Eğitim Sanatı: Pedagojiden Andragojiye

Yıl 2022, Sayı: 55, 10 - 23, 30.04.2022

Hasan Çiçek

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1111563

Cited By: 2

Öz

İnsan ve toplum için eğitimin önemini tarih boyunca insanlık deneyimlemiştir. Bu nedenle birçok düşünür eğitimin önemini ve değerini anlatmak için onu bir sanat olarak ifade eder. Bilindiği gibi, neredeyse evrensel bir düzeyde, pedagoji kavramı eğitim yerine ya da eğitim anlamında kullanılmaktadır. Buna rağmen bu yaklaşımı benimsemeyenler de vardır. Örneğin, yetişkin eğitimi konusunda çok sayıda akademik ve bilimsel çalışmayla tanınan eğitimbilimci Malcolm S. Knowles pedagojiyi, “Çocuklara Öğretme Sanatı ve Bilimi”; andragojiyi de “yetişkinlerin Öğretme Sanatı ve Bilimi” olarak ifade eder. Bu zaviyeden bakınca pedagoji ve andragoji, Kant’ın iki yüz yıl önce dile getirdiği ‘eğitim sanatı’nın iki farklı boyutunu oluşturmaktadır. Bu nedenle iki anlayışı veya anlamı eğitim sanatının farklı düzeyleri olarak görebiliriz. Her halükarda her ikisi de hak ettiği değerde işlendiğinde sanat haline gelir. Yetişkin eğitimbilimcilere göre, pedagoji ve andragoji olarak farklılaşan eğitim süreci, çocuklar için ayrı yetişkinler için ayrı düşünülmeli, programlanmalı ve uygulanmalıdır. Bireylerin yetişkinlikten önceki eğitim sürecinde pedagojik araştırma ve kuramlar belirleyici olmalı; yetişkinler için ise andragoji devreye girmelidir. Andragojiyi yetişkin eğitimbilimi ve/veya sanatı olarak görebiliriz. Andragoji, yetişkinlerin özelliklerine göre şekillenen bir kuramdır ve kendine özgü işlem ögeleri vardır. Bu çalışmada pedagoji ile andragoji kavramlarına açıklık getirilecek ve andragojinin eğitim sistemi içindeki yeri irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, eğitim sanatı, pedagoji, andragoji, çocuk, yetişkin.

The Art of Education: From Pedagogy to Andragogy

Öz

Throughout history, humanity has experienced the importance of education for people and society. For this reason, many thinkers express education as art to explain its importance and value of it. As it is known, at an almost universal level, the concept of pedagogy is used instead of education or in the sense of education. However, some do not adopt this approach. For example, educational scientist Malcolm S. Knowles, known for his numerous academic and scientific studies on adult education, refers to pedagogy as "The Art and Science of Teaching Children" and to andragogy as "The Art and Science of Adult Teaching". From this point of view, pedagogy and andragogy constitute two different dimensions of "the art of education" which Kant articulated two hundred years ago. Therefore, we can see the two understandings or meanings as different levels of the art of education. In any case, both become art when rendered to their due worth. According to adult educators, the educational process which differs as pedagogy and andragogy should be considered, programmed, and implemented separately for children and adults. In the educational process of individuals before adulthood, pedagogical research and theories should be decisive; for adults, andragogy should come into play. We can see andragogy as adult education and/or art. Andragogy is a theory shaped according to the characteristics of adults and has its operational elements. In this paper, the concepts of pedagogy and andragogy will be clarified and the place of andragogy in the education system will be examined.

Anahtar Kelimeler

Education, educational art, pedagogy, andragogy, child, adult

Kaynakça

• Akın, G. (2014). Andragoji kavramı ve andragoji ile pedagoji arasındaki fark. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 47(1), 279-300.
• BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. https://www.unicef.org/turkey (E.T. 02/07/2021).
• BM Çocuk Haklarına Dair sözleşme. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/22184.pdf (E.T. 02/07/2021).
• Foucault, M. (2019). Akıl hastalığı ve psikoloji (5. baskı). (E. Bayoğlu, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• İpek, C. (2012). Eğitimin toplumsal temelleri. H. B. Memduhoğlu, K. Yılmaz (Ed.), Eğitim Bilimine Giriş (s.47- 70) içinde. Pegem.
• Kant, I. (1984). Aydınlanma nedir? Sorusuna yanıt. (N. Bozkurt, Çev.), Seçilmiş Yazılar (s.213- 221) içinde. Remzi Kitabevi.
• Kant, I. (2017). Eğitim üzerine (6. baskı). (A. Aydoğan, Çev.). Say Yayınları.
• Knowles, M. (1996). Yetişkin öğrenenler: Göz ardı edilen bir kesim. (S. Ayhan, Çev.). A.Ü. Yayınları.
• Knowles, M. (1989). Androgoji: Yetişkinlerde öğrenme konusunda yeni bir teknoloji. (S. Ayhan, Çev.). A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(2), 529-546.
• Knowles, M. S., Holton, E. F. ve Swanson, R. A. (2014). Yetişkin eğitimi. (O. Gündüz, Çev.). Kaknüs Yayınları.
• Kocabatmaz, H. (2020). Yetişkin eğitiminin tanımı ve kapsamı. F. Ereş (Ed.), Yetişkin eğitimi ve hayat boyu öğrenme (2. baskı), (s. 1-15) içinde. Pegem Yayınları.
• Kösterlioğlu, İ. (2020). Yetişkin eğitimiyle ilgili yaklaşım ve modeller. F. Ereş (Ed.), Yetişkin eğitimi ve hayat boyu öğrenme (2. baskı), (s. 47-72) içinde. Pegem Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Teknik Öğretim Müsteşarlığı, MTÖ.(1966). Yetişkinlerin eğitimi. MEB MTÖ Genel Müdürlüğü Yayını.
• Rosovsky, H. (2000). Üniversite bir dekan anlatıyor (14. basım), (S. Ersoy, Çev.). Tübitak Yayınları.
• Russell, B. (1993). Eğitim üzerine. (N Bezel,Çev.). Say Yayınları.
• Spring, J. (2019). Özgür eğitim (6. Basım). (A. Ekmekçi, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Yayla, D. (2009). Türk yetişkin eğitimi sisteminin değerlendirilmesi. Meb.