HAKKÂRİ YEREL KONUTLARININ TURİZM AÇISINDAN İRDELENMESİ

Yıl 2019, 3. ULUSLARARASI BATI ASYA TURİZM ARAŞTIRMALARI KONGRESİ ÖZEL SAYISI, 311 - 328, 30.12.2019

Kader Mühürdaroğlu Yaşar Subaşı Direk

Öz

Günümüzde alternatif turizm kolları arayışları yaygınlaşmış ve bunların sonucunda, kültürel değerlerin korunması ve yaşatılması amacıyla birtakım çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Bu çalışmaların başında gelenlerden biri yerel konut yapılarının topluma kazandırılmasıdır. Böylece kültürel değerler yaşatılırken aynı zamanda turizm aracılığıyla hem kent tanıtılmakta, hem de kent halkının ekonomik açıdan kalkınmasına kısmen destek olunmaktadır.
Birçok kültürle etkileşim içinde olan ülkemizde de birbirinden farklı yerel/geleneksel konut ortaya çıkmıştır. Bu konutlardan olan Hakkari konutları; genellikle yöresel malzeme olan taş, kerpiç ve ahşaptan geleneksel teknikler kullanılarak inşa edilmiş ve çok büyük boyutlarda olmayıp zamanla yapılan eklemelerle genişletilmiştir. Bu çalışmanın amacı, kentte bulunan ve orijinalliğini halen korumakta olan az sayıdaki yerel konutlardan bir tanesi özelinde, Hakkâri kentinin yerel konutlarını tanıtmak ve kent turizminin gelişmesine katkı sağlamaktır.
Çalışmada; Hakkâri İli şehir merkezinde yer alan Naime Özkan adlı şâhısa ait olan 1930’lu yıllarda inşa edilmiş taş konut seçilmiştir. Yöntemi olarak, öncelikle yapı hakkında ev sahibinden ve mahalle sakinlerinden bilgi edinilmiş, ardından alanda konutun ölçüm ve fotoğraflarla tespitleri belgelenmiştir. Alınan veriler rölöve çizimlerine dönüştürülmüştür. Daha sonraki süreçte, yapının şehir merkezinde yer alması sebebiyle konutun gerekli bakımları yapıldıktan sonra şehrin tanıtımı amacıyla turizm information bürosu olarak yeniden işlevlendirilmesi için proje hazırlanmış ve Hakkâri kentinin turizmine hizmet edecek bir yapı, kazandırılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

yerel konut, Hakkâri, kültür değerleri, turizm

Kaynakça

• Açanal, S., Gönül, B. (2015). Geleneksel Urfa Konutunun Konukevine Dönüşümü: Hacı Abo Evi. Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 1(8), 1-31.
• Dikmen, Ç. B. (2017). Geleneksel Konutların Yeniden İşlevlendirilerek Kullanımı: Yozgat Örneği Uluslararası Katılımlı 6. Tarihi Yapıların Korunması ve Güçlendirilmesi Sempozyumu Tam Metini içinde (s. 422-431).
• Engin, E.(2009).Tarihi Yapıların Yeniden Kullanımında İç Mekâna Etkilerin İncelenmesi İçin Bir Yöntem Önerisi;İstanbul Endüstri Yapıları Örneği ( Yayımlanmamış Doktora Tezi).Karadeniz Teknik Üniversitesi/ Mimarlık Fakültesi, Trabzon.
• Hasol, D. (2010). Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü (11.Basım). İstanbul: YEM Yayınevi Yayınları.
• Köksal, T.G.(2005) İstanbul’da ki Endüstri Mirası İçin Koruma ve Yeniden Kullanım Önerileri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Latham, D.(2002) Creative Re-Use of Buildings. 1, United Kingdom: Donhead Publishing.
• Mühürdaroğlu, K. (2019). Hakkari Merkezindeki Yerel Evlerin Mimarisi Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü,Van.
• Mir Kalesi. http://hakkarikentrehberi.com/City-Page/1034/mir-kalesi-keleha-mir, Erişim tarihi: 25.10.2018.
• Özkan, N. (2018). Naime Özkan ile sözlü görüşme. Görüşme Tarihi. 12 Mayıs 2018.