Kiraz Üretim İşletmelerinde Etkinlik Analizleri: Çanakkale İli Lapseki İlçesi Örneği

Yıl 2016, Cilt: 53 Sayı: 2, 213 - 221, 22.06.2016

Altuğ Özden , Eda Öncü

https://doi.org/10.20289/zfdergi.389191

Cited By: 5

Öz

Türkiye,
yaklaşık olarak dünya toplam kiraz üretiminin %20’sini karşılamaktadır.
Türkiye’nin kiraz üretiminde önemli bir paya sahip olan Çanakkale ili
üretiminin ise %70’i Lapseki’de üretilmektedir. Bu çalışmada Lapseki’de üretim
yapan kiraz işletmelerinin teknik etkinlik skorları ve bu skorlar üzerinde
etkili olan faktörlerin belirlenmesine çalışılmıştır. Etkinlik seviyelerinin
belirlenmesinde Veri Zarflama Analizi, etkinlik seviyesine etki eden
faktörlerin belirlenmesinde ise 1000 tekrarlı truncated regresyon modeli
kullanılmıştır. İşletmelerin ortalama etkinlik değerleri ölçeğe göre sabit
(CCR) ve değişken (BCC) getiri varsayımlarına göre sırası ile %83 ve %85, ölçek
etkinliği ise %96 olarak hesaplanmıştır. Bunun yanında kiraz üretim tecrübesi,
kiraz üretim alanı, yaş, azot içerikli üst gübre uygulaması, Thiram ve
Spirodiclofen etken maddeli ilaç uygulamaları gibi faktörlerin etkinlik
skorları üzerinde pozitif etkili olduğu belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Etkinlik analizi, veri zarflama analizi, truncated regresyon, kiraz

Efficiency Analysis in Cherry Production: The Case of Lapseki District of Çanakkale Province

Öz

Turkey meets approximately 20% of the world total cherry
production. The 70% of the production of Çanakkale, with a significant share in
Turkey's cherry production, is produced in Lapseki district. In this study, we
tried to determine the technical efficiency scores and the factors that effects
these scores of cherry production in Lapseki. Data envelopment analysis and
truncated regression model with bootstrapping (1000 replications) was performed
to determine the efficiency scores and the efficiency factors. The means of
efficiency scores for the assumption of constant returns to scale and variable
returns to scale were determined as 83% and 85%, respectively. Also the mean of
scale efficiency scores was determined as 96%. Besides, it is also determined,
cherry production experience, cherry land, age, application of nitrogenous
fertilizer, application of the active ingredient Thiram and spirodiclofen have
positive effects on the efficiency scores.

