Öğretmenlerin Akıllı Tahta Kullanımına İlişkin Kaygıları: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 98 - 111, 15.12.2021

Sümeyye Mermer , Niyazi Özer , Süleyman Nihat Şad

Öz

Son dönemlerde her tür ve düzeydeki eğitim kurumunda akıllı tahta teknolojilerine ilişkin alt yapı çalışmaları yapılmakta ve sınıflar akıllı tahtalarla donatılmaktadır. Ancak öğretmenlerin bu teknolojilere ilişkin kaygı yaşamaları akıllı tahtaların sınıflarda kullanılmamasına ve bu durum da teknoloji için ayrılan kamu kaynağının boşa harcanmasına yol açacaktır. Bu çalışma ile öğretmenlerdeki akıllı tahta kaygısı düzeyini belirlemek üzere geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın verileri Sivas il merkezindeki 31 farklı okulda (16 ortaokul ve 15 lise) görev yapan 614 öğretmenden toplanmıştır. Ölçek maddeleri, insanların ATM cihazlarına ilişkin kaygılarını belirlemek üzere tasarlanan bir ölçme aracındaki maddelerin akıllı tahtalara uyarlanması sonucu oluşturulmuştur. Uyarlama sürecinde öncelikle maddelerin çevirisi yapılmış, sonrasında çevrilen maddelere ilişkin uzman ve katılımcı görüşleri alınmıştır. Ardından ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek üzere açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek üzere iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda, 20 maddeden oluşan ölçeğin, “kişisel başarısızlık”, “insan-makine karmaşası” ve “uygunluk” olmak üzere 3 alt faktörden oluştuğu belirlenmiştir. Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları sonucunda elde edilen değerler, ölçeğin öğretmenlerin akıllı tahta kaygı düzeylerini belirlemek için kullanılabileceğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

öğretmenler, teknolojik kaygı, akıllı tahtalar, eğitim teknolojileri, ölçek uyarlama

Teachers' Anxiety Regarding the Use of Smart Boards: A Scale Development Study

Öz

Recently, infrastructure studies on smart board technologies have been carried out in educational institutions of all types and levels, and classrooms have been equipped with smart boards. However, teachers' anxiety about these technologies will cause smart boards not to be used in classrooms, and this will lead to wasted public resources for technology. With this study, it was aimed to develop a valid and reliable scale to determine the level of smart board anxiety in teachers. The data of the study were collected from 614 teachers working in 31 different schools (16 middle schools and 15 high schools) in Sivas city center. The items in the scale were taken from an instrument designed to determine people's anxiety about ATM devices after adapting the item for smartboards. During the adaptation process, first of all, the items were translated, and then expert and participant opinions were received on the translated items. Then to determine the construct validity of the scale exploratory and confirmatory factor analyzes were carried out. In order to determine the reliability of the scale, internal consistency and parallel test correlation coefficients were calculated. As a result of the research, it was determined that the 20-item scale consisted of 3 sub-factors: "personal failure", "human-machine confusion" and "suitability". The values obtained as a result of validity and reliability studies showed that the scale can be used to determine teachers' smart board anxiety levels.

Anahtar Kelimeler

teachers, technophobia, smart board, instructional technologies, scale adaptation

