ÖĞRETMEN ADAYLARININ KONUŞMA KAYGILARININ İNCELENMESİ: SÖZLÜ ANLATIM DERSİNE YÖNELİK BİR UYGULAMA

Yıl 2015, Sayı: 24, 415 - 445, 01.04.2015

YASEMİN Kuşdemir Mehmet Katrancı

https://doi.org/10.14582

Öz

Bu araştırmanın amacı, Sözlü Anlatım dersinde yapılan uygulamaların öğretmen adaylarının konuşma kaygıları üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Deneme öncesi desenlerden Tek Grup Ön Test - Son Test Modeliyle gerçekleştirilen araştırma, 2013-2014 eğitim yılında 212 öğretmen adayının katılımıyla yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacıların oluşturduğu iki kategorili sorular ve Sevim’in (2012) geliştirdiği “Öğretmen Adaylarına Yönelik Konuşma Kaygısı Ölçeği” kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının konuşma kaygı düzeyleri cinsiyet ve öğretmenlik programına göre Sözlü Anlatım dersindeki uygulamalardan önce ve sonra karşılaştırılmıştır. Bulgular, Sözlü Anlatım dersinden sonra öğretmen adaylarının Türkçeyi doğru ve akıcı konuşma ile bir topluluk karşısında konuşmaya yönelik olumlu görüşlerinde artış olduğunu göstermektedir. Sözlü anlatım dersinden sonra öğretmen adaylarının konuşma kaygı düzeylerinde azalma olduğu belirlenmiştir. Uygulama sonrasında cinsiyet değişkenine göre yapılan karşılaştırmada kızların konuşma kaygı düzeylerinin erkeklere göre daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca uygulama sonrasında en düşük konuşma kaygısına sahip olan grubun Okul Öncesi Öğretmeni adaylarından oluştuğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

konuşma, konuşma kaygısı, sözlü anlatım, öğretmen adayı

Investigation Of Speaking Anxiety Of Pre-Service Teachers: An Application For Speaking Course

Öz

The purpose of the current study is to investigate the effect of applications conducted in Oral Expression Course on pre-service teachers’ speaking anxiety. The study carried out through Single Group Pretest – Posttest Model with the participation of 212 pre-service teachers in 2013-2014 school year. As data collection instruments, two-category questions developed by the researchers and “Pre-service Teachers’ Speaking Anxiety Scale” developed by Sevim (2012) were used. The pre-service teachers’ speaking anxiety levels before and after the applications conducted in Oral Expression Course were compared in terms of gender and the department they attend. The findings of the study revealed that there was an increase on the positive opinions of the pre-service teachers about correct and fluent speaking of Turkish and making speech in front of people. Following the applications performed in Oral Expression Course, a decrease was observed in the speaking anxiety levels of the pre-service teachers. When the results obtained after the applications were compared in relation to gender variable, it was found that the females’ anxiety level is lower than that of the males. Moreover, it was found that the pre-service teachers from the department of pre-school teaching have lower anxiety level when compared to the pre-service teachers from other departments.

