Biyogübre Uygulamaları ve İnorganik Gübrelemenin Aspir (Carthamus tinctorius L.) Bitkisinin Bazı Agronomik Özellikleri Üzerine Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 27 Sayı: 3, 683 - 694, 25.12.2022

Muhammed Said Yolci Rüveyde Tunçtürk

https://doi.org/10.53433/yyufbed.1134728

Öz

Bu çalışma, Van ekolojik koşullarında biyogübre uygulamaları ve inorganik gübrelemenin aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinin bazı agronomik özellikleri üzerine etkilerini belirlemek amacıyla 2020 ve 2021 yılları yazlık yetiştirme döneminde sulu koşullarda yürütülmüştür. Araştırma Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanlarında Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Deseni’ ne göre 3 tekrarlamalı olarak düzenlenmiştir. Denemede, beş farklı biyogübre (Frateuria aurantia (B1), Bacillus megaterium (B2), Azospirillum lipoferum (B3), Chlorella saccharophilia (B4) ve Lactobacillus casei + Rhodopseudomonas palustris + Saccharomyces cerevisiae + Lactococcus lactis mikroorganizmalarından oluşan karışım gübre (B5)) ile farklı NP (azot+fosfor) gübre dozları (kontrol, %100 NP (NP100) tam doz (optimum) olarak dekara 15 kg saf azot (Amonyum sülfat (%21) ve 8 kg saf fosfor (TSP (%42)); % 50 NP (NP50) azaltılmış doz olarak dekara 7.5 kg saf azot (Amonyum sülfat (%21) ve 4 kg saf fosfor (Triple süper fosfat (%42)) olacak şekilde gübre uygulanmıştır. Araştırmada, bitki boyu, ilk dal yüksekliği, bitki başına dal sayısı, bitki başına tabla sayısı, tabla çapı, tabla başına tohum sayısı, bin tohum ağırlığı ve tohum verimi gibi bazı agronomik parametreler incelenmiştir. Araştırmada, birleştirilmiş yıllar ortalamasına göre en yüksek tohum verimi 260.22 kg/da ile NP100 gübre dozu ve B1 bakteri uygulamalarının yapıldığı parsellerden tespit edilirken, en düşük tohum verimi 112.40 kg/da ile NP gübre ve biyogübre uygulamalarının yapılmadığı (kontrol) parsellerden tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Agronomi, Aspir, Biyogübre, İnorganik gübre, Verim

Destekleyen Kurum

Van YYÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Başkanlığı

Proje Numarası

FDK-2021-9460

Teşekkür

Katkıları nedeniyle Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Başkanlığı’na teşekkür ederiz.

The Effect of Biofertilizer Applications and Inorganic Fertilization on Some Agronomic Properties of Safflower (Carthamus tinctorius L.)

Öz

This study was carried out in irrigated conditions during the summer growing season of 2020 and 2021 to determine the effects of biofertilizer applications and inorganic fertilization on some agronomic properties of safflower (Carthamus tinctorius L.) in Van ecological conditions. The experiment was set up as randomized block design in 3 replicates at the Faculty of Agriculture, Van Yüzüncü Yıl University. The mixture of five different biofertilizers (Frateuria aurantia (B1), Bacillus megaterium (B2), Azospirillum lipoferum (B3), Chlorella saccharophilia (B4) and mixture of Lactobacillus casei + Rhodopseudomonas palustris + Saccharomyces cerevisiae + Lactococcus lactis microorganisms (B5)) different NP (nitrogen+phosphorus) fertilizer doses (control, 100% NP (NP100) as full dose (optimum) 15 kg of pure nitrogen (Ammonium sulfate (21%) and 8 kg of pure phosphorus (TSP (42%)) per decare); %7.5 kg of pure nitrogen (Ammonium sulfate (21%) and 4 kg of pure phosphorus (TSP (42%)) were applied as 50 NP (NP50) reduced dose per decare. Several agronomic parameters including plant height, first branch height, number of branches per plant, number of heads per plant, diameter of the tray, number of seeds per head, weight of thousand seeds and seed yield were measured. In the study, the highest seed yield with 260.22 kg/da according to the combined years average was determined from the plots where NP100 fertilizer dose and B1 bacteria applications were made, while the lowest seed yield was 112.40 kg/da from the plots where NP fertilizer and biofertilizer applications were not applied (control).

