SEVGİ SOYSAL’IN ÖYKÜLERİNDE BİREYLİK SORUNLARI

Yıl 2019, Sayı: 44, 63 - 86, 30.06.2019

Yakup Gelir

Öz

Türk roman ve hikâyesinin önemli temsilcilerinden
Sevgi Soysal’ın yapıtlarında birbirinden farklı konu ve temalarla karşılaşılır.
Özellikle hikâyelerinin tema bakımından zengin bir içeriğe sahip olduğu
gözlemlenir. Hem bireysel hem toplumsal temaların yer aldığı bu hikâyelerde
bireysel temaların dikkat çekici bir şekilde işlendiğine tanık olunur. Bunalım,
sıkıntı, yalnızlık, şiddet, savaş, kent ve birey ilişkisi şeklinde görülen bu
temalarla bireyin; modern dünyadaki konumu, değişimi, çıkmazları, toplum ve dış
dünyayla münasebeti ortaya konulur. Böylelikle bu anlatımla 1960 sonrası
bireyin tüm cepheleriyle görünür kılınmasına çalışılır. Diğer bir ifadeyle
Soysal, 1960’lardaki bireyin profiline odaklanarak onun değişimini, birey olma
arzusunu ve diğer yönlerini açığa çıkarmayı güder.

Bu çalışmada yukarıdaki düşüncelerden hareketle
yazarın yapıtlarında anlatılan bireyin; öngörülen bireysel temalar bağlamında
incelenmesi amaçlanmıştır. Bununla dönemin birey profiline projektör tutularak
onun gelişim ve değişiminin nasıllığının ortaya konması planlanmıştır. Aynı
zamanda birey odaklı bu çözümlemelerle döneme de birçok yönden ışık tutulmaya çalışılacaktır.
Netice itibariyle çalışmayla hem birey hem onunla ilişkili alanların tahlili ön
görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sevgi Soysal, öykü, modern birey, kent, bunalım, yalnızlık

Kaynakça

• Akatlı, F. (2009). Sevgi Soysal’ın Öykücü Damarı: Barış Adlı Çocuk. İstanbul: İletişim Yayınları. Andaç, F. (2006). 1960 Sonrası Türk Edebiyatı Tarihi-4. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. Belge, M. (2009). Şafak Üstüne. Edebiyat Üstüne Yazılar. İstanbul: İletişim Yayınları. ______. (2011). Sunuş. Tante Rosa. İstanbul: İletişim Yayınları. Bulut, H. (2015). Deli Tank ve Çocuk’un Ayak Sesleri: İsyankâr Neşe Sevgi Soysal Kitabı. Şahin, S. ve Şahbenderoğlu, İ. (Haz.). İstanbul: İletişim Yayınları. Camus, A. (2000). Başkaldıran İnsan. Yücel, T. (Çev.). İstanbul: Can Yayınları. Özata Dirlikyapan, J. (2007). Yazınsal Kavrayışta Köklü Bir Değişim: Türk Öykücülüğünde 1950 Kuşağı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).Bilkent Üniversitesi/Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Doğan, E. (2003). Sevgi Soysal Yaşasaydı Âşık Olurdum. İstanbul: Everest Yayınları. Nietzsche, F. (2003). Şen Bilim. Özşar, L.(Çev.). Bursa: Asa Kitabevi. Furrer, P. (2003). Sevgi Soysal Bireysellikten Toplumsallığa. İstanbul: Papirüs Yayınları. İleri, S. (1997). Sevgi Soysal Üzerine. Türk Dili Dergisi, 304, 6-12. Kaygusuz, S. (2010). Vuruş. Tutkulu Perçem. İstanbul: İletişim Yayınları. Kazmaoğlu, M. (1997). Öznel Bir Yaşam Öyküsü. Kitaplık, 26, 44-47. Özkırımlı, A. (1977). Tutkulu Perçem’den Şafak’a Sevgi Soysal’ın Yazarlık Çizgisi. Birikim Dergisi, 23, 7-16. Öztürk, V. (2015). Tutkulu Perçem’in Huzursuz Mikro Anlatıları. Şahin, S. Şahbenderoğlu, İ. (Haz.). İsyankar Neşe Sevgi Soysal Kitabı (51-64). İstanbul: İletişim Yayınları. Sanat Sözlüğü. Perspektif https://www.dailymotion.com/video/x4v6nwx (Erişim Tarihi 23-07-2018) Roney, P. (2013). Aşkınlık ve Yaşam: Nietzsche ve ‘Tanrının Ölümü’ Üzerine. Şimşon, E. (Çev.). Kaygı, 20, 305-322. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/149836 (Erişim Tarihi. 18.12.2018) Sarıkaya, B. (2016). Sevgi Soysal’ın Öykülerinde Dil-Üslup ve Cümle Bilgisi Açısından Değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5/1, 351-370. Simmel, G. (1996). Metropol ve Zihinsel Yaşam. Öcal Düzgören, B. (Çev.), Cogito, 8, 81-89. Somuncuoğlu, G. (2002). Sevgi Soysal’ın Yapıtlarında Kadın Kimliği (Tutkulu Perçem, Tante Rosa, Yürümek). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bilkent Üniversitesi/Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Soysal, F. (2015). Modernliğin Türkiye’de Makus Talihi, ya da Yaşamı ve Yazınıyla Sevgi Soysal.Seval Şahin, İpek Şahbenderoğlu (Haz.).İsyankâr Neşe Sevgi Soysal Kitabı (15-34). İstanbul: İletişim Yayınları. Soysal, S. (2009). Barış Adlı Çocuk. İstanbul: İletişim Yayınları. ______. (2010). Tutkulu Perçem. İstanbul: İletişim Yayınları. ______. (2011). Tante Rosa. İstanbul: İletişim Yayınları. Soysal, F. (2011). Tante Rosa’dan Sevgi Soysal’a Yolculuk. Tante Rosa. İstanbul: İletişim Yayınları. Şahbenderoğlu, İ. (2013). “Adamlar, Kadınlar ve Duvarlar”: ‘Eril Kent’in Tepelerinde Tutkulu Perçem. Seval Şahin (Der.). Ne Güzel Suçluyuz Biz Hepimiz! (37-60). İstanbul: İletişim Yayınları. Yaraman, A. (2001).Biyografya1 1961-1971 Dönemi. İstanbul: Bağlam Yayınları. Yüce, S. (2008). Sevgi Soysal’ın Hikâyeciliği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal Of International Social Research 1/2, 501-511. Yüce, S. (2007). Sevgi Soysal’ın Hayatı ve Edebi Eserleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.