Balcalı, Adana’da dış mekan süs bitkilerinde thrips (Thysanoptera) kompozisyonu, bulunma sıklıkları ve yoğunlukları

Yıl 2023, , 197 - 204, 05.07.2023

Ekrem Atakan

https://doi.org/10.20289/zfdergi.1243324

Öz

Amaç: Fitofag thripsler süs bitkilerinin de önemli zararlıları arasındadır. Diğer çalışmalardan farklı olarak bu çalışmada, çoğunlukla çok yıllık ağacımsı ve çalımsı bitkilerde thrips türleri 2019-2020 yıllarında Adana İli Balcalı yöresinde araştırılmıştır.
Materyal ve Metot: Thripsler süs bitkilerinden silkme yöntemiyle toplanmış olup, topanan bireyler %60 etil alkol içersinde saklanmıştır.
Bulgular ve Sonuç: Toplanan 788 ergin thrips bireyinden, 11 zararlı ve 2 yararlı thrips türü saptanmıştır. En yaygın ve bol sayılarda önemli bitki zararlılardan sırasıyla, Acı biber thripsi, Thrips hawaiiensis (Morgan, 1913), Batı çiçek thripsi, Franklinella occidentalis (Pergande), ve Altın uçlu tübüler thrips, Haplothrips gowdeyi (Franklin, 1908) saptanmış olup, toplam bireylerin sırasıyla, %58.6 ve % 27.5 ve % 4.0’ünü oluşturmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Dışmekan, süs bitkileri, Frankliniella occidentalis, Thrips hawaiiensis

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

Composition, frequency and abundance of thrips (Thysanoptera) species on outdoor ornamental plants in Balcalı, Adana (Türkiye)

Öz

Objective: Phytophagous thrips are among the important pests of ornamental plants. Unlike other studies, in this study, thrips species mostly in perennial arboreal and shrub plants were investigated in the Balcalı location of Adana province, Türkiye in 2019-2020.
Materials and Methods: Thrips were collected from ornamental plants by shaking method, and the collected individuals were stored in 60% ethyl alcohol.
Results and Conclusion: Eleven harmful and two beneficial thrips species were determined from 788 adult thrips individuals collected. The most common and abundant in dense numbers, respectively, Hot pepper thrips, Thrips hawaiiensis (Morgan, 1913), Western flower thrips, Frankliniella occidentalis (Pergande, 1895) that they are important pests, and Gold-tipped tubular thrips, Haplothrips gowdeyi (Franklin, 1908) were determined and constituted 58.6%, 27.5% and 4.0% of the total individuals, respectively.

