Rehberlik Araştırma Merkezlerinde Eğitsel Değerlendirme Yapan Personelin Çoklu Yetersizliği Olan Bireyleri Değerlendirme Süreçlerine İlişkin Görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 3, 1047 - 1067, 10.12.2022

Evgin Çay Tuğba Sivrikaya Müzeyyen Eldeniz Çetin

https://doi.org/10.33711/yyuefd.1108291

Öz

Bu araştırmada, Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde (RAM) eğitsel değerlendirme yapan personelin çoklu yetersizliğe (ÇY) sahip bireyleri değerlendirme sürecine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya, dördü kadın, beşi erkek olmak üzere toplam dokuz rehberlik araştırma merkezi çalışanı katılmıştır. Araştırma nitel araştırma desenine göre kurgulanmış olup araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile veriler toplanmıştır. Görüşmeler 7-17 dk arasında sürmüştür. Yapılan görüşmelerden elde edilen veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda ÇY sahip bireylerin rehberlik araştırma merkezlerine bireysel olarak ve okulların yönlendirmesiyle başvurduklarını, RAM’ın fiziki yapısından kaynaklı güçlükler yaşadıklarını, eğitsel değerlendirme yaparken mevcut ölçme araçlarını kullandıklarını ifade etmişlerdir. RAM’da çalışan personel, ÇY olan çocukları eğitim ortamına yerleştirmede veliyi ikna konusunda problem yaşadıklarını, yerleştirme yaparken; yerleştirilecek okulun uzaklığı, öğrenci servisi, sınıfların fiziki yapılarının ve imkânlarının göz önüne alındığına yönelik görüş bildirmişlerdir. Çocuğun engel durumuna ve veli isteğine göre, çocuğun ilerleme durumuna göre destek eğitim sağlandığını, değerlendirirken ailelerin onayının alındığını ve aile katılımı için ailelerin bilgilendirildiğini bildirmişlerdir. Eğitsel değerlendirme ve yerleştirme sürecinde özel eğitim öğretmenleri, rehber öğretmen, aile, okul idarecileri ve psikolojik danışmanın yer aldığını ifade etmişlerdir. Eğitsel değerlendirme ve yerleştirme süreçlerinin iyileştirilmesi için önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rehberlik ve araştırma merkezi, çoklu yetersizlik, çoklu yetersizliği olan birey, eğitsel değerlendirme

The Opinions of Teachers who Carry Out Educational Assessment in Guidance and Research Centers on The Assessment Process of Individuals with Multiple Disability

Öz

In this study, it is aimed to determine the opinions of the teacher who makes educational assesment in the Guidance and Research Centers (GRC) regarding the assesment process of individuals with multiple disabilities (MD). A total of nine the teachers working in the guidance and research center, four women and five men, participated in the study. The research was designed according to the qualitative research design and the data were collected with the semi-structured interview technique. The interviews lasted between 7-17 minutes. The data obtained from the interviews were analyzed with the descriptive analysis technique. As a result of the research, it is stated that individuals with MD applied to guidance research centers individually and under the direction of schools; that they had difficulties due to the physical structure of GRC, and that the staff used existing measurement tools while making educational assesments. The staff working in the GRC stated that they had problems in persuading the parents in placing the children with MD into the educational environment; they stated that the distance of the school to be placed, school bus, the physical structures and opportunities of the classes are taken into consideration.
They reported that support training is provided according to the child's disability, parents' request and child's progress; the parents' approval is received during the assesment, and the families are informed for family participation. They stated that special education teachers, guidance teachers, families, school administrators and psychological counselors take place in the educational assesment and placement process. Suggestions for improving the educational assesment and placement processes are included.