Anahtar Kelimeler

Efficiency analysis, data envelopment analysis, truncated regression, cherry

Kaynakça

• Açıl, A.F. ve R. Demirci. 1984. Tarım Ekonomisi Dersleri. A.Ü.Z.F. Yayın No:880. Ankara.
• Adanacıoğlu, H. and F.A. Olgun. 2012. Evaluation of the Efficiency of Organic Cotton Farmers: A Case Study From Turkey. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 18(3):418-428.
• Armagan, G., A. Ozden and S. Bekcioglu. 2010. Efficiency and Total Factor Productivity of Crop Production at Nuts1 Level in Turkey: Malmquist İndex Approach. Quality and Quantity, 44:573-581.
• Ali, S. and M. Khan. 2014. Technical Efficiency of Wheat Production in District Peshawar, Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan. Sarhad Journal of Agriculture, 30(4): 433-441.
• Artukoglu, M. M., A. Olgun and H. Adanacioglu. 2010. The Efficiency Analysis of Organic and Conventional Olive Farms: Case of Turkey. Agric. Econ.-Czech, 56(2):89-96.
• Banker, R.D., A. Charnes and W. W. Cooper. 1984. Some Models for the Estimation of Technical and Scale Inefficiencies in Data Envelopment Analysis. Management Science, 30:1078–1092.
• Başaran, C. ve S. Engindeniz. 2015. Sivri Biber Üretiminde Girdi Kullanım Etkinliğinin Analizi: İzmir Örneği, Tarım Ekonomisi Dergisi, 21(2):77-84.
• Biam, C.K., A. Okorie and S.U. Nwibo. 2016. Economic Efficiency of Small Scale Soyabean Farmers in Central Agricultural Zone, Nigeria: A Cobb-Douglas Stochastic Frontier Cost Function Approach. Journal of Development and Agricultural Economics, 8(3):52-58.
• Charnes, A.,W.W. Cooper and E. Rhodes. 1978. Measuring the Efficiency of Decision Making Units. European Journal of Operational Research, 2:429-444.
• Cooper, W., L. Seiford and T. Kaoru. 2006. Data Envelopment Analysis: A Comprehensive Text With Models, Applications, References and DEA-Solver Software. Springer, New York, NY, p. 492.
• Engindeniz, S. ve G. Öztürk Coşar. 2013. İzmir’de Domates Üretiminin Ekonomik ve Teknik Etkinlik Analizi. E.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 50(1):367-375.
• FAO. 2014. Birleşmiş Milletler Tarım Örgütü, Tarımsal üretim ve Tarım Ticareti İstatistikleri, http://faostat.fao.org. Erişim: Aralık, 2014.
• Färe, R., S. Grosskopf and C. Lovell. 1994. Production Frontiers. Cambridge University Press, London, p. 316.
• Gündüz, O., V. Ceyhan, K. Esengün ve M. Dağdeviren. 2010. Kayısı Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerde Ekonomik Etkinlik: Darende İlçesi Örneği. Türkiye IX Tarım Ekonomisi Kongresi (22-24 Eylül 2010, Şanlıurfa) Bildirileri, 1: 135-142.
• Gunduz, O, V. Ceyhan and K. Esengun. 2011. Measuring the Technical and Economic Efficiencies of the Dry Apricot Farms in Turkey. Journal of Food Agriculture & Environment, 9(1): 319-324.
• GTHB. 2014, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Çanakkale İl ve Lapseki İlçe Müdürlüğü Kayıtları.
• Karaman, S., H. Karahan ve D. Özsayın. 2013. Geleneksel ve Organik Kiraz Üreten İşletmelerin Verimlilik ve Etkinlik Analizi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 6(1):79-82.
• Kumbhakar, C.A. and K. Lovell. 2000. Stochastic Frontier Analysis. Cambridge University Press, New York, NY, p. 344.
• Latruffe, L., J. Fogarasi and Y. Desjeux. 2012. Efficiency, Productivity and Technology Comparison for Farms in Central and Western Europe: The Case of Field Cropand Dairy Farming in Hungary and France. Economic Systems, 36:264-278.
• Newbold, P. 1995. Statistics for Business and Economics, 4a ed., Prentice Hall, New Jersey, p. 792.
• O’Rourke D. 2007. World Cherry Review, Belrose Inc. Ortega, Pullman, Washington, p. 344.
• Ozcan, Y.A. 2014. Health Care Benchmarking and Performance Evaluation: : An Assessment Using Data Envelopment Analysis (DEA). Springer, New York, NY.
• Özden, A. ve G. Armağan. 2005. Aydın İli Tarım İşletmelerinde Bitkisel Üretim Faaliyetlerinin Verimliliklerinin Belirlenmesi, Tarım Ekonomisi Dergisi, 11(2):111-121.
• Ozden, A. and G. Armagan. 2014. Efficiency Analysis On Cattle Fattening In Turkey. Veterinarija Ir Zootechnika, 67(89):88-93.
• Simar, L. and P. Wilson, P. 2007. Estimation and Inference in Two-Stage Semiparametric Models of Production Processes. Journal of Econometrics, 136:31–64.
• Wilson, P. 1993. Detecting Outliers In Deterministic Nonparametric Frontier Models With Multiple Outputs. J. Business. Economic statistics, 11(3):310-323.