2025 - Volume: 8 Issue: 15
From Editor to Reader
Editörden Okuyucuya...
Değerli Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi okuyucuları, dergimizin sekizinci yılında 15. sayıyı ilginize sunuyoruz. Ruh sağlığı profesyonellerine yönelik, ruh sağlığı profesyonellerinin mesleki bilgi ve deneyimleri kapsamında hazırladıkları makalelerden oluşan, okuyucuda bir kısmı işlevsel beceriler geliştirebilecekleri bilgiler bir sayı ile karşınızdayız. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi’nin 2025 yılının ilk periyodundaki bu sayı zengin ve öğretici bir içerik sunmaktadır. Bu sayıda iki araştırma makalesi 7 derleme makale olmak üzere 9 makale bulunmaktadır. Bunlardan birincisi Nazmiye ARDUÇ’un Ülker Meral ÇULHA danışmanlığında hazırladığı doktora çalışmasından ürettiği Türkiye’ de Cinsel Saldırı Suçundan Hüküm Giymiş Erkeklerin MMPI-2 Profillerinin Değerlendirilmesi başlıklı araştırma makalesidir. Cinsel saldırı suçundan hüküm giymiş bireylerle yapılan çalışmada cinsel suçlar nedeniyle hükümlü erkeklerin MMPI-2 klinik ölçeklerinden F arka ölçeği, Hipokondriyazis, Histeri, Psikopatik Sapma, Paranoya, Psikasteni ve Şizofreni ölçeği puanlarının yüksek olduğu görülmüştür. İkinci araştırma makalesi Feride YÜKSEL BARIŞ ve Hakan COŞKUNOL tarafından yapılan The Relationship Between Alcohol and Substance Addiction and Death Anxiety başlıklı İngilizce makaledir. Alkol ve madde bağımlılığı ile ölüm kaygısı arasındaki ilişkiyi inceleyen araştırma madde bağımlılığı konusunda destek alan 69 kişi ve alkol ve uyuşturucu kullanmayan 80 kişinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre alkol ve madde bağımlılığı ile ölüm kaygısı arasında ilişki bulunmuştur. Alkol ve madde bağımlılığı olan bireylerde ölüm kaygısı puanlarının daha düşük olduğu belirlenmiştir.
Üçüncü makale Havva SOLMAZ ve Şerife IŞIK tarafından yazılan Ergenlerde Duygu Düzenlemeye Yönelik Müdahale Programlarının İncelenmesi başlıklı derleme makaledir. Makalede ergenlerde duygu düzenlemeye yönelik müdahale programlarının çoğunlukla yarı deneysel desenlerde yürütüldüğü ve ağırlıklı olarak lise öğrencileri ile uygulandığı görülmüştür. İncelenen çalışmalarda en sık tercih edilen müdahale yönteminin psikoeğitim olduğu, kuramsal yaklaşım olarak bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve diyalektik davranış terapisi (DDT) temelli yaklaşımların yaygın olarak kullanıldığı görülmüştür. Sonuç olarak, duygu düzenleme programlarının ergenlerde etkili olduğu gözlemlenmiş; ancak daha fazla deneysel ve uzun dönemli çalışmaların yapılması, bu müdahale programlarının kalıcılığı ve genellenebilirliği açısından gerekli olduğu önerisinde bulunulmuştur.
Dördüncü makale Şanver YEREBAKAN tarafından kaleme alınan çift terapilerine ilişkin beceri geliştirebile- cek bir çerçeve sunan Psikodinamik Temelli Bütüncül Çift Terapisi başlıklı derleme makaledir. Bu çalışmada, birbirini tamamlayıcı nitelikte olan farklı kuramların kavramları ve süreçteki uygulamaları ile ilgili literatür taraması yapılmış çok sistemli ve döngüsel bir yapı içerisinde bir araya getirilmiş diyagram halinde ortaya konmuştur. Oluşturulan yakın ilişki sistemleri diyagramı ve aşamalandırılmış terapi süreci ile çiftlerin yakın ilişki problemlerinin değerlendirilmesi, terapi sürecinin planlanması, müdahale alanlarının belirlenmesi bağlamında çift terapisi uygulayıcılarına katkı sunan bir model önerisinde bulunulmuştur.
Beşinci makale Sergen SIRMACI tarafından yazılan Psikoterapi Etkililiğinde ve Terapötik İttifakta Empatinin Rolü: Sistematik Bir Gözden Geçirme başlıklı derleme makaledir. Makalede incelenen çalışmalarda terapist- lerin, danışanlar tarafından algılanan empati seviyesi yükseldikçe psikoterapinin etkililiği olarak tanımlanan depresif semptomların şiddeti, alkol ve madde kullanım miktarının azaldığı görülmüştür. Terapistin gösterdiği empati terapötik iş birliğini geliştirmekte, terapötik iş birliğinin niteliği ise psikoterapinin etkililiğini olumlu yönde etkilemektedir.
