Lise Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları ve Motivasyonları: Bir Saha Araştırması

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 24, 253 - 277, 30.06.2021

İsmailcan Doğan

https://doi.org/10.38155/ksbd.824932

Cited By: 5

Öz

Sanayi Devrimi’nden sonra yaşanan süreçte teknoloji hızla gelişmiş ve insanların etkileşimi, gelişen bu teknolojiyle paralel olarak artmıştır. Günümüzde, özellikle bilgisayar ve internet teknolojisinde yaşanan gelişmeler, bu etkileşimde başrol oynamaktadır. İnternetin sunduğu imkânlardan biri de hiç şüphesiz sosyal medyadır. Yapılan araştırmalar, insanların zamanlarının önemli bir kısmını sosyal medyada geçirdiğini göstermekle beraber, sosyal medyaya olan bu ilginin altında birçok istek, ihtiyaç ve motivasyonun da olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bununla beraber sosyal medyanın kullanıcı kitlesinin önemli bir bölümünü lise çağındaki gençler oluşturmaktadır. Lise çağındaki gençlerin sosyal medyayı takip etmelerindeki amaç, motivasyon ve alışkanlıkları, ortaya çıkarılması gereken önemli bir meseledir. Buradan hareketle bu çalışmada öncelikle sosyal medya ile ilgili yerli ve yabancı literatürde yapılmış farklı çalışmalara değinilmiş, daha sonra ise lise öğrencileri örnekleminde sosyal medya kullanımının alışkanlık, amaç ve motivasyonları çerçevesinde bir saha araştırması yapılmıştır. Çalışmada veriler anket yöntemiyle Kayseri ili merkez ilçelerinden toplanmıştır. Bu kapsamda araştırma tabakalı örneklem yoluyla seçilen 1026 lise öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Ortaya çıkan verilerin analizi neticesinde altı adet faktör belirlenmiştir. Bunlar sosyal kaçış, bilgilenme, boş zaman, ekonomik fayda, sosyal etkileşim ve eğlence faktörleridir. Bu faktörlerden sosyal kaçış faktörünün diğer faktörlere göre öne çıktığı görülmüştür. Ayrıca lise çağındaki erkek öğrencilerin sosyal medyada en fazla fotoğraf/video paylaşım sitelerini kullanırken, kadınların ise video paylaşım ve mesajlaşma/arama uygulamalarını daha fazla kullandıkları sonucu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

sosyal medya, lise öğrencileri, medya, motivasyon, yeni medya

High School Students' Social Media Usage Habits and Motivations: A Field Study

Öz

In the post Industrial Revolution period, technology developed rapidly and the interaction of people increased in line with the developing technology. Nowadays, advances in computer and internet technology, in particular, play a major role in this interaction. One of the facilities that the internet offers is undoubtedly social media. While the studies show that people spend a significant part of their time on social media, it has been revealed that there are many needs, desires, and motivations behind this interest in social media. However, young people of high school age are a significant part of the social media users. The purpose, motivation, and habits of high school-age youth in following social media is an important issue that needs to be revealed. Based on this, this study focused primarily on different studies conducted in domestic and foreign literature related to social media, and then a field study was conducted within the framework of the habits, goals, and motivations of using social media in a sample of high school students. The data of the study were collected from central districts of city of Kayseri through the survey method. In this context, the study was conducted with a total of 1026 high school students selected through stratified sampling. Six factors were identified as a result of the analysis of the resulting data. These are the factors of social escape, enlightenment, leisure, economic benefit, social interaction, and entertainment. From these factors, the social escape factor has been observed to stand out compared to other factors. Also, it was found that male high school students were found to mostly use photo/video sharing sites on social media, while females use video sharing and messaging/calling applications more. 

