İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN ÇOKLU ZEKA ALANLARI İLE YARATICI DÜŞÜNME DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2011, Sayı: 17, 48 - 63, 01.12.2011

Kürşat Yenilmez Serap Çalışkan

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çoklu zeka alanları ile yaratıcı düşünme düzeyleri arasında ilişki olup olmadığını belirlemektir. Araştırmanın örneklemini, Aksaray’daki ilköğretim okullarında 6, 7 ve 8. sınıflarda okuyan 278 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin toplanması aşamasında, "Çoklu Zeka Envanteri”, “Yaratıcı Düşünme Becerisi Ölçeği” ve araştırmacılar tarafından hazırlanan demografik bilgi formu kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde, frekans tabloları, t-testi ve varyans analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda; yaratıcı düşünme düzeyi ile görsel-uzamsal zeka, müziksel-ritmik zeka, bedensel-kinestetik zeka, kişilerarası-sosyal zeka ve içsel zeka arasında pozitif yönde anlamlı ancak zayıf bir ilişki saptanmıştır. Elde edilen sonuçlara dayalı olarak ilköğretimde matematik öğretiminde çoklu zeka alanlarının ve yaratıcı düşünmenin geliştirilmesine yönelik öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çoklu zeka alanları, Yaratıcı düşünme, Matematik öğretimi

Relationship Between Multiple Intelligences and Creative Thinking of Secondary School Students

Öz

The purpose of this study was to determine whether there was a relationship between multiple intelligences and creative thinking levels of secondary school students. This study indicated that to investigate differences among multiple intelligences and creative thinking levels point of view students’ characteristics like gender, grade, mathematics success and preschool education. The sample of the study consists of 278 students in secondary schools in Aksaray. Data were collected by “Multiple Intelligences Inventory”, “How Creative Are You?” scales with demographical information form. Frequency tables, t-test and analysis of variance were employed to analyze data. The results of the study indicated that, there were significance, positive but weak relationships between creative thinking and spatial-visual, musical, bodily-kinesthetic, interpersonal-social, and intrapersonal intelligences. Finally suggestions were included for improving multiple intelligences and creative thinking in teaching mathematics in secondary schools.

Anahtar Kelimeler

Multiple intelligences, Creative thinking, Teaching mathematics

Kaynakça

• Akar, K. (2006). İlköğretim 6.,7.,8. Sınıf Öğrencilerinin Çoklu Zekâ Kuramına Göre Sahip Oldukları Zekâ Alanları Ve Akademik Başarılarının Karşılaştırılması, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Avanoğlu, A. (2006). Türkçe Dersindeki Başarı İle Çoklu Zekâ Alanları Arasındaki İlişki Düzeyi (Kastamonu Örneği), Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Öztürkmen, B. (2006). Ortaöğretim Öğrencilerinin Çoklu Zeka Kuramına Göre Zeka Alanlarıyla Öğrenme Stratejileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Gaziantep Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Birinci, E. (2008). Materyal Tasarımı Ve Geliştirilmesinde Proje Tabanlı Öğrenmenin Kullanılmasının Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme, Yaratıcı Düşünme Ve Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Bümen, N.T. (2002). Okulda Çoklu Zeka Kuramı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Demirel, Ö. (1999). Plandan Değerlendirmeye Öğretme Sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Demirel, Ö. (2005). Eğitimde Yeni Yönelimler, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Günbatar, M.S. (2009). Web Tabanlı Probleme Dayalı Öğrenmenin Öğrencilerin Yaratıcı Düşünme Becerilerine Ve Tutumlarına Etkisi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• İzci, E., Kara, A., Dalaman, F. (2007). Dershane Öğrencilerinin Çoklu Zeka Kuramı Açısından İncelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-14.
• Karataş Öztürk, S. (2007). Yaratıcı Düsünmeye Dayalı Öğrenme Yaklasımının Öğrencilerin Yaratıcı Düsünme ve Problem Çözme Becerilerine Etkisi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Köksal, M.S. (2006). Kavram Öğretimi Ve Çoklu Zekâ Teorisi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 473-480.
• Müftüler, M. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Çoklu Zeka Alanlarına Göre Serbest Zaman Tercihlerinin Belirlenmesi, Türkiye Kick Boks Federasyonu Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 1-8.
• Özden, Y. (1997). Öğrenme ve Öğretme. Ankara: PegemA Yayıncılık
• Özgüven, E. (1998). Psikolojik Testler, Ankara: Yeni Doguş Matbaası.
• Saban, A. (2005). Çoklu Zeka Teorisi ve Eğitim, Ankara: Nobel Yayınevi, 5. Baskı
• Tekin, M. (2008). Orta Öğretimde Öğrenim Gören Öğrencilerden Spor Yapan Ve Yapmayanlar Arasındaki Yaratıcılık Ve Çoklu Zekâ Alanlarının Araştırılması, Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Ülgen, G. (1997). Eğitim Psikolojisi, İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Vural, B. (2004). Öğrenci Merkezli Eğitim ve Çoklu Zeka, İstanbul: Hayat Yayıncılık, ss. 238- 262.
• Yenilmez, K. Bozkurt, E.(2006). Matematik Eğitiminde Çoklu Zekâ Kuramına Yönelik Öğretmen Düşünceleri, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 90-103.