ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ANNE-BABA TUTUMLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİNE, SOSYAL KAYGI DÜZEYLERİNE VE AKADEMİK BAŞARILARINA ETKİSİ

Yıl 2012, Sayı: 18, 208 - 225, 01.06.2012

AHMET Kaya Hasan Bozaslan Gülten Genç

Öz

Bu araştırmada; üniversite öğrencilerinin anne-baba tutumlarının öğrencilerin problem çözme becerilerine, sosyal kaygılarına ve akademik başarılarına etkisi incelenmiştir. Araştırmanın evrenini, 2010-2011 eğitim öğretim yılında öğrenim görmekte olan Harran Üniversitesi öğrencileri, örneklemini ise Eğitim ve Fen Edebiyat Fakültesi öğrencileri oluşturmuştur. Araştırmada; sosyal kaygı düzeyini belirlemek amacıyla “Sosyal Kaygı Ölçeği”, problem çözme becerilerini belirlemek için “Problem Çözme Envanteri” ve öğrencilerin anne ve babaların eğitim düzeyi ve tutumlarını ve akademik başarılarını belirlemek için de “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Analiz için Kruskal Wallis-H, One Way Anova testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, eğitim düzeyleri yüksek olan ana ve babaların demokratik tutumlara sahip olduğu, çocuklarının akademik başarılarının ve problem çözme becerilerinin yüksek olduğu ve sosyal kaygılarının düşük olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Kaygı, Problem Çözme, Ana-Baba Tutumu ve Akademik Başarı.

The Effect Of The Parents’ Attitudes On University Students’ Problem-Solving Skills, Social Concerns And Academic Achievement

Öz

In this study, the effect of the parents’ attitudes on university students’ problem-solving skills, social concerns and academic achievement were investigated. The population of study was university students studying at the University of Harran during 2010-2011 academic year. The sample consisted of students attending the Faculty of Education and Science and Literature in this university. In order to determine the level of social anxiety, a "Social Anxiety Scale", for problem-solving skills a "Problem Solving Inventory” and to determine the effect of students’ parents educational level and their attitudes on students’ academic achievement a "Personal Information Form". Kruskal-Wallis H, One Way Anova tests were used. The results of the study indicated that students’ shoving higher academic achievement, problem solving skills and lower social anxiety have parents with higher education and more democratic attitudes toward their children.

Anahtar Kelimeler

Social anxiety, problem solving, parents attitude and academic achievement.