Anahtar Kelimeler

Social Media, High School Students, Media, Motivation, New Media

Kaynakça

• Abidin, C. (2018). Internet Celebrity: Understanding Fame Online. Bingley UK: Emerald Publishing Limited.
• Acun, İ., Yücel, C., Belenkuyu, C., & Keleş, S. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Amaçlarının İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(4), 559-602.
• Açıkgöz, F. Y., & Yalman, A. (2018). Oyunların Çocukların Kişilik ve Davranışları Üzerinde Etkisi: Gta 5 Oyunu Örneği. Akdeniz İletişim(29. Özel Sayısı), Akdeniz İletişim, 0(0), 163-180.
• Akar, F. (2015). Purposes, Causes and Consequences of Excessive Internet Use among Turkish Adolescents. Eurasian Journal of Educational Research, 15(60), 35-56.
• Akgün, V. Ö., & Ergün, G. S. (2017). Yeni Müşteri Kavramı ve Modern Pazarlama Sürecinde Sosyal Medya Pazarlaması. Turkish Studies, 12(32), 17-32.
• Aksoy, H., & Gür, A. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Reklamlarına İlişkin Algılarının Satın Alma Niyeti Üzerindeki Etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 129-148.
• Aksoy, M. (2015). Seçim Kampanyalarında Sosyal Medya Kullanımı: Facebook ve 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Elektronik), 14(55), 98-114.
• Aksoy, R. (2006). Bir Pazarlama Değeri Olarak Güven ve Tüketicilerin Elektronik Pazarlara Yönelik Güven Tutumları. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 79-90.
• Alaca, F., & Tatlı, H. (2018). Akademisyenlerin Mobil İnternet Tercihini Etkileyen Davranışsal ve Demografik Faktörler. Ajıt-E: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 9(30), 121-136.
• Alakurt, T. (2016). Öğretmen Adaylarının Sosyal Medya Kullanım Motivasyonları İle Öğrenme Stillerinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 43-63.
• Alan, A. K., Kabadayı, E. T., & Uzunburun, T. (2018). Sosyal Medya Pazarlama Faaliyetlerinin Müşteri Varlığı ve Müşteri Bağlılığına Etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(2), 535-556.
• Albayrak, E. (2019). Sosyal Ağlar Ve Modern İnsanın Yalnızlaşması: Cocacola Reklam Örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(70), 929-942.
• Altıncık, H., & Yaşar, İ. H. (2017). Yardım Kuruluşları Kızılay ve Kızılhaç’ın Sosyal Medya Uygulamalarında İletişimin Yönüne ve Konu Dağılımlarına Yönelik Bir Analiz. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(13), 101-113.
• Alyakut, Ö. (2017). Kahve Markalarının Bütünleşik Pazarlama İletişimi Bağlamında Sosyal Medya Kullanımları. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 209-234.
• Arklan, Ü. (2016). Sosyal Medyanın Siyasal Amaçlı Kullanımı: Ağ Kuşağının Kullanım Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(2), 618-657.
• Asare-Donkoh, F. (2018). Impact of Social Media on Ghanaian High School Students. Library Philosophy & Practice, 1-33.
• Atar, G., & İspir, N. (2019). Geleneksel ve Sosyal Medyada Reklama Yönelik Tutum ve Reklam Değeri Arasındaki İlişkinin Karşılaştırılması. Akdeniz İletişim(32), 305-322.
• Aycı, A. (2018). Kobi’lerin Pazarlama İletişiminde Sosyal Medyanın Rolü: Genç Girişimcilere Yönelik Bir Araştırma. Akdeniz İletişim(29. Özel Sayı), 36-56.
• Aydın, İ. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımları Üzerine Bir Araştırma: Anadolu Üniversitesi Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(35), 373-386.
• Aytan, C., & Eser, E. (2014). Markaların Sosyal Medya Kullanımının Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkiler. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 4(4), 1-15.
• Balay, R., Kaya, A., & Çevik, M. (2014). Öğretmenlerin İnternete Yönelik Tutumları ve Eğitsel İnternet Kullanım Öz Yeterlik İnanç Düzeyleri. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi(23), 16-31.
