TOM STOPPARD'IN OYUNLARINDA KOMÜNİZM ELEŞTİRİSİ

Yıl 2018, Sayı: 39, 77 - 90, 27.03.2018

Aydın Görmez Murat Alkan

Öz

İkinci Dünya Savaşı sonrası savaşın bittiği sanılsa da pratikte farklı

şekillerle devam ettiği görülmüştür. Bunun başlıca örneği, Amerika ve Rusya

arasında, daha doğrusu kapitalizm ve komünizm arasında cereyan eden soğuk

savaştır. İngiliz oyun yazarı Tom Stoppard bu önemli siyasi konuyu sahneye

taşıyan yazarlardan biridir. Every Good Boy Deserves Favour (1978)

oyununda, Sovyetler Birliği’nin politik sistemine karşı olan bireyleri ve

bunların sahte teşhislerle akıl hastanelerine kapatılmasını mizahi olarak

anlatılır. Squaring the Circle (1984) oyunu ise konusunu bir Doğu Bloku ülkesi

olan Polonya’da başlayan önemli bir işçi hareketi olan ve dayanışma anlamına

gelen Solidarnosc’ten alır. Yazar, bu iki oyununda olduğu gibi oyunlarında

çoğunlukla sansürlere, yasaklara, baskıya ve adaletsizliklere değinir.

Bu çalışma, yukarıda adları anılan oyunlarda, yazarın komünist

yönetimlerin eleştirisi yanısıra İkinci Dünya Savaşı sonrası başlayan Soğuk

Savaş’ın tarihsel arka planını; 20.yy’da tüm dünyayı etkisi altına alan

komünizm düşüncesi ile Sovyetler Birliği ve komünist rejimle yönetilen öteki

doğu bloku ülkelerinde uygulanan bazı politikaları incelemeyi

amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tom Stoppard, Doğu Bloku, Soğuk Savaş, Sosyalizm, Komünizm

Kaynakça

• Bonnie, R. J. (2002). Political Abuse of Psychiatry in the Soviet Union and in China: Complexities and Controversies. The Journal of the American Academy of Psychiatry and the Law. Vol. 30, pp. 136–44. Brown, A. (2009). The Rise and Fall of Communism. New York: HarperCollins. Delaney, P. (2001). Exit Tomáš Straussler, Enter Sir Tom Stoppard. Kelly K. E. (Ed.), The Cambridge Companion to Tom Stoppard. Cambridge: Cambridge University Press, pp. 25-37. Froese, P. (2004). Forced Secularization in Soviet Russia: Why an Atheistic Monopoly Failed. Journal for the Scientific Study of Religion, Vol. 43, No.1.Web:, Accessed: 29-07-2017, pp. 35-50. Lane, D. (1992). Soviet Society under Perestroika. New York: Routledge. Stoppard, T. (1984). Squaring the Circle. London: Faber and Faber Limited. ---------------. (1978). Every Good Boy Deserves Favour. London: Faber and Faber Limited. Suny R. G. (1998). The Soviet Experiment: Russia, the USSR, and the Successor States. New York: Oxford University Press. Parrott, B. (1997). Theoretical Perspectives on the Forms and Development of Empire. Parrott, B. and Dawisha, K. (Eds.), The End of Empire? The Transformation of the USSR in Comparative Perspective. New York: M. E. Sharpe, pp. 1-29. Wheeler, H. (September, 1957). Problems of Stalinism. The Western Political Quarterly, Vol. 10, No. 3. Web: http://www.jstor.org/stable/443539, Accessed: 26-07-2017, pp. 634-674.