Cinsiyet, Irk ve Cinsiyet x Irk interaksiyonunun Büyüme Parametreleri Üzerine Etkileri

Yıl 2009, Cilt: 14 Sayı: 2, 108 - 111, 01.12.2009

Memiş Bolacalı , Kadir Karakuş , Mürsel Küçük , Ecevit Eyduran

Öz

Biyolojik sistemlerin temel bir özelliği olan büyüme; dönüm noktası, olgunluktaki ağırlık ve olgunlaşma oranı gibi biyolojik öneme sahip parametreleri olan dogrusal olmayan modeller tarafindan açıklanmaktadır, Koyunlarda büyüme sigmoidal bir formda olduğu için, canlı ağırlık-zaman ilişkisini açıklamak için genelde doğrusal olmayan modeller kullanılmaktadır. Bu büyüme modelleri, koyun yetiştiriciliğindeki, bakım-besleme kosulları, optimum kesim yaşı, besleme rejiminin düzenlenmesi ve özellikle olgun canlı ağırlığa ulaşma zamanı gibi konularda bazı ip uçları sağlamaktadır. Bu çalısma, Lojistik Büyüme modeline ait parametrelerin (A, B, ve k) üzerine cinsiyet, Irk, ve cinsiyet x Irk interaksiyon gibi faktörlerinin etkilerini belirlemek için yapılmıştır. Çalısmada, doğumdan 180. güne kadar 15'er günlük aralıklarla, 16 Morkaraman ve 22 Kıvırcık ırkı tekiz kuzuların canlı ağırlık değerleri kaydedilmistir. Her bir kuzuya ait alınan canlı ağırlık- zaman verilerine Lojistik non-lineer fonksiyon modeli uygulanmıştır. Bu büyüme modeline ait parametre değerleri her bir hayvan için ayrı ayrı tahmin edildikten sonra elde edilen bu verilere faktöriyel deneme deseninde varyans analizj uyguIanmıştır.
A parametresi üzerine cinsiyet x ırk interaksiyonun etkisi önemli bulunmasına rağmen (P<0.00I), cinsiyet ve ırkın bu parametre üzerine etkisi önemsiz bulunmustur. Cinsiyet, Irk ve Cinsiyet x Irk interaksiyon faktörlerinin B parametresí üzerine olan etkileri önemsizdir. k parametresi üzerine sadece cinsiyetin etkísi önemli bulunmuştur(P<0.05)
Kıvırcık ve Morkaraman kuzuları için ortalama A(±SH), B(± SH), ve k (± SH) değerleri sırasıyla; 53.43 ± 1.6 ve 55.12 ± 1.97; 7.77± 0.3 ve 8.20 ± 0.47; ve 0.024 ± 0.001 ve 0.023 ± 0.001 olarak bulunmustur. KWIrc:k ve Morkaraman kuzular için hesaplanan R2 değerleri % 97.6 -99.9 ve % 98.3-99.9 arasında değişmiştir. Erkek kuzulara ait ortalama k degeri, dişi kuzulardan daha yüksek bulunmustur (P<0.05).
Sonuç olarak, büyüme parametrelerini etkileyen faktörler dikkatli bir sekilde incelenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Lojistik Büyüme modeli, Kıvırcık, Morkaraman

The Effect of Gender, Breed, and Gender by Breed Interaction on Growth Parameters

Öz

Growth, which is an essential property of biological systems, are explained by non-linear models that have parameters with biological meaning such as age at point of inflection, weight at maturity and mature rate. As growth in sheep illustrates in a sigmoid form, the nonlinear growth models are used for explaining body weight-time relationship of sheep. The growth models provide useful clues on management problems, optimum slaughtering age, feeding regime regulation, and especially time to reach maturity in sheep breeding. The present paper was conducted to determine the effects of gender, breed, and gender by breed interaction factors on growth parameters (A, B, and k) of Logistic growth model. In this study, body weights of 16 Morkaraman and 22 Kıvırcık single-born Iambs were recorded fortnightly from birth to 180th days of age. Logistic nonlinear function was fitted to the body weight-time data of each lamb. Growth parameters of the nonlinear function were individually estimated for each lamb and exposed to ANOVA in Factorial Design.
Although the effect of gender by breed interaction on A parameter was significant (P<0.001), but no significant effects of gender and breed on growth parameters were found. The effects of gender, breed, and gender by breed interaction on B parameter were non-significant. The effect of only gender on k parameter was significant (p

Anahtar Kelimeler

Logistic Growth Modet, Kıvırcık, Morkaraman

Kaynakça

• Akbag Y., (1996). Growth curve parameters and possibility of their use as selection criteria. The Journal of Agriculture Faculty of Ege University. 33 (1): 241-248.
• Akbas Y., Taskin T., Demiroren E. (1999). Comparison of several models to fit the growth curves of Kivircik and Daglic Male Lambs. Turk. J. Vet. Anim. Sei., 23, 537-554.
• Anonymous, (2001). NCSS and PASS Number cruncher statistical systems. Kaysville, Utah. 0.C., Esenbuga, N., Macit, M.,
• Karaoglu, M. (2003). Genetic and Environmental Aspects of Growth
• Bilgin,
• Curves Characteristics in Morkaraman and Awassi Sheep, international Congress on Information Technology in Agriculture, Food and Environment, 7-10 October, izmir-Turkey.