• Balcı, Ş. (2009). Üniversite Öğrencileri Arasında İnternet Bağımlılığı ve İnternet Bağımlılarının Profili. Selçuk İletişim, 6(1), 5-22.
• Balcı, Ş., & Ayhan, B. (2007). Üniversite Öğrencilerinin İnternet Kullanım ve Doyumları Üzerine Bir Saha Araştırması. Selçuk İletişim, 5(1), 174-197.
• Barutçu, S., & Tomaş, M. (2013). Sürdürülebilir Sosyal Medya Pazarlaması ve Sosyal Medya Pazarlaması Etkinliğinin Ölçümü. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi, 4(1), 5-24.
• Bayrakdaroğlu, A. (2012). Bireylerin İnternet Bankacılığı Kullanımını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Bir Alan Araştırması. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 3(4), 57-75.
• Bennet, A. (2014). Social Media: Global Perspectives, Applications And Benefits and Dangers. New York: Nova Science Publishers, Inc.
• Bilgin, Y. (2018). The Effect of Socıal Medıa Marketıng Actıvıtıes on Brand Awareness, Brand Image and Brand Loyalty. Business and Management Studies. An International Journal, 6(1), 128-147.
• Biszko, J. P. (2019). Consolidating and Automating Social Media Impacts to Risk. Air & Space Power Journal,, 33(4), 58-62.
• Can, L. (2017). Sosyal Medyada Kulaktan Kulağa İletişime Yönelik İhtiyacın Marka Bağlılığına Etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 140-158.
• Ceyhan, A. (2011). Ergenlerin Problemli İnternet Kullanım Düzeylerinin Yordayıcıları. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 18-2, 85-94.
• Çağlar, N., & Köklü, P. (2017). Yeni Medyanın Siyasal İletişim Aracı Olarak Kullanımı: Siyasal Partilerin Resmi Web Sitelerine Yönelik Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(1), 148-173.
• Çakırkaya, M., & Koçyiğit, M. (2019). Sosyal Medya İletişimi ve Tüketici Temelli Marka Değeri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Bir Gsm Markası Üzerine Tüketici Araştırması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 2027-2039.
• Çelik, M. (2016). The Impact of Socıal Medıa on Luxury Consumptıon. The Turkish Online Journal Of Design, Art And Communication, 6(4), 437-445.
• Çelik, S. (2014). Sosyal Medyanın Pazarlama İletişimine Etkileri. Erciyes İletişim Dergisi, 3(3), 28-42.
• Çemrek, F., Baykuş, H., & Özaydın, Ö. (2014). Sosyal Medya Kullanım ve Davranışlarının Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında İncelenmesi: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Örneği. Alphanumeric Journal, 2(2), 61-76.
• Çetin , M. H. (2011). Sosyal Medya Bağımlılığı Bir Alan Araştırması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 0(32), 151-175.
• Çifci, S., & Sözen, D. (2017). Tüketicilerin Sosyal Medya Pazarlama Aktivitelerine Katılımlarının Etkileyicileri ve Sonuçları. Ege Akademik Bakış, 17(4), 505-515.
• Dağtaş, E., & Yıldırım, O. (2015). İnternet ve Sosyal Ağlar Dolayımlı Gündelik Yaşam Pratikleri: Anadolu Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Mikro Alan Araştırması. Folklor/Edebiyat, 21(83), 149-180.
• Demir, İ., Özköklü, D., & Turğut, B. (2015). Ergenlerin Problemli İnternet Kullanımının Yordanmasında Denetim Odağı ve Yaşam Doyumunun Rolü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 720-731.
• Doğan, V., & Özkara, B. (2013). İnternet Ortamında Markaya Güvenin Online Markaların İmajı Üzerindeki Rolü. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi, 4(2), 5-20.
• Döş, B., & Özşahin, C. (2019). Öğretmenlerin Sosyal Medya Bağımlılığı, Öğretmenlik Öz-Yeterlilikleri ve Motivasyonları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(71), 1397-1408.
• Duğan, Ö. (2018). Sosyal Medya Kaynaklı Krizlerin ‘İmaj Restorasyon Teorisi’ Açısından Örnek Olaylar Üzerinden İncelenmesi. Akdeniz İletişim(29), 293-313.