Kaynakça

• Altınköprü, T. (1999). Çocuğun Başarısı Nasıl Sağlanır?, İstanbul: Hayat Yayınları.
• Aslan, Ç. (2001). “Öğretmenlerin ve Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Baltacı, Ö. (2010). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı, Sosyal Destek ve Problem Çözme Yaklaşımları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Basmacı, S. K. (1998). “Üniversite Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerini Algılamalarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi.” İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Malatya.
• Bingham, A. (1998). Çocuklarda Problem Çözme Yeteneklerinin Geliştirilmesi. (Çev. A. Ferhan OĞUZKAN), Ankara: Milli Eğitim Yayınevi, 2. Baskı. (Özgün kitap 1983’te yayımlandı.)
• Büyükkaragöz, S. ve Çivi, C. (1999). Genel Öğretim Metotları, İstanbul: Öz Eğitim Yayınları.
• Ceral, S. ve Dağ, İ. (2005). Ergenlerde algılanan Anne Baba Tutumlarına Bağlı Benlik Saygısı, Depresiflik ve Genel Psikolojik Belirti Düzeyi Farklılıkları. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi.13(4): 233–241.
• Cüceloğlu, D. (1997). İçimizdeki Çocuk, İstanbul:Remzi Kitabevi.
• Cüceloğlu, D. (1997). Yeniden İnsan İnsana, İstanbul:Remzi Kitabevi.
• Çağdaş, A ve Seçer, Z. (2004). Anne Baba Eğitimi. Konya: Eğitim Kitabevi.
• Çeçen, R. (2008). Öğrencilerin Cinsiyetlerine ve Anababa Tutum Algılarına Göre Yalnızlık ve Sosyal Destek Düzeylerinin İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. Yaz 2008, 6(3), 415–431.
• Düzgün, M. (1995). Lise öğrencilerinin psikolojik belirtileri ile ana-baba tutumları arasındaki ilişkiler. Yayınlanmış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Erkan, Z. (2002). “Ergenlerin Sosyal Kaygı Düzeyleri, Ana-Baba Tutumları ve Ailede Görülen Risk Faktörleri Üzerine Bir Çalışma.” Yayımlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Adana.
• Erkan, Z. (2002). Sosyal Kaygı Düzeyi Yüksek ve Düşük Ergenlerin Ana Baba Tutumlarına İlişkin Nitel Bir Çalışma. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Enstitü Dergisi/E Dergi ISSI:13, dergi/download/94.pdf?sc=063 120-133.
• Web:http://sosyalbilimler.cu.edu.tr/
• Erözkan, A. (2009). İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinde Depresyonun Yordayıcıları Elementary Education Online, 8(2), 334-345, 2009. İlköğretim Online, 8(2), 334- 345, 2009. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr
• Fidan, N. (1985). Okulda Öğrenme ve Öğretme. İstanbul: Alkım Yayınları.
• First, M. B., Frances, M.D. & Pincus, M.D. (1999). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, DSM-IV, Washington DC.
• Flett, G. & Hewitt P.L. (2002). Perfectionism and maladjustment: An overview of theoretical, definitional and treatment issues. Perfectionism: Theory, research, and treatment, Editor: G. Flett & P.L. Hewitt, Washington DC: American Psychological Association.
• Freidland, N. & Keinan, G. (1999). The effects of stress, ambiguity, tolerance and trait anxiety on the formation of casual relationship, Journal of Research of Personality, 25, 3, 88-107.
• Gökçedağ, S. (2001), “Lise Öğrencilerinin Okul Başarısı ve Kaygı Düzeyi Üzerinde Anne Baba Tutumlarının Etkilerinin Belirlenip Karsılaştırılması.”, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Haktanır, G., Aral, N., Alisinanoğlu, F., Baran, G., Başar, F., Köksal, A. ve Bulut, Ş. (1999).Türkiye’de Anne Baba Tutumu Araştırmalarına Genel Bakış. Cumhuriyet ve Çocuk. (Edt. B.Onur). 2. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi. A.Ü. Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Ankara.
• Karakaş, Y. (2008). “Lise Öğrencilerinin Mükemmeliyetçilik Düzeyleri İle Sosyal Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişki.” Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Kuzgun, Y. (1973). Ana Baba Tutumlarının Bireyin Kendini Gerçekleştirme Düzeyine Etkisi. Hacettepe Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt:5, Sayı:1.
• Leary, M. R. & Kowalski, R. M. (1995). Social Anxiety, New York, London: The Guildford Press.
• Mansell, W. & Clarck, M. D. (1999). How do I appear to others? Social anxiety and processing of the observable self, Behaviour Research and Therapy, 37, 3, 419-434.
• Meadows, S.O., Brown, J.S., & Elder, G.H. (2006). Depressive symptoms, stress, and support: Gendered trajectories from adolescence to young adulthood. Journal of Youth and Adolescence, 35, 93-103.
• Nezlek, J. B. (1999). Body image and day-to-day social interaction, Journal of Personality, 67, 2, 793-817.
• Özcan, H. (1996), “İlkokul Öğrencilerinin Özgüvenleri, Akademik Başarıları ve Anne Baba Tutumları Arasındaki İlişkiler.” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özcan, S. (2010). Ergenlerin Kendilik Algılarının Anne Baba Tutumları ve Bazı Faktörlerle İlişkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Haziran 2010. Cilt:VII, Sayı:I, 1-19 web:http://efdergi.yyu.edu.tr
• Öztürk, A. (2004). “Sosyal Kaygıya İlişkin Kendini Sunma Modeli.” Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi
• Öztürk, İ. (1990). Ana-baba tutumlarının üniversite öğrencilerinin bağımsızlık duygularını anlama, yakınlık, başatlık, kendini suçlama ve saldırganlık düzeyine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Öztürk, O. (2004). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, Ankara: Feryal Matbaası.
• Palancı, M., (2004). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı Problemlerini Giderebilmeye Yönelik Gerçeklik Terapisi Oryantasyonlu Bir Yardım Modelinin Geliştirilmesi.”, Yayınlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Sayıner, B., Köknel Ö., & Turanlı, M. (2005). Lise öğrencilerinin ana-baba tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. VIII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Sonmaz, S. (2002). “Problem Çözme Becerisi İle Yaratıcılık ve Zekâ Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.”, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şahin, F. T. ve Kalburan, N. C. (2009). Aile Eğitim Programları ve Etkililiği: Dünyada Neler Uygulanıyor?. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1 (25), 1–12.
• Taylan, S. (1990). “Hepner’in Problem Çözme Envanterinin Uyarlama Güvenilirlik ve Geçerlik Çalışmaları.”, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• WHO. (1993). The ICD-10 Classification of Mental and Behavioral Disorders, Geneva: World Health Organization (ICD-10 Ruhsal ve Davranışsal Bozuklukların Sınıflandırılması), (Çevirenler: Çuhadaroğlu F., Kaplan İ., Özgen G., Öztürk O., Rezaki M. ve Uluğ B.), Medikomat, Ankara, (Özgün kitap 1993’de yayımlandı.)
• Yapıcı, M. (2004). Okul ve İnsan, Ankara: Ocak Yayınları.
• Yapıcı, Ş. ve M. Yapıcı (2005). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yavuzer , H. (1997). Çocuk Psikolojisi, İstanbul: Remzi Kitabevi, 14. Basım.
• Yavuzer, H. (1997). Çocuk Eğitimi El Kitabı, İstanbul: Remzi Kitabevi, 7. Basım.
• Yılmazer, Y. (2007). “Anne-Baba Tutumları ile İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Okul Başarısı İncelenmesi.”Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Gelişimi Arasındaki İlişkinin