. Demir (Çev. Edt.). Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Çolak, E. ve Fer, S. (2007). Öğrenme yaklaşımları envanterinin dilsel eşdeğerlik, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 197-212.
• Deveci, İ. (2018). Türkiye'de 2013 ve 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programlarının temel öğeler açısından karşılaştırılması. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 14(2), 799-825.
• Diseth, Å., & Martinsen, Ø. (2003). Approaches to learning, cognitive style, and motives as predictors of academic achievement. Educational Psychology, 23(2), 195-207.
• Ecevit, T. ve Kaptan, F. (2019). Fen öğretmen adaylarının argümantasyon destekli araştırma-sorgulamaya dayalı öğretim yeterliliklerin geliştirilmesi. İlköğretim Online, 18(4), 2041-2062.
• Ekinci, N. (2009). Learning approaches of university students. Education and Science, 34(151), 74-88.
• Entwistle, N. J., & Peterson, E. R. (2004). Conceptions of learning and knowledge in higher education: Relationships with study behaviour and influences of learning environments. International Journal of Educational Research, 41(6), 407-428.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
• Gijbels, D., Coertjens, L., Vanthournout, G., Struyf, E., & Van Petegem, P. (2009). Changing students' approaches to learning: a two‐year study within a university teacher training course. Educational Studies, 35(5), 503-513.
• Gijbels, D., Segers, M., & Struyf, E. (2008). Constructivist learning environments and the (im)possibility to change students’ perceptions of assessment demands and approaches to learning. Instructional Science, 36(5-6), 431.
• Huberman, M., & Miles, M. B. (2002). The qualitative researcher's companion. International Educational and Professional Publisher Thousand Oaks, London.
• İlk, A. (2019). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme (ATBÖ) yaklaşımının fen bilimleri dersinde öğrencilerin akademik başarılarına ve tutumuna etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
• Kapucu, S. (2017). Lise öğrencilerinin fizik öğrenme anlayışlarının, fizik öğrenme yaklaşımlarını, fizik öğrenme öz-yeterliliklerini ve fiziğe yönelik ilgilerini yordama gücü. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(25), 133-158.
• Kapucu, S. ve Bahçivan, E. (2016). Lise öğrencilerinin fizik öğrenme anlayışlarının cinsiyet sosyo-ekonomik durum ve fizik başarıları açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 494-511.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları, Ankara.
• Kember, D., Biggs, J., & Leung, D. Y. (2004). Examining the multidimensionality of approaches to learning through the development of a revised version of the Learning Process Questionnaire. British Journal of Educational Psychology, 74(2), 261-279.
• Kilmen, S. (2015). Eğitim araştırmacıları için SPSS uygulamalı istatistik. Edge Akademi, Ankara. Lee, M. H., Johanson, R. E., & Tsai, C. C. (2008). Exploring Taiwanese high school students' conceptions of and approaches to learning science through a structural equation modeling analysis. Science Education, 92(2), 191-220.
• Lin, Y. H., Liang, J. C., & Tsai, C. C. (2012). Effects of different forms of physiology instruction on the development of students' conceptions of and approaches to science learning. Advances in Physiology Education, 36(1), 42-47.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. International Educational and Professional Publisher Thousand Oaks, London.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Basım Evi.
• Morton, N. E. (1992). Major loci for atopy? Clinical & Experimental Allergy, 22(12), 1041-1043.
• Osborne, J., Erduran, S., & Simon, S. (2004). Enhancing the quality of argumentation in school science. Journal of Research in Science Teaching, 41(10), 994-1020.
• Osborne, J. W., & Overbay, A. (2004). The power of outliers (and why researchers should always check for them). Practical Assessment, Research & Evaluation, 9(6).
• Öğreten, B. ve Uluçınar Sağır, Ş. (2014). Argümantasyona dayalı fen öğretiminin etkililiğinin incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 11(1), 75-100.
• Özcan, R., Aktamış, H. ve Hiğde, E. (2018). Fen bilimleri derslerinde kullanılan argümantasyon düzeyinin belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43(43), 93-106.
• Ramsden, P., & Entwistle, N. J. (1981). Effects of academic departments on students' approaches to studying. British Journal of Educational Psychology, 51(3), 368-383.
• Sadi, Ö. (2015). The analysis of high school students’ conceptions of learning in different domains. International Journal of Environmental and Science Education, 10(6), 813-827.
• Tsai, C. C. (2004). Conceptions of learning science among high school students in Taiwan: A phenomenographic analysis. International Journal of Science Education, 26(14), 1733-1750.
• Tsai, C. C., Ho, H. N. J., Liang, J. C., & Lin, H. M. (2011). Scientific epistemic beliefs, conceptions of learning science and self-efficacy of learning science among high school students. Learning and Instruction, 21(6), 757-769.
• Tsai, C. C., & Kuo, P. C. (2008). Cram school students’ conceptions of learning and learning science in Taiwan. International Journal of Science Education, 30(3), 353-375.
• Tsai, P. S., & Tsai, C. C. (2013). College students' experience of online argumentation: Conceptions, approaches and the conditions of using question prompts. The Internet and Higher Education, 17, 38-47.
• Tümay, H. ve Köseoğlu, F. (2011). Kimya öğretmen adaylarının argümantasyon odaklı öğretim konusunda anlayışlarının geliştirilmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8(3), 105-119.
• Türkoğuz, S. ve Cin, M. (2013). Argümantasyona dayalı kavram karikatürü etkinliklerinin öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerine etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 155-173.
• Tynjälä, P. (1997). Developing education students' conceptions of the learning process in different learning environments. Learning and Instruction, 7(3), 277-292.
• Ünal, G. ve Ergin, Ö. (2006). Buluş yoluyla fen öğretiminin öğrencilerin akademik başarılarına, öğrenme yaklaşımlarına ve tutumlarına etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3(1), 36-52.
• Yerrick, R. K. (2000). Lower track science students' argumentation and open inquiry instruction. Journal of Research in Science Teaching, 37(8), 807-838.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yıldız, E. (2008). 5E modelinin kullanıldığı kavramsal değişime dayalı öğretimde üst bilişin etkileri: 7. sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik bir uygulama. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Yıldız Feyzioğlu, E. ve Ergin, Ö. (2012). 5E öğrenme modelinin kullanıldığı öğretimin yedinci sınıf öğrencilerinin öğrenme yaklaşımlarına etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(1), 23-54.
• Yu, K. C., & Sahami, K. (2007). Visuospatial astronomy education in immersive digital planetariums. Communicating Astronomy with the Public, 242-245.