Anahtar Kelimeler

Agronomy, Biofertilizer, Inorganic fertilizer, Safflower, Yield

Proje Numarası

FDK-2021-9460

Kaynakça

• Adamska, I., & Biernacka, P. (2021). Bioactive substances in safflower flowers and their applicability in medicine and health-promoting foods. International Journal of Food Science, 4, 1-23. doi: 10.1155/2021/6657639
• Andırman, M., & Karaaslan, D. (2021). Diyarbakır sulu koşullarda farklı azot ve fosfor seviyelerinin bazı aspir çeşitlerinde taç yaprak verimi ve bazı bitkisel parametrelerine etkisi. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 5(3), 659-668. doi: 10.46291/ISPECJASvol5iss3pp659-668
• Arslan, Y., Katar, D., Güneylioğlu, H., Subaşı, İ., Şahin, B., & Bülbül, A. S. (2010). Türkiye florasındaki yabani Carthamus L. türleri ve aspir (C. tinctorius L.) ıslahında değerlendirme olanakları. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 19(1-2), 36-43.
• Arslan, Y., & Bayraktar, N. (2016). Farklı azot ve fosfor seviyelerinin Ankara ekolojik koşullarında aspir (Carthamus tinctorious L.) bitkisinin yağ oranı ve kompozisyonu üzerine etkisi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(03), 65-66.
• Babaoğlu, M. (2005). Aspir Tarımı (Carthamus tinctorius L.), Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, S. 7, Edirne. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tta/Sayfalar/Detay.aspx?Sayfa=59 Erişim tarihi: 09.03.2022.
• Bodkhe, A. A., & Ismail, S. (2014). Effect of bioinoculants and fertility levels on growth, yield attributes and yield of safflower (Carthamus tinctorius) effect of bioinoculants an fertility levels. Annals of Agricultural Research, 35(3), 285-289.
• Buçak, M. (2019). Aspir bitkisinde farklı azot dozları ve uygulama zamanlarının verim ve verim öğeleri üzerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir, Türkiye.
• Cançelik, M. (2021). A Research On Safflower (Carthamus tinctorıus L.) The Vegetable Oil Market and The Future of Safflower in Turkey. In S. Ene (Ed.), Current Marketing Studies and Digital Developments (pp. 135-149). Lyon, France: Academic press.
• Demir, İ., & Karaca, K. (2018). Kurak koşullarda farklı azot ve fosfor dozlarının aspirde (Carthamus tinctorious L.) verim ve verim öğelerine etkisi. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(8), 971-976. doi: 10.24925/turjaf.v6i8.971-976.1784
• Dineshkumar, R., Kumaravel, R., Gopalsamy, J., Sikder, M. N. A., & Sampathkumar, P. (2018). Microalgae as bio-fertilizers for rice growth and seed yield productivity. Waste and Biomass Valorization, 9(5), 793-800. doi: 10.1007/s12649-017-9873-5
• Dineshkumar, R., Subramanian, J., & Sampathkumar, P. (2020). Prospective of chlorella vulgaris to augment growth and yield parameters along with superior seed qualities in black gram, Vigna mungo (L.). Waste and Biomass Valorization, 11(4), 1279-1287. doi: 10.1007/s12649-018-0465-9
• Dordas, C. A., & Sioulas, C. (2008). Safflower yield, chlorophyll content, photosynthesis, and water use efficiency response to nitrogen fertilization under rainfed conditions. Industrial Crops and Products, 27(1), 75-85. doi: 10.1016/j.indcrop.2007.07.020
• Erman, M., Çığ, F., & Çelik, M. (2012). Potasyum uygulamasının farklı nohut çeşitlerinde verim, verim öğeleri ve nodülasyona etkileri. International Journal of Agricultural and Natural Sciences, 5(1), 124-127.
• Eryiğit, T., Yıldırım, B., Kumlay, A. M., & Sancaktaroğlu, S. (2015, September). The effects of different row distances and nitrogen fertilizer rates on yield and yield components of safflower (Carthamus tinctorious) under micro-climate conditions of Iğdır Plain—Turkey. 3rd International Conference on Biological, Chemical & Environmental Sciences, Malaysia.
• FAO. (2021). Food outlook. Biannual report on global food markets. https://www.fao.org/3/cb7491en/cb7491en.pdf. Erişim tarihi: 20.08.2021.
