Kontrollü Koşullarda Sıcak Su Uygulamalarının Botryosphaeriaceae Funguslarının Büyümesine, Asma Kalem ve Çeliklerinde Göz Canlılığına Etkileri

Yıl 2016, Cilt: 53 Sayı: 1, 99 - 107, 19.04.2016

Davut Soner Akgül Yüksel Savaş Nurdan Güngör Savaş Adem Yağcı

Öz

Bu çalışmada, Botryosphaeriaceae familyasından dört fungus
türü (Botryosphaeria dothidea, Diplodia seriata,
Lasiodiplodia theobromae ve Neofusicoccum
parvum), beş asma anacı (1103P, 110R, 41B, 
Kober 5BB ve Ramsey) ve 10 asma çeşidinin (Alphonse Lavallée, Cabernet
Sauvignon, Cardinal, Çal Karası, Hamburg Misketi, İtalya, Pembe Gemre, Sultani
Çekirdeksiz, Trakya İlkeren ve Yalova İncisi) in vitro ve kontrollü koşullarda sıcak su uygulamalarına
duyarlılıkları test edilmiştir. Fungusların miselyal agar disklerini içeren
santrifüj tüpleri kuru blok ısıtıcıda 47, 48, 49, 50, 51 ve 52 °C’de, 30, 45 ve
60 dakika süreyle tutulmuşlardır. Fungal diskler daha sonra patates dekstroz
agar besi yerine transfer edilerek 24°C’de 5 gün süreyle gelişmeye
bırakılmıştır. Denemenin ikinci bölümünde 30 cm boyundaki asma çubukları, 30 ve
45 dk süreyle 51, 52 ve 53°C’lik sıcak su uygulamasına maruz bırakılmış ve
ardından 15°C’lik soğuk su banyosuna alınmışlardır. Bu uygulamadan sonra anaç
ve çeşitlere ait çubuklar, iklim odası koşullarındaki (24°C sıcaklık, 16 saat
aydınlık ve 8 saat karanlık, %85 nispi nem) köklendirme ortamına dikilmişler ve
15 gün sonra göz canlılığına göre değerlendirilmişlerdir. Invitro’da sıcak su uygulamalarına en dayanıklı tür L. theobromae olurken, en duyarlı tür D. seriata olmuştur. D. seriata ve L. theobromae için lethal sıcaklık ve zaman kombinasyonu sırasıyla
47°C-30 dk ve 51°C-45 dk olarak bulunmuştur. Anaç ve çeşitlerden ise İtalya ve
Kober-5BB bu uygulamalara en tolerant olarak gözlenirken, 53°C’de 45 dakikalık
uygulamalar bu çeşitlerin göz canlılığında sırasıyla %37.3 ve %46.7’lik
azalmaya yol açmıştır.

