Bir Dikiş Makinesinin Tarihi/Öyküsü: Geniş İlişkilendirme Tekniğinin Tarih Çalışmalarında Kullanımı

Yıl 2020, Sayı: 49, 13 - 28, 30.09.2020

Arda Arıkan

Öz

Bu çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır ki bunlardan ilki, gündelik yaşamımızda evlerimizde kullanılmış bulunan ve geçmişte önemli işlevleri yerine getirmiş olan bir dikiş makinesini tarihsel bir zemine oturtmaktır. Bu ilk amacı gerçekleştirirken de ikincil amaç olarak tarih çalışmalarında kullanılabilecek bir yöntem olarak objelerin çalışılması sürecini betimlemek ve yorumlamaktır. Bu amaçla, bu çalışmada anneannemden yadigâr kalan dikiş makinesi geniş ilişkilendirme tekniği aracılığıyla değerlendirilmiş ve böylece Türk toplumunun İkinci Dünya Savaşı süreci ve sonrasında geçirdiği değişime yerel bazda ışık tutulmuştur. Dikiş makinesi ile ilgili anılarımdan, dikiş makinesine ait bilgilerin incelenmesinden ve alanyazın taramasından elde edilen bilgilerin çalışmanın verileri olarak kabul edilmesinin sonucunda dikiş makinesinin 1940’lardan bugüne gelen kullanımının moderniteden postmoderniteye geçişe tanıklık ettiğini göstermiştir. Buna ek olarak, çalışmada objelerin geniş ilişkilendirme yoluyla çalışılmasının önemi de vurgulanmakta ve bu tarz çalışmalarla üretilen bilgilerin aslında tarih bilimine yardımcı olabilecek kayıtları ortaya koyduğu da iddia edilmektedir. Çalışmanın sonuçları yerel ve hazırda bulunan objelerin çalışılmasının birçok yararı olduğunu göstermektedir.

A (Hi)story of a Sewing Machine: Connecting Broadly as a Research Technique in the Study of History

Öz

The objective of this study is twofold. First, it connects a domestic artifact, a sewing machine, to history. Second, it interprets the process of studying artifacts as a technique used in the study of history. To that end, in this paper, I take my grandma’s sewing machine and connect broadly to bring new insight into how the sewing machine exemplifies the changes occurring in urban Turkish society during and after WW II. By considering my recollections of the machine, studying the object, and doing a thorough literature review, I argue that the sewing machine represents Turkish society’s change from modernization to postmodernization especially when its past and present use is interpreted. Furthermore, the paper highlights the importance of studying artifacts by connecting broadly. It is also argued that such knowledge produced through similar inquiries reveal historical records that are of importance in the study of history. It is concluded that studying local and available artifacts from a historical perspective has numerous benefits.

Anahtar Kelimeler

Sewing machine, connecting broadly, WW II, Turkey, Singer, Teaching of history

Kaynakça

• Akyol Kasapoğlu, P. (2017). Geçmişten günümüze yaygın eğitimde singer dikiş kursları aracılığıyla kadın halk eğitimi [From past to present: Women public education with Singer in Turkey’s non-formal education system]. Dört Öge, 5(11), 153-168. Arıkan, (Binler) Neval. (2019). *Conversations*.
• Clavin, P. (2010). Time, manner, place: Writing modern European history in global, transnational and ınternational contexts. European History Quarterly, 40(4), 626-640.
• Çakır, S. (2007). Feminism and feminist history-writing in Turkey: The discovery of Ottoman feminism. Aspasia, 1(1), 61-83.
• Demir, M. (2016). Osmanlı kadınları arasında modanın yaygınlaşmasında bir araç olarak biçki‐dikiş. Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 1(2), 71-90.
• Gordon, A. (2012). Fabricating Consumers: The Sewing Machine in Modern Japan. Berkeley & Los Angeles, CA: California University Press.
• Grolier Universal Encyclopedia (Vol. 9). Sewing machine. (1966). New York: Grolier.
• Jessee, E. (2011). The limits of oral history: Ethics and methodology amid highly politicized research settings. The Oral History Review, 38(2), 287-307.
• Jones-Kavalier, B. R., and Flannigan, S. L. (2006). Connecting the Digital Dots: Literacy of the 21st Century: Literacy of the 21st Century. Educause Quarterly, 29(2), 8-10.
• Matthews, B. and Ross, L. (2010). Research Methods: A Practical Guide for the Social Sciences. England: Pearson.
• Öztürk, M., and Kardaş, M. N. (2018). Biyografiyi öyküleştirme yöntemi ve öğretmen adaylarının biyografiyi öyküleştirme yöntemi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 42, 35-64.
• Sancar, S. (2004). Otoriter Türk modernleşmesinin cinsiyet rejimi. Doğu Batı, İdeolojiler II, 29, 197-211.
• Sliwka, C. (2008). Connecting to history through historical fiction. The Language Arts Journal of Michigan, 23(2), 61-66.
• VanderLippe, John M. (2001). A cautious balance: The question of Turkey in world war II. The Historian, 64(1), 63-80.
• Waring, S. M., Torrez, C. and Lipscomb, G. (2015). Pay it forward: Teacher candidates’ use of historical artifacts to invigorate K-12 history instruction. Journal of Social Studies Education Research, 6(2), 18-30.