“EFFI BRIEST” ROMANI ÖRNEĞİNDE YAZINSAL METİNLERDE ANLAM SORUNU

Yıl 2018, Sayı: 40, 27 - 40, 28.06.2018

Melik Bülbül

Öz

Yazınsal metinlerle sürdürülen iletişim süreçleri, anlam çözümlemeleri süreçlerine paralel olarak pek çok sorunu da beraberinde getirmektedir. Anlamın sorunsal anatomisine eleştirel bakış, öteden beri yazınsal faaliyetlerin en önemli uğrasıdır denebilir. Yazınsal metinlerde içkin anlam ve bunun dış dünyanın parametrelerine dönük yan anlam katmanları okur için içinden çıkılmaz bir sorun yumağı olarak varlığını bugün bile korumaktadır. Metinsel anlamın uzantısı olarak, içinde bulunulan ortamın koşullarına uygun anlam halkalarını tespit etmek ve metnin, pratik hayatta yer alan güncel ilişkilerini saptamak, okur için en sıkıntılı süreçtir. Anlamın zamansal değeri, geçmişte ortaya çıktığı dönemin verileri ışığındaki biçimi, okur algısına ve dönemsel algıya bağlı olarak gelişen yeni yorumlama süreçlerindeki bağlamsal uzantıları hep birden anlam olgusu üzerinde yeni boyutlar yaratmaktadırlar. Bu çalışma, bir sorun olarak anlamın genel anatomisine okur ve metin ilişkileri bağlamında yazınsal bir tür olarak roman üzerinden somut verilere dayalı değerlendirmeler içermektedir. Çalışmada izlenen yöntem, okur odaklı okuma süreçlerinden, metin üzerinden elde edilen çağrışım halkalarından, okuma ve metin-analiz yaklaşımlarından yararlanma adımlarından oluşmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Yazınsal metin, Okuma, Çözümleme, Anlam, Eleştirel bakış

Kaynakça

• Fontane, Th. (1991). Effi Breist, Erläuterungen und Dokumente hrsg. Von Schafarschick, W. Reclam: Stuttgart. Fontane, Th. (1984). Effi Breist,W. G. Verlag: München. https://de.wikipedia.org/wiki/Effi_Briest, Zugang: 10.04.2016 Interpretationen, Fontanes Novellen und Romane, Hrsg. Von Grawe, Ch. (1991). Reclam: Stuttgart. Iser, W. (1990). der Akt des Lesens, Fink Verlag: München. Iser, W. (1988). Der Lesevorgang, eine phänomenologische Perspektive, in: R. Warning (Hrsg.): Rezeptionsästhetik. 4. Auflage: München. Jauss, H. R. (1988). Literaturgeschichte als Provokation der Literaturgeschichte, in: R. Warning (Hrsg.): Rezeptionsästhetik. 4. Auflage: München. Laing, R. D. (1966). Interpersonal Perception, in: Iser, W. der Akt des Lesens, (1990), Fink Verlag: München. Naumann M. u. a. (1973). Gesellschaft, Literatur-Lesen, Literaturrezeption in theoretischer Sicht: Berlin und Weimar.