Kaynakça

• Anthony L.M. Clarke M.C., Anderson S.J. (2000). Technophobia and personality subtypes in a sample of South African university students, Computers in Human Behavior, 16 (1), 31-44, DOI:10.1016/S0747-5632(99)00050-3.
• Armstrong, V., Barnes, S., Sutherland, R., Curan, S., Mills, S. & Thompson, I. (2005), Collaborative research methodology for investigating teaching and learning: The use of interactive whiteboard technology. Educational Review Journal, 57(4), 455-469.
• Ayvacı, H. Ş, Bakırcı, H., Başak, M.H. (2014). FATİH projesinin uygulama sürecinde ortaya çıkan sorunların idareciler, öğretmenler ve öğrenciler tarafından değerlendirilmesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 20-46.
• Brosnan, M. J. (1998). Technophobia: The psychological impact of information technology. Routledge. USA
• Brosnan, M.(1999). Modeling technophobia: A case for word processing. Computer in Human Behavior, 15(2), 105-121
• Çevik, V., ve Baloğlu, M. (2007). Okul Yöneticilerinin bilgisayar kaygısı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 52: 547-568.
• Çoklar, A. N, ve Tercan, İ. (2014). Akıllı tahta kullanan öğretmenlerin akıllı tahta kullanımına yönelik görüşleri, İlköğretim Online, 13(1), 48-61, 2014.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (2. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Davis, F. D. (1986). A technology acceptance model for empirically testing new end-user information systems: theory and results (Doctoral dissertation). MIT Sloan School of Management, Cambridge, MA
• Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS quarterly, 13(3), 319-340.
• Deniz, L. (2005). İlköğretim okullarında görev yapan sınıf ve alan öğretmenlerinin bilgisayar tutumları. Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(4).191-203.
• Dinello, D. (2005). Technophobia: Science Fiction visions of posthuman technology. Austin: University of Texas Press. Erktin, E. ve Gülseçen, S. (2001). Eğitimde bilişim teknolojilerinin kullanımını etkileyen psikolojik etmenler. Eğitim ve Bilim, 26(121), 7-11
• Ertmer, P. A. (2000). Responsive ınstructional design: Scaffolding the adoption and change process. Educational Technology, 41(6): p. 33-38
• Fallad, J, Hueso, E.V, Ramirez, D.E (2012). Psychological and cultural foundations towards technophilia and technophobia. Paper presented at the 10th Latin American and Caribbean Conference for Engineering and Technology-LACCEI’2012, Panamá City, Panamá. Erişim: http://www.laccei.org/LACCEI2012-Panama/ExtendedAbstracts/ EA071.pdf
• Fisher, M, (1991). Computerphobia in adult learners, Computer Education, 68, 14-19.
• Gülcü, İ. (2014), Etkileşimli tahta kullanımının avantajları ve dezavantajlarına yönelik öğretmen görüşleri, 16. Akademik Bilişim Kongresi (5-7 Şubat 2016), Mersin Üniversitesi: Mersin
• Gürcan-Namlu, A. (2002). Teknoloji korkusu ve bunu etkileyen etmenler: öğretmen adayları üzerinde bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(1): 223-246
• Henderson, J., & Corry, M. (2021). Teacher anxiety and technology change: a review of the literature. Technology, Pedagogy and Education, 30(4), 573-587.
• Higgins, K., Huscroft-D’Angelo, J., & Crawford, L. (2019). Effects of technology in mathematics on achievement, motivation, and attitude: A meta-analysis. Journal of Educational Computing Research, 57(2), 283-319.
• Hu, L., ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structural analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1–55.
• Korukonda, A. R., (2005). Personality, individual characteristics,and predisposition to technophobia:some answers, questions, and points to ponder about, Information Sciences,170, 309–328.
• Korukonda, A. R., ve Finn, S. (2003). An investigation of framing and scaling as confounding variables in information outcomes: The case of technophobia. Information Sciences, 155, 79–88
• Lam, Y. (2000). Technophilia vs. technophobia: A Preliminary look at why second-language teachers do or do not use technology in their classrooms, Canadian Modern Language Review, 56(3), 390-420. DOI: 10.3138/cmlr.56.3.389
• Marangunić, N., & Granić, A. (2015). Technology acceptance model: a literature review from 1986 to 2013. Universal access in the information society, 14(1), 81-95.
• MEB. (2011). FATİH Projesi-Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü http://fatihprojesi.meb.gov.tr/ ve http://www.fatihprojesi.com adresinden 21/04/2016 tarihinde erişilmiştir.
• Mumcu, F. K., ve Altun, A. (2008). Teknoloji korkusu: Teknofobi. D. Deryakulu (Ed.). Bilişim teknolojileri öğretiminde sosyo-psikolojik değişkenler. Maya Akademi: Ankara.
• Mumcu, F. K., ve Usluel, Y. (2004). Mesleki ve teknik okul öğretmenlerinin bilgisayar kullanımları ve engeller. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 91-99.
• Osiceanu, M.E. (2014). Psychological implications of modern technologies: "Technofobia" versus "technophilia". Procedia - Social and Behavioral Sciences, 180, 1137-1144.
• Otti, V., Uzoma, O.V., ve Longe, O.B. (2007). Technophobia and its impact on adults learning to use computers in south Western Nigeria, Journal of Information Technology Impact, 7(1), 81-90.
• Ronit, P. (2011). "Technophilia: A new model for technology adoption". UK Academy for Information Systems Conference Proceedings 2011.Paper 41. Erişim: http://aisel.aisnet.org/ukais2011/41
• Rosen, L. D., ve Weil, M. M. (1995). A study of technological sophistication and technophobia in university students from 23 countries, Computers in Human Behavior, 11(1), 95-133.
• Sanalan, V. A., Telli, E., Çelik, E., ve diğ. ( 2012). Bilgisayar fobisi: Sebepler ve sonuçlar üzerine bir durum çalışması. Akademik Bakış Dergisi, 30, 1-11. Erişim: http://www.akademikbakis.org/eskisite/30/10.pdf
• Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2010). A Beginner’s guide to structural equation modeling (3th Ed.). New York, NY: Routledge Taylor & Francis Group.
• Sinkovics, R.R, Stöttinge, B, Schlegelmilch, B.B, ve Ram, S (2002). Reluctance to use technology related products: Development of a technophobia scale, Thunderbird International Business Review, 44(4), 477–494.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49–74.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş - Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
• Tıngır, S., Cavlazoğlu, B., Çalışkan, O., Köklü, O., & Intepe‐Tıngır, S. (2017). Effects of mobile devices on K–12 students' achievement: A meta‐analysis. Journal of Computer Assisted Learning, 33(4), 355-369.
• Tor, H., ve Erden, O. (2004). İlköğretim öğrencilerinin bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyleri üzerine bir araştırma, The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 120-130, Erişim: http://www.tojet.net/articles/v3i1/3116.pdf
• Uslu, T., Şahin, D.R, ve Çam, D. (2012). Yaş ve kuşak farklılıklarına göre internet ve bilgi teknolojileri kullanımının düzeyi, yarattığı tekno-politik stres ve sonuçları, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 7(1), 76-93.
• Yılmaz, Z. A. (2020). Fen bilimleri öğretmenlerinin FATİH projesi ve akıllı tahta hakkındaki görüşleri. International Journal of Scholars in Education, 3(1), 71-83 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ueader/issue/55302/750099
• Yürektürk, F. N. & Coşkun, H. (2020). Türkçe öğretmenlerinin teknoloji kullanımına ve teknoloji destekli Türkçe öğretiminin etkililiğine dair görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8 (3), 986-1000. DOI: 10.16916/aded.748300
• Widmer, C., ve Parker, J. (1983). Computerphobia: Causes and cures, Action in Teacher Education, 5(4), 23-26.