Anahtar Kelimeler

Guidance and Research Center, multiple disability, individual with multiple disability, educational assesment

Kaynakça

• Adıgüzel, S., Kizir, M. & Eratay, E. (2017). Ağır ve çoklu yetersizliği (ÇYE) olan bireylerle çalışan özel eğitim öğretmenlerinin yaşadıkları sorunların belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18 (1), 5-59.
• Akçamete, G. (1992). Çok engelli çocuklar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 14(1), 145-150.
• Avcıoğlu, H. (2012). Rehberlik ve araştırma merkez (RAM) müdürlerinin tanılama, yerleştirme-izleme, bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) geliştirme ve kaynaştırma uygulamasında karşılaşılan sorunlara ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (3), 2009-2031.
• Bozkurt, F. (2009). Zihinsel yetersiz tanısı alan çocukların tanılama süreçlerinin betimlenmesi. (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi.
• Carnaby, S. (2007). Developing good practice in the clinical assessment of people with profound intellectual disabilities and multiple impairment. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 4(2), 88-96.
• Cass, H. Price,K. Reilly, S., Wisbeach, A. & McConachie,H. (1998). A model for the assessment and management of children with multiple disabilities. Child: Care, Health and Development, 25(3), 191-211.
• Çifci Tekinarslan, İ., Sivrikaya, T., Keskin, N.K., Özlü, Ö. & Uçar Rasmussen, M. (2018). Kaynaştırma eğitimi alan öğrencilerin ebeveynlerinin gereksinimlerinin belirlenmesi. İlköğretim Online, 17 (1), 82-101.
• Çuhadar, S. (2017). Sınıf öğretmenlerinin eğitsel değerlendirme sürecine ilişkin görüşleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 526-549
• Dosen, A. (2005). Applying the developmental perspective in the psychiatric assessment and diagnosis of persons with intellectual disability: Part I – assessment. Journal of Intellectual Disability Research, 41(1), 1-8.
• Göksoy, S. & Öksüz. K. (2019). Eğitsel tanılama sürecinde rehberlik ve araştırma merkezinde çalışan öğretmenlerin yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 65-80.
• Hoevenaars-van den Boom, M.A.A., Antonissen, A.C.F.M., Knoors, H. & Vervloed, M.P.J. (2009). Differentiating characteristics of deafblindness and autism in people with congenital deafblindness and profound intellectual disability, Journal of Intellectual Disability Research, 53(6), 548-558. https://doi.org/10.1111/j.1365-2788.2009.01175.x
• Horrocks, E. L. (2010). The effects of in-servıce teacher training on correct implementatıon of assessment and instructıonal procedures for teachers of individuals with profound multiple disabilities (Doctoral Thesis). Utah State University, Utah. 27.10.2019 tarihinde https://digitalcommons.usu.edu/etd/587/ adresinden erişildi.
• Kaplan Şahin, B. (2016). Rehberlik araştırma merkezlerinde görev yapan öğretmenlerin otizm spektrum bozukluğu olan çocukların eğitsel değerlendirme sürecine ilişkin yeterliliklerinin değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Kırbıyık, M.E. (2011). Özel eğitim değerlendirme kurulunda görevli rehber öğretmenlerin eğitsel değerlendirme ve tanılama sürecine ilişkin görüşleri (Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi.
• Matson, J. L. (1994). Diagnostic assessment for the severely handicapped-ıı. Baton Rouge. Scientific Publishers.
• Nakken, H. & Vlaskamp, C. (2007). A need for a taxonomy for profound ıntellectual and multiple disabilities. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 4 (2), 83–87.
• Öz, F.S. (2012). İzmir il merkezine bağlı rehberlik ve araştırma merkezlerinin 2005-2010 yılları çalışmalarının değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 174-186.
• Özak, H., Vural, M. & Avcıoğlu, H. (2008). Rehberlik araştırma merkezi müdürlerinin tanılama, yerleştirme, izleme ve değerlendirmeye ilişkin görüş ve önerileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 189-2,06.
• Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2018). T.C. Resmi Gazete, 30471, 7 Temmuz 2018, Erişim Tarihi: 27.10. 2019, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180707-8.htm.
• Schram, T.H. (2003). Conceptualizing Qualitative Inquiry: Mindwork for Fieldwork in Education and the Social Sciences. Merrill/Prentice Hall.
• Uğurlu, N. I. & Kayhan, N. (2018). Sınıf öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerin eğitsel değerlendirme süreçlerine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (29), 626-669.
• Van der Putten, A., Viaskamp, C., Reynders, K. & Nakke, H. (2005). Movement skill assessment in children with profound multiple disabilities: a psychometric analysis of the Top Down Motor Milestone Test. Clinical Rehabilitation, 19, 635-643.
• Yurtsever, Ş. (2013). Eğitsel tanılama ve değerlendirme sürecinde görev alan rehberlik ve araştırma merkezi personelinin karşılaştığı sorunların belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi.