Örnek Uygulamaları ile Kavram İlişkilendirme Aracı; Kavram Hacmi

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 1, 461 - 475, 15.07.2021

Nasip Demirkuş Salih Gülen

https://doi.org/10.33711/yyuefd.882476

Cited By: 1

Öz

Öz: Kavramlar arasındaki ilişkilerin gösterilmesinde kullanılan kavram hacmi, fen bilimlerinde kullanılabilecek kavram ilişkilendirme araçlarından biridir. Kavram hacmi bir konunun tüm kavramlarının ana kavramlar etrafında aralarındaki ilişkiye göre dairesel olarak dağılımıdır. Bu araştırmada kavram hacmine yönelik bir derleme yapılmıştır. Araştırmanın amacı kavram ilişkilendirme aracı olan kavram hacminin örnekleri ile tanıtılmasını sağlamaktır. Bu kapsamda son altı yıldır kavram hacmine yönelik yapılan birkaç çalışmanın sonuçları ve kavram hacmi örnekleri sunulmuştur. Kavram hacmine yönelik yapılan çalışmaların incelenmesi sonucunda; özellikle fen eğitiminde kullanılan bir kavram ilişkilendirme aracı elde edilmiştir. Kavram hacminin kavramlar arası ilişkiyi belirlemeye olumlu etki ettiği tespit edilmiştir. Ayrıca kavramlar arasındaki ilişkinin belirlenmesinde kavram hacmi ve kavram haritasının benzer düzeyde başarı gösterdikleri belirlenmiştir. Bunların dışında kavram hacmi çiziminin oval veya dairesel olmasından dolayı katılımcıların çizimlerde zorlandıkları tespit edilmiştir. Eğitim öğretim ortamında kavram hacminin çiziminin önceden yapılarak kullanılması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kavramlar, Kavram ilişkilendirme araçları, Kavram hacmi

Kaynakça

• Akuysal Aydoğan, S., & Şen, S. (2011). The effects of concept teaching programme on 6-year-old children's number concept development. Journal of Educational Sciences, 2(1), 38-51.
• Atapattu, T., Falkner, K., & Falkner, N. (2017). A comprehensive text analysis of lecture slides to generate concept maps. Computers & Education, 115, 96-113. http://dx.doi.org/10.1016/j.compedu.2017.08.001
• Ayaz M., & Demirkuş N., (2017). Sanal ve nesnel teknolojik öğretim araçlarını kullanarak fen bilimleri ders materyali geliştirmesine yönelik örnek çalışmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 1257-1376.
• Bakırcı H., & Ensari Ö. (2018). Ortak bilgi yapılandırma modelinin isi ve sıcaklık konusunda lise öğrencilerinin akademik başarılarına ve kavramsal anlamalarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 43, 171-188.
• Baysen, E., Güneyli, A., & Baysen, F. (2012). Kavram öğrenme-öğretme ve kavram yanılgıları: Fen bilgisi ve Türkçe öğretimi örneği. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 1(2), 108-117
• Canpolat, E. ve Ayyıldız, K. (2019). 8. sınıf öğrencilerinin fen dersini günlük yaşamla ilişkilendirebilme becerisi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 21-39.
• Çaycı, B. (2007). Kavram değiştirme metinlerinin kavram öğrenimi üzerindeki etkisinin incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 87-102.
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık. Demirkuş N., & Batihan Güzel N., (2019). Biyoloji dersinde bazı makroskobik kavramlara ilişkin ders materyalinin geliştirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 1539-1552,
• Demirkuş, N., Ertaş, A., & Gülen, S. (2018), Mikrobiyolojik kavramların öğretilmesine ilişkin ders materyali geliştirme çalışması, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 2561-2572. DOI:10.29299/kefad.2018.19.03.021
• Dias, S. B., Hadjileontiadou, S. J., Diniz, J. A., & Hadjileontiadis, L. J. (2017). Computer-based concept mapping combined with learning management system use: An explorative study under the selfand collaborative-mode. Computers & Education, 107, 127-146. http://dx.doi.org/10.1016/j.compedu.2017.01.009
• Dönmez, İ. (2020). Fen bilimleri dersi öğretmenlerinin Doğu Anadolu Bölgesinde yaşadıkları sorunlar üzerine fenomonolojik bir çalışma. Turkish Studies - Educational Sciences, 15(1), 91-111.
• Ecevit, T., & Özdemir Şimşek, P. (2017). Öğretmenlerin fen kavram öğretimleri, kavram yanılgılarını saptama ve giderme çalışmalarının değerlendirilmesi. Elementary Education Online, 16(1), 129-150.
• Fredriksson, A. & Pelger, S. (2018). Conceptual blending monitoring students’ use of metaphorical concepts to further the learning of science. Research in Science Education, https://doi.org/10.1007/s11165-018-9717-8
• Gao, Y., Zhai, X., Andersson, B., Zeng, P., & Xin, T. (2018). Developing a learning progression of buoyancy to model conceptual change: a latent class and rule space model analysis. Researcher in Science Education, https://doi.org/10.1007/s11165-018-9736-5
• Gülen, S. (2015). Tool of association concept; volume of concept. II. International Dynamic, Explorative and Active Learning (IDEAL) Conference, 5-7 Kasım, Amasya, Turkey.
• Gülen, S. (2016).Tool of association concept; volume of concept. Participatory Educational Research, Special Issue (II), 45-50.
• Gülen, S. (2018). Using volume of concept in the class environment. Journal of Technology and Science Education, 8(4), 205-213. https://doi.org/10.3926/jotse.362
• Gülen, S. (2020). The effect of ‘volume of concept’ on the level of identifying concepts and understanding of relationships between concepts for 7th grade students. African Educational Research Journal, 8(1), 57-69. https://doi.org/10.30918/AERJ.81.20.011
• Hamadi, A., Lattar, H., Khoussa, M.E.B. Safadi, B. (2018). Using semantic context for multiple concepts detection in still images. Pattern Analysis and Applications, https://doi.org/10.1007/s10044-018-0761-9
• İdin, Ş., & Dönmez, İ. (2018). A metaphor analysis study related to STEM subjects based on middle school students perceptions. Journal of Education in Science Environment and Health, 4, 246–257. DOI:10.21891/jeseh.453629
• İdin, Ş., & Tozlu, İ. (2012). Milli eğitim müdürlüğü tarafından ücretsiz olarak düzenlenen seviye belirleme sınavı kurslarının 7.sinif öğrencilerinin fen ve teknoloji ders başarısına etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 82-91.
• İdin, Ş. (2015). Zenginleştirilmiş eğitim uygulamalarının 7. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri ders başarıları tutumları ve kalıcılığa etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Ankara)
• Kaptan, F. (1998). Fen öğretiminde kavram haritası yönteminin kullanılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4, 95-99.
• Karaçam, Z. (2013). Sistematik derleme metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(1), 26-33.
• Karslı, F., & Ayas, A. (2013). Is it possible to eliminate alternative conceptions and to improve scientific process skills with different conceptual change methods? An example of electrochemical cells. Journal of Computer and Educational Research, 1(1), 1-26.
• Koponen, I. T., & Nousiainen, M. (2018). Concept networks of students’ knowledge of relationships between physics concepts: finding key concepts and their epistemic support Applied Network Science, 3(14), 2-21, https://doi.org/10.1007/s41109-018-0072-5
• Korkmaz, H., & Kaptan, F. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının ilköğretim öğrencilerinin akademik başarı, akademik benlik kavramı ve çalışma surelerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 91-97.
• Lachner, A., Backfisch, I., & Nückles, M. (2018). Does the accuracy matter? Accurate concept map feedback helps students improve the cohesion of their explanations. Educational Technology Research and Development, 66(5), 1051-1067. https://doi.org/10.1007/s11423-018-9571-4
• Llinás, J.G., Macías, F.S. & Márquez, L.M.T. (2018). The use of concept maps as an assessment tool in physics classes: can one use concept maps for quantitative evaluations? Research in Science Education, https://doi.org/10.1007/s11165-018-9753-4
• Machado, C. T. & Carvalho, A. A. (2020) Concept mapping: Benefits and challenges in higher education, The Journal of Continuing Higher Education, 68:1, 38-53, DOI: 10.1080/07377363.2020.1712579
• Piaget, J. (2010). Çocuğun gözünden Dünya (Birinci baskı 1947). Ankara: Dost kitapçı
• Slapničar, M., Tompa, V., Glažar, S. A., & Devetak, I. (2018). Fourteen-year-old students’ misconceptions regarding the sub-micro and symbolic levels of specific chemical concepts. Journal of Baltic Science Education, 17(4), 620-632.
• Wormnæs, S., Mkumbo, K., Skaar, B., & Refseth, Y. (2015). Using concept maps to elicit and study student teachers’ perceptions about inclusive education: a Tanzanian experience, Journal of Education for Teaching, 41(4), 369-384, DOI: 10.1080/02607476.2015.1081724
• Yaman, S., & Öner, F. (2019). İlköğretim öğrencilerinin fen bilgisi dersine bakış açılarını belirlemeye yönelik bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 339–346.
• Yeşiltaş, H. M., Taş, E., & Özyürek, C. (2017). Yaratıcı drama destekli fen öğretiminin kavram yanılgılarına etkisi. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi Dicle Üniversitesi, 32, 827-836.
• Yetim, S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin olasılık hakkındaki yanlışları ve kavram yanılgıları: Kavram haritası çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 54-81. DOI: 10.14686/buefad.427971
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.