• Gamal-Eldin, H., & Elbanna, K. (2011). Field evidence for the potential of Rhodobacter capsulatus as biofertilizer for flooded rice. Current Microbiology, 62, 391–395. doi: 10.1007/s00284-010-9719-x
• Garcia-Gonzalez, J., & Sommerfeld, M. (2016). Biofertilizer and biostimulant properties of the microalga Acutodesmus dimorphus. Journal of Applied Phycology, 28(2), 1051-1061. doi: 10.1007/s10811-015-0625-2
• Gomashe, S. S., Ingle, K. P., Sarap, Y. A., Chand, D., & Rajkumar, S. (2021). Safflower (Carthamus tinctorius L.): An underutilized crop with potential medicinal values. Annals of Phytomedicine, 10(1), 242-248. doi: 10.21276/ap.2021.10.1.26
• Guedes, W. A., Araújo, R. H. C. R., Rocha, J. L. A., de Lima, J. F., Dias, G. A., de Oliveira, ´A. M. F., de Lima, R. F., & Oliveira, L. M. (2018). Production of papaya seedlings using Spirulina platensis as a biostimulant applied on leaf and root. Journal of Experimental Agriculture International, 28, 1-9. doi: 10.9734/JEAI/2018/45053
• İçen, A. (2019). Farklı azot dozlarının Aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinde verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır, Türkiye.
• Kammar, S. C., Gundappagol, R. C., Santhosh, G. P., Shubha, S., & Ravi, M. V. (2016). Influence of potassium solubilizing bacteria on growth and yield of sunflower (Helianthus annuus L.). Environment & Ecology, 34(1), 33-37.
• Kapoore, R. V., Wood, E. E., & Llewellyn, C. A. (2021). Algae biostimulants: A critical look at microalgal biostimulants for sustainable agricultural practices. Biotechnology Advances, 49, 107754. doi: 10.1016/j.biotechadv.2021.107754
• Karaca, K. (2017). Kurak koşullarda farklı azot ve fosfor dozlarının aspirde (Carthamus tinctorius L.) verim ve verim öğelerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir, Türkiye.
• Kaya, F. (2016). Bitlis-Adilcevaz ekolojik koşullarında farklı ahır gübresi dozlarının aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinin verim ve verim öğelerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van, Türkiye.
• Khademian, R., Ghassemi, S., & Asghari, B. (2019). Bio-fertilizer improves physio-biochemical characteristics and grain yield of safflower (Carthamus tinctorius L.) under drought stress. Russian Agricultural Sciences, 45(5), 458-463. doi: 10.3103/S1068367419050124
• Kumar, R., Kumawat, N., & Sahu, Y. K. (2017). Role of biofertilizers in agriculture. Popular Kheti, 5(4), 63-66.
• Lee, S. K., Lur, H. S., & Liu, C. T. (2021). From lab to farm: Elucidating the beneficial roles of photosynthetic bacteria in sustainable agriculture. Microorganisms, 9(12), 2453-2476. doi: 10.3390/microorganisms9122453
• Mahanty, T., Bhattacharjee, S., Goswami, M., Bhattacharyya, P., Das, B., Ghosh, A., & Tribedi, P. (2017). Biofertilizers: a potential approach for sustainable agriculture development. Environmental Science and Pollution Research, 24(4), 3315-3335. doi: 10.1007/s11356-016-8104-0
• Mahdi, S. S., Hassan, G. I., Samoon, S. A., Rather, H. A., Dar, S. A., & Zehra, B. (2010). Bio-fertilizers in organic agriculture. Journal of Phytology, 2(10), 42-54.
• Mazid, M., & Khan, T. A. (2015). Future of bio-fertilizers in Indian agriculture: An overview. International Journal of Agricultural and Food Research, 3(3), 10–23. doi: 10.24102/ijafr.v3i3.132
• Naserzadeh, Y., Kartoolinejad, D., Mahmoudi, N., Zargar, M., Pakina, E., Heydari, M., & Kavhiza, N. J. (2018). Nine strains of Pseudomonas fluorescens and P. putida: Effects on growth indices, seed and yield production of Carthamus tinctorius L. Research on Crops, 19(4), 622-632. doi: 10.31830/2348-7542.2018.0001.39
• Oancea, F., Velea, S., Fãtu, V., Mincea, C., & Ilie, L. (2013). Micro-algae based plant biostimulant and its effect on water stressed tomato plants. Romanian Journal of Plant Protection, 6, 104-117.
• Özyazıcı, G. (2020). Farklı fosfor dozlarının kişniş (Coriandrum sativum L.) bitkisinde verim ve bazı tarımsal özelliklere etkisi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 192-200. doi: 10.19159/tutad.722971