Anahtar Kelimeler

Botryosphaeriaceae, sıcak su, asma anaçları, çeşitler

Kaynakça

• Akgül, D.S.,N.G.Savaş, and A. Eskalen. 2014. First report of wood canker caused by Botryosphaeria dothidea, Diplodia seriata, Neofusicoccum parvum, and Lasiodiplodia theobromae on grapevine in Turkey. Plant Disease: 98(4): 568.
• Akman, İ.,C. Ilgın ve N. Kacar. 1989. Çeliklerin dikimden önce suda bırakılma sürelerinin ve parafinli parafinsiz dikimin fidan randıman ve kalitesine etkisi. Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü, No: 33/1: 19.
• Alleweldt, G., 1962. Untersuchungenüberdas Wurzel-und Kallusbildungs-vermögenvon Rebenstecklingen. I. Die Wirkungeinerphotoperiodischen Vorbehandlung. Vitis 3, 97-103.
• Becker, H. 1971. Neuereergebnisseausuntersuchungenüberdie technologie der lagerungvonrebenvermehrunsut. Probleme der Rebenveredlung, Heft8:29‒48.
• Burr, T.J., C.L.Reid, D.F.Splittstoesser and M . Yoshimura. 1996. Effect of heat treatments on grape bud mortality and survival of Agrobacterium vitis in vitro and in dormant grape cuttings. AmericanJournal of Enology and Viticulture,47: 119–123.
• Crous, P.W., L.Swartand S.Coertze. 2001. The effect of hot water treatment on fungi occuring in apparently healthy grape vine cuttings. Phytopathologia Mediterranea, 40: 464-466.
• Çalışkan, A. 1982. Başlıca Amerikan asma anaçlarının yetişme kabiliyetleri ve özellikleri. Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, No:24, Cilt (3): 24-33
• Çelik, H., Y.S. Ağaoğlu, Y. Fidan, B. Marasalı ve G. Söylemezoğlu. 1998. Genel bağcılık. Sun fidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi, 1:73–89.
• Çelik, S. 2011. Bağcılık (Ampeloloji). Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Cilt 1, 3. Baskı, Tekirdağ.
• Fidan, Y. 1985. Özel bağcılık. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ders Kitabı No: 265, Ankara.
• Fourie, P. and F.Halleen. 2004. Proactive control of Petri Disease of grapevine through treatment of propagation material. Plant Disease,88: 1241–1245.
• Gök, S., S.Tangolar, A.Bayram ve F.Ergenoğlu. 1998. Razakı (V.vinifera L.) ve Cosmo 20 (Berlandieri x Riparia) odun çeliklerinin köklenme ve sürgün özellikleri üzerine sıcak su uygulamasının etkisi. 4. Bağcılık Sempozyumu Bildirileri, s.315-319.
• Graham A. 2006. Hot water treatment of grapevine rootstock cutting sgrown in a cool climate. Phytopathologia Mediterranea 46, 124 (abstract).
• Gramaje, D., J.Garcia-Jimenezand J.Armengol. 2008. Sensitivity of Petri disease pathogens to hot-water treatmentsin vitro. Annals of Applied Biology, 153: 95-103.
• Gramaje, D., S.Alaniz, P,Abad-Campos, J.Garcia-Jimenezand J.Armengol. 2010. Effect of hot watertreatmentsin vitro on conidial germination and mycelial growth of grapevinetrunkpathogens. Annals of AppliedBiology, 156:231-241.
• Ilgın, C. ve Y.Z.Gürsoy. 2005. Aşılamada kullanılan asma çelik ve kalemlerini sıcak suda bırakmanın materyalin canlılığı üzerine etkisi. 6. Türkiye Bağcılık Sempozyumu, Tekirdağ,Cilt 1:s.114-120.
• İştar, A., M., Güleryüz, S.M. Şen. 1980. Elma ve üzüm çeliklerinde bünyesel hormonlarla köklenme arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Dergisi, Cilt 11, Sayı 1-2, 21-43.
• Kafalı, H. ve F. Ergenoğlu. 1993. Bazı Amerikan asma anaçlarının köklenmesi üzerine ortam sıcaklığı ve indolbutrik asidin etkileri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 8 (1): 61-76.
• Luque, J., G. Elena, V. Di Bella and J. Armengol. 2014. Survival of Botryosphaeriaceaespecies after hot water treatment. 9th International Workshop on Grapevine Trunk Diseases, Adelaide, Australia, 18–20 November 2014. Proceedings, p:589-590.
• Odabaş, F. 1982. Sıcak su uygulamasının asma çeliklerinin köklenmesi ve gözlerin sürmesine etkileri üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Dergisi,s.13.
• Ophel, K., P.R.Nicholas, P.A.Magareyand A.W.Bass. 1990. Hot water treatment of dormant grape cuttings reduces crown gall incidence in a field nursery. American Journal of Enology and Viticulture,41: 325–329.
• Phillips, A.J.L. 1998. Botryosphaeria dothidea and other fungi associated with Excoriose and dieback of grapevines in Portugal. Journal of Phytopathology,146: 327–332.
• Poyraz, D. veE. Onoğur. 2011. Efficacy of hot water treatment for the control of grapevine petri disease. Journal of Turkish Phytopathology, 40 (1-3): 41-50.
• Rombough, L. 2002. The grape grower: A guide to organic viticulture. Chelsea gren publishing company, White river junction,p. 289.
• Rooney, S.N. ve W.D. Gubler, 2001. Effect of hot water treatments on eradication of Phaeomoniella chlamydospora and Phaeoacremonium inflatipes from dormant grapevine wood. Phytopathologia mediterranea 40: 467-472.
• Sağlam, H.,A. Yağcı, Ö. Sağlam. 2005 Bazı Amerikan asma anaçlarında iba kullanımının fidan kalite ve randımanına etkileri üzerine araştırmalar. VI. Bağcılık Sempozyumu (19-23 Eylül 2005), Cilt:2, s554-560, Tekirdağ.
• Sucu, S. ve A. Yağcı. 2013. Aşılama öncesi asma anaçlarını kaynaştırma odasında bekletme sürelerinin fidan randımanı üzerine etkileri.8. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, (25-28 Eylül 2013), s.450-456, Konya.