Anahtar Kelimeler

speaking, speaking anxiety, prospective teachers, speaking course

Kaynakça

• Akkaya, A. (2012). Öğretmen Adaylarının Konuşma Sorunlarına İlişkin Görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 405-420.
• Arı, G. (2008). Konuşma öğretimi. Edt. C. Yıldız. Türkçe Öğretimi içinde (s.155-179) (2. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.
• Arslan, A. (2012). Üniversite öğrencilerinin “topluluk karşısında konuşma” ile ilgili görüşleri (Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Örneği) www.turkishstudies.net/Makaleler/288505601_14Arslan%20Aki f_S-221-231.pdf indirilmiştir. Studies,7(3), 221-231. [Online]: adresinden 18 Eylül 2014 tarihinde
• Ayan, S.,Katrancı, M., Melanlıoğlu, D. (2014). Awareness level of teacher candidates’ in terms of their Turkish language sufficiency: A qualitative research. International Journal Of Academic Research Part B, 6(29), 137-143.
• Aykaç, M., Çetinkaya, G. (2013). Yaratıcı drama etkinliklerinin Türkçe öğretmen adaylarının konuşma becerilerine etkisi. Turkish Studies, http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1679127488_047Ayka %C3%A7Murtaza-vd-671-682.pdf adresinden 09 Ağustos 2014 tarihinde indirilmiştir. 671-682. [Online]
• Başaran, M., Erdem, İ. (2009). Öğretmen adaylarının güzel konuşma becerisi ile ilgili görüşleri üzerine bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 743-754.
• Beyreli, L., Çetindağ, Z., Celepoğlu, A. (2012).Yazılı ve sözlü anlatım (7. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.
• Bodie, G. D. (2010). A racing heart, rattling knees, and ruminative thoughts: Defining, explaini”ng, and treating public speaking anxiety. Communication Education, 59(1), 70-105. [Online]: http://dx.doi.org/10.1080/03634520903443849 adresinden 07 Eylül 2014 tarihinde indirilmiştir.
• Burger, J. M. (2006). Kişilik. Çev. İ. D. Erguvan Sarıoğlu. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Calp, M. (2010). Özel eğitim alanı olarak Türkçe öğretimi. (4. Baskı) Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Cüceloğlu, D. (2000). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Doğan, Y. (2009). Konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik etkinlik önerileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 7(1), 185-204.
• Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. (1. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.
• İşcan, A.(2013a). Diksiyon, ses bilgisi ve ses eğitimi. Konuşma Eğitimi Ed. A.Kılınç, A. Şahin (2.baskı) içinde (59-118). Ankara: Pegem Akademi
• İşcan, A. (2013b). İletişim, konuşma ve konuşmayla ilgili temel kavramlar. Konuşma Eğitimi Ed. A.Kılınç, A. Şahin (2.baskı) içinde (1-27). Ankara: Pegem Akademi.
• Karakaya, İ., Ülper, H. (2011). Yazma kaygısı ölçeğinin geliştirilmesi ve yazma kaygısının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Educational Sciences: Theory & Practice, 11(2), 691-707. [Online]: www.edam.com.tr/kuyeb/pdf/tr/34d378c8b7c67b08105f19dd76 bda4aayaTAM.pdf adresinden 25 Temmuz 2014 tarihinde indirilmiştir.
• Köse, E. (2013). Bilimsel araştırma modelleri. Ed. Remzi Kıncal. Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (99-123) (2. Baskı) Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokul öğrencileri için dinleme kaygısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi http://www.adyusbd.com/Makaleler/1826895364_Melanl%C4% B1o%C4%9Flu.pdf adresinden 15 Temmuz 2014 tarihinde indirilmiştir. Sayısı, 6(11) [Online]
• Özbay, M. (2005). Anadili eğitiminde konuşma becerisini geliştirme teknikleri. Journal Of Quafqaz University, 16, Fall, 177-184. [Online]: http://journal.qu.edu.az/article_pdf/1037_486.pdf adresinden 14 Mayıs 2014 tarihinde indirilmiştir.
• Özdal, F., Aral, N. (2005). Baba yoksunu olan ve anne-babası ile yaşayan çocukların kaygı düzeylerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 255-267.
• Sallabaş, M. E. (2012). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin konuşma kaygılarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, 7(3), 2199-2218. [Online]: http://turkishstudies.net/Makaleler/1829740418_121Sallaba%C5 %9F%20Muhammed%20Eyy%C3%BCp_S-2199-2218.pdf adresinden 10 Eylül tarihinde indirilmiştir.
• Sevim, O. (2012). Öğretmen adaylarına yönelik konuşma kaygısı ölçeği: Bir geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies, 7(2), 927-937. [Online]: http://turkishstudies.net/Makaleler/1761288067_58_sevimo%C4 %9Fuzhan_927-937.pdf adresinden 20 Kasım 2012 tarihinde indirilmiştir.
• Sevim, O., Varışoğlu, B. (2012). Öğretmen adaylarının temel dil becerilerinde yaşanan sorunlarla ilgili düşünceleri: Atatürk üniversitesi örneği. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(4), 1042-1057. [Online]: http://jss.gantep.edu.tr adresinden 22 Nisan 2014 tarihinde indirilmiştir.
• Suroğlu Sofu, M. (2012). Öğretmen adaylarının konuşma kaygı düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Tekin, H. (2000). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Tekindal, S. (2009). Duyuşsal Özelliklerin Ölçülmesi İçin Araç Oluşturma. (2. Baskı).Ankara: Pegem Akademi
• Temiz, E. (2013). Speech anxiety of music and Turkish language teacher candidates. Journal Of Educational And Instructional Studies www.wjeis.org/FileUpload/ds217232/File/15_a_ebru_temiz.pdf adresinden 15 Ağustos 2014 tarihinde indirilmiştir. [Online]
• Ünalan, Ş. (2006). Türkçe Öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yaman, H., Suroğlu Sofu, M. (2013). Öğretmen Adaylarına Yönelik Konuşma Kaygısı Ölçeğinin Geliştirilmesi. TSA Dergisi, 17(3), 41-50.