• Dural, A., & Dural, Ş. (2015). Reklam İletileri Çerçevesinde Çocuk Güvenliği- Çocuk Hakları ve Medya Etiği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(53), 2-13.
• Ekşi, F., & Ümmet, D. (2013). Bir Kişilerarası İletişim Problemi Olarak İnternet Bağımlılığı ve Siber Zorbalık. Psikolojik Danışma Açısından Değerlendirilmesi, 11(25), 91-115.
• Emerick, E., Caldarella, P., & Black, S. J. (2019). Benefits and Distractions of Social Media As Tools For Undergraduate Student Learning. College Student Journal, 53(3), 265-276.
• Emirza, E., İştahlı, S., & İ. Y. (2012). Sosyal Medyanın Çok Katlı Pazarlamada Kullanımı ve İş Tatmini Üzerindeki Etkileri. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi(18), 20-32.
• Erişke, T., Kabadayı, E., & A. A. (2018). İletişimin Yeni Yüzü: Dijital Pazarlama ve Sosyal Medya Pazarlaması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66), 493-504.
• Erkan, G., & Ayhan, A. (2018). Siyasal İletişimde Dezenformasyon ve Sosyal Medya: Bir Doğrulama Platformu Olarak Teyit.Org. Akdeniz İletişim(29. Özel Sayısı), 202-223.
• Erkek, S. (2016). Kamu Kurumlarında Sosyal Medya Kullanımı: Sağlık Bakanlığı Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(35), 141-150.
• Erol, F. (2017). Dijital Dünyanın Sosyal Uçurumları Kapamadaki Rolü: Sosyal Medya ve Sosyal Pazarlama İlişkisi Üzerine Bir İnceleme. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 8(21), 33-48.
• Eşitti, Ş. (2015). Bilgi Çağında Problemli İnternet Kullanımı ve Enformasyon Obezitesi: Problemli İnternet Kullanımı Ölçeğinin Üniversite Öğrencilerine Uygulanması. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi(49), 75-97.
• Etter, M., Ravasi, D., & Colleoni, E. (2019). Social Media and The Formation of Organizational Reputation. Academy Of Management Review, 44(1), 28-52.
• Evren, F. (2017). Dijital Oyunlarda İdeolojinin Sunumu: Gta IV Örneği. The Turkish Online Journal Of Design, Art And Communication, 7(2), 264-284.
• Gao, H., Tate, M., Zhang, H., Chen, S., & Liang, B. (2018). Social Media Ties Strategy in International Branding: An Application of Resource-Based Theory. Journal Of International Marketing, 26(3), 45-69.
• Girgin, H. (2016). Sosyal Medyada Yayımlanan Reklamların Vergisel Açıdan Değerlendirilmesi. Vergi Raporu(200), 71-78.
• Givens-Carroll, D., Narro, A. J., & Slade, A. (2015). Television, Social Media, and Fan Culture. Lanham: Lexington Books.
• Gökçearslan, Ş., & Seferoğlu, S. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin İnternet Kullanım Biçimleri: Riskli Davranışlar ve Fırsatlar. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 383-404.
• Göksu, İ., Alan, A., & Karakuş, T. (2016). Changes in Socıocultural Representatıons in Popular Dıgıtal Games. The Turkish Online Journal of Design, Art And Communication, 6(1), 21-35.
• Göksu, O. (2018). 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimi: Siyasal Kampanyaların Yeni Medya Boyutunun Analizi. Turkish Studies, 13(7), 123-140.
• Göldağ, B. (2017). Ortaöğretim Kurumlarında Öğrenim Gören Öğrencilerin İnternet Bağımlılık Düzeyleri İle Sürekli Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Turkish Studies, 12(11), 71-94.
• Grewal, L., Stephen, A. T., & Coleman, N. V. (2019). When Posting About Products on Social Media Backfires: The Negative Effects of Consumer Identity Signaling on Product Interest. Journal of Marketing Research, 56(2), 197-210.
• Gümüş, N., & Kütahyalı, D. (2017). Kobi’lerin Pazarlama Çalışmalarında Sosyal Medya Kullanma ve Kullanmama Nedenlerinin Belirlenmesi: Kastamonu İlinde Bir Araştırma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(4), 891-910.
