Cumhuriyet’in Sunumu Erken Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Cumhuriyet ve Bafra

Yıl 2024, Sayı: 64, 1 - 13, 30.06.2024

Mehmet Kendirci

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1473575

Öz

Özü itibariyle bu çalışma Erken Cumhuriyet Dönemi’nde, Cumhuriyet’in kendisini bir taşra kasabası olan Bafra’da nasıl sunduğunu tartışmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda Cumhuriyet’in temel ilkelerinin ve dayanaklarının neler olduğu işaretlenerek, bunların taşradaki izdüşümleri araştırılmaktadır. Cumhuriyet’in kendisini sunum araçları, bu araçlar dâhilinde Halkevleri, bu izdüşümün takip edileceği ana mekândır. Erken Cumhuriyet Dönemi’nde başat bir öneme sahip Halkevleri, Cumhuriyet’in kurucu kadroları ve siyasal elitleri açısından oldukça önemli kurumlardır. Halkevlerinin önemi özellikle taşrada Türkiye Cumhuriyeti’nin modern ve medeni yüzünü temsil etmesinden kaynaklanmaktadır. Cumhuriyet’in bir Karadeniz kasabası olan Bafra’da nasıl egemenlik kurduğunu anlamak için, Bafra’da faaliyet göstermiş Halkevi mutlak suretle bir analiz nesnesine dönüştürülmelidir. Bu doğrultuda Bafra Halkevi’nin faaliyetleri ve özellikle Bafra Halkevi dergisi Altın Yaprak bu çalışmanın merkezindedir. Çalışmada, Bafra Halkevi dergisi Altın Yaprak’ta Cumhuriyet’in modernleştirici ve medenileştirici adımları, Bafra’da kutlanan 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlamaları ile Cumhuriyet’in temel güdüleri ve dayanaklarına ilişkin yazılar örneklenmektedir. Kullanılan kaynaklar birincil kaynak olarak Bafra Halkevi dergisi Altın Yaprak’tır, ikincil kaynak olarak ise Bafra Halkevi’ne ilişkin yapılmış çalışmalardır.

Anahtar Kelimeler

Halkevi, Bafra, Altın Yaprak, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı

Presentation Of The Republic: The Republic And Bafra In The Early Republican Era Of Turkey

Öz

The aim of this study is to discuss how the Republic presented itself in Bafra, a provincial town in the Early Republican Era. In this context, the basic principles and foundations of the Republic are marked and their projections in Bafra are investigated. The Republic's means of presenting itself, and within these means, People’s Houses are the main place where this projection will be followed. People's Houses, which had a dominant importance in the Early Republican Period, are vital institutions for the founding cadres and political elites of the Republic. People's Houses are crucial since they represent the modern and civilized face of the Republic of Turkey, especially in the countryside. To understand how the Republic established its dominance in the Black Sea town of Bafra, the active People's House in Bafra must be transformed into an object of analysis. In this direction, the activities of Bafra People's House and especially the Bafra People's House's magazine Altın Yaprak are at the centre of this study. In the study, articles about the modernizing and civilizing steps of the Republic, the 29 October Republic Day celebrations in Bafra, and the fundamental motives and pillars of the Republic are exemplified in the Bafra People's House's magazine Altın Yaprak. The sources used are the Bafra People’s House magazine Altın Yaprak as the primary source, and the studies conducted on the Bafra People’s House as the secondary source.