Anahtar Kelimeler

Outdoor, ornamental plants, Frankliniella occidentalis, Thrips hawaiiensis

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Anonymous, 2021. Süs Bitkileri Sektör Politika Belgesi. TAGEM, Arge ve İnovasyon, Ankara 88 s.
• Atakan, E. & S. Uygur, 2004. Seasonal abundance of the some thrips species and their predators on weeds. Türkiye Entomoloji Dergisi, 28 (2): 123-132.
• Atakan, E., 2011. Adana kentinde parklardaki bazı süs bitkilerinde bulunan Thysanoptera (Thrips) türleri. Alatarım, 10 (2): 79-84.
• Atakan, E., 2019a. Thrips (Thysanoptera) species associated with ornamental plants in the Çukurova region of Türkiye. Derim, 36 (2): 146-153. DOI: https: //doi.org/10.16882/derim.2019.518502
• Atakan, E., 2019b. Predatory hemipteran bugs detected with thrips on ornamental plants in the Çukurova region of Türkiye. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 10 (1): 29-39. DOI: https: // doi. Org/10.31019/tbmd.523000.
• Atakan, E., M. A. Kamberoğlu & S. Uygur, 2013. Role of weed hosts and the western flower thrips, Frankliniella occidentalis, in epidemiology of Tomato spotted wilt virus in the Çukurova region of Türkiye. Phytoparasitica, 41: 577-590. DOI: https: //doi.org/10.1007/s12600-013-0318-9
• Atakan, E., S. Pehlivan & T. D. Achiri, 2021. Pest status of the Hawaiian flower thrips, Thrips hawaiiensis (Morgan) (Thysanoptera: Thripidae) in lemons in the Mediterranean region of Türkiye. Phytoparasitica 49: 513-525. https: //doi.org/10.1007/s12600-021-00918-8
• Cao, Y., J. R. Zhi, R. Z. Zhang, C. Li, Y. Liu, Z. Y. Lv & Y. L. Gao, 2018. Different population performances of Frankliniella occidentalis and Thrips hawaiiensis on flowers of two horticultural plants. Journal of Pest Science, 3: 1-13. DOI: https: //doi.org/10.1007/s10340-017-0887-3.
• Chatzivassiliou, E., I. Livieratos, G. Jenser & N. I. Katis, 2000. Ornamental plants and thrips populations associated with tomato spotted wilt virus in Greece. Phytoparasitica, 28 (3): 257-264. DOI: https: //doi.org/ 0.1007/BF02981804.
• Dent, D., 1991. Insect pest management. CAB International, Wallingford, UK, 604 pp.
• Göçük, S., 1996. Çukurova Üniversitesi Kampüs Alanındaki Bazı Soğanlı, Yumrulu ve Rizomlu Bitkilerin Fenolojik Özellikleri. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi, Adana, 75 s.
• Gurr, G. M. & S. D. Wratten, 1999, Integrated biological control’: a proposal for enhancing success in biological control. International Journal of Pest Managament, 45: 81-84.
• Hazır, A., M. Yayla, D. Kahya & E. Atakan, 2022. Effectiveness of various insecticides and predatory bug, Orius laevigatus (Fieber, 1860) (Hemiptera: Anthocoridae) releases on Thrips hawaiiensis (Morgan, 1913) (Thysanoptera: Thripidae) in lemon, Citrus limon (L.) (Rutales: Rutaceae), orchard in Mersin (Türkiye). Türkiye Entomoloji Dergisi, 6 (4): 373-383. DOI: http: //dx.doi.org/10.16970/entoted.1102841.
• Karman, M., 1971. Bitki koruma alanında genel bilgiler, denemelerin kuruluşu ve değerlendirme esasları. Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Bornova, İzmir, 276 s.
• Karsavuran, Y. & M. Gücük, 2007. Thrips tabaci Lindeman ve Frankliniella occidentalis (Pergande) (Thysanoptera: Thripidae)'in Manisa ilinde sanayi domatesi alanlarında populasyon değişimlerinin belirlenmesi üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44 (2): 33-48.
• Lewis, T., 1997. Thrips Their Biology, Ecology and Economic Importance. Academic Press, London and NewYork, 740 pp.
• Minaei, K. & L. A. Mound, 2008. The Thysanoptera Haplothripini (Insecta: Phlaeothripidae) of Iran. Journal of Natural History, 42 (41-42): 2617-2658.
• Mound, L. A. & A Wells, 2015. Endemics and adventives: Thysanoptera (Insecta) Biodiversity of Norfolk, a tiny Pacific Island. Zootaxa 1020:183-210.
• Murai, T., 2001. Development and reproductive capacity of Thrips hawaiiensis (Thysanoptera: Thripidae) and its potential as a major pest. Bulletin of Entomological Research, 91 (3): 193-198.
• Nakahara, S., 1994. The genus Thrips Linnaeus (Thysanoptera: Thripidae) of the new world. United States Department of Agriculture Technical Bulletin, 1822: 1-183.
• Tekşam, I. & I. Tunç, 2009. An analysis of Thysanoptera associated with citrus flowers in Antalya, Türkiye: Composition, distribution, abundance and pest status of species. Applied Entomology and Zoology, 44 (3): 455-464. DOI: http: //dx.doi.org/10.1303/aez.2009.455.
• Tunç, I. & A. Hastenpflug-Vesmanis, 2016. Records and checklist of Thysanoptera in Türkiye. Turkish Journal of Zoology, 40: 769-778.
• Türkmen, N., 1987. Çukurova Üniversitesi Kampüs Alanının Doğal Bitkileri, Hayat Formları ve Habitatları. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Ana Bilim Dalı, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi, Adana, 201 s.
• Yudin, L. S., B. E. Tabashnik, J. J. Cho & W. C. Mitchell, 1986: Host range of western flower thrips Frankliniella occidentalis (Thysanoptera: Thripidae), with special reference to Leucaena glauca. Environmental Entomology, 15: 1292-1295.
• Yücel, M., 2005. Doğa Koruma. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Genel Yayın No: 265, Ders Kitapları Yayın No: A-85, Adana, 430 s.
• Yücel, M., Z. Söğüt, N. Türkmen, D. Çolakkadıoğlu, B. Kahveci & V. Çeliktaş, 2019. Çukurova Üniversitesi yerleşkesinde artan yapılaşmanın floraya etkisinin belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22 (Ek Sayı 2): 310-322. DOI: http: //dx.doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.541325.
• Zhang, F., B. L. Fu, K. Liu, H. Y. Qiu & Y. Wu, 2014. The effect of temperature on the development and survival of Thrips hawaiiensis (Morgan). Acta Ecologica Sinica, 34 (14): 3895-3899. zur Strassen, R., 2003. Die Terebranten Thysanopteren Europas und des Mittel Gebietes. Die tierwelt Deutschlauds, Beggründet 1925 von Friedrich Dahl, 74. Teil. Goecke und Evers, Keltern, Deutschland, 277 pp (in German).