• Günlü, A., & Ceyhan, A. (2017). Ergenlerde İnternet ve Problemli İnternet Kullanım Davranışının İncelenmesi. Addicta:: The Turkish Journal On Addictions, 4(1), 75-95.
• Güven, G. Y. (2010). Ülkeler Arası Katalizör Olarak Sosyal Medya. Tübitak Projesi, Proje No: 112k362.
• Güzel, E. (2016). Dijital Kültür ve Çevrimiçi Sosyal Ağlarda Rekabetin Aktörü "Dijital Habitus". Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(1), 82-103.
• Işık, M. (2005). Kitle İletişim Teorilerine Giriş. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Johnston, W. J., K. S., Le, A. N., & Ming-Sung Cheng, J. (2018). Behavioral Implications of International Social Media Advertising: An Investigation of Intervening and Contingency Factors. Journal of International Marketing, 26(2), 43-61.
• Kalburan, Ç., Aydın, O., & Haşıloğlu, S. (2018). İnternet’ten Alışveriş Faktörleri Modelinin Oluşturulması ve Bilişsel Haritalama Tabanlı Karar Verme. Tüketici Ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 10(1), 79-100.
• Kanuri, V. K., Chen, Y., & Sridhar, S. (2018). Scheduling Content on Social Media: Theory, Evidence, and Application. Journal of Marketing, 82(6), 89-108.
• Karahanna, E., Xu, S. X., Xu, Y., & Zhang, N. (2018). The Needs–Affordances–Features Perspective For The Use of Social Media. Mıs Quarterly, 42(3), 737-756.
• Kartal, A., & Algül, A. (2019). Vakıf ve Devlet Üniversitelerinin Kurumsal İmaj Bağlamında Twitter Paylaşımlarının İçerik Analizi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 9(1), 57-70.
• Kartal, O., Yazgan, A., & Kıncal, R. (2017). Bilişim Çağında Sosyal Sermayenin Yeni Belirleyicileri: Dijital Uçurum ve Sosyal Medya Okuryazarlığı. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 353-373.
• Kayapınar, Ö., Kayapınar, P., & Tan, Ö. (2017). Sosyal Medya Reklamlarına Yönelik Tüketici Algıları İle E-Sadakat Arasındaki İlişkide Markaya Yönelik Tutumun Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(4), 472-494.
• Kayseri.gov. (2020, Ocak 8). Http://Www.Kayseri.Gov.Tr/Egitim-İstatistikler adresinden alındı
• Keskin, S., & Baş, M. (2015). Sosyal Medyanın Tüketici Davranışları Üzerine Etkisinin Belirlenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(3), 51-69.
• Kietzmann, J., Hermkens, K., Mccarthy, I., & Silvestre, B. (2011). Social Media? Get Serious! Understanding The Functional Building Blocks of Social Media. Business Horizons(54), 241-251.
• Kıvanç, T. (2019). Sosyal Medya Bağımlılığının Sonuçları. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 90-101.
• Kıyan, Z., & Dikmen, E. (2019). Sosyal Medyanın Reklamcılıktaki Rolü: Instagram Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi İlef Dergisi, 6(1), 121-146.
• Kupfer, A.-K., Vor Der Holte, N. P., Kübler, R. V., & Hennig-Thurau, T. (2018). The Role of The Partner Brand’s Social Media Power İn Brand Alliances. Journal Of Marketing, 82(3), 25-44.
• Laman, I., & Topçu, Ö. (2019). Sosyal Medyayla Birlikte Markanın Dijitalleşmesi. The Turkish Online Journal of Design, Art And Communication, 9(1), 10-21.
• Marley, R. N., & Snow, N. M. (2019). An Empirical Investigation on Social Media Users’ Demand for Financial Information Distributed Via Social Media Platforms. Journal Of Information Systems, 33(2), 155-175.
• Mcclain, A. S. (2013). Keeping up the Kardashian Brand : Celebrity, Materialism, and Sexuality. Lanham: Lexington Books.
• McQuail, D., & Windahl, S. (1997). Kitle İletişim Modelleri. (K. Yumlu, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi. Metin, O. (2016). Sosyal Medyanın Siyasal Toplumsallaşmaya Etkileri: Bir Alan Araştırması? Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 221-267.