• Pandey, J., & Singh, A. (2012). Opportunities and constraints in organic farming: an Indian perspective. Journal Science Research, 56,47–72.
• Piwowar, A., & Harasym, J. (2020). The importance and prospects of the use of algae in agribusiness. Sustainability, 12(14), 5669-5682. doi: 10.3390/su12145669
• Polat, T. (2007). Farklı sıra aralıkları ve azot seviyelerinin kuru şartlarda yetiştirilen aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinin verim ve verim unsurları üzerine etkisi. (Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, Türkiye.
• Renuka, N., Guldhe, A., Prasanna, R., Singh, P., & Bux, F. (2018). Microalgae as multi-functional options in modern agriculture: Current trends, prospects and challenges. Biotechnology Advances, 36(4), 1255-1273. doi: 10.1016/j.biotechadv.2018.04.004
• Salem, E. S. R. (2020). Response of three sugar beet varieties to mineral and Bio-K fertilizers at West Nubariya Region. Menoufia Journal of Plant Production, 4(1), 39-55. doi:10.21608/MJPPF.2020.174186
• Seçer, M., & Hakerlerler, H. (1990). Azotlu ve Potaslı Gübre Kombinasyonlarının Karanfil Bitkisinin Gelişme ve Bazı Kalite Özelliklerine Etkisi. İzmir, Türkiye: E.Ü. Araştırma Fonu Araş. Proje Raporu No.159, 1-90.
• Sezer, S. (2010). Van koşullarında aspir (Carthamus tinctorius L.)’de farklı azot ve fosfor dozlarının verim, verim unsurları ve kalite üzerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi), Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van, Türkiye.
• Sharifi, R. S., Namvar, A., & Sharifi, R. S. (2017). Grain filling and fatty acid composition of safflower fertilized with integrated nitrogen fertilizer and biofertilizers. Pesquisa Agropecuária Brasileira, 52, 236-243. doi: 10.1590/S0100-204X2017000400003
• Singh, V., & Nimbkar, N. (2006). Safflower (Carthamus tinctorius L.). In R. J. Singh (Ed.), Genetic Resource. Chromosome Engineering and Crop improvement (pp. 167-194). New York, USA: CRC Press Taylor & Francis Group.
• Soleymani, A., & Shahrajabian, M. H. (2011). Effect of planting dates and different levels of nitrogen on seed yield and yield components of safflower grown after harvesting of corn in Isfahan, Iran. Research on Crops, 12, 739-743.
• Soleymanifard, A., & Sidat, S. A. (2011). Effect of inoculation with bio-fertilizer in different nitrogen levels on yield and yields components of safflower under dry land conditions. American-Eurasian Journal of Agriculture and Enviromental Sciences, 11, 473-477.
• Şaştı, H. (2007). Kahramanmaraş koşullarında farklı miktarlarda ve zamanlarda uygulanan azotun aspir (Carthamus tinctorius L.)’de tohum verimi, verim unsurları, yağ oranı ve tohumun makro-mikro element içeriğine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş, Türkiye.
• Tunçtürk, M. (2003). Van ekolojik koşullarında sıra aralığı, azot ve fosfor uygulamalarının aspir (Carthamus tinctorius L.)'de verim ve verimle ilgili bazı özellikler üzerinde etkileri. (Doktora Tezi), Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van, Türkiye.
• Tunçtürk, R., & Tunçtürk, M. (2021). Farklı ekim zamanı ve fosfor dozlarının keten (Linum usitatissimum L.)’in verim ve kalite özelliklerine etkisi. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 35(1), 163-180.
• TÜİK. (2021). Bitkisel üretim istatistikleri. Yağlı tohumlar. Tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin üretim miktarları. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Bitkisel-Uretim-Istatistikleri-2021-37249. Erişim tarihi: 09.03.2022.
• Yıldırım, H. (2015). Azot ve fosfor dozlarının ketencik [Camelina sativa (L.) Crantz] bitkisinde bazı verim ve kalite bileşenlerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, Türkiye.
• Zhang, T., Hu, F., & Ma, L. (2019). Phosphate-solubilizing bacteria from safflower rhizosphere and their effect on seedling growth. Open Life Sciences, 14(1), 246-254. doi: 10.1515/biol-2019-0028