Altıncı makale Berin ASLAN tarafından hazırlanan Panik Bozukluğun Bilişsel Davranışçı Vaka Formülasyonu başlıklı derleme makaledir. Bu derleme çalışmasında panik bozukluğun formülasyonu için kullanılan panik modelden yola çıkılarak geliştirilmiş olan yenilenmiş bilişsel panik bozukluk modeline ve bu modelin vaka formülasyonunu oluşturmada üstlendiği rehber rol açıklanmıştır.
Yedinci makale Merve DEMİRAY tarafından yazılan Duygu Odaklı Psikoterapi Ekolünün Bulimia Nervoza Olgularında Etkililiğine Dair Sistematik Bir Gözden Geçirme başlıklı makaledir. Makalede yazar Bulimia Nevroza vakalarına yönelik duygu odaklı müdahale çalışmalarına dair literatürde yer alan dört çalışma özelinden yola çıkarak, duygu odaklı müdahalelerin bulimia nervoza tanılı bireylerde duygu düzenleme becerilerini geliştirdiği ve bu sayede tıkanırcasına yeme davranışlarını ve bulimia belirtilerini azalttığı bulgusuna ulaşmıştır. Ancak çalışmada bu semptoma ilişkin duygu odaklı terapi uygulamalarına ilişkin yeterli sayıda çalışmaların olmadığı görülmüş olup bu semptoma yönelik duygu odaklı müdahale çalışmalarının artırılması önerilmektedir.
Sekizinci makale Ramazan YILMAZ tarafından kaleme alınan Bir Başkadır Dizisinin Terapi Sahnelerinin İlişkisel Psikanaliz ve Kültüre Duyarlılık Bağlamında Terapötik İttifak Açısından İncelenmesi isimli tematik inceleme makalesidir. Makalede İlişkisel psikanaliz kuramı çerçevesinde yapılan tematik analiz sonucunda, terapistin kişisel geçmişi ve karşı aktarım duygularının seans sürecine etki edebileceği ve terapötik ittifakı zorlaştırabileceğine dikkat çekilmektedir. Terapi sürecinin yalnızca danışanın değil aynı zamanda terapistin içsel süreçleriyle de şekillenebileceği ve bu süreçte karşılıklı bir etkileşim olduğu; seansta kırılmaların terapötik sürecin doğal bir parçası olduğu ancak bu kırılmaların onarılmasının terapötik ittifakın güçlenmesine katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. Terapistin kendi karşı aktarım duygularını fark edememesi durumunda onarım sürecinin zorlaşabileceği ve terapinin ilerlemesini olumsuz etkileyebileceği; bu nedenle terapistin süpervizyon desteği almasının ve içsel süreçleri üzerine kendi terapisinde çalışmasının önemli olduğu savunulmaktadır.
Dokuzuncu makale Yunus TOPALOĞLU Emine KIYGA tarafından kalame alınan Borderline Kişiliklerin Terapisinde Aktarım, Karşı Aktarım, Yansıtmalı Özdeşim ve Sağ Beyin başlıklı derleme makaledir. Bu çalışmada borderline kavramı çeşitli perspektiflerde ele alınmış olup aktarım, karşı aktarım, yansıtmalı özdeşim ve nörogelişimsel kuram çerçevesinde incelenmiştir.
Onuncu makale Nasrin SHARİFLİ ve Eylem ÖZTEN ÖZSOY tarafından hazırlanan Psikoloji Lisans Öğrencileri ile Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Öğrencilerinin Cinsel Mitlere İnanma Düzeylerinin Saptanması başlıklı düzeltme makalesidir. Bu düzeltmenin yayımlanması makalede birinci yazarın kurum bilgisinin yanlış yazılmasından kaynaklanmaktadır.
Zikredilen birbirinden değerli çalışmaları istifadelerinize sunmaktan memnuniyet duymaktayız. Son olarak süreçte derginin yayımlanma sürecini takip eden kıymetli Tahir ÖZAKKAŞ hocama, katkıları ile dergimizin yayımlanmasını mümkün kılan değerli yazar ve hakemlerimize teşekkür ederim.
Dergimizi istifadenize sunar, Keyifli okumalar dilerim...
Doç. Dr. F. Zehra ERCAN
31 Ocak 2025 SELÇUKLU/KONYA