Anahtar Kelimeler

People’s House, Bafra, Altın Yaprak, 29 October the Republic Day of Turkey

Kaynakça

• A, E. (935). Altın yaprak. Altın Yaprak, (3), 3.
• Altın Yaprak. (935a). Büyük bayramımız heyecanla kutlulandı. Altın Yaprak, (2), 10.
• Altın Yaprak. (935b). Şar haberleri-peçe ve çarşaf. Altın Yaprak, (2), 11-12.
• Altın Yaprak. (1935a). Amacımız. Altın Yaprak, (1), 3.
• Altın Yaprak. (1935b). Şar haberleri-halkevi hoparlörü geldi. Altın Yaprak, (1), 15-16.
• Altın Yaprak. (1935c). Şar haberleri-bando. Altın Yaprak, (2), 11.
• Altın Yaprak. (1935d). Şar haberleri-cumhuriyet bayramı. Altın Yaprak, (1), 95-95.
• Altın Yaprak. (936a). 936 yılına girerken. Altın Yaprak, (5), 3-4.
• Altın Yaprak. (936b). Gençlerin temsilleri için. Altın Yaprak, (7), 1-2.
• Altın Yaprak. (936c). Kubilây için. Altın Yaprak, (5), 1-2.
• Altın Yaprak. (1936a). Dağ köylerine yardım. Altın Yaprak, (10), 10-12.
• Altın Yaprak. (1936b). Dil bayramı. Altın Yaprak, (17), 1-2.
• Altın Yaprak. (1936c). Haberler-dil bayramı nasıl kutlulandı?. Altın Yaprak, (17), 15-16.
• Altın Yaprak. (1936ç). Haberler-bayındırlık bakanımız şehirde. Altın Yaprak, (16), 15-16.
• Altın Yaprak. (1936d). Haberler-evimiz bandosu teşekkül etti. Altın Yaprak, (16), 15-16.
• Altın Yaprak. (1936e). Şar haberleri-montrö zaferi şehrimizde nasıl kutlandı?. Altın Yaprak, (15), 16.
• Altın Yaprak. (1936f). Şar haberleri-evimiz bandosu. Altın Yaprak, (14), 15-16.
• Altın Yaprak. (1936g). Şar haberleri-kızılırmak köprümüz. Altın Yaprak, (13), 15-16.
• Altın Yaprak. (1936ğ). Türk sporu. Altın Yaprak, (12), 1-2.
• Altın Yaprak. (1936h). Yeni yıl başlarken. Altın Yaprak, (20), s. 1.
• Altın Yaprak. (1936i). Zafer bayramı nasıl kutlulandı?. Altın Yaprak, (16), 14.
• Altın Yaprak. (1936j). Cumhuriyet. Altın Yaprak, (18), 1-2.
• Altın Yaprak. (1937a). Bir ay içinde-hatay mitingi. Altın Yaprak, (22), 22-24.
• Altın Yaprak. (1937b). Bir ay içinde-evimizin açılış dördüncü yıl dönümü büyük törenle kutlulandı. Altın Yaprak, (22), 22-24.
• Altın Yaprak. (1937c). Çarşamba halkevinin evimizi ziyareti. Altın Yaprak, (25), 10-11.
• Altın Yaprak. (1937ç). Gençlik ayı. Altın Yaprak, (22), 1-2.
• Altın Yaprak. (1937d). Mümtaz sınıf. Altın Yaprak, (25), 1-2.
• Altın Yaprak. (1937e). Haberler-7inci artırma ve yerli malı haftası. Altın Yaprak, (20), 16.
• Altın Yaprak. (1937f). Haberler-hava şehitleri ihtifali. Altın Yaprak, (25), 18.
• Altın Yaprak. (1937g). Haberler-belediye meclisinin yerinde bir kararı. Altın Yaprak, (27-28), 24.
• Altın Yaprak. (1937ğ). Haberler-itizar. Altın Yaprak, (27-28), 24.
• Altın Yaprak. (1937h). Haberler-zafer ve tayyare bayramı. Altın Yaprak, (27-28), 24.
• Altın Yaprak. (1937i). Hâmid gecesi. Altın Yaprak, (24), 14.
• Altın Yaprak. (1937ı). Türk kadını. Altın Yaprak, (23), 1-2.
• Ak, A. (Ed.). (2022). Altın yaprak bafra halkevi yayın organı. Samsun: Ceylan Ofset.
• Anar, K. (1937). Kadın ve sosyete. Altın Yaprak, (29), 1-4.
• Anonim. (935). 5 Birinci kânun. Altın Yaprak, (4), 5-6.
• Anonim. (936). Dergimiz aylık çıkıyor. Altın Yaprak, (12), 2.
• Anonim. (1937). Haberler. Altın Yaprak, (21), 16.
• Arı, G. N. (935). Halkevimiz. Altın Yaprak, (1), 6.
• B. C. (1937). 19 mayıs. Altın Yaprak, (25), 14-16.
• Ç, F. Y. (935). Ulusun eşsiz töreni. Altın Yaprak, (1), 5.
• Çetinkaya Köprüsü. (2020). Erişim adresi: https://www.bafra.bel.tr/Sayfa/5fc0a52cfdcac104104ae405/Cetinkaya-Koprusu
• Çetinkaya Köprüsü. (2023). Erişim adresi: https://samsun.ktb.gov.tr/TR-227207/cetinkaya-koprusu.html
• Çubukçu, F. Y. (935). Cumhuriyet töreni. Altın Yaprak, (1), 10.
• Çubukcuoğlu, F. Y. (935a). Perde arkasında. Altın Yaprak, (3), 6.
• Çubukcuoğlu, F. Y. (935b). İnkılâp gençliği. Altın Yaprak, (4), 7-8.
• Çubukcuoğlu, F. Y. (1936a). Kızılırmak. Altın Yaprak, (12), 3.
• Çubukcuoğlu, F. Y. (1936b). Ülkü yolcuları. Altın Yaprak, (11), 2/7.
• Edis, A. B. (936a). Halkevleri kültür kaynağıdır-5. Altın Yaprak, (6), 2.
• Edis, A. B. (936b). Halkevleri kültür kaynağıdır-6. Altın Yaprak, (7), 3-4.
• Edis, A. B. (936c). Halkevleri kültür kaynağıdır-7. Altın Yaprak, (8), 3.
• Edis, A. B. (1936a). Halkevleri kültür kaynağıdır-8. Altın Yaprak, (9), 5.
• Edis, A. B. (1936b). Halkevleri kültür kaynağıdır-9. Altın Yaprak, (10), 3.
• Ertan, A. (1935). Şair dinle. Altın Yaprak, (3), 8.
• Kazanoğlu, A. E. (1936). En kutsal ödevimiz. Altın Yaprak, (6), 9.
• Sözen, K. (935). Şarcılık ve şar planı. Altın Yaprak, (1), 11-13.
• Sözen, K. (1936). Bafra için. Altın Yaprak, (20), 2-3.
• Yener, M. (1936). Cumhuriyet abideleri. Altın Yaprak, (19), 5-6.