• Müezzin, E. (2017). Lise Öğrencilerinde İnternet Bağımlılığının Yoksunluk, Kontrol Güçlüğü, İşlevsellikte Bozulma ve Sosyal İzolasyon Bağlamında İncelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 541-551.
• Okay, Ş. A. (2010). MYO Öğrencilerinin İnternet Kullanım Amaçlarının İncelenmesine İlişkin Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(23), 283-296.
• Oktuğ, M. (2013). Türkiye’de Alkol Reklamlarına İlişkin Düzenlemelerin Medya Ortamındaki Yansımaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(43), 287-305.
• Onat, F. (2010). Bir Halkla İlişkiler Uygulama Alanı Olarak Sosyal Medya Kullanımı: Sivil Toplum Örgütleri Üzerine Bir İnceleme. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi(31), 103-121.
• Onat, F., & Okmeydan, C. (2015). Politik Halkla İlişkilerde Sosyal Medya Kullanımı: 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Ve 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri. Akdeniz İletişim(23), 79-95.
• Onurlubaş, E., Öztürk, D., & Çetin, O. (2016). Sosyal Medyada Pazarlama Algısının Faktör Analiziyle İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 233-254.
• Ordenes, F. V., G. D., Ludwig, S., Ruyter, K. D., Mahr, D., & Wetzels, M. (2019). Cutting Through Content Clutter: How Speech and Image Acts Drive Consumer Sharing of Social Media Brand Messages. Journal of Consumer Research, 45(5), 988–1012.
• Özdemir, S., & Usta, E. (2007). İlköğretim Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin İnternet Kullanım Amaçlarının İncelenmesine İlişkin Bir Araştırma. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi(3), 91-110.
• Öze, N. (2017). Toplumsal Kültür Haline Gelen Sosyal Medya Kullanımı ve Stratejik Pazarlama İletişimi Aracı Olarak Halkla İlişkilerin Diyalektiği. The Turkish Online Journal of Design, art And Communication, 7(2), 203-212.
• Özgezmez, Ö., & Denktaş, G. (2017). Kruvaziyer İşletmelerin Sosyal Medyadaki Reklamları ile İlgili Tüketici Algılarının İncelenmesine Yönelik Bir Çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi(UDTS Özel Sayısı), 137-158.
• Prorokova, T., & Tal, N. (2018). Cultures Of War İn Graphic Novels : Violence, Trauma, And Memory. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press.
• Rosengren, K. E. (1974). Uses and Gratifications: A Paradigm Outlined. J. Blumle, & E. Katz içinde, The Uses of Mass Communications: Current Perspectives on Gratification Research (s. 269-286). Beverly Hills, CA: SAGE.
• Sabuncuoğlu, A., & Gülay, G. (2014). Sosyal Medyadaki Yeni Kanaat Önderlerinin Birer Reklam Aracı Olarak Kullanımı: Twitter Fenomenleri Üzerine Bir Araştırma. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi(38), 1-23.
• Sangeetha, N., & Vanitha, J. (2019). A Study on The Impact of Electronic Media in Relation to Social Awareness Among High School Students in Coimbatore District. Online Submission, 7(3), 16-25.
• Sarsar, F., Başbay, M., & Başbay, A. (2015). Öğrenme-Öğretme Sürecinde Sosyal Medya Kullanımı. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 418-131.
• Satan, A. (2013). The Factors Influencing The Internet Addiction of Secondary Education Students. Eurasian Journal of Educational Research, 53(A), 131-148.
• Scholz, J., & Smith, A. N. (2019). Branding in The Age of Social Media Firestorms: How to Create Brand Value By Fighting Back Online. Journal Of Marketing Management, 35(11/12), 1100–1134.
• Sevim, N. (2018). Çevrimiçi E-Müşteri Sadakatinin Oluşumunda E-Hizmet Kalitesi, E-Güven ve E-Tatminin Etkisi. Business And Management Studies: An International Journal, 6(1), 107-127.
• Shafi, R. M., Nakonezny, P. A., Romanowicz, M., Nandakumar, A. L., Suarez, L., & Croarkin, P. E. (2019). The Differential Impact Of Social Media Use on Middle and High School Students: A Retrospective Study. Journal of Child And Adolescent Psychopharmacology, 29(10), 746-752.
• Söylemez, N., & Oral, B. (2018). Öğretmen Adaylarının Sosyal Medya Ortamlarını Kullanma Durumlarına Göre Çok Kültürlü Eğitime İlişkin Görüşleri: Türkiye Örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(68), 1745-1764.
• Süar, A. (2017). Sosyal Medyanın Geleneksel Reklam Araçlarına Göre Hedef Kitle Belirlemedeki Avantajları. Ajıt-E: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 8(28), 21-44.
• Şahin, E., & Dündar, M. (2019). Sosyal Ağ ve Sosyal Medya Platformları Üzerinde Yürütülen Viral Pazarlama Faaliyetlerinin Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkisi: İstanbul İli Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(1), 143-160.
• Şener, G., Öğün, P., & Akyıldız, F. (2015). Türkiye'de Sosyal Medyanın Siyasi Katılıma Etkileri. Folklor/Edebiyat, 21(83), 75-98.
• Taylan, H., & Işık, M. (2015). Sakarya’da Ortaokul ve Lise Öğrencilerinde İnternet Bağımlılığı. Turkish Studies, 5(1), 855-874.
• Tokatlı, M., Özbükerci, İ., Günay, N., & Vural, B. (2017). Kurumsal İtibarın Sosyal Medya Üzerinden Aktarımı: Sektör Liderlerinin Twitter Yönetimi Üzerine Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(1), 34-57.
• Toker, H., Erdem, S., & Özşarlak, P. (2017). 2015 Haziran ve Kasım Seçimlerinde Siyasal Eğilim: Yeni Bir Kamuoyu Ölçümleme Aracı Olarak Twitter. Erciyes İletişim Dergisi, 5(1), 96-117.
• Topal, M., & Akgün, Ö. (2015). Eğitim Fakültesinde Okuyan Öğretmen Adaylarının Eğitim Amaçlı İnternet Kullanımı Öz-Yeterlik Algılarının İncelenmesi: Sakarya Üniversitesi Örneği. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 343-364.
• Toruk, İ. (2008). Üniversite Gençliğinin Medya Kullanma Alışkanlıkları Üzerine Bir Analiz. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(19), 475-488.
• Torun, E. (2017). Tüketici Satın Alma Davranışları Üzerinde İnternet ve Sosyal Medyanın Yeri ve Önemi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 955-970.
• Tuğrul, T., Doğan, E., & Çavuşoğlu, L. (2017). Pazarlama Alanındaki Sosyal Medya Konulu Bilimsel Çalışmalar Üzerine Keşifsel Bir Araştırma. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 9(2), 189-220.
• Tuik.gov. (2019, Ocak 1). Http://Www.Tuik.Gov.Tr/Pretablo.Do?Alt_İd=1028 Erişim adresinden alındı
• Tuzcu, N., Özdemir, Ş., & Baysal, H. (2018). Yerel Firmaların Markalama Sürecinde Dijital Reklamcılık Deneyimi: Vavin Örneği. Akdeniz İletişim(29. Özel Sayısı), 374-392.
• Usta, E. (2015). Sanal Ortamlarda Bireylerin Güvenirliğinininternet Bağımlılık Durumlarına Göre İncelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(2), 107-125.
• Ustakara, F., & Türkoğlu, E. (2015). Kuşağının Bir Gözetim Mekanizması Olarak Sosyal Ağlar Üzerine Algısı: Gaziantep Üniversitesi Araştırması. Turkish Studies, 10(10), 939-958.
• Uyanık, M., & Yükselen, C. (2019). Pazar Odaklılık ve Pazarlama Yeteneklerinin İşletmelerin Pazarlama Performansına Etkisi, İso 1000 Grubunda Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 1247-1261.
• Voorveld, H. A., Van Noort, G., Muntinga, D. G., & Bronner, F. (2018). Engagement With Social Media and Social Media Advertising: The Differentiating Role off Platform Type. Journal of Advertising, 47(1), 38-54.
• Yılmaz, C., & Tümtürk, A. (2015). İnternet Üzerinden Alışveriş Niyetini Etkileyen Faktörlerin Genişletilmiş Teknoloji Kabul Modeli Kullanarak İncelenmesi ve Bir Model Önerisi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 355-384.
• Yolal, M., & Kozak, R. (2008). Bilgiye Erişim Aracı Olarak Öğrencilerin İnternete Yaklaşımı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(20), 115-128.