Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notlarının Hisse Senedi Getirisi, Kârlılık Durumu ve Bağımsız Denetim Görüşü Perspektifinde TOPSIS Yöntemi ile Analizi

Yıl 2021, Sayı: 52, 289 - 310, 30.06.2021

Hakan Vargün , Murat Doğan

Öz

Kurumsal yönetim, işletmelerde yatırımcıların, çalışanların ve toplumun çıkarlarının gözetilmesi ve korunması bakımından önemlidir. İşletmelerin kurumsallaşma yolundaki eğilim ve yeteneklerinin belirleyicisi olan kurumsal yönetim, aynı zamanda işletme paydaşlarına kurumsal yönetim raporları aracılığıyla önemli bilgiler sağlayan bir yönetim tarzıdır. Kurumsal yönetim raporlarında yer alan bilgilerin derecelendirme şirketleri tarafından incelenerek derecelendirilmesi sonucu elde edilen kurumsal yönetim derecelendirme notları ile işletmelerin kurumsal yönetim ilkelerine ne derece uyum sağladıkları konusunda sağlıklı bilgiler elde edilmektedir. Bu araştırmanın amacı işletmelerin kurumsal yönetim derecelendirme notları ile hisse senedi yıllık getirisi, kar-zarar durumu ve bağımsız denetim görüşü arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını incelemektir. Bu amaçla araştırmanın veri setini BİST Kurumsal Yönetim Endeksi (XKURY)’nde yer alan şirketlerin 2016, 2017 ve 2018 yıllarında yayımladıkları veriler oluşturmaktadır. Elde edilen veriler çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan TOPSIS Yöntemi aracılığıyla analiz edilmiş olup çalışmanın sonucunda işletmelerin kurumsal yönetim derecelendirme notları ile hisse senedi yıllık getirisi, kar-zarar durumu ve bağımsız denetim görüşü arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal yönetim, kurumsal yönetim derecelendirme notları, TOPSIS yöntemi

Analysis of Corporate Governance Rating Grades’ Stock Return, Profitability Circumstance and TOPSIS Method in the Perspective of Independent Audit View

Öz

Corporate governance is important for the conservation and protection of the interests of investors, employees and the community in businesses. Corporate governance, which is the determinant of the trends and capabilities of enterprises towards institutionalization, is also a management style that provides important information to business stakeholders through corporate governance reports. The information in the corporate governance report, with the corporate governance rating notes obtained by rating companies, healthy information is obtained about the degree to which companies comply with corporate governance principles. The purpose of this study is to examine whether there is a significant relationship between the corporate governance ratings of the companies and annual stock return, profit and loss circumstance and independent audit view. With this purpose, the data set of the study consists of the data published by the companies included in the BIST Corporate Governance Index (XKURY) in 2016, 2017 and 2018. The data obtained were analyzed through the TOPSIS Method, which is one of the multi-criteria decision making methods, and as a result of the study, it was determined that there was no significant relationship between the corporate management ratings of the companies and annual stock return, profit-loss situation and independent audit view.

Anahtar Kelimeler

Corporate governance, corporate governance ratings, TOPSIS method

Kaynakça

• Ağca, A. ve Önder, Ş. (2016). İşletmelerde Kar Yönetimi ve Kurumsal Yönetim Yapıları Arasındaki İlişki: BIST Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Denetime Bakış, (47), 23-42.
• Aksu, M. ve Aytekin, S. (2015). Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Notu İle Hisse Senedi Getirisi İlişkisi: BIST Kurumsal Yönetim Endeksi (XKURY) Üzerine Bir Uygulama. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 6(13), 201-219.
• Benítez J.M., Martín, J.C. ve Román, C. (2007). Otel Endüstrisinde Hizmet Kalitesini Ölçmek İçin Bulanık Sayı Kullanmak. Turizm İşletmeciliği, 28 (2), 544-555.
• Cengiz, S. (2013). İşletmelerde Kurumsal Yönetim Kapsamında İç Denetimin Yeri ve Önemi: Borsa İstanbul’da Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 15(2), 403-448.
• Dölen, T. (2015), Muhasebe Meslek Mensuplarının Kurumsal Yönetim Algı Düzeylerinin Ölçülmesine Yönelik Ankara İlinde Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 65-74.
• Durak, M. G. ve Taşkın, F. D. (2014). Kurumsal Yönetim Uygulamalarının İşletme Performansı Üzerindeki Etkileri: BİST Üretim Şirketleri Üzerinde Bir Uygulama. Mali Çözüm, 29-56.
• Erdur, D. A. ve Kara, E. (2014). Analyzing The Effects of Corporate Social Responsibility Level on The Financial Performance of Companies: An Application on BIST Corporate Governance Index Included Companies. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(23), 227-242.
• Ertuğrul, İ. ve Karakaşoğlu, N. (2009). Performance Evaluation of Turkish Cement Firms with Fuzzy Analytic Hierarchy Process and TOPSIS Methods. Expert Systems with Applications, 36(1), 702–715.
• Hajkowicz, S.A., McDonald, G.T. ve Smith, P.N. (2000), An Evaluation of Multiple Objective Decision Support Weighting Techniques in Natural Resource Management. Journal of Environmental Planning and Management, 43(4), 505-518.
• Hwang, C. L. ve Yoon, K. (1981). Multiple Attributes Decision Making Methods And Applications. Berlin: Springer.
• Kara E., Erdur, D. A. ve Karabıyık, L. (2015). Effects of Corporate Governance Level on The Financial Performance of Companies: A Research on BIST Corporate Governance Index (XKURY). Ege Akademik Bakış Dergisi, 15(2), 265-274.
• Karakoç, M., Tayyar, N. ve Genç, E. (2016). Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Kurumsal Yönetim Endeksinde Yer Alan Şirketlerin Finansal Performanslarının Ölçümü ve Kurumsal Derecelendirme Notları İlişkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1327-1338.
• Kayalı, N. ve Doğan, İ. (2018). Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu İle İşletmelerin Finansal Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 111-124.
• Mahmoodzadeh, S., Shahrabi, J., Pariazar, M. ve Zaeri, M. (2007). Project Selection by Using Fuzzy AHP and TOPSIS Technique. World Academy of Science, Engineering and Technology, 30, 333-338.
• Roberts, R. ve Goodwin P. (2003), Weight Approximations in Multi-Attribute Decision Models. Journal of Multi-Criteria Decision Analysis, 11(6), 291-303.
• Uygurtürk, H. ve Korkmaz, T. (2012). Finansal Performansın TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi ile Belirlenmesi: Ana Metal Sanayi İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 95-115.
• Ünlü, U., Yalçın, N. ve Yağlı, İ. (2017). Kurumsal Yönetim ve Firma Performansı: TOPSIS Yöntemi İle BIST30 Firmaları Üzerine Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 63-81.
• Wang, Y.M. ve Elhag, T. M. S. (2006). Fuzzy TOPSIS Method Based on Alpha Level Sets with an Application to Bridge Risk Assessment. Expert Systems with Applications, 31(2), 309–319.