Yaratıcı Düşünme Eğitimi: SCAMPER Örneği

Year 2016, Volume: 3 Issue: 1, 67 - 81, 15.06.2016

Melodi Özyaprak

Abstract

Günümüzde yaratıcılığın doğuştan gelen bir potansiyelle ilişkisi olduğu kabul
edilmekle birlikte bu potansiyelin geliştirilebilir olduğu düşünülmektedir. Yaratıcı
düşünme becerilerinin öğretilebileceği, pratik yaptırılarak geliştirilebileceği görüşü
eğitim camiasında yerini almıştır. Yaratıcılık eğitimi ile yaratıcı düşünme üzerine
farkındalık kazandırabilir ve yaratıcı düşünme süreçlerini kolaylaştırarak yaratıcılığın
ortaya çıkmasına aracı olabiliriz. Yaratıcı düşünme süreçlerini kolaylaştırmak için
yapmamız gereken ise teori ve modellerin ışığında yaratıcılığın ne olduğunu ve hangi
bileşenleri içerdiğini, yaratıcılığı etkileyen etmenleri tespit edip programa yansıtmaktır.
Bu tarz bir programın önemli ayaklarından birisi de yaratıcı süreç bileşeninin
kapsamında ele alınan yaratıcı düşünme becerilerini ve bu becerileri pratik
edebilecekleri teknikleri öğrencilere öğretmektir. Bu sayede yaratıcı potansiyelin
geliştirilebileceği/açığa çıkarılabileceği düşünülmektedir. Yaratıcı düşünme
becerilerini geliştirmek adına kullanılan birçok teknik vardır. Mevcut makalede
SCAMPER tekniği ele alınacak ve detaylı bir şekilde açıklanacaktır. Bu sayede yaratıcı
düşünme eğitiminde SCAMPER tekniğinden faydalanmak isteyen eğitmenlere ve
akademisyenlere rehber olunmak amaçlanmaktadır. 

Keywords

yaratıcı düşünme eğitimi, SCAMPER, yaratıcılık

References

• Amabile, T. M. (1988). A model of creativity and innovation in organizations. Research in Organizational Behavior, 10, 123-167.
• Baer, J. (1993). Creativity and divergent thinking. Lawrence Erlbaum Associates: Hillsdale, NJ
• Carlton, L. V. (1959). An analysis of the educational concepts of fourteen outstanding mathematicians, 1790-1949, in the areas of mental growth and development, creative thinking, and symbolism and meaning. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Northwestern University, USA
• Cropley, A. J. (1999). Definitions of Creativity. In M. Runco, S. Pritzker (Eds.), Encyclopedia of Creativity (pp. 511 – 524). London: Academic Press.
• Davis, G. A., & Rimm, S. B. (2004). Education of the gifted and talented (5th Ed.). Allyn and Bacon: Needham Heights, MA.
• De Bono, E. (1992). Serious creativity. Harper Collins: New York.
• De Bono, E. (1999). New Thinking for the New Millennium. The McQuaing Group Inc.
• Feldhusen, J. F. ve Eng Goh, B. (1995).Assessing and Accessing Creativity: An Integrative Revies of Theory, Research, andDevelopment. Creativity Research Journal, 8 (3), 231 – 244.
• Eberle, B. (1977). Scamper. Buffolo, NY: DOK.
• Feldman, D. H., & Benjamin, A. C. (2006). Creativity and education: An Americanretrospective. Cambridge Journal of Education, 36, 319–336
• Freiman, V. (2009). Mathematical enrichment: problem of the week model. In R. Leikin, A.
• Berman, B. Koichu (Eds.), Creativity in Mathematics and the Education of GiftedStudents (pp.367-382). Sense Publishers: Rotterdam.
• Glover, J. A., Ronning, R. R. ve Reynolds, C. R. (1989). Handbook of Creativity. PlenumPress: New York and London.
• Guilford, J. P. (1959). Traits of creativity. Creativity and its cultivation, 10, 141-161. Guilford, J. P. (1975). Varieties of creative giftedness, their measurement anddevelopment. Gifted Child Quarterly, 19, 2, 107-121.
• Guilford, J. P. (1988). Some changes in the Structure of Intellect Model. Educational andPsychological Measurement, 48, 1-6.
• Kolloff, P. B., Feldhusen, J. F. (1984). The effects of enrichment on self-concept andcreative thinking. Gifted Child Quarterly, 28(2), 53-57.
• MacKinnon, D.W. (1978). In search of human effectiveness. Creative Education Foundation:Buffalo.
• Maslow, A. H. (1968). Toward a psychology of being. Princeton, NY. Van Nostrand. Meissner, H. (1999). Creativity and Mathematics Education. Creativity and MathematicsEducation Summary of International Conference, pp.15-19.
• O’quin, K. & Besemer, S.P. (1999). Creative Products. In M. Runco, S. Pritzker (Eds.),Encyclopedia of Creativity (pp. 413 – 422). London: Academic Press.
• Parnes, S.J. (1967). Education and creativity. In J. C. Gowen, G. D. Demons, E. P.Torrance (Eds.), Creativity: Its educational implications. Wiley: New York.
• Perkins, D. N. (1988). Creativity and the guest for mechanism. In R. J. Sternberg, E. E. Smith (Eds.), The Psychology of Human Thought (pp. 309-306). NewYork: CambridgeUniversity Press
• Rhodes, M. (1961). An Analysis of Creativity. The Phi Delta Kappan, 42, 7, 305-310. Root- Bernstein, R. S. (1991). Teaching abstracting in an integrated art and sciencecurriculum. Rooper Review, 13, 2, 85-90.
• Rothenberg, A. (1996). The janusian process in scientific creativity. Creativity ResearchJournal, 9, 207-209.
• Runco, M. A. (2004). Creativity: Theories and Themes: Research, Development and Practise. Annual Reviews of Psychology, 55, 1–31.
• Sak, U. (2014). Yaratıcılık gelişimi ve geliştirilmesi. Vize Yayıncılık: Ankara.
• Smith, J. K., Smith, L. F. (2010). Educational Creativity. In J. C. Kaufman, R. J. Sternberg (Eds.), The cambridge handbook of creativity (pp. 250-264). Cambridge UniversityPress: New York.
• Starko, A. (2005). Creativity in the classroom: Schools of curious delight (3rd ed.). LawrenceErlbaum Associates: Mahwah, New Jersey.
• Sternberg, R. J., Lubart, T. (1991). An investment theory of creativity and itsdevelopment. Human Development, 34(1), 1-31.
• Sternberg, R. J., O’Hara, L. A. ve Lubart, T. (1997). Creativity as Investment. CaliforniaManagement Review, 40(1), 8 – 21
• Wallas, G. (1926). The art of thought. New York: Hartcourt Brace.
• Welling, H. (2007). Four mental operations in creative cognition: The importance ofabstraction. Creativity Research Journal, 19